Trong thế giới hiện đại với sự phát triển mạnh mẽ của khoa học, công nghệ và toàn cầu hóa, thế hệ trẻ đang đối mặt với vô vàn cơ hội cũng như thách thức. Trong bối cảnh ấy, việc xác định cho mình một lý tưởng sống đúng đắn không chỉ là kim chỉ nam dẫn đường, mà còn là nền tảng giúp người trẻ phát huy giá trị bản thân và đóng góp cho xã hội. Lý tưởng sống của thế hệ trẻ ngày nay vì vậy là một chủ đề đáng được quan tâm và suy ngẫm sâu sắc.

Lý tưởng sống được hiểu là những mục tiêu, hoài bão cao đẹp mà con người hướng tới, gắn liền với sự cống hiến, nỗ lực và khát vọng sống có ích. Đối với thế hệ trẻ, lý tưởng sống không chỉ dừng lại ở việc học tập tốt, có công việc ổn định, mà còn thể hiện ở tinh thần dấn thân, sáng tạo, khát khao vươn lên và đóng góp tích cực cho cộng đồng. Một người trẻ có lý tưởng sống sẽ luôn biết vượt qua khó khăn, thử thách để khẳng định bản thân và sống có ý nghĩa hơn mỗi ngày.

Trong thời đại mới, chúng ta chứng kiến không ít tấm gương người trẻ đầy lý tưởng: những sinh viên khởi nghiệp với các ý tưởng vì cộng đồng; những bạn trẻ sẵn sàng từ bỏ cuộc sống tiện nghi để đến những vùng khó khăn, đóng góp cho giáo dục và y tế; hay những nhà khoa học trẻ ngày đêm nghiên cứu để mang lại giải pháp cho các vấn đề môi trường, y học, công nghệ… Tất cả họ đều chung một điểm – đó là sống không chỉ vì mình, mà còn vì xã hội, vì tương lai chung.

Tuy nhiên, bên cạnh đó, vẫn còn một bộ phận giới trẻ sống thiếu mục tiêu, dễ buông xuôi trước khó khăn hoặc chạy theo lối sống thực dụng, ảo tưởng về “thành công nhanh chóng”. Lối sống ấy không những không mang lại hạnh phúc thật sự mà còn khiến họ dễ đánh mất phương hướng, giá trị bản thân và bị cuốn theo những trào lưu lệch lạc. Đây là một thực trạng đáng báo động cần được nhìn nhận nghiêm túc từ cả gia đình, nhà trường và xã hội.

Vậy, thế hệ trẻ hôm nay cần làm gì để xác định và theo đuổi lý tưởng sống đúng đắn? Trước hết, mỗi người cần hiểu rõ bản thân mình – điểm mạnh, điểm yếu, đam mê và mục tiêu sống. Từ đó, cần xây dựng cho mình một lý tưởng rõ ràng, gắn với trách nhiệm và khát vọng cống hiến. Quan trọng không kém là phải kiên trì theo đuổi lý tưởng ấy bằng hành động cụ thể, dù là nhỏ nhất, không ngừng học hỏi, rèn luyện và sẵn sàng vượt qua thử thách. Ngoài ra, sự định hướng từ gia đình, nhà trường và truyền thông cũng đóng vai trò quan trọng giúp người trẻ không lạc bước trên hành trình tìm kiếm lý tưởng sống.

Tóm lại, lý tưởng sống chính là ánh sáng soi đường cho tuổi trẻ trong hành trình phát triển toàn diện và sống có ích. Thế hệ trẻ hôm nay cần nuôi dưỡng những lý tưởng cao đẹp, biến ước mơ thành hành động và dùng chính sức trẻ của mình để xây dựng một tương lai tốt đẹp hơn cho bản thân và xã hội. Lý tưởng ấy không cần quá lớn lao, chỉ cần chân thành, đúng đắn và xuất phát từ trái tim.

