Câu 1

Bài làm

Trong bài thơ "Người cắt dây thép gai", hình ảnh hàng rào dây thép gai mang ý nghĩa biểu tượng sâu sắc. Đó không chỉ là những vật cản bằng sắt thép trong thực tế chiến tranh mà còn tượng trưng cho sự chia cắt đất nước, cho những đau thương, mất mát mà dân tộc Việt Nam phải chịu đựng suốt bao năm. Những hàng rào ấy ngăn cản những cánh cò – biểu tượng của cuộc sống thanh bình, tự do – khiến cho dòng sông gãy khúc, nhịp cầu chia lìa, những kỷ niệm thân thương cũng tan vỡ. Hành động cắt dây thép gai của người chiến sĩ không chỉ mang ý nghĩa thực tiễn giải phóng con đường, mà còn là hành động biểu tượng cho nỗ lực nối lại những điều thiêng liêng bị đứt gãy: nối những dòng sông, nhịp cầu, nối cả tình yêu và sự sống của đất nước. Qua từng lớp hàng rào bị cắt đứt, hình ảnh thiên nhiên dần hồi sinh, lòng người dần hồi sinh, đất nước dần liền một dải. Như vậy, hình ảnh hàng rào dây thép gai chính là điểm nhấn nghệ thuật giúp bài thơ gợi lên những xúc cảm mạnh mẽ về khát vọng thống nhất và sức mạnh không gì cản nổi của con người Việt Nam trong công cuộc đấu tranh giành hòa bình, độc lập.

Câu 2

Bài làm

Trong xã hội hiện đại, khi mọi giá trị đang không ngừng vận động và thay đổi, lối sống có trách nhiệm của thế hệ trẻ trở nên cần thiết hơn bao giờ hết. Một thế hệ trẻ có trách nhiệm không chỉ quyết định vận mệnh của bản thân mà còn ảnh hưởng sâu sắc đến tương lai của đất nước. Trách nhiệm là phẩm chất quan trọng, thể hiện thái độ sống nghiêm túc, biết nghĩ đến hậu quả của hành động và dám chịu trách nhiệm với quyết định của mình. Đối với thế hệ trẻ ngày nay, lối sống có trách nhiệm trước hết thể hiện qua việc học tập chăm chỉ, không ngừng trau dồi tri thức, kỹ năng để hoàn thiện bản thân. Trong bối cảnh toàn cầu hóa, khoa học kỹ thuật phát triển từng ngày, chỉ có những người trẻ có ý thức trách nhiệm với việc học và sự nghiệp của mình mới có thể vững vàng trước những thách thức và hội nhập thành công.

Bên cạnh đó, trách nhiệm còn được thể hiện trong mối quan hệ với gia đình, nhà trường và xã hội. Người trẻ sống có trách nhiệm là người biết kính trọng, hiếu thảo với cha mẹ, thầy cô; biết tuân thủ pháp luật, sống vì cộng đồng. Khi biết quan tâm đến người khác, biết đặt lợi ích tập thể lên trên lợi ích cá nhân, thế hệ trẻ sẽ góp phần xây dựng một xã hội văn minh, tiến bộ và nhân ái hơn. Thực tế hiện nay cho thấy, bên cạnh những bạn trẻ sống có lý tưởng, có trách nhiệm, vẫn còn không ít người thờ ơ, sống buông thả, thiếu ý thức với bản thân và cộng đồng. Một bộ phận sa đà vào lối sống hưởng thụ, thờ ơ với các vấn đề của đất nước, phó mặc tương lai cho người khác. Điều này đặt ra yêu cầu cấp thiết: mỗi bạn trẻ cần tự thức tỉnh, rèn luyện lối sống trách nhiệm từ những hành động nhỏ nhất — như đúng giờ, giữ lời hứa, làm việc đến nơi đến chốn, trung thực trong học tập và thi cử.

