Câu 1: Thể thơ tự do. Câu 2: “Người đi qua thờ ơ” “Hay rẽ rúng cầm lên vứt xuống” => Thể hiện sự vô cảm, lạnh nhạt của người đi đường đối với những người đàn bà bán ngô nướng. Câu 3: Biện pháp tu từ: Ẩn dụ, hoán dụ, nhân hóa. “Những tờ bạc lẻ đè lên mùi thơm” là ẩn dụ: đồng tiền che lấp giá trị tinh thần. “Người đàn bà bán dần từng mảnh đời mình nuôi con” là ẩn dụ và nhân hóa: cho thấy sự hy sinh âm thầm, từng ngày của người mẹ vì con. Tác dụng: Gợi cảm xúc thương cảm, đồng cảm và trân trọng sự hy sinh của những người phụ nữ lao động nghèo. Câu 4: Mở đầu là sự quan sát, cảm nhận từ bên ngoài về những người đàn bà bán ngô nướng. Sau đó là sự đồng cảm, hồi tưởng về tuổi thơ của người viết. Kết thúc bằng sự xúc động, biết ơn và trân trọng những người phụ nữ tảo tần vì con. Câu 5: Thông điệp: Hãy biết trân trọng và yêu thương những con người lao động bình dị quanh ta. Lí giải: Bài thơ giúp người đọc nhận ra vẻ đẹp ẩn sâu bên trong những con người khổ cực, đặc biệt là sự hy sinh lặng thầm của người mẹ vì con.

Câu 1.

Bài thơ Những người đàn bà bán ngô nướng của Nguyễn Đức Hạnh khắc họa chân thực và cảm động hình ảnh những người phụ nữ nghèo mưu sinh bên lề cuộc sống, đồng thời thể hiện thái độ trân trọng của tác giả trước những số phận nhỏ bé nhưng giàu tình yêu thương và nghị lực sống. Qua hình ảnh “bày số phận mình bên đường”, “bán dần từng mảnh đời mình nuôi con”, tác giả cho thấy sự hi sinh thầm lặng, cam chịu của người mẹ vì con cái. Nghệ thuật nổi bật trong bài thơ là việc sử dụng thể thơ tự do giàu tính biểu cảm, hình ảnh giàu sức gợi, kết hợp linh hoạt giữa hồi ức và thực tại. Các biện pháp tu từ như ẩn dụ, điệp ngữ, tương phản được vận dụng hiệu quả, tạo nên chiều sâu cảm xúc. Đặc biệt, hình ảnh “người bán ngô thổi hồng bếp lửa, xoay những mảnh đời dù cháy vẫn còn thơm” là biểu tượng đẹp cho nghị lực và tình mẫu tử thiêng liêng. Bài thơ là lời nhắc nhở sâu sắc về lòng nhân ái, sự thấu cảm và trân trọng với những con người bình dị trong cuộc sống.

Câu 2.

Trong cuộc sống, ai cũng sẽ phải đối mặt với những khó khăn, thử thách giống như những cơn bão bất ngờ ập đến. Nhưng cách chúng ta đối diện với những nghịch cảnh đó mới thực sự quyết định giá trị cuộc sống của mình. Câu nói của Vivian Greene: “Cuộc sống không phải là để chờ đợi cơn bão đi qua, cuộc sống là để học được cách khiêu vũ trong mưa” chính là một lời nhắn nhủ ý nghĩa về thái độ sống tích cực, chủ động, biết thích nghi và vượt lên hoàn cảnh.

"Chờ đợi cơn bão đi qua" là cách sống thụ động, mong đợi cuộc sống luôn thuận lợi, không thử thách. Nhưng thực tế, cuộc sống vốn không bằng phẳng, không ai tránh khỏi những lúc thất bại, tổn thương hay mất mát. Nếu chỉ biết trốn tránh, sợ hãi, con người sẽ mãi đứng yên và đánh mất cơ hội trưởng thành. Ngược lại, “khiêu vũ trong mưa” là một hình ảnh ẩn dụ cho tinh thần lạc quan, bản lĩnh và biết tận dụng nghịch cảnh để rèn luyện bản thân. Đó là khi ta không sợ hãi trước khó khăn mà dũng cảm đối mặt, tìm ra cơ hội trong thách thức.

