1. Tuyến giáp cần iốt để sản xuất hormone

• Tuyến giáp sử dụng iốt để tạo ra các hormone như T3 (triiodothyronine) và T4 (thyroxine).
• Các hormone này điều hòa chuyển hóa, tăng trưởng, phát triển não bộ, đặc biệt quan trọng ở trẻ em.

2. Khi thiếu iốt, tuyến giáp không sản xuất đủ hormone

• Cơ thể nhận ra nồng độ hormone giáp thấp → tuyến yên tiết ra nhiều TSH (hormone kích thích tuyến giáp) hơn để kích thích tuyến giáp hoạt động mạnh hơn.

3. TSH kích thích làm tuyến giáp phì đại

• Tuyến giáp bị kích thích liên tục sẽ phình to ra để cố gắng bắt thêm iốt và sản xuất nhiều hormone hơn → gây ra bướu cổ (goiter).

a. nặng 45 kg:
→ \(40 \times 45 = 1800 \textrm{ } \text{mL}\) = 1,8 lít nước/ngày

b.

• Thận hoạt động kém hiệu quả, không thể lọc máu tốt → chất độc tích tụ.
• Nước tiểu cô đặc, dễ hình thành sỏi thận, sỏi bàng quang.
• Nguy cơ nhiễm trùng đường tiết niệu do vi khuẩn phát triển mạnh trong môi trường ít nướ
• Làm giãn bàng quang quá mức, mất phản xạ đi tiểu bình thường.
• Tăng nguy cơ nhiễm trùng vì nước tiểu ứ đọng tạo môi trường cho vi khuẩn.
• Lâu dài có thể gây viêm bàng quang, suy thận hoặc tiểu không tự chủ.

1. Tư thế nằm giúp ổn định huyết áp và tuần hoàn máu

• Người bị đột quỵ thường có rối loạn tuần hoàn não. Tư thế nằm giúp máu lưu thông tốt hơn đến não.
• Tránh tư thế ngồi hoặc đứng vì có thể làm tụt huyết áp tư thế, khiến máu lên não kém, làm tình trạng đột quỵ nặng thêm.

2. Di chuyển nhẹ nhàng, tránh chấn động để hạn chế tổn thương thêm

• Trong đột quỵ, đặc biệt là đột quỵ xuất huyết, mạch máu trong não có thể đang vỡ hoặc rò rỉ. Di chuyển mạnh có thể làm tình trạng chảy máu não nặng hơn.
• Đối với đột quỵ thiếu máu não, cục máu đông có thể di chuyển hoặc lan rộng, làm tắc nghẽn thêm các vùng não khác nếu bị chấn động mạnh.

3. Nâng đầu cao hơn chân giúp giảm áp lực nội sọ

• Khi đầu được nâng cao khoảng 30 độ, máu tĩnh mạch dễ dàng hồi lưu từ não, giúp giảm áp lực nội sọ (intracranial pressure).
• Điều này đặc biệt cần thiết trong trường hợp phù não hoặc xuất huyết não, nhằm tránh tổn thương thứ phát.

4. Giúp hạn chế nguy cơ hít sặc

• Nâng đầu cao cũng giúp ngăn ngừa nguy cơ hít phải dịch nôn hoặc nước bọt vào phổi, vì người đột quỵ thường mất phản xạ nuốt hoặc ý thức kém.

Trong kho tàng tục ngữ Việt Nam, có nhiều câu nói ngắn gọn nhưng giàu ý nghĩa và giàu tính giáo dục. Một trong số đó là câu: “Giấy rách phải giữ lấy lề”. Đây không chỉ là một lời khuyên quý báu về đạo đức, mà còn là một bài học sâu sắc về nhân cách, phẩm giá con người trong hoàn cảnh khó khăn, thử thách.

Câu tục ngữ dùng hình ảnh cụ thể và quen thuộc: “giấy rách” và “lề giấy”. Trong thực tế, một tờ giấy dù có bị rách nát vẫn cố giữ lấy phần lề nguyên vẹn. Từ hình ảnh đó, ông cha ta ẩn dụ để nói về con người: dù trong hoàn cảnh nghèo khó, khốn cùng đến đâu, con người vẫn cần giữ gìn nhân cách, đạo đức, phẩm hạnh của mình. "Giữ lề" chính là giữ gìn khuôn phép, giữ lấy những giá trị tốt đẹp đã làm nên bản chất con người.

Câu tục ngữ gửi gắm một thông điệp đầy nhân văn: đức tính trung thực, nhân hậu, lòng tự trọng và bản lĩnh sống không nên bị mai một dù hoàn cảnh có thay đổi thế nào. Trong cuộc sống, không ai tránh khỏi những lúc gian nan, thất bại, nhưng chính trong hoàn cảnh đó, phẩm chất con người mới được thử thách rõ ràng nhất. Một người giàu sang mà tử tế chưa chắc đã đáng quý bằng người nghèo khó nhưng vẫn giữ được cốt cách, không bán rẻ lương tâm để đổi lấy lợi ích cá nhân.

