Câu 1 :

Trong thơ ca hiện đại, hình ảnh làng quê Việt Nam không chỉ là không gian sống quen thuộc mà còn là nơi cất giữ bao ký ức tuổi thơ, tình người và bản sắc dân tộc. Tác giả Trương Trọng Nghĩa của bài thơ "Phía sau làng "đã mang đến một cái nhìn đầy tiếc nuối, sâu sắc về sự thay đổi của làng quê xưa qua đoạn thơ giàu cảm xúc. Với giọng thơ trầm lắng, ông không chỉ tái hiện một thời tuổi thơ đã xa mà còn thể hiện nỗi đau đáu về giá trị truyền thống đang dần bị mai một.

Trước hết, những câu thơ đầu“Tôi đi về phía tuổi thơ/Giẫm lên dấu chân/Những đứa bạn đã rời làng kiếm sống”, tác giả đưa người đọc trở về với thời thơ ấu đầy kỷ niệm. “Dấu chân” không chỉ là hình ảnh thực mà còn là dấu vết của một thời đã qua, gợi nhớ về những người bạn thuở nhỏ giờ đã tản mác khắp nơi mưu sinh vì cuộc sống khó khăn. Những câu thơ tiếp theo tiếp tục khắc họa một thực trạng buồn: “Đất không đủ cho sức trai cày ruộng / Mồ hôi chẳng hóa thành bát cơm no”. Ở đây, nhà thơ đã chân thành bày tỏ nỗi xót xa khi chứng kiến mảnh đất quê hương vốn nuôi dưỡng bao thế hệ giờ đây không còn đủ sức níu giữ người trẻ.

Không chỉ con người đổi thay, mà cảnh vật cũng không còn như xưa. Những cô gái làng không còn giữ mái tóc dài hay cất lên lời ca dân ca dịu dàng“Thiếu nữ bây giờ không còn hát dân ca/Cũng thôi để tóc dài ngang lưng nữa…”.Hình ảnh “cánh đồng làng” giờ đây bị thay thế bởi “nhà cửa chen chúc mọc”, và “lũy tre ngày xưa” – biểu tượng của làng quê truyền thống – cũng dần biến mất. Tất cả như được phủ lên một màu trầm buồn, tiếc nuối.

Về mặt nghệ thuật, đoạn thơ sử dụng nhiều biện pháp tu từ như điệp ngữ, hình ảnh, liệt kê… góp phần làm nổi bật tâm trạng hoài niệm và sự đối lập giữa quá khứ – hiện tại. Điệp từ “tôi đi” mang tính chất hồi tưởng, như một hành trình trở về trong ký ức, nhưng càng đi, người trở về càng nhận ra sự mất mát không thể níu giữ.

Tác giả kết thúc đoạn thơ bằng hình ảnh đầy chất thơ và nỗi niềm sâu sắc“Tôi đi về phía làng/Mang lên phố những nỗi buồn ruộng rẫy…”.Nỗi buồn ấy không chỉ của riêng tác giả, mà cũng là nỗi buồn của biết bao người con xa quê, chứng kiến quê hương ngày một đổi thay, đánh mất đi vẻ đẹp bình dị vốn có.

Tóm lại, đoạn thơ là một bản nhạc trầm lắng về nỗi nhớ, sự tiếc nuối và tình yêu quê sâu nặng. Với nghệ thuật biểu cảm tinh tế, hình ảnh giản dị nhưng giàu sức gợi, Trương Trọng Nghĩa đã chạm đến trái tim người đọc và gửi gắm một thông điệp sâu sắc: Dù cuộc sống có thay đổi ra sao, những giá trị truyền thống của quê hương vẫn mãi là điều thiêng liêng cần được gìn giữ ,bảo vệ và phát triển.

Câu 2:

Trong thời đại công nghệ 4.0, khi thế giới đang ngày càng “phẳng” và liên kết chặt chẽ với nhau qua các nền tảng số, mạng xã hội đã trở thành một phần thiết yếu trong đời sống con người. Chỉ cần vài cú nhấp chuột, con người có thể kết nối với bạn bè khắp năm châu, cập nhật tin tức từng giây và chia sẻ cảm xúc cá nhân một cách nhanh chóng. Không thể phủ nhận rằng mạng xã hội chính là một trong những thành tựu công nghệ vượt bậc nhất của nhân loại, mang đến những thay đổi sâu sắc trong cách sống, cách nghĩ và cách ứng xử của con người hiện đại. Tuy nhiên, cùng với đó là những mặt trái đáng lo ngại nếu chúng ta không biết sử dụng nó một cách thông minh và tỉnh táo.

