Dưới đây là bài làm cho hai câu hỏi trong phần Làm văn:

---

Câu 1 Viết đoạn văn về tầm quan trọng của lối sống chủ động

Trong cuộc sống hiện đại, lối sống chủ động đóng vai trò quan trọng giúp mỗi người phát triển và đạt được mục tiêu. Khi chủ động, con người không chỉ biết nắm bắt cơ hội mà còn có thể tự tạo ra cơ hội cho bản thân. Người có lối sống chủ động luôn có tinh thần trách nhiệm, không chờ đợi hay phụ thuộc vào người khác. Họ sẵn sàng đối mặt với thử thách, tìm ra giải pháp cho vấn đề thay vì trốn tránh hay đổ lỗi. Chẳng hạn, một học sinh chủ động học tập sẽ không chỉ làm bài đầy đủ mà còn tìm tòi, mở rộng kiến thức, nhờ đó đạt được kết quả tốt. Ngược lại, người sống thụ động dễ rơi vào trạng thái trì trệ, thiếu tự tin và bỏ lỡ nhiều cơ hội phát triển. Vì vậy, mỗi người cần rèn luyện lối sống chủ động bằng cách tự giác học hỏi, tự đặt mục tiêu và cố gắng thực hiện để có một tương lai tốt đẹp hơn.

---

Câu 2 

Bài thơ thuộc chùm thơ "Bảo kính cảnh giới" của Nguyễn Trãi đã vẽ nên bức tranh thiên nhiên và cuộc sống thanh bình ở làng quê. Hai câu thơ đầu gợi lên khung cảnh ngày dài trôi qua trong yên ả, cây hòe rung rinh trong gió, hoa hồng tỏa hương thơm dịu dàng. Không gian thơ mang vẻ đẹp thanh thoát, nhẹ nhàng nhưng cũng gợi cảm giác tĩnh lặng của thời gian. Hai câu tiếp theo lại mang màu sắc sống động với hình ảnh chợ cá nhộn nhịp, phản ánh đời sống sinh hoạt của nhân dân. Qua đó, tác giả thể hiện sự quan tâm đến cuộc sống của con người. Hai câu thơ cuối bộc lộ triết lý sâu sắc về nhân sinh: chỉ cần vua hiền, chính trị ổn định, nhân dân sẽ có cuộc sống ấm no, hạnh phúc. Bài thơ không chỉ thể hiện tình yêu thiên nhiên mà còn chứa đựng tư tưởng nhân nghĩa của Nguyễn Trãi – một con người luôn lo cho dân, cho nước. Nhờ ngôn từ giản dị, hình ảnh gần gũi, tác phẩm để lại ấn tượng sâu sắc về một bậc đại nhân quân tử với tấm lòng cao đẹp.

---

Dưới đây là câu trả lời cho các câu hỏi trong đề bài:

Câu 1

Thể thơ của văn bản trên là thất ngôn bát cú Đường luật.

Câu 2 

Hình ảnh nói về nếp sinh hoạt đạm bạc, thanh cao của tác giả:

"Một mai, một cuốc, một cần câu" → Hình ảnh giản dị, gắn liền với lao động.

"Thư ăn măng trúc, đông ăn giá" → Bữa ăn thanh đạm, gần gũi thiên nhiên.

"Xuân tắm hồ sen, hạ tắm ao" → Cuộc sống hòa hợp với thiên nhiên.

Câu 3 

Biện pháp tu từ liệt kê trong hai câu thơ:

"Một mai, một cuốc, một cần câu" → Liệt kê những vật dụng đơn giản trong cuộc sống của tác giả.

Tác dụng: Nhấn mạnh nếp sống giản dị, tự tại, không ham danh lợi của Nguyễn Bỉnh Khiêm.

Câu 4 

Quan niệm "dại – khôn" của tác giả trong hai câu thơ:

"Ta dại, ta tìm nơi vắng vẻ

Người khôn, người đến chốn lao xao"

"Dại" ở đây là tránh xa danh lợi, tìm về cuộc sống thanh tịnh.

"Khôn" là bon chen với đời, lao vào vòng danh lợi.

Quan niệm của tác giả đi ngược với lẽ thường nhưng thể hiện sự thấu hiểu lẽ đời, coi trọng giá trị tâm hồn hơn vật chất.

Câu 5 

Cảm nhận về vẻ đẹp nhân cách của Nguyễn Bỉnh Khiêm:

Nguyễn Bỉnh Khiêm hiện lên với vẻ đẹp của một bậc trí giả thanh cao, biết đủ, biết hài lòng với cuộc sống giản dị. Ông chọn lối sống gần gũi thiên nhiên, xa lánh vòng danh lợi, thể hiện tư tưởng "an bần lạc đạo" – vui với cảnh thanh nhàn, không màng danh vọng. Quan niệm "dại – khôn" của ông cho thấy sự từng trải, thấu hiểu lẽ đời, xem công danh phú quý chỉ như giấc chiêm bao. Như vậy, nhân cách của Nguyễn Bỉnh Khiêm thể hiện trí tuệ sâu sắc và tâm hồn thanh cao.