Bài học từ câu tục ngữ này cũng rất thiết thực trong xã hội hiện đại. Không ít người vì lợi ích vật chất, vì danh vọng mà sẵn sàng đánh đổi nhân cách, gian dối, tham nhũng, trục lợi... Những người ấy có thể đạt được thành công nhất thời nhưng về lâu dài sẽ đánh mất sự tin yêu, kính trọng của người khác, thậm chí hủy hoại cả cuộc đời mình. Trái lại, những người sống ngay thẳng, biết giữ gìn đạo đức ngay cả khi cuộc sống khó khăn, luôn được xã hội trân trọng, tin tưởng. Họ chính là tấm gương để người khác noi theo.

Là học sinh, chúng ta cần thấm nhuần bài học này. Dù có lúc học hành vất vả, thi cử áp lực, hoàn cảnh gia đình không thuận lợi, ta cũng không được nản chí hay buông thả bản thân. Hãy sống trung thực, biết tự trọng, không quay cóp, gian lận thi cử, không vì nghèo mà mặc cảm, sa vào những thói xấu. Biết giữ “lề” – tức giữ gìn đạo đức học đường và phẩm chất học sinh – chính là nền tảng để ta trưởng thành, trở thành người có ích cho xã hội sau này.

Tóm lại, “Giấy rách phải giữ lấy lề” là một lời răn dạy quý báu, nhấn mạnh tầm quan trọng của đạo đức, nhân cách con người trong mọi hoàn cảnh. Nó dạy ta rằng sống có thể nghèo vật chất, nhưng tuyệt đối không được để tâm hồn trở nên nghèo nàn, tha hóa. Giữ gìn phẩm giá chính là cách để ta khẳng định giá trị bản thân một cách bền vững và đáng kính nhất.

Trong kho tàng tục ngữ Việt Nam, có nhiều câu nói ngắn gọn nhưng giàu ý nghĩa và giàu tính giáo dục. Một trong số đó là câu: “Giấy rách phải giữ lấy lề”. Đây không chỉ là một lời khuyên quý báu về đạo đức, mà còn là một bài học sâu sắc về nhân cách, phẩm giá con người trong hoàn cảnh khó khăn, thử thách.

Câu tục ngữ dùng hình ảnh cụ thể và quen thuộc: “giấy rách” và “lề giấy”. Trong thực tế, một tờ giấy dù có bị rách nát vẫn cố giữ lấy phần lề nguyên vẹn. Từ hình ảnh đó, ông cha ta ẩn dụ để nói về con người: dù trong hoàn cảnh nghèo khó, khốn cùng đến đâu, con người vẫn cần giữ gìn nhân cách, đạo đức, phẩm hạnh của mình. "Giữ lề" chính là giữ gìn khuôn phép, giữ lấy những giá trị tốt đẹp đã làm nên bản chất con người.

Câu tục ngữ gửi gắm một thông điệp đầy nhân văn: đức tính trung thực, nhân hậu, lòng tự trọng và bản lĩnh sống không nên bị mai một dù hoàn cảnh có thay đổi thế nào. Trong cuộc sống, không ai tránh khỏi những lúc gian nan, thất bại, nhưng chính trong hoàn cảnh đó, phẩm chất con người mới được thử thách rõ ràng nhất. Một người giàu sang mà tử tế chưa chắc đã đáng quý bằng người nghèo khó nhưng vẫn giữ được cốt cách, không bán rẻ lương tâm để đổi lấy lợi ích cá nhân.

Bài học từ câu tục ngữ này cũng rất thiết thực trong xã hội hiện đại. Không ít người vì lợi ích vật chất, vì danh vọng mà sẵn sàng đánh đổi nhân cách, gian dối, tham nhũng, trục lợi... Những người ấy có thể đạt được thành công nhất thời nhưng về lâu dài sẽ đánh mất sự tin yêu, kính trọng của người khác, thậm chí hủy hoại cả cuộc đời mình. Trái lại, những người sống ngay thẳng, biết giữ gìn đạo đức ngay cả khi cuộc sống khó khăn, luôn được xã hội trân trọng, tin tưởng. Họ chính là tấm gương để người khác noi theo.

Là học sinh, chúng ta cần thấm nhuần bài học này. Dù có lúc học hành vất vả, thi cử áp lực, hoàn cảnh gia đình không thuận lợi, ta cũng không được nản chí hay buông thả bản thân. Hãy sống trung thực, biết tự trọng, không quay cóp, gian lận thi cử, không vì nghèo mà mặc cảm, sa vào những thói xấu. Biết giữ “lề” – tức giữ gìn đạo đức học đường và phẩm chất học sinh – chính là nền tảng để ta trưởng thành, trở thành người có ích cho xã hội sau này.

Tóm lại, “Giấy rách phải giữ lấy lề” là một lời răn dạy quý báu, nhấn mạnh tầm quan trọng của đạo đức, nhân cách con người trong mọi hoàn cảnh. Nó dạy ta rằng sống có thể nghèo vật chất, nhưng tuyệt đối không được để tâm hồn trở nên nghèo nàn, tha hóa. Giữ gìn phẩm giá chính là cách để ta khẳng định giá trị bản thân một cách bền vững và đáng kính nhất.