Dưới đây là bài làm cho từng câu hỏi:

---

Câu 1. (2 điểm):

Đoạn trích trên thể hiện đặc sắc nghệ thuật của Nguyễn Du qua việc khai thác tài tình những mảng màu tâm lý của các nhân vật, thể hiện qua ngôn từ trau chuốt và các biện pháp tu từ độc đáo. Từ những câu mở đầu “Đường đường một đấng anh hào, / Côn quyền hơn sức lược thao gồm tài”, tác giả đã khắc họa hình ảnh Từ Hải với khí chất dũng mãnh, tự tin, vừa mạnh mẽ vừa tràn đầy tài năng. Qua lời thoại dí dỏm, sắc sảo của cả Từ Hải và Thúy Kiều, ta thấy được sự giao hòa giữa thái độ trác tình, kiêu hãnh và nét duyên dáng tinh tế của người phụ nữ. Những so sánh ẩn dụ như “mây rồng có phen” hay “cá chậu chim lồng mà chơi” không chỉ tô điểm cho lời đối thoại mà còn ẩn chứa cái nhìn sâu sắc về con người, về số phận. Sự đối chiếu giữa hình ảnh “anh hùng” với “giai nhân” tạo nên một nhịp điệu hài hòa, vừa hào hùng vừa lãng mạn. Cách sắp đặt âm điệu trong thể thơ lục bát càng làm tăng thêm sức sống cho từng câu chữ, khiến người đọc không chỉ cảm nhận được vẻ đẹp nghệ thuật mà còn thấm đượm tâm hồn, bi kịch của cuộc đời.

---

Câu 2. (4 điểm):

Lòng tốt của con người có thể chữa lành các vết thương nhưng lòng tốt cũng cần đôi phần sắc sảo, nếu không chẳng khác như con số không tròn trĩnh.

Trong cuộc sống, lòng tốt luôn được xem là đức tính cao quý, là nguồn động lực giúp con người vượt qua những khó khăn, chữa lành những vết thương tâm hồn. Những hành động nhân ái, những lời nói ấm áp không chỉ xoa dịu nỗi đau của người khác mà còn lan tỏa sức sống, niềm tin vào tương lai. Tuy nhiên, lòng tốt nếu chỉ đơn thuần là cảm xúc, hành động thiếu đi sự sáng suốt, sắc sảo, đôi khi lại trở thành “vỏ bọc” mỏng manh, dễ bị lợi dụng hay lạc lối giữa muôn vàn sự phức tạp của đời sống.

Sắc sảo ở đây không có nghĩa là lạnh lùng hay cứng rắn mà là khả năng đánh giá, nhận định tình hình một cách chính xác, từ đó biết cách điều chỉnh hành động sao cho vừa giữ được nhân tính, vừa bảo vệ được bản thân cũng như những người mình yêu thương. Ví dụ, trong mối quan hệ gia đình hay bạn bè, lòng tốt có thể giúp hàn gắn những mối quan hệ tan vỡ. Nhưng nếu không có sự khôn ngoan trong cách xử sự, lòng tốt dễ dẫn đến việc nuốt chửng cảm xúc tiêu cực, khiến bản thân trở nên yếu đuối, dễ bị tổn thương. Chỉ khi biết “sắc sảo” trong từng quyết định, biết lựa chọn những lúc cần nhường nhịn và lúc cần kiên quyết, con người mới có thể biến lòng tốt thành một sức mạnh bền vững, lan tỏa hiệu quả trong xã hội.

Trong lĩnh vực lãnh đạo hay giáo dục, người có tấm lòng nhân hậu nhưng cũng phải biết cách “chọn lọc” để không trở thành vật rác trong tay kẻ xấu. Một người thầy, người cha không chỉ dạy dỗ mà còn phải biết thấu hiểu tâm lý, từ đó đưa ra những lời khuyên, hành động phù hợp giúp học trò, con cái phát triển một cách toàn diện. Điều này càng cho thấy, lòng tốt khi được kết hợp với sự sắc sảo, sự nhạy bén trong nhận định sẽ tạo ra hiệu quả tích cực, chữa lành những vết thương tinh thần và xây dựng một cộng đồng vững mạnh, đoàn kết.