Trước hết, vai trò của mạng xã hội trong đời sống hiện đại là vô cùng quan trọng. Đó là một công cụ truyền thông, kết nối con người vô cùng hiệu quả. Thay vì những lá thư tay mất hàng ngày để tới nơi, ngày nay chỉ cần một tin nhắn qua ứng dụng Facebook hay Zalo, ta có thể trò chuyện trực tiếp với người thân ở cách xa nửa vòng Trái Đất. Đặc biệt, với những người trẻ, mạng xã hội là nơi thể hiện cá tính, trao đổi cảm xúc, xây dựng các mối quan hệ xã hội mới. Đây cũng là nơi lưu giữ kỷ niệm, chia sẻ hình ảnh, hoạt động thường nhật – một dạng nhật ký số sống động và chân thực.

Bên cạnh chức năng kết nối, mạng xã hội còn là một “thư viện mở” khổng lồ của tri thức. Nhiều bạn trẻ tận dụng mạng xã hội để học ngoại ngữ, luyện kỹ năng mềm, tiếp cận các bài giảng miễn phí từ các giáo viên giỏi, chuyên gia trong nhiều lĩnh vực. Ví dụ, các kênh TikTok dạy tiếng Anh, các group chia sẻ bài học, tài liệu ôn thi đại học trên Facebook, hay các video khoa học hấp dẫn trên YouTube đã mở rộng đáng kể không gian học tập truyền thống. Mạng xã hội cũng là nơi khơi dậy và nuôi dưỡng đam mê: từ nghệ thuật, nấu ăn, thể thao, đến lập trình, viết lách.Từ đó, người trẻ không chỉ học hỏi mà còn có cơ hội khẳng định giá trị của bản thân.

Không chỉ vậy, mạng xã hội còn là công cụ hữu hiệu để lan tỏa những giá trị nhân văn. Những chiến dịch cộng đồng, lời kêu gọi giúp đỡ người khó khăn, hay các trào lưu tích cực như “mỗi ngày một việc tốt”, “chia sẻ sách hay” đã tạo ra ảnh hưởng lớn trong cộng đồng. Chính mạng xã hội là cầu nối giúp mọi người cùng nhau hành động, góp phần xây dựng xã hội tốt đẹp hơn.

Tuy nhiên, song song với mặt tích cực, mạng xã hội cũng tiềm ẩn vô vàn hệ lụy nếu con người không kiểm soát tốt cách sử dụng. Một thực trạng đáng lo ngại là tình trạng nghiện mạng xã hội ngày càng lan rộng. Nhiều bạn trẻ dành hàng giờ liền mỗi ngày chỉ để “lướt TikTok”, “check Facebook” hay “cày like” trên Instagram. Họ dần xa rời đời sống thực, ít giao tiếp trực tiếp, giảm vận động thể chất và ảnh hưởng đến sức khỏe tinh thần. Hậu quả là mất ngủ, trầm cảm, kết quả học tập giảm sút và thậm chí mất phương hướng trong cuộc sống.

Ngoài ra, mạng xã hội cũng là nơi chứa đựng nhiều “bẫy thông tin”. Tin giả, tin giật gân, xuyên tạc sự thật dễ dàng lan truyền chóng mặt. Nếu người dùng không tỉnh táo, không kiểm chứng nguồn tin, họ sẽ bị thao túng nhận thức, dễ dàng bị dắt mũi bởi những “anh hùng bàn phím” hay những nội dung độc hại. Tình trạng bạo lực mạng cũng rất đáng báo động: những lời bình luận tiêu cực, chế giễu, miệt thị khiến nhiều người tổn thương nặng nề. Thực tế đã có không ít nạn nhân, đặc biệt là học sinh, bị bắt nạt trên mạng dẫn đến căng thẳng tâm lý, chán nản, thậm chí tự tử.

