Trong dòng chảy không ngừng của cuộc sống hiện đại, những giá trị văn hóa truyền thống đang đứng trước nguy cơ bị mai một. Bài thơ *Chân quê* của Nguyễn Bính với câu thơ đầy ám ảnh: *"Hương đồng gió nội bay đi ít nhiều"* đã gợi lên trong lòng chúng ta nỗi trăn trở về trách nhiệm bảo vệ và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc. Giữ gìn những giá trị ấy không chỉ là bảo tồn quá khứ mà còn là cách để chúng ta hội nhập mà không đánh mất chính mình.

Văn hóa truyền thống là tinh hoa được kết tinh qua hàng ngàn năm lịch sử, thể hiện qua phong tục tập quán, lễ hội, trang phục, ẩm thực… Như trong *Chân quê*, Nguyễn Bính đã khắc họa hình ảnh người con gái quê với chiếc *"yếm lụa sồi"*, *"khăn mỏ quạ"* – những nét đẹp giản dị mà đậm đà hồn Việt. Những giá trị ấy không chỉ làm nên bản sắc riêng của dân tộc mà còn nuôi dưỡng tâm hồn, kết nối con người với quê hương, nguồn cội.

Xã hội càng phát triển, con người càng dễ bị cuốn vào guồng quay của lối sống hiện đại, vô tình làm phai nhạt những giá trị xưa. Hình ảnh cô gái trong *Chân quê* thay *"áo tứ thân"* bằng *"khăn nhung, quần lĩnh"* chính là minh chứng cho sự thay đổi ấy. Nhiều làng nghề truyền thống dần biến mất, những câu hát dân ca bị lãng quên, các lễ hội bị thương mại hóa… Đó là hệ quả của toàn cầu hóa và sự thiếu ý thức trong việc bảo tồn văn hóa.

Bảo tồn văn hóa truyền thống không có nghĩa là từ chối cái mới, mà là giữ gìn "hồn cốt" dân tộc để làm nền tảng cho sự phát triển. Như lời nhắn nhủ của Nguyễn Bính: *"Van em! Em hãy giữ nguyên quê mùa"*, chúng ta cần trân trọng những giá trị xưa bởi chúng là cầu nối giữa quá khứ và hiện tại, giúp thế hệ trẻ hiểu rõ cội nguồn, tự hào về dân tộc mình. Hơn nữa, trong xu thế hội nhập, chính bản sắc văn hóa độc đáo sẽ giúp Việt Nam tỏa sáng trên bản đồ thế giới.

Để văn hóa truyền thống không bị "bay đi" như *"hương đồng gió nội"*, cần có sự chung tay của cả cộng đồng. Nhà nước nên có chính sách bảo tồn di sản, hỗ trợ nghệ nhân làng nghề. Nhà trường cần đưa văn hóa dân tộc vào giảng dạy để giáo dục ý thức cho học sinh. Mỗi cá nhân có thể bắt đầu từ việc đơn giản nhất: học cách nấu một món ăn truyền thống, tham gia lễ hội dân gian, hay đơn giản là trân trọng những câu chuyện cổ tích của bà. Đặc biệt, giới trẻ cần sáng tạo để làm mới văn hóa truyền thống, như cách các nhà thiết kế hiện đại đưa áo dài, hoa văn dân tộc vào thời trang đương đại.

Nhịp sống hiện đại khiến con người dễ quên đi những giá trị cũ, nhưng văn hóa truyền thống mãi là gốc rễ bền vững của mỗi dân tộc. Qua *Chân quê*, Nguyễn Bính đã thức tỉnh chúng ta về tình yêu với những điều giản dị mà sâu sắc của quê hương. Hãy để *"hương đồng gió nội"* không chỉ là ký ức, mà là hành trang vững chắc cho thế hệ hôm nay và mai sau. Bởi chỉ khi giữ được "chân quê", chúng ta mới có thể tự tin bước vào tương lai.

Nhân vật "em" trong bài thơ *Chân quê* của Nguyễn Bính là hình tượng trung tâm phản ánh **mâu thuẫn giữa truyền thống và hiện đại**. Khi "em" thay "yếm lụa sồi", "khăn mỏ quạ" bằng "khăn nhung, quần lĩnh" phố thị, sự thay đổi ấy không chỉ là chuyện trang phục mà còn bộc lộ **khát khao hòa nhập với cái mới**, khiến nhân vật "tôi" đau đớn ("em làm khổ tôi!"). Tuy nhiên, "em" không phải là con người phủ nhận quá khứ. Lời nhắn "Van em! Em hãy giữ nguyên quê mùa" cho thấy em đứng giữa hai thế giới: vừa bị cuốn theo nhịp sống hiện đại, vừa mang trong mình gốc rễ "chân quê" ("Thầy u mình với chúng mình chân quê"). Qua nhân vật này, Nguyễn Bính đặt ra câu hỏi day dứt: **Làm sao để bảo tồn vẻ đẹp truyền thống khi xã hội đổi thay?** "Em" chính là hiện thân của sự giằng xé ấy, khi "hương đồng gió nội" dần phai nhạt theo bước chân người lên tỉnh.