Thực tế, nhiều nhân vật lịch sử và văn hóa đã minh chứng rằng lòng tốt cần có sự điều tiết của trí tuệ. Họ không chỉ là những người có trái tim nhân hậu mà còn là những người biết chọn thời điểm, địa điểm và cách thức thể hiện lòng tốt sao cho đúng lúc, đúng chỗ. Như vậy, “lòng tốt của con người có thể chữa lành các vết thương” nhưng nếu thiếu “sắc sảo”, lòng tốt ấy sẽ trở nên vụn vỡ, không tròn trĩnh, như con số không đủ phần nguyên. Chính sự hòa quyện giữa nhân hậu và trí tuệ, giữa cảm xúc và sự tinh tường mới tạo nên một đức hạnh trọn vẹn, giúp mỗi cá nhân không chỉ sống tốt mà còn lan tỏa giá trị nhân văn đến với mọi người xung quanh.

Qua đó, chúng ta càng nhận thấy rằng, trong xã hội hiện đại, việc nuôi dưỡng lòng tốt đi kèm với sự sắc sảo trong cách hành xử chính là chìa khóa để xây dựng một cộng đồng nhân ái, công bằng và tiến bộ. Điều này không chỉ giúp cá nhân phát triển toàn diện mà còn góp phần tạo nên một nền văn hóa sống tốt đẹp, vững

bền theo thời gian.

Câu 1 (0.5 điểm):

Văn bản trên được viết theo thể thơ lục bát.

Câu 2 (0.5 điểm):

Hai nhân vật Từ Hải và Thúy Kiều gặp nhau tại lầu xanh.

Câu 3 (1.0 điểm):

Những câu thơ trên thể hiện sự tinh tế, khéo léo và khiêm nhường của Thúy Kiều khi đối đáp với Từ Hải.

Kiều ví Từ Hải như bậc quân vương (so sánh với mây rồng ở Tấn Dương – nơi Lưu Bang khởi nghiệp), ngụ ý tôn trọng, ngưỡng mộ chí khí anh hùng của chàng.

Nàng tự nhận mình là “cỏ nội hoa hèn”, “thân bèo bọt”, thể hiện sự khiêm tốn, ý thức được hoàn cảnh thấp kém của mình.

Tuy nhiên, ẩn sau lời nói ấy là sự thông minh, sắc sảo. Kiều không bi lụy mà bày tỏ mong muốn tìm được người thực sự trân trọng mình.

Câu 4 (1.0 điểm):

Nhân vật Từ Hải hiện lên với hình ảnh một bậc anh hùng khí phách hơn người:

Mạnh mẽ, tự tin: “Đường đường một đấng anh hào” – thể hiện dáng vẻ hiên ngang, không tầm thường.

Có chí lớn, không chịu ràng buộc: Không muốn bị gò bó trong khuôn khổ như “cá chậu chim lồng”.

Trọng nghĩa, trân quý tài sắc: Khi nhận ra tri kỷ, Từ Hải lập tức đáp lại bằng sự trân trọng, không coi Kiều là món hàng mua vui.

Hào phóng, phóng khoáng: Trả lại tiền chuộc cho Kiều, thể hiện bản lĩnh của một bậc trượng phu.

Câu 5 (1.0 điểm):

Đoạn trích khơi gợi trong em cảm giác ngưỡng mộ và xúc động.

Ngưỡng mộ trước hình tượng Từ Hải, một người anh hùng có bản lĩnh, dám sống tự do và trân trọng người phụ nữ tài sắc.