Mặt khác, nhiều người sử dụng mạng xã hội để sống “ảo”, tạo ra một hình ảnh hào nhoáng, không đúng với thực tế. Họ khoe của, khoe thân, khoe tình yêu, tạo ra những “sân khấu ảo” khiến người khác ngưỡng mộ hoặc ganh tị. Điều này dẫn đến sự so sánh, mặc cảm, cảm giác thua kém… khiến con người đánh mất sự tự tin, bản sắc cá nhân và dần trở nên cô đơn ngay cả trong thế giới “đông người” ấy.

Trước những mặt tích cực và tiêu cực đó, mỗi người – đặc biệt là học sinh – cần xây dựng cho mình lối sống chủ động và bản lĩnh trong không gian mạng. Chúng ta cần tỉnh táo trong tiếp nhận thông tin, có kỹ năng chọn lọc và kiểm chứng nội dung, đồng thời giữ thái độ văn minh khi tham gia tương tác. Mạng xã hội là công cụ, không phải là cuộc sống. Hãy sử dụng nó để học tập, truyền cảm hứng, chia sẻ tích cực – thay vì để nó thao túng cảm xúc và đánh mất giá trị bản thân.

Tóm lại, mạng xã hội giống như một “con dao hai lưỡi”: nó có thể giúp con người phát triển mạnh mẽ nếu sử dụng đúng cách, nhưng cũng có thể làm tổn thương chính chúng ta nếu lạm dụng và lệ thuộc. Hãy là người sử dụng mạng xã hội thông minh – sống thật trong thế giới ảo, và biết kết nối mạng bằng trái tim thực. Bởi lẽ, công nghệ có thể thay đổi thế giới, nhưng chính con người mới là yếu tố quyết định giá trị của sự kết nối.

Câu 1:

Thể thơ của văn bản trên là thơ tự do.

Câu 2:

Trong văn bản trên, hạnh phúc được miêu tả qua các tính từ:

xanh, nồng nàn, thơm, im lặng, dịu dàng, vô tư, đầy vơi.

Câu 3:

Nội dung đoạn thơ:

"Hạnh phúc đôi khi như quả

thơm trong im lặng, dịu dàng"

=> Diễn tả vẻ đẹp tinh tế, nhẹ nhàng và sâu lắng của hạnh phúc. Hạnh phúc không ồn ào, phô trương mà hiện diện một cách âm thầm, giản dị, như quả chín tỏa hương – chỉ ai thật sự cảm nhận mới nhận ra được.

Câu 4:

Biện pháp tu từ so sánh trong đoạn thơ:"Hạnh phúc đôi khi như sóng / vô tư trôi về biển cả.."

=> Tác dụng: gợi tả sự tự nhiên, không giới hạn và dạt dào của hạnh phúc. Hạnh phúc đôi khi không cần phải định nghĩa hay nắm bắt, nó đến một cách nhẹ nhàng và lan tỏa trong cuộc sống. So sánh với “sóng” và “biển cả” giúp người đọc cảm nhận rõ nét hơn sự bao la, sâu rộng và khó nắm bắt của cảm xúc này.

Câu 5:

Quan niệm về hạnh phúc của tác giả Nguyễn Loan trong đoạn trích cho thấy một cách nhìn rất sâu sắc và nhân văn. Hạnh phúc không phải là điều gì đó quá xa vời, lớn lao hay cần phải tìm kiếm một cách vất vả, mà đôi khi lại hiện hữu trong những điều rất đỗi quen thuộc, bình dị của cuộc sống hằng ngày. Hạnh phúc có thể là chiếc lá xanh tươi dưới nắng mưa, là trái chín thơm thảo trong sự im lặng, hay là con sóng vô tư trôi ra biển cả – nhẹ nhàng, tự nhiên và không cần phô diễn.

Tác giả cho rằng, hạnh phúc không nằm ở sự sở hữu mà ở cảm nhận và sự buông lỏng tâm hồn để đón nhận. Khi con người sống chậm lại, biết quan sát, yêu thương và biết ơn cuộc sống, họ sẽ nhận ra rằng hạnh phúc luôn ở quanh mình. Đây là một quan niệm sâu sắc, thể hiện sự tinh tế trong cảm xúc và góc nhìn đầy yêu thương với cuộc sống.

Từ đó, tác giả muốn gửi gắm thông điệp" Hãy sống trọn vẹn từng khoảnh khắc và trân trọng những điều giản dị, vì đó có thể chính là hạnh phúc thật sự."