Nguyễn Ngọc Lễ – cậu học sinh lớp 12 ở Quảng Ngãi dù hoàn cảnh khó khăn vẫn vừa học giỏi, vừa sáng chế ra máy rửa tay sát khuẩn tự động tặng trường học trong mùa dịch Covid-19. Đó là một biểu hiện rõ ràng của tinh thần trách nhiệm với cộng đồng.

Tuy nhiên, trong thực tế, không phải tất cả thế hệ trẻ đều ý thức được vai trò của lối sống có trách nhiệm. Một bộ phận thanh thiếu niên hiện nay sống thờ ơ, ích kỷ, chỉ quan tâm đến lợi ích cá nhân mà bỏ qua trách nhiệm với gia đình, nhà trường và xã hội. Biểu hiện dễ thấy như: học tập đối phó, gian lận thi cử, vi phạm luật giao thông, lan truyền thông tin xấu độc trên mạng xã hội... Những hành vi này không chỉ ảnh hưởng tiêu cực đến bản thân họ mà còn gây ra hệ lụy cho cộng đồng, làm chậm bước tiến của xã hội. Vì vậy, cần lên án, phê phán mạnh mẽ những biểu hiện vô trách nhiệm, đồng thời khuyến khích, giáo dục thế hệ trẻ sống có ý thức và hành động đúng đắn để xứng đáng với vai trò chủ nhân tương lai của đất nước.

Từ nhận thức về tầm quan trọng của lối sống có trách nhiệm, mỗi người trẻ cần chủ động rèn luyện bản thân ngay từ những việc nhỏ nhất: nghiêm túc trong học tập, giữ lời hứa, biết lắng nghe và tôn trọng người khác, tuân thủ kỷ luật và pháp luật. Đồng thời, cần nuôi dưỡng trong mình tinh thần dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm với những lựa chọn và hành động của mình. Mỗi bạn trẻ hãy đặt ra cho mình mục tiêu rõ ràng, xác định lý tưởng sống đúng đắn và không ngừng nỗ lực vì cộng đồng, vì sự phát triển của đất nước. Chính thái độ sống tích cực, có trách nhiệm hôm nay sẽ tạo nên những công dân ưu tú, góp phần xây dựng tương lai tươi sáng cho bản thân và dân tộc. Lối sống có trách nhiệm không chỉ là thước đo phẩm chất đạo đức mà còn là nền tảng vững chắc để thế hệ trẻ vươn tới thành công và góp phần xây dựng xã hội tốt đẹp hơn. Trong thời đại mới, hơn bao giờ hết, mỗi bạn trẻ cần ý thức sâu sắc về vai trò và trách nhiệm của mình đối với bản thân, gia đình và đất nước. Hãy sống có trách nhiệm từ những hành động nhỏ nhất để xứng đáng với kỳ vọng của thế hệ đi trước và viết tiếp những trang sử vẻ vang cho dân tộc.

Câu 1

Bài làm

Trong bài thơ "Người cắt dây thép gai", hình ảnh hàng rào dây thép gai mang ý nghĩa biểu tượng sâu sắc. Đó không chỉ là những vật cản bằng sắt thép trong thực tế chiến tranh mà còn tượng trưng cho sự chia cắt đất nước, cho những đau thương, mất mát mà dân tộc Việt Nam phải chịu đựng suốt bao năm. Những hàng rào ấy ngăn cản những cánh cò – biểu tượng của cuộc sống thanh bình, tự do – khiến cho dòng sông gãy khúc, nhịp cầu chia lìa, những kỷ niệm thân thương cũng tan vỡ. Hành động cắt dây thép gai của người chiến sĩ không chỉ mang ý nghĩa thực tiễn giải phóng con đường, mà còn là hành động biểu tượng cho nỗ lực nối lại những điều thiêng liêng bị đứt gãy: nối những dòng sông, nhịp cầu, nối cả tình yêu và sự sống của đất nước. Qua từng lớp hàng rào bị cắt đứt, hình ảnh thiên nhiên dần hồi sinh, lòng người dần hồi sinh, đất nước dần liền một dải. Như vậy, hình ảnh hàng rào dây thép gai chính là điểm nhấn nghệ thuật giúp bài thơ gợi lên những xúc cảm mạnh mẽ về khát vọng thống nhất và sức mạnh không gì cản nổi của con người Việt Nam trong công cuộc đấu tranh giành hòa bình, độc lập.