Xúc động trước sự thông minh, tinh tế nhưng cũng đầy tủi hờn của Thúy Kiều – người đã trải qua nhiều bất hạnh nhưng vẫn khát khao được yêu thương và trân trọng.

Cảm phục trước sự hòa hợp giữa anh hùng và giai nhân, một mối lương duyên hiếm có

trong xã hội đầy bất công lúc bấy giờ.

Ý Nghĩa Của Sự Tự Lập Đối Với Tuổi Trẻ

Cuộc đời mỗi con người là một hành trình dài với vô vàn thử thách và cơ hội. Trên con đường ấy, sẽ có lúc ta phải rời xa vòng tay bảo bọc của gia đình, thầy cô để tự mình bước đi, đối mặt với thực tế khắc nghiệt của cuộc sống. Chính trong những thời điểm ấy, sự tự lập trở thành chìa khóa quan trọng giúp ta trưởng thành và vững vàng hơn. Đặc biệt, đối với tuổi trẻ – giai đoạn xây dựng nền tảng cho tương lai – tinh thần tự lập càng có ý nghĩa quan trọng, giúp mỗi người rèn luyện bản lĩnh, phát triển bản thân và làm chủ cuộc đời.

1. Thế nào là tự lập?

Tự lập là khả năng tự mình đưa ra quyết định, chịu trách nhiệm về cuộc sống của bản thân mà không phụ thuộc quá nhiều vào người khác. Một người tự lập không có nghĩa là sống tách biệt, mà là biết tự chủ, tự chịu trách nhiệm với lựa chọn của mình, đồng thời sẵn sàng học hỏi, tìm kiếm sự hỗ trợ khi cần thiết. Tự lập thể hiện qua nhiều khía cạnh: từ việc nhỏ như tự chăm sóc bản thân, quản lý thời gian, tài chính đến việc lớn như lựa chọn nghề nghiệp, giải quyết khó khăn trong cuộc sống.

2. Ý nghĩa của sự tự lập đối với tuổi trẻ

2.1. Tự lập giúp rèn luyện bản lĩnh, khả năng thích nghi

Cuộc sống luôn thay đổi, đặt ra nhiều thách thức bất ngờ. Nếu không có sự tự lập, con người sẽ dễ rơi vào trạng thái bị động, phụ thuộc vào người khác. Trái lại, khi tự lập, ta học được cách đối diện và vượt qua khó khăn, dần trở nên mạnh mẽ hơn. Những người trẻ tự lập không sợ thất bại, bởi họ coi thất bại là bài học để hoàn thiện bản thân.

2.2. Tự lập giúp phát triển kỹ năng sống và tư duy giải quyết vấn đề

Sống tự lập đồng nghĩa với việc tự đưa ra quyết định, tự chịu trách nhiệm và tự tìm cách giải quyết vấn đề. Điều này giúp người trẻ phát triển kỹ năng tư duy logic, lập kế hoạch và tổ chức công việc. Khi không còn dựa dẫm vào cha mẹ hay người thân, họ buộc phải học cách quản lý tài chính, sắp xếp thời gian và tự lo cho cuộc sống của mình một cách hợp lý. Những kỹ năng này sẽ là hành trang quý giá trên con đường trưởng thành.

2.3. Tự lập giúp khẳng định giá trị bản thân, tạo dựng tương lai

Một người trẻ có ý thức tự lập sẽ không chờ đợi cơ hội đến với mình, mà chủ động tìm kiếm cơ hội. Họ tự vạch ra con đường riêng, tự phấn đấu để đạt được mục tiêu mà không cần dựa vào sự giúp đỡ từ người khác. Những người như vậy thường có ý chí kiên định, biết trân trọng thành quả do chính mình tạo ra. Chính sự chủ động và độc lập này giúp họ thành công và khẳng định giá trị bản thân trong xã hội.

