Câu 1

Việc giữ gìn sự trong sáng của ngôn ngữ dân tộc là một nhiệm vụ quan trọng đối với mỗi người trong chúng ta. Ngôn ngữ không chỉ là công cụ giao tiếp, mà còn là yếu tố gắn kết cộng đồng và là bản sắc văn hóa của mỗi dân tộc. Sự trong sáng của ngôn ngữ giúp bảo tồn các giá trị văn hóa, truyền thống, và lịch sử của dân tộc. Tuy nhiên, trong xã hội hiện đại, ngôn ngữ dân tộc đang dần bị ảnh hưởng bởi các yếu tố ngoại lai, đặc biệt là từ các ngôn ngữ phổ biến như tiếng Anh. Điều này dẫn đến tình trạng lai tạp, sử dụng từ ngữ không chính thống, và làm mất đi vẻ đẹp vốn có của ngôn ngữ mẹ đẻ. Để bảo vệ sự trong sáng của ngôn ngữ dân tộc, mỗi cá nhân cần nhận thức được vai trò của ngôn ngữ trong việc gìn giữ bản sắc văn hóa, tránh việc sử dụng các từ ngữ không phù hợp và cần nỗ lực học hỏi, sử dụng đúng cách tiếng Việt. Hơn nữa, các cơ quan chức năng, trường học và các tổ chức xã hội cũng cần tích cực tuyên truyền, giáo dục để nâng cao ý thức cộng đồng về việc giữ gìn ngôn ngữ mẹ đẻ.

Câu 2

Bài thơ "Tiếng Việt của chúng mình trẻ lại trước mùa xuân" của Phạm Văn Tình là một tác phẩm đầy cảm xúc, thể hiện tình yêu sâu sắc đối với ngôn ngữ dân tộc – tiếng Việt. Bằng những hình ảnh giàu sức biểu cảm, tác giả đã khắc họa sự vĩnh cửu và vẻ đẹp bất diệt của tiếng Việt qua nhiều thế hệ, từ thuở dựng nước cho đến hiện tại và tương lai. Bài thơ cũng thể hiện sự khôi phục và phát triển của ngôn ngữ dân tộc trong bối cảnh xã hội hiện đại.

Bài thơ bắt đầu bằng việc nhắc đến sự ra đời và quá trình phát triển của tiếng Việt từ những ngày đầu dựng nước. Câu thơ "Tiếng Việt chúng mình có từ thời xa lắm / Thuở mang gươm mở cõi dựng kinh thành" đã mở ra không gian lịch sử rộng lớn, từ thời dựng nước của dân tộc. Tiếng Việt được ví như một phần của lịch sử, đồng hành cùng những sự kiện trọng đại như trận đánh Cổ Loa, việc xây dựng nền văn minh Lạc Việt, và những bài Hịch nổi tiếng. Tiếng Việt không chỉ là phương tiện giao tiếp, mà là minh chứng sống động cho một nền văn hóa và một dân tộc kiên cường.

Tác giả tiếp tục mô tả tiếng Việt như một phần không thể tách rời của đời sống, từ những câu hát dân ca trong nôi, lời ru của bà, cho đến những lời chúc Tết trong không khí xuân về, thể hiện sự gắn kết giữa ngôn ngữ và tình cảm gia đình, cộng đồng. Những hình ảnh quen thuộc như "Bánh chưng xanh, xanh đến tận bây giờ", "Bóng chim Lạc bay ngang trời" không chỉ gợi nhớ về một quá khứ huy hoàng mà còn thể hiện sự tươi mới, sức sống mạnh mẽ của tiếng Việt trong mỗi dịp Tết đến, xuân về.

Cuối cùng, tác giả khẳng định rằng tiếng Việt, dù trải qua bao thế hệ, vẫn trẻ lại trước mùa xuân, vẫn là ngôn ngữ của sự sống, của hy vọng và tình yêu thương. Tiếng Việt vẫn mãi "nồng nàn trong câu hát dân ca", vẫn là "lời chúc mặn mà" đầy ân tình.

Về nghệ thuật, tác giả Phạm Văn Tình sử dụng ngôn từ giản dị nhưng đầy sức mạnh biểu cảm. Bài thơ có sự kết hợp giữa các hình ảnh thơ tươi mới, vừa gợi nhớ quá khứ hào hùng vừa mở ra một tương lai tươi sáng. Các biện pháp tu từ như so sánh, ẩn dụ, và đối lập được sử dụng khéo léo để làm nổi bật sự trường tồn của tiếng Việt. Ví dụ, "Tiếng Việt ngàn đời hôm nay như trẻ lại" là một phép so sánh tinh tế, giúp người đọc cảm nhận được sự sống mãnh liệt, sức trẻ của ngôn ngữ dân tộc.

Bài thơ cũng được xây dựng với những nhịp điệu êm đềm, gần gũi, tạo nên sự hoài niệm nhưng cũng đầy hy vọng. Các câu thơ có sự liên kết chặt chẽ, khiến người đọc cảm thấy như đang được du ngoạn qua một hành trình dài, từ quá khứ đến hiện tại, và cuối cùng là một tương lai tươi sáng với tiếng Việt. Sự kết hợp giữa yếu tố lịch sử và hiện đại đã tạo nên một không gian thơ đầy chiều sâu.

Qua bài thơ "Tiếng Việt của chúng mình trẻ lại trước mùa xuân", Phạm Văn Tình không chỉ ca ngợi vẻ đẹp của ngôn ngữ dân tộc mà còn khẳng định vai trò quan trọng của tiếng Việt trong việc duy trì bản sắc văn hóa dân tộc. Tiếng Việt không chỉ là ngôn ngữ, mà là linh hồn của một dân tộc, là sợi dây gắn kết quá khứ, hiện tại và tương lai. Tác phẩm cũng nhắc nhở mỗi người trong chúng ta cần phải gìn giữ và phát huy ngôn ngữ mẹ đẻ để bảo vệ những giá trị văn hóa lâu dài.

Đề kiểm tra cuối học kì II - Đề số 1

Câu 1: bản trên thuộc kiếu văn bản nào?

Trả lời: Văn bản thuộc văn bản nghị luận.

Câu 2: Vấn đề được đề cập đến trong văn bản là gì?

Trả lời: Vấn đề được đề cập là thái độ trân trọng và ưu tiên sử dụng ngôn ngữ dân tộc trong bối cảnh hội nhập quốc tế, so sánh giữa Hàn Quốc và Việt Nam.

Câu 3: Để làm sáng tỏ cho luận điểm, tác giả đã đưa ra những lí lẽ, bằng chứng nào?

Trả lời:- Tác giả nêu thực tế ở Hàn Quốc: biển hiệu luôn ưu tiên chữ Hàn, chữ nước ngoài nhỏ hơn và đặt dưới;

báo chí trong nước hầu như không dùng tiếng nước ngoài.

- So sánh với Việt Nam: một số nơi chữ tiếng Anh to hơn chữ Việt, nhiều tờ báo có phần tóm tắt tiếng nước ngoài để "làm màu".

Câu 4: Chỉ ra một thông tin khách quan và một ý kiến chủ quan mà tác giả đưa ra trong văn bản.

Trả lời: - Thông tin khách quan: Ở Hàn Quốc, chữ nước ngoài (chủ yếu là tiếng Anh) nếu có thì viết nhỏ, đặt dưới chữ Hàn Quốc to hơn phía trên.

- Ý kiến chủ quan: "xem ra để cho 'oai"' và "người đọc trong nước lại bị thiệt mất mấy trang thông tin