1. Hoàn thành bảng về các cách truyền nhiệt chính

Giải thích:

Dẫn nhiệt: Xảy ra chủ yếu ở chất rắn, do các phân tử dao động truyền năng lượng qua lại.

Đối lưu: Xảy ra ở chất lỏng và chất khí, do các dòng đối lưu hình thành khi nhiệt độ thay đổi.

Bức xạ nhiệt: Là cách truyền nhiệt duy nhất trong chân không, không cần môi trường trung gian (ví dụ: Mặt Trời truyền nhiệt đến Trái Đất).

---

2. Vì sao nút phích dễ bị đẩy bung ra? Cách tránh hiện tượng này?

Nguyên nhân:

Khi rót nước sôi vào phích và đậy nắp ngay, không khí bên trong bị nóng lên nhanh chóng.

Không khí giãn nở nhưng không có đủ thời gian thoát ra ngoài, tạo ra áp suất lớn bên trong phích.

Áp suất này đẩy nút phích ra khỏi miệng phích.

Cách tránh:

Sau khi rót nước sôi, để hở nắp phích trong vài giây trước khi đậy kín.

Điều này giúp hơi nóng thoát ra bớt,

tránh tạo áp suất quá lớn.

1. Nội năng của vật có liên hệ với năng lượng nhiệt của vật không? Vì sao?

Có, nội năng của vật có liên hệ chặt chẽ với năng lượng nhiệt.

Lý do: Nội năng của một vật là tổng động năng của các phân tử cấu tạo nên vật và thế năng tương tác giữa chúng. Khi một vật nhận nhiệt năng hoặc mất nhiệt năng, động năng của các phân tử thay đổi, dẫn đến sự thay đổi nội năng.

---

2. Khi vật lạnh đi và khi vật nóng lên, nội năng của vật thay đổi như thế nào?

Khi vật nóng lên: Nội năng của vật tăng vì nó hấp thụ nhiệt, làm cho các phân tử chuyển động nhanh hơn.

Khi vật lạnh đi: Nội năng của vật giảm vì nó mất nhiệt, làm cho các phân tử chuyển động chậm lại.

=> Kết luận: Nội năng của vật có thể thay đổi thông qua truyền nhiệt hoặc

thực hiện công.

a) Các cơ quan trong đường dẫn khí có đặc điểm cấu tạo như thế nào để làm ấm, làm ẩm không khí đi vào phổi?

Các cơ quan trong đường dẫn khí gồm: mũi, họng, thanh quản, khí quản, phế quản. Những cơ quan này có cấu tạo đặc biệt giúp làm ấm và làm ẩm không khí:

Mũi:

Có nhiều mao mạch giúp làm ấm không khí.

Lớp niêm mạc tiết chất nhầy giúp làm ẩm không khí.

Lông mũi giúp cản bụi bẩn.

Họng và thanh quản:

Tiếp tục làm ấm không khí nhờ hệ thống mao mạch.

Khí quản và phế quản:

Lớp niêm mạc tiết dịch nhầy, giúp giữ lại bụi và làm ẩm không khí.

Hệ thống lông mao đẩy bụi bẩn ra ngoài.

---

b) Thành phần nào bảo vệ phổi khỏi các tác nhân có hại?

Phổi được bảo vệ bởi các thành phần sau:

1. Lông mũi: Giữ lại bụi bẩn, vi khuẩn, ngăn chúng vào sâu trong đường hô hấp.

2. Niêm mạc tiết chất nhầy: Giữ lại bụi và vi khuẩn, giúp làm sạch không khí trước khi vào phổi.

3. Lông mao trong khí quản và phế quản: Đẩy bụi bẩn và vi khuẩn ra ngoài theo dịch nhầy.

4. Hệ miễn dịch (bạch cầu, đại thực bào phế nang): Tiêu diệt vi khuẩn, virus xâm nhập.

5. Phản xạ ho và hắt hơi: Giúp đẩy bụi bẩn, vi khuẩn ra ngoài khi bị kích thích.

Nhờ các cơ chế này, phổi được bảo vệ khỏi bụ

i, vi khuẩn và các chất độc hại trong không khí.

Chất dinh dưỡng gần như không được hấp thụ ở dạ dày mà chủ yếu được hấp thụ ở ruột non do các lý do sau:

1. Cấu tạo của dạ dày không phù hợp để hấp thụ chất dinh dưỡng

Thành dạ dày có lớp niêm mạc dày và ít mao mạch, không thích hợp cho quá trình hấp thụ.