Nhân vật Từ Hải trong đoạn trích “Trai anh hùng, gái thuyền quyên” là hình tượng tiêu biểu cho mẫu người anh hùng lý tưởng trong xã hội phong kiến – người mang chí lớn, có bản lĩnh, có khát vọng tự do và chính nghĩa. Từ Hải xuất hiện với tư thế hiên ngang, mạnh mẽ: “Vai năm tấc rộng, thân mười thước cao”, vừa thể hiện vóc dáng phi thường, vừa gợi tầm vóc của một bậc trượng phu. Không chỉ có ngoại hình khác thường, Từ Hải còn mang trong mình khí chất anh hùng, yêu công lý và luôn khát khao lập nên sự nghiệp lớn. Chàng dứt áo ra đi không vương vấn chuyện tình cảm cá nhân, thể hiện lý tưởng sống vì đại nghĩa: “Đành lòng chờ đó ít lâu / Chầy chăng là một năm sau vội gì”. Từ Hải đến với Thúy Kiều bằng sự trân trọng, ngưỡng mộ tài năng và phẩm hạnh, không coi nàng là món đồ mua vui. Qua đó, Nguyễn Du đã xây dựng nên một mẫu người lý tưởng, đại diện cho ước mơ về công lý, về người anh hùng “đội trời đạp đất”, dám đứng lên chống lại bất công xã hội. Nhân vật Từ Hải không chỉ góp phần làm nổi bật vẻ đẹp của Thúy Kiều mà còn thể hiện khát vọng tự do và công lý của nhân dân đương thời.

Thanh Tâm Tài Nhân miêu tả Từ Hải khá đơn giản, tập trung vào việc liệt kê các đặc điểm bề ngoài và hành động của nhân vật: giàu có, phóng khoáng, giỏi võ nghệ, từng thi rớt, chuyển sang buôn bán, và nghe danh Kiều nên đến thăm. Nguyễn Du, ngược lại, có sự miêu tả tinh tế và sâu sắc hơn nhiều. Ông không chỉ kể lại những điều đó mà còn khắc họa được tính cách, khí phách, và cả số phận của Từ Hải.

Nguyễn Du sử dụng nhiều biện pháp nghệ thuật để xây dựng hình ảnh Từ Hải sống động và đầy sức hút hơn. Ông không chỉ đơn thuần kể lại mà còn miêu tả Từ Hải qua hành động, lời nói, suy nghĩ, và cả mối quan hệ với các nhân vật khác, đặc biệt là Kiều. Điều này tạo nên chiều sâu tâm lý cho nhân vật, khiến hình ảnh Từ Hải trở nên chân thực và đáng nhớ hơn. Sự sáng tạo của Nguyễn Du nằm ở việc đi sâu vào thế giới nội tâm của nhân vật, làm nổi bật khí phách anh hùng, lòng hào hiệp, nhưng cũng không che giấu được sự cô độc và bi kịch của số phận Từ Hải. Thanh Tâm Tài Nhân chỉ dừng lại ở việc giới thiệu một nhân vật hào hiệp, giàu có, còn Nguyễn Du đã tạo nên một hình tượng anh hùng bi tráng, đầy sức sống và ám ảnh.

Bằng bút pháp ước lệ tượng trưng, Nguyễn Du đã khắc họa thành công người anh hùng Từ Hải mang trong mình khát khao lớn lao, được vùng vẫy trong bốn biển. Đồng thời hình ảnh Từ Hải cũng gửi gắm niềm tin về công lý, về sự nghiệp của Nguyễn Du.

Nguyễn Du đã sử dụng một số từ Hán Việt như: “đấng anh hào", “côn quyền", “lược thao", “giang hồ", “vẫy vùng” để khắc họa tính cách anh hùng và khát vọng tự do của nhân vật Từ Hải.

Điển tích và điển cố

+Trai anh hùng, gái thuyền quyên

+Râu hùm, hàm én, mày ngài

+Đường đường một đấng anh hào

+Côn quyền hơn sức, lược thao gồm tài

+Đội trời, đạp đất

+Họ Từ, tên Hải, vốn người Việt Đông

+Gươm đàn nửa gánh, nỏ, sông một chèo

+Tấm lòng nhi nữ cũng xiêu anh hùng

+Tâm phúc tương giao

Từ Hải gặp Thuý Kiều ở chốn lầu xanh, thương vì cảnh, cảm vì tình, say đắm vì tài sắc nên đã chuộc nàng ra và cưới năng làm vợ