**Nghệ thuật xây dựng nhân vật**:

- **Đối thoại nội tâm** ("Nói ra sợ mất lòng em") làm rõ tính cách "em".

- **Hình ảnh tương phản** giữa trang phục xưa - nay nhấn mạnh bi kịch văn hóa.

**Thông điệp của bài thơ "Chân quê":**

Bài thơ gửi gắm thông điệp sâu sắc về **việc gìn giữ bản sắc văn hóa truyền thống** trước sự thay đổi của xã hội. Qua nỗi niềm của nhân vật "tôi" trước sự thay đổi trang phục của "em", Nguyễn Bính:

1. **Ca ngợi vẻ đẹp thuần hậu của quê hương** (yếm lụa sồi, khăn mỏ quạ...), coi đó là biểu tượng của tâm hồn "chân quê" mộc mạc.

2. **Cảnh báo nguy cơ mai một** những giá trị xưa khi con người chạy theo lối sống hiện đại ("hương đồng gió nội bay đi").

3. **Nhắc nhở ý thức trân trọng cội nguồn**: "Van em! Em hãy giữ nguyên quê mùa" là lời khẩn thiết bảo vệ nét đẹp truyền thống, dù xã hội đổi thay.

**Dẫn chứng tiêu biểu**:

- Hình ảnh đối lập giữa trang phục truyền thống ("áo tứ thân") và hiện đại ("khăn nhung, quần lĩnh").

- Câu thơ kết: "Hương đồng gió nội bay đi ít nhiều" → Ẩn dụ về sự phai nhạt tình quê.

*Thông điệp mang tính thời sự, nhất là trong bối cảnh toàn cầu hóa hiện nay.*

1. **Biện pháp tu từ:**

- **Ẩn dụ**: "Hương đồng gió nội" không chỉ là hương thơm của đồng quê mà còn tượng trưng cho **những giá trị truyền thống, vẻ đẹp tinh thần của làng quê Việt Nam**.

- **Nhân hóa**: "Bay đi" gợi sự biến mất như một sinh thể, làm tăng cảm giác tiếc nuối.

2. **Tác dụng:**

- **Khắc họa sự phai nhạt** của nét đẹp quê hương khi con người chạy theo lối sống hiện đại.

- **Thể hiện nỗi niềm đau đáu** của tác giả: lo lắng trước nguy cơ mất đi bản sắc "chân quê".

- **Tạo hình ảnh giàu sức gợi**: Gợi nhớ không gian thanh bình, mùi hương đồng nội quen thuộc, từ đó lay động tình cảm người đọc.

**Dẫn chứng**:

- "Hương đồng gió nội" (vẻ đẹp tinh thần) đối lập với "khăn nhung, quần lĩnh" (vật chất phù phiếm).

- "Bay đi ít nhiều" → Sự biến mất dần dần, không thể níu kéo.

*Đáp án đạt điểm tối đa khi xác định đúng 2 biện pháp tu từ và phân tích sâu tác dụng gắn với nội dung bài thơ.*

1. **Biện pháp tu từ:**

- **Ẩn dụ**: "Hương đồng gió nội" không chỉ là hương thơm của đồng quê mà còn tượng trưng cho **những giá trị truyền thống, vẻ đẹp tinh thần của làng quê Việt Nam**.

- **Nhân hóa**: "Bay đi" gợi sự biến mất như một sinh thể, làm tăng cảm giác tiếc nuối.

2. **Tác dụng:**

- **Khắc họa sự phai nhạt** của nét đẹp quê hương khi con người chạy theo lối sống hiện đại.

- **Thể hiện nỗi niềm đau đáu** của tác giả: lo lắng trước nguy cơ mất đi bản sắc "chân quê".

- **Tạo hình ảnh giàu sức gợi**: Gợi nhớ không gian thanh bình, mùi hương đồng nội quen thuộc, từ đó lay động tình cảm người đọc.

**Dẫn chứng**:

- "Hương đồng gió nội" (vẻ đẹp tinh thần) đối lập với "khăn nhung, quần lĩnh" (vật chất phù phiếm).

- "Bay đi ít nhiều" → Sự biến mất dần dần, không thể níu kéo.

*Đáp án đạt điểm tối đa khi xác định đúng 2 biện pháp tu từ và phân tích sâu tác dụng gắn với nội dung bài thơ.*

ẩn dụ

ẩn dụ