3. Làm thế nào để rèn luyện sự tự lập?

Bắt đầu từ những việc nhỏ: Tự lập không phải là điều có thể đạt được trong một sớm một chiều. Hãy rèn luyện từ những điều nhỏ nhất như tự chăm sóc bản thân, lập kế hoạch học tập, làm việc mà không cần sự nhắc nhở.

Học cách chịu trách nhiệm: Đừng đổ lỗi cho hoàn cảnh hay người khác khi gặp khó khăn. Thay vào đó, hãy suy nghĩ cách giải quyết vấn đề và học hỏi từ những sai lầm.

Trang bị kiến thức và kỹ năng sống: Kiến thức và kỹ năng là nền tảng giúp ta tự tin và độc lập hơn. Hãy không ngừng học hỏi, trau dồi kỹ năng mềm như giao tiếp, quản lý tài chính, tư duy phản biện để có thể tự giải quyết những vấn đề trong cuộc sống.

Dám bước ra khỏi vùng an toàn: Tự lập đòi hỏi sự dũng cảm. Đừng ngại thử thách bản thân bằng cách trải nghiệm những điều mới mẻ, dù là làm thêm, đi du lịch một mình hay sống xa gia đình.

4. Kết luận

Tự lập là phẩm chất quan trọng giúp mỗi người trẻ trưởng thành, bản lĩnh và làm chủ cuộc sống của mình. Một người có tinh thần tự lập không chỉ vững vàng trước thử thách mà còn chủ động nắm bắt cơ hội để phát triển bản thân. Trong xã hội hiện đại, khi sự cạnh tranh ngày càng khốc liệt, tự lập không còn là lựa chọn mà là điều bắt buộc để mỗi người khẳng định chỗ đứng của mình. Vì vậy, tuổi trẻ hãy rèn luyện sự tự lập ngay từ hôm nay để có một

tương lai vững chắc và thành công.

Hình tượng “li khách” trong Tống biệt hành của Thâm Tâm là một nhân vật bi tráng, mang trong mình khát vọng lớn lao nhưng cũng chất chứa nhiều cô đơn, mất mát. "Li khách" – kẻ ra đi – hiện lên như một người mang chí lớn, quyết rời xa gia đình, chấp nhận cảnh "bàn tay không" để theo đuổi lý tưởng. Tuy nhiên, sự dứt khoát ấy không hề lạnh lùng mà ẩn chứa nỗi đau âm thầm. Cuộc chia ly không chỉ là xa cách địa lý mà còn là sự đoạn tuyệt với quá khứ, bởi "thì không bao giờ nói trở lại!" – câu thơ như một lời thề quyết liệt nhưng cũng đầy nuối tiếc. Hình ảnh người mẹ, người chị, em nhỏ hiện lên với nỗi buồn thầm lặng, khiến cuộc ra đi càng trở nên nặng nề, trĩu lòng. "Li khách" không chỉ là một con người cụ thể mà còn là biểu tượng của những kẻ ra đi với khát vọng nhưng phải đánh đổi tình thân, hạnh phúc. Qua đó, Thâm Tâm đã khắc họa thành công một hình tượng vừa lãng mạn vừa bi thương, khiến bài thơ trở thành một trong những tác phẩm tiêu biểu của phong trào Thơ mới.

Hình ảnh "tiếng sóng" trong câu thơ:

"Đưa người, ta không đưa qua sông,

Sao có tiếng sóng ở trong lòng?"

1. Ý nghĩa tượng trưng:

Biểu tượng của nỗi lòng dậy sóng:

Về mặt thực tế, không có dòng sông nào, nhưng "tiếng sóng" vẫn vang lên trong lòng người tiễn đưa. Điều này tượng trưng cho cảm xúc xáo trộn, nỗi buồn chia ly đang cuộn trào trong tâm can.

"Tiếng sóng" không chỉ là âm thanh mà còn là hình ảnh ẩn dụ cho sự bất an, tiếc nuối, lo lắng về một cuộc chia ly không hẹn ngày trở lại.