Niêm mạc dạ dày chủ yếu tiết axit và enzym tiêu hóa để phân hủy thức ăn, chứ không có nhiều cấu trúc chuyên biệt để hấp thụ dinh dưỡng.

Dạ dày chỉ hấp thụ một lượng rất nhỏ các chất như rượu, nước và một số thuốc tan trong lipid.

2. Ruột non có cấu tạo tối ưu để hấp thụ chất dinh dưỡng

Ruột non có diện tích bề mặt rất lớn do có nhiều nếp gấp, lông ruột và vi nhung mao, giúp tăng khả năng hấp thụ.

Thành ruột non rất mỏng và có nhiều mao mạch, giúp các chất dinh dưỡng dễ dàng đi vào máu hoặc bạch huyết.

Ruột non có các enzym tiêu hóa và dịch mật, giúp phân giải thức ăn thành các phân tử nhỏ hơn, dễ hấp thụ.

Vì vậy, quá trình hấp thụ chất dinh dưỡng diễn ra chủ yếu ở ruột non, còn dạ dày chủ yếu có vai trò nghiền nát và tiêu

hóa sơ bộ thức ăn.

a) Sơ đồ truyền máu ở người

Bạn có thể tham khảo sơ đồ sau để vẽ:

O  

         ↙ ↓ ↘  

       A B AB

Nhóm máu O có thể truyền cho tất cả các nhóm máu (A, B, AB, O).

Nhóm máu A có thể truyền cho A, AB.

Nhóm máu B có thể truyền cho B, AB.

Nhóm máu AB chỉ có thể truyền cho AB.

---

b) Giải thích:

Nhóm máu O là "chuyên cho" vì hồng cầu của nhóm máu O không có kháng nguyên A hoặc B, nên không bị hệ miễn dịch của người nhận tấn công. Do đó, nhóm O có thể truyền cho tất cả các nhóm máu khác.

Nhóm máu AB là "chuyên nhận" vì huyết tương của nhóm máu AB không có kháng thể chống A hoặc B, nên có thể nhận máu từ tất cả các nhóm mà không gây phản ứng miễn dịch.

Lưu ý: Trong thực tế, khi truyền máu, bác sĩ phải xét nghiệm chéo để tránh các phản ứng nguy hiểm, và truyền máu cùng nhóm vẫn

là an toàn nhất.

Dưới đây là câu trả lời chi tiết cho bài tự luận:

Bài 1 (1,5 điểm)

1. Nguồn điện là gì? Kể tên 5 loại nguồn điện.

Nguồn điện là thiết bị cung cấp năng lượng điện để các thiết bị điện hoạt động.

5 loại nguồn điện phổ biến:

1. Pin (ví dụ: pin tiểu AA, pin điện thoại)

2. Ắc quy (dùng trong xe máy, ô tô)

3. Nguồn điện từ lưới điện (220V trong gia đình)

4. Máy phát điện (chạy bằng xăng, dầu)

5. Tấm pin năng lượng mặt trời

---

2. Điện thoại di động sử dụng nguồn điện là pin sạc.

a) Khi tắt nguồn điện thoại và cắm vào ổ điện để sạc pin, pin trong điện thoại không phải là nguồn điện, mà chỉ là thiết bị đang nhận điện để lưu trữ năng lượng.

b) Nếu pin không phải là nguồn điện thì lúc này nguồn điện chính là lưới điện 220V, thông qua bộ sạc điện thoại để cung cấp năng lượng cho pin.

---

3. Để thắp sáng hay tắt một bóng đèn cần những thiết bị nào? Minh họa mạch điện đơn giản.

Thiết bị cần có:

Nguồn điện (pin, ắc quy, nguồn điện lưới…)

Dây dẫn điện

Bóng đèn

Công tắc điện

Cách hoạt động:

Khi đóng công tắc, dòng điện từ nguồn điện chạy qua dây dẫn đến bóng đèn làm bóng đèn sáng.

Khi ngắt công tắc, mạch điện bị hở, dòng điện không lưu thông, bóng đèn tắt.

Sơ đồ mạch điện đơn giản:

(Nguồn điện) ---- (Công tắc) ---- (Bóng đèn) ---- (Nguồn điện)

Hoặc vẽ sơ đồ gồm:

Một viên pin

Một công tắc

Một bóng đèn

Dây dẫn nối các thiết bị

---

Bài làm trên giúp bạn đạt điểm tối đa. N

ếu cần thêm hình minh họa, bạn có thể vẽ sơ đồ mạch điện đơn giản trên giấy!