Câu 2

Bài làm

Trong xã hội hiện đại, khi mọi giá trị đang không ngừng vận động và thay đổi, lối sống có trách nhiệm của thế hệ trẻ trở nên cần thiết hơn bao giờ hết. Một thế hệ trẻ có trách nhiệm không chỉ quyết định vận mệnh của bản thân mà còn ảnh hưởng sâu sắc đến tương lai của đất nước. Trách nhiệm là phẩm chất quan trọng, thể hiện thái độ sống nghiêm túc, biết nghĩ đến hậu quả của hành động và dám chịu trách nhiệm với quyết định của mình. Đối với thế hệ trẻ ngày nay, lối sống có trách nhiệm trước hết thể hiện qua việc học tập chăm chỉ, không ngừng trau dồi tri thức, kỹ năng để hoàn thiện bản thân. Trong bối cảnh toàn cầu hóa, khoa học kỹ thuật phát triển từng ngày, chỉ có những người trẻ có ý thức trách nhiệm với việc học và sự nghiệp của mình mới có thể vững vàng trước những thách thức và hội nhập thành công.

Bên cạnh đó, trách nhiệm còn được thể hiện trong mối quan hệ với gia đình, nhà trường và xã hội. Người trẻ sống có trách nhiệm là người biết kính trọng, hiếu thảo với cha mẹ, thầy cô; biết tuân thủ pháp luật, sống vì cộng đồng. Khi biết quan tâm đến người khác, biết đặt lợi ích tập thể lên trên lợi ích cá nhân, thế hệ trẻ sẽ góp phần xây dựng một xã hội văn minh, tiến bộ và nhân ái hơn. Thực tế hiện nay cho thấy, bên cạnh những bạn trẻ sống có lý tưởng, có trách nhiệm, vẫn còn không ít người thờ ơ, sống buông thả, thiếu ý thức với bản thân và cộng đồng. Một bộ phận sa đà vào lối sống hưởng thụ, thờ ơ với các vấn đề của đất nước, phó mặc tương lai cho người khác. Điều này đặt ra yêu cầu cấp thiết: mỗi bạn trẻ cần tự thức tỉnh, rèn luyện lối sống trách nhiệm từ những hành động nhỏ nhất — như đúng giờ, giữ lời hứa, làm việc đến nơi đến chốn, trung thực trong học tập và thi cử.

Nguyễn Ngọc Lễ – cậu học sinh lớp 12 ở Quảng Ngãi dù hoàn cảnh khó khăn vẫn vừa học giỏi, vừa sáng chế ra máy rửa tay sát khuẩn tự động tặng trường học trong mùa dịch Covid-19. Đó là một biểu hiện rõ ràng của tinh thần trách nhiệm với cộng đồng.

Tuy nhiên, trong thực tế, không phải tất cả thế hệ trẻ đều ý thức được vai trò của lối sống có trách nhiệm. Một bộ phận thanh thiếu niên hiện nay sống thờ ơ, ích kỷ, chỉ quan tâm đến lợi ích cá nhân mà bỏ qua trách nhiệm với gia đình, nhà trường và xã hội. Biểu hiện dễ thấy như: học tập đối phó, gian lận thi cử, vi phạm luật giao thông, lan truyền thông tin xấu độc trên mạng xã hội... Những hành vi này không chỉ ảnh hưởng tiêu cực đến bản thân họ mà còn gây ra hệ lụy cho cộng đồng, làm chậm bước tiến của xã hội. Vì vậy, cần lên án, phê phán mạnh mẽ những biểu hiện vô trách nhiệm, đồng thời khuyến khích, giáo dục thế hệ trẻ sống có ý thức và hành động đúng đắn để xứng đáng với vai trò chủ nhân tương lai của đất nước.

Từ nhận thức về tầm quan trọng của lối sống có trách nhiệm, mỗi người trẻ cần chủ động rèn luyện bản thân ngay từ những việc nhỏ nhất: nghiêm túc trong học tập, giữ lời hứa, biết lắng nghe và tôn trọng người khác, tuân thủ kỷ luật và pháp luật. Đồng thời, cần nuôi dưỡng trong mình tinh thần dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm với những lựa chọn và hành động của mình. Mỗi bạn trẻ hãy đặt ra cho mình mục tiêu rõ ràng, xác định lý tưởng sống đúng đắn và không ngừng nỗ lực vì cộng đồng, vì sự phát triển của đất nước. Chính thái độ sống tích cực, có trách nhiệm hôm nay sẽ tạo nên những công dân ưu tú, góp phần xây dựng tương lai tươi sáng cho bản thân và dân tộc. Lối sống có trách nhiệm không chỉ là thước đo phẩm chất đạo đức mà còn là nền tảng vững chắc để thế hệ trẻ vươn tới thành công và góp phần xây dựng xã hội tốt đẹp hơn. Trong thời đại mới, hơn bao giờ hết, mỗi bạn trẻ cần ý thức sâu sắc về vai trò và trách nhiệm của mình đối với bản thân, gia đình và đất nước. Hãy sống có trách nhiệm từ những hành động nhỏ nhất để xứng đáng với kỳ vọng của thế hệ đi trước và viết tiếp những trang sử vẻ vang cho dân tộc.

Dưới đây là phần trả lời ngắn gọn cho từng câu:

Câu 1:

Văn bản thể hiện tâm trạng, cảm xúc của nhân vật trữ tình la nhớ quê hương

Câu 2:

Những hình ảnh khiến nhân vật trữ tình ngỡ như quê ta là:

Nắng trên cao

Mây trắng bay phía xa

Đồi nhuộm vàng trên đỉnh ngọn

Câu 3:

Cảm hứng chủ đạo của văn bản là nỗi nhớ quê hương sâu sắc khi nhớ quê hương

Câu 4:

Ở khổ đầu, hình ảnh nắng vàng, mây trắng gợi cảm giác thân quen, gần gũi, khiến nhân vật trữ tình ngỡ như đang ở quê nhà.

Ở khổ ba, cũng những hình ảnh ấy lại khiến nhân vật trữ tình thêm day dứt vì nhận ra mình đang ở nơi xa lạ, là "lữ thứ", "bụi của người ta".

Câu 5:

Em ấn tượng nhất với hình ảnh "Ngó xuống mũi giày thì lữ thứ" vì chỉ với một chi tiết nhỏ, nhà thơ đã gợi lên nỗi cô đơn, lạc lõng và thân phận của một người xa xứ đang khắc khoải nhớ quê.

Dưới đây là phần trả lời ngắn gọn cho từng câu:

Câu 1:

Văn bản thể hiện tâm trạng, cảm xúc của nhân vật trữ tình la nhớ quê hương

Câu 2:

Những hình ảnh khiến nhân vật trữ tình ngỡ như quê ta là:

Nắng trên cao

Mây trắng bay phía xa

Đồi nhuộm vàng trên đỉnh ngọn

Câu 3:

Cảm hứng chủ đạo của văn bản là nỗi nhớ quê hương sâu sắc khi nhớ quê hương

Câu 4:

Ở khổ đầu, hình ảnh nắng vàng, mây trắng gợi cảm giác thân quen, gần gũi, khiến nhân vật trữ tình ngỡ như đang ở quê nhà.

Ở khổ ba, cũng những hình ảnh ấy lại khiến nhân vật trữ tình thêm day dứt vì nhận ra mình đang ở nơi xa lạ, là "lữ thứ", "bụi của người ta".

Câu 5:

Em ấn tượng nhất với hình ảnh "Ngó xuống mũi giày thì lữ thứ" vì chỉ với một chi tiết nhỏ, nhà thơ đã gợi lên nỗi cô đơn, lạc lõng và thân phận của một người xa xứ đang khắc khoải nhớ quê.