Ẩn dụ cho sự chia ly, cách biệt:

Sóng gắn liền với sông nước, mà sông nước thường là ranh giới chia cắt con người. Ở đây, dù không có dòng sông thật, nhưng khoảng cách vô hình giữa người đi và người ở lại vẫn hiện lên đầy ám ảnh.

Tượng trưng cho hành trình ra đi đầy bất định:

Sóng thường gắn với hình ảnh trôi dạt, bấp bênh. Người ra đi mang chí lớn nhưng tương lai phía trước mịt mù, giống như con thuyền lênh đênh giữa sóng dữ.

2. Giá trị nghệ thuật:

Hình ảnh "tiếng sóng" tạo nên một liên tưởng mạnh mẽ, giúp diễn tả tâm trạng nhân vật trữ tình một cách tinh tế mà không cần nói trực tiếp.

Sự đối lập giữa thực tế (không có sông) và cảm nhận bên trong (tiếng sóng) nhấn mạnh sự giằng xé nội tâm, làm nổi bật nỗi buồn mang màu sắc bi tráng.

=> "Tiếng sóng" không chỉ đơn thuần là âm thanh tưởng tượng, mà còn là biểu tượng cho những con sóng lòng cuộn trào khi phải tiễn biệt một người ra đi với tương lai vô định.

Hình ảnh "tiếng sóng" trong câu thơ:

"Đưa người, ta không đưa qua sông,

Sao có tiếng sóng ở trong lòng?"

1. Ý nghĩa tượng trưng:

Biểu tượng của nỗi lòng dậy sóng:

Về mặt thực tế, không có dòng sông nào, nhưng "tiếng sóng" vẫn vang lên trong lòng người tiễn đưa. Điều này tượng trưng cho cảm xúc xáo trộn, nỗi buồn chia ly đang cuộn trào trong tâm can.

"Tiếng sóng" không chỉ là âm thanh mà còn là hình ảnh ẩn dụ cho sự bất an, tiếc nuối, lo lắng về một cuộc chia ly không hẹn ngày trở lại.

Ẩn dụ cho sự chia ly, cách biệt:

Sóng gắn liền với sông nước, mà sông nước thường là ranh giới chia cắt con người. Ở đây, dù không có dòng sông thật, nhưng khoảng cách vô hình giữa người đi và người ở lại vẫn hiện lên đầy ám ảnh.

Tượng trưng cho hành trình ra đi đầy bất định:

Sóng thường gắn với hình ảnh trôi dạt, bấp bênh. Người ra đi mang chí lớn nhưng tương lai phía trước mịt mù, giống như con thuyền lênh đênh giữa sóng dữ.

2. Giá trị nghệ thuật:

Hình ảnh "tiếng sóng" tạo nên một liên tưởng mạnh mẽ, giúp diễn tả tâm trạng nhân vật trữ tình một cách tinh tế mà không cần nói trực tiếp.

Sự đối lập giữa thực tế (không có sông) và cảm nhận bên trong (tiếng sóng) nhấn mạnh sự giằng xé nội tâm, làm nổi bật nỗi buồn mang màu sắc bi tráng.

=> "Tiếng sóng" không chỉ đơn thuần là âm thanh tưởng tượng, mà còn là biểu tượng cho những con sóng lòng cuộn trào khi phải tiễn biệt một người ra đi với tương lai vô định.

Hình ảnh "tiếng sóng" trong câu thơ:

"Đưa người, ta không đưa qua sông,

Sao có tiếng sóng ở trong lòng?"

1. Ý nghĩa tượng trưng:

Biểu tượng của nỗi lòng dậy sóng:

Về mặt thực tế, không có dòng sông nào, nhưng "tiếng sóng" vẫn vang lên trong lòng người tiễn đưa. Điều này tượng trưng cho cảm xúc xáo trộn, nỗi buồn chia ly đang cuộn trào trong tâm can.

"Tiếng sóng" không chỉ là âm thanh mà còn là hình ảnh ẩn dụ cho sự bất an, tiếc nuối, lo lắng về một cuộc chia ly không hẹn ngày trở lại.

Ẩn dụ cho sự chia ly, cách biệt:

Sóng gắn liền với sông nước, mà sông nước thường là ranh giới chia cắt con người. Ở đây, dù không có dòng sông thật, nhưng khoảng cách vô hình giữa người đi và người ở lại vẫn hiện lên đầy ám ảnh.

Tượng trưng cho hành trình ra đi đầy bất định:

Sóng thường gắn với hình ảnh trôi dạt, bấp bênh. Người ra đi mang chí lớn nhưng tương lai phía trước mịt mù, giống như con thuyền lênh đênh giữa sóng dữ.

2. Giá trị nghệ thuật:

Hình ảnh "tiếng sóng" tạo nên một liên tưởng mạnh mẽ, giúp diễn tả tâm trạng nhân vật trữ tình một cách tinh tế mà không cần nói trực tiếp.

Sự đối lập giữa thực tế (không có sông) và cảm nhận bên trong (tiếng sóng) nhấn mạnh sự giằng xé nội tâm, làm nổi bật nỗi buồn mang màu sắc bi tráng.

=> "Tiếng sóng" không chỉ đơn thuần là âm thanh tưởng tượng, mà còn là biểu tượng cho những con sóng lòng cuộn trào khi phải tiễn biệt một người ra đi với tương lai vô định.

Hình ảnh "tiếng sóng" trong câu thơ:

"Đưa người, ta không đưa qua sông,

Sao có tiếng sóng ở trong lòng?"

1. Ý nghĩa tượng trưng:

Biểu tượng của nỗi lòng dậy sóng:

Về mặt thực tế, không có dòng sông nào, nhưng "tiếng sóng" vẫn vang lên trong lòng người tiễn đưa. Điều này tượng trưng cho cảm xúc xáo trộn, nỗi buồn chia ly đang cuộn trào trong tâm can.

"Tiếng sóng" không chỉ là âm thanh mà còn là hình ảnh ẩn dụ cho sự bất an, tiếc nuối, lo lắng về một cuộc chia ly không hẹn ngày trở lại.

Ẩn dụ cho sự chia ly, cách biệt:

Sóng gắn liền với sông nước, mà sông nước thường là ranh giới chia cắt con người. Ở đây, dù không có dòng sông thật, nhưng khoảng cách vô hình giữa người đi và người ở lại vẫn hiện lên đầy ám ảnh.

Tượng trưng cho hành trình ra đi đầy bất định:

Sóng thường gắn với hình ảnh trôi dạt, bấp bênh. Người ra đi mang chí lớn nhưng tương lai phía trước mịt mù, giống như con thuyền lênh đênh giữa sóng dữ.

2. Giá trị nghệ thuật:

Hình ảnh "tiếng sóng" tạo nên một liên tưởng mạnh mẽ, giúp diễn tả tâm trạng nhân vật trữ tình một cách tinh tế mà không cần nói trực tiếp.

Sự đối lập giữa thực tế (không có sông) và cảm nhận bên trong (tiếng sóng) nhấn mạnh sự giằng xé nội tâm, làm nổi bật nỗi buồn mang màu sắc bi tráng.

=> "Tiếng sóng" không chỉ đơn thuần là âm thanh tưởng tượng, mà còn là biểu tượng cho những con sóng lòng cuộn trào khi phải tiễn biệt một người ra đi với tương lai vô định.

Hình ảnh "tiếng sóng" trong câu thơ:

"Đưa người, ta không đưa qua sông,

Sao có tiếng sóng ở trong lòng?"

1. Ý nghĩa tượng trưng:

Biểu tượng của nỗi lòng dậy sóng:

Về mặt thực tế, không có dòng sông nào, nhưng "tiếng sóng" vẫn vang lên trong lòng người tiễn đưa. Điều này tượng trưng cho cảm xúc xáo trộn, nỗi buồn chia ly đang cuộn trào trong tâm can.

"Tiếng sóng" không chỉ là âm thanh mà còn là hình ảnh ẩn dụ cho sự bất an, tiếc nuối, lo lắng về một cuộc chia ly không hẹn ngày trở lại.

Ẩn dụ cho sự chia ly, cách biệt:

Sóng gắn liền với sông nước, mà sông nước thường là ranh giới chia cắt con người. Ở đây, dù không có dòng sông thật, nhưng khoảng cách vô hình giữa người đi và người ở lại vẫn hiện lên đầy ám ảnh.

Tượng trưng cho hành trình ra đi đầy bất định:

Sóng thường gắn với hình ảnh trôi dạt, bấp bênh. Người ra đi mang chí lớn nhưng tương lai phía trước mịt mù, giống như con thuyền lênh đênh giữa sóng dữ.

2. Giá trị nghệ thuật:

Hình ảnh "tiếng sóng" tạo nên một liên tưởng mạnh mẽ, giúp diễn tả tâm trạng nhân vật trữ tình một cách tinh tế mà không cần nói trực tiếp.

Sự đối lập giữa thực tế (không có sông) và cảm nhận bên trong (tiếng sóng) nhấn mạnh sự giằng xé nội tâm, làm nổi bật nỗi buồn mang màu sắc bi tráng.

=> "Tiếng sóng" không chỉ đơn thuần là âm thanh tưởng tượng, mà còn là biểu tượng cho những con sóng lòng cuộn trào khi phải tiễn biệt một người ra đi với tương lai vô định.

Hình ảnh "tiếng sóng" trong câu thơ:

"Đưa người, ta không đưa qua sông,

Sao có tiếng sóng ở trong lòng?"

1. Ý nghĩa tượng trưng:

Biểu tượng của nỗi lòng dậy sóng:

Về mặt thực tế, không có dòng sông nào, nhưng "tiếng sóng" vẫn vang lên trong lòng người tiễn đưa. Điều này tượng trưng cho cảm xúc xáo trộn, nỗi buồn chia ly đang cuộn trào trong tâm can.

"Tiếng sóng" không chỉ là âm thanh mà còn là hình ảnh ẩn dụ cho sự bất an, tiếc nuối, lo lắng về một cuộc chia ly không hẹn ngày trở lại.

Ẩn dụ cho sự chia ly, cách biệt:

Sóng gắn liền với sông nước, mà sông nước thường là ranh giới chia cắt con người. Ở đây, dù không có dòng sông thật, nhưng khoảng cách vô hình giữa người đi và người ở lại vẫn hiện lên đầy ám ảnh.

Tượng trưng cho hành trình ra đi đầy bất định:

Sóng thường gắn với hình ảnh trôi dạt, bấp bênh. Người ra đi mang chí lớn nhưng tương lai phía trước mịt mù, giống như con thuyền lênh đênh giữa sóng dữ.

2. Giá trị nghệ thuật:

Hình ảnh "tiếng sóng" tạo nên một liên tưởng mạnh mẽ, giúp diễn tả tâm trạng nhân vật trữ tình một cách tinh tế mà không cần nói trực tiếp.

Sự đối lập giữa thực tế (không có sông) và cảm nhận bên trong (tiếng sóng) nhấn mạnh sự giằng xé nội tâm, làm nổi bật nỗi buồn mang màu sắc bi tráng.

=> "Tiếng sóng" không chỉ đơn thuần là âm thanh tưởng tượng, mà còn là biểu tượng cho những con sóng lòng cuộn trào khi phải tiễn biệt một người ra đi với tương lai vô định.