Trong thực tế, có biết bao con người đã chọn “khiêu vũ trong mưa” để vượt lên số phận. Nick Vujicic – người không có tay chân nhưng đã trở thành diễn giả truyền cảm hứng cho hàng triệu người – là minh chứng cho ý chí và tinh thần sống tích cực phi thường. Hay như những người lao động nghèo, dẫu cuộc sống bấp bênh, vẫn ngày ngày bươn chải, yêu thương và hi vọng. Chính trong gian khổ, con người mới phát huy được nội lực mạnh mẽ và tìm thấy giá trị thật sự của cuộc sống.

Là người trẻ trong xã hội hiện đại, chúng ta càng cần rèn luyện cho mình tinh thần sống tích cực, chủ động, không ngại thay đổi và không sợ thất bại. Dù có thể không kiểm soát được những “cơn bão” của cuộc đời, nhưng ta có thể chọn cách đối mặt với nó bằng lòng can đảm, bằng hành động cụ thể và bằng sự kiên trì. Hãy học cách “khiêu vũ trong mưa” – để mỗi bước chân qua bão tố sẽ là một bước trưởng thành.

Tóm lại, cuộc sống không phải là một con đường bằng phẳng mà là hành trình vượt qua những thách thức. Điều quan trọng không nằm ở việc tránh né, mà là cách ta đón nhận và sống trọn vẹn từng khoảnh khắc. “Khiêu vũ trong mưa” chính là biểu tượng đẹp của một lối sống bản lĩnh, biết yêu thương và biết vươn lên trong mọi hoàn cảnh.

Câu 1.

Trong đoạn trích tiểu thuyết Sống mòn, nhà văn Nam Cao đã sử dụng nhiều thủ pháp nghệ thuật đặc sắc để xây dựng nhân vật Thứ – hình tượng tiêu biểu cho người trí thức tiểu tư sản trong xã hội cũ. Trước hết, tác giả sử dụng ngôi kể thứ ba kết hợp điểm nhìn của nhân vật, giúp khắc họa sâu sắc nội tâm phức tạp và những dằn vặt nội tại của Thứ. Hơn thế, qua dòng tâm trạng độc thoại nội tâm, người đọc cảm nhận rõ được sự giằng xé giữa khát vọng vươn lên và hiện thực nghèo túng, sự thất bại nối dài khiến Thứ rơi vào trạng thái bất lực và bế tắc. Nam Cao cũng khéo léo vận dụng biện pháp so sánh, hình ảnh ẩn dụ, như hình ảnh “phế nhân” hay “con trâu kéo cày” để biểu đạt tình cảnh sống tẻ nhạt, đơn điệu, không lối thoát. Qua đó, nhân vật Thứ hiện lên đầy chân thực, sống động, phản ánh sâu sắc bi kịch của một bộ phận trí thức mất phương hướng và là lời cảnh tỉnh về một lối sống cam chịu, thiếu ý chí vươn lên trong xã hội cũ.

Câu 2.

Trong hành trình trưởng thành và khẳng định bản thân, mỗi con người đều ít nhất một lần vấp ngã. Có ý kiến cho rằng: “Sự vinh quang lớn nhất của chúng ta không nằm ở việc không bao giờ thất bại mà nằm ở việc vươn dậy sau mỗi lần vấp ngã.” Từ góc nhìn của người trẻ, đây là một quan điểm đúng đắn, sâu sắc, gợi nhắc chúng ta về thái độ sống tích cực: chấp nhận thất bại để tiến gần hơn tới thành công.

Thất bại là điều không ai mong muốn, nhưng lại là điều không thể tránh khỏi. Đó có thể là những lần thi trượt, những ý tưởng khởi nghiệp không thành, những nỗ lực không được công nhận… Tuy nhiên, thất bại không đồng nghĩa với chấm hết. Thất bại là cơ hội để ta nhìn lại chính mình, học hỏi, rút kinh nghiệm và trưởng thành. Người trẻ không nên sợ hãi hay né tránh thất bại mà cần dũng cảm đối diện, vượt qua và vươn dậy mạnh mẽ. Chính khả năng đứng lên sau vấp ngã mới là thước đo bản lĩnh và ý chí của mỗi con người.

Trong thực tế, không ít người trẻ thành công sau những lần thất bại tưởng chừng không thể vượt qua. Steve Jobs từng bị sa thải khỏi công ty do chính mình sáng lập trước khi trở lại mạnh mẽ hơn và đưa Apple trở thành thương hiệu toàn cầu. Hay như Nguyễn Hà Đông – lập trình viên Việt Nam nổi tiếng với trò chơi Flappy Bird – cũng từng trải qua nhiều dự án thất bại trước khi chạm tới thành công. Những tấm gương ấy cho thấy, thành công không đến từ con đường bằng phẳng, mà được tôi luyện từ thử thách và nghị lực.

Tuy nhiên, để vượt qua thất bại, người trẻ cần có tinh thần cầu tiến, biết tự nhìn nhận sai lầm, không đổ lỗi cho hoàn cảnh. Quan trọng hơn, phải luôn giữ vững niềm tin vào bản thân và không ngừng nỗ lực. Đừng để một lần thất bại khiến ta bỏ cuộc mãi mãi. Hãy xem đó là một phần của hành trình đi đến thành công.

Tóm lại, thất bại là điều cần thiết trong quá trình trưởng thành của mỗi người trẻ. Dám chấp nhận thất bại, dám đứng lên sau vấp ngã chính là chìa khóa để mở cánh cửa thành công vững bền. Cuộc sống luôn dành phần thưởng xứng đáng cho những ai không ngừng cố gắng và biết cách vượt qua chính mình.

Câu 1.

Trả lời:
Văn bản được kể theo ngôi thứ ba .

Câu 2.

Trả lời:
Những từ ngữ, hình ảnh khắc họa cuộc sống của Thứ khi ở Hà Nội là:

• “sống rụt rè hơn”,
• “sẻn so hơn”,
• “sống còm rom”,
• “chỉ còn dám nghĩ đến chuyện để dành, chuyện mua vườn, chuyện làm nhà, chuyện nuôi sống y với vợ con y”.
  => Những hình ảnh này thể hiện một cuộc sống nghèo túng, bó hẹp, thiếu lý tưởng và bị thực tại vùi lấp.

Câu 3.

Trả lời:

• Biện pháp tu từ: So sánh (“gần như là một phế nhân”).
• Tác dụng: So sánh bản thân với “phế nhân” cho thấy sự hụt hẫng, mất phương hướng, tuyệt vọng của Thứ sau khi ra trường. Nó phản ánh bi kịch tinh thần sâu sắc của một người trí thức có hoài bão nhưng bị thực tế cuộc sống nghiệt ngã dập tắt ý chí, khiến bản thân trở nên vô dụng, bất lực.

Câu 4.

Trả lời:

• Ở Sài Gòn, Thứ từng là người sống đầy nhiệt huyết, khát khao và mộng tưởng: “hăm hở”, “náo nức”, “say mê”, “ghét và yêu”, “ngồi ở thư viện không biết mỏi lưng”…
• Ở Hà Nội, Thứ trở nên “rụt rè”, “sẻn so”, sống “còm rom”, chỉ còn quan tâm đến những lo toan vật chất tầm thường như “chuyện để dành”, “mua vườn”, “nuôi vợ con”.
  → Nhận xét: Sự thay đổi từ một người lý tưởng, sống đầy cảm xúc sang một kẻ thực dụng, co cụm cho thấy sự tha hóa và mất phương hướng của người trí thức trong xã hội thực dân phong kiến. Đó là bi kịch của những con người sống mòn, bị bóp nghẹt lý tưởng bởi nghèo khó và hiện thực tàn nhẫn.

Câu 5.

Trả lời:
Một thông điệp sâu sắc được rút ra từ văn bản là: “Sống là phải dám thay đổi, dám đấu tranh để không sống mòn, sống hoài.”
→ Cuộc đời Thứ là minh chứng cho bi kịch của một con người không dám vượt lên hoàn cảnh, cam chịu số phận, để rồi sống u tối, vô nghĩa. Văn bản nhắc nhở mỗi chúng ta phải sống có lý tưởng, biết nắm bắt cơ hội, dũng cảm vượt qua giới hạn bản thân để không rơi vào trạng thái tồn tại tẻ nhạt, bị động như “con trâu cắm cúi kéo cày”. Sống là hành trình vươn lên, là hành động không ngừng nghỉ, bởi “sống tức là thay đổi”.

Câu 1

Bài thơ Bàn giao của Vũ Quần Phương là một lời gửi gắm thấm đẫm yêu thương, trách nhiệm và niềm tin từ thế hệ đi trước dành cho thế hệ mai sau. Qua hình ảnh người ông “bàn giao” cho cháu những điều giản dị như gió heo may, mùi ngô nướng, hương bưởi tháng Giêng, cỏ xuân, những khuôn mặt đẫm nắng…, nhà thơ đã khéo léo gợi nên một thế giới chan chứa tình yêu thương, thanh bình và giàu giá trị nhân văn. Đó là kết tinh của những gì đẹp đẽ nhất mà người ông gìn giữ, vun đắp trong suốt cuộc đời. Ông không muốn cháu mình phải gánh chịu những đau thương, vất vả như chiến tranh, nghèo khó, mất mát mà bản thân từng trải qua. Câu thơ cuối “Câu thơ vững gót làm người ấy / Ông cũng bàn giao cho cháu luôn” chứa đựng một thông điệp mạnh mẽ: ông không chỉ trao truyền những kỷ niệm đẹp mà còn truyền lại cả bản lĩnh sống và đạo lý làm người. Bài thơ mang âm hưởng nhẹ nhàng, sâu lắng, để lại dư vị ấm áp trong lòng người đọc về tình cảm gia đình và sự tiếp nối giữa các thế hệ.

Câu 2

Tuổi trẻ là quãng thời gian quý giá nhất của đời người – nơi hội tụ của sức sống, khát vọng, đam mê và những hoài bão chưa thành hình. Một trong những yếu tố quan trọng làm nên ý nghĩa và giá trị của tuổi trẻ chính là sự trải nghiệm.

Trải nghiệm là quá trình con người tiếp xúc, va chạm với thực tế để từ đó học hỏi, rút ra bài học và trưởng thành. Với người trẻ, trải nghiệm càng có ý nghĩa khi đó là giai đoạn mà con người đang hình thành nhân cách, định hướng tương lai và khám phá chính bản thân mình. Bởi vậy, tuổi trẻ không thể thiếu trải nghiệm nếu muốn sống có chiều sâu và đạt được sự trưởng thành thực sự.

Thực tế cho thấy, những người trẻ dám trải nghiệm, dám thử thách bản thân thường sẽ có vốn sống phong phú, tư duy linh hoạt và bản lĩnh kiên cường hơn. Một sinh viên đi làm thêm, tham gia hoạt động tình nguyện hay khởi nghiệp từ khi còn ngồi trên ghế nhà trường chắc chắn sẽ học được nhiều điều quý giá hơn so với những bạn trẻ chỉ biết học lý thuyết. Trải nghiệm giúp người trẻ hiểu được giá trị của lao động, biết trân trọng thành quả, và quan trọng hơn là biết chấp nhận thất bại, đứng lên từ sai lầm. Chính những va vấp ấy là nền tảng cho sự trưởng thành vững chắc sau này.

Tuy nhiên, không phải trải nghiệm nào cũng tích cực. Có những trải nghiệm sai lầm, thậm chí gây tổn thương. Nhưng điều quan trọng là người trẻ phải biết nhìn nhận và rút ra bài học từ những trải nghiệm đó để tiếp tục tiến lên. Sống quá an toàn, khép kín, không dám thử thách bản thân thì tuổi trẻ sẽ trở nên mờ nhạt và lãng phí.

Bên cạnh sự chủ động trải nghiệm của bản thân, xã hội và gia đình cũng cần tạo điều kiện để người trẻ có môi trường học hỏi, thử sức. Nhà trường nên khuyến khích các hoạt động trải nghiệm thực tế, kỹ năng sống. Gia đình cần cởi mở, đồng hành và hỗ trợ thay vì bao bọc con quá mức. Người trẻ cũng cần có thái độ đúng đắn khi trải nghiệm: không hấp tấp, nông nổi mà phải tỉnh táo, có mục tiêu rõ ràng.

Tuổi trẻ chỉ đến một lần. Đừng để nó trôi qua trong lặng lẽ và an nhàn. Hãy sống hết mình, dấn thân, va chạm, thử và sai – bởi chính sự trải nghiệm là hành trang quý giá giúp người trẻ trưởng thành, bản lĩnh và tự tin bước vào cuộc đời rộng lớn.

Câu 1.

Xác định thể thơ của văn bản trên.
👉Bài thơ được viết theo thể tự do.

Câu 2.

Người ông sẽ bàn giao cho cháu:

• Gió heo may, góc phố có mùi ngô nướng.
• Tháng Giêng hương bưởi, cỏ mùa xuân xanh dưới chân.
• Những khuôn mặt đẫm nắng, đẫm yêu thương trên trái đất.
• Một chút buồn, một chút cô đơn.
• Tinh thần “vững gót để làm người” (ý chí sống mạnh mẽ, chịu đựng và nhân hậu).

Câu 3.

Ở khổ thơ thứ hai, có những thứ mà người ông chẳng bàn. Vì đó là những điều đau thương, gian khổ, bất hạnh mà người ông đã trải qua như: vất vả, chiến tranh, sương muối lạnh, loạn lạc, tối tăm, đói nghèo...
Ông không muốn thế hệ cháu phải chịu đựng những mất mát, đau thương mà chỉ mong cháu được sống trong hòa bình, yêu thương và hạnh phúc.

Câu 4.

Bài thơ sử dụng biện pháp điệp ngữ “bàn giao” (lặp lại nhiều lần ở đầu các dòng thơ).
➡Tác dụng:

• Nhấn mạnh tấm lòng, trách nhiệm và tình yêu thương của người ông dành cho cháu.
• Tạo kết cấu mạch lạc, nhịp nhàng cho bài thơ.
• Làm nổi bật chủ đề truyền thừa giữa các thế hệ.

Câu 5.

Chúng ta hôm nay cần trân trọng, biết ơn và gìn giữ những giá trị tốt đẹp mà cha ông để lại như: hòa bình, độc lập, lòng nhân ái và tinh thần kiên cường. Không chỉ tiếp nhận, chúng ta còn cần bảo vệ, phát triển và truyền lại cho thế hệ sau bằng hành động cụ thể: học tập tốt, sống có trách nhiệm, góp phần xây dựng xã hội tiến bộ. Đồng thời, cần nhận thức rõ những hy sinh gian khổ của cha ông để sống xứng đáng, không ngừng rèn luyện đạo đức và ý chí. Như vậy, việc "bàn giao" mới có ý nghĩa trọn vẹn trong dòng chảy lịch sử dân tộc.

Câu 1

Đoạn thơ trích trong bài Trăng hè của Đoàn Văn Cừ đã phác họa một bức tranh quê thanh bình, êm ả và đầy chất thơ. Những hình ảnh giản dị, gần gũi như “tiếng võng kẽo kẹt”, “con chó ngủ lơ mơ”, “bóng cây lơi lả bên hàng dậu” đã gợi lên một không gian thôn quê yên tĩnh, thân thuộc và đậm chất dân gian. Đó là một làng quê sống động mà lại vô cùng tĩnh lặng, nơi mỗi thanh âm, mỗi bóng dáng đều thấm đẫm sự thư thái, bình yên. Cảnh vật và con người hòa quyện vào nhau trong ánh trăng dịu nhẹ: ông lão nằm chơi giữa sân, thằng cu ngắm bóng con mèo – tất cả gợi cảm giác gần gũi, đầm ấm và rất đỗi thân thương. Bức tranh quê hiện lên không rực rỡ mà rất đời thường, chân thực, khiến người đọc thấy xúc động, như được trở về với ký ức tuổi thơ trong ngôi làng yên bình, nơi tâm hồn được nghỉ ngơi sau bao xô bồ của cuộc sống hiện đại. Đó là vẻ đẹp vĩnh hằng của quê hương trong trái tim mỗi người con đất Việt.

Câu 2

Tuổi trẻ là khoảng thời gian đẹp nhất trong đời người – quãng đời của khát vọng, của ước mơ và hành trình tìm kiếm bản thân. Trong hành trình ấy, sự nỗ lực hết mình không chỉ là chìa khóa của thành công mà còn là biểu hiện cao đẹp nhất của tinh thần sống có trách nhiệm, có lý tưởng của thế hệ trẻ hiện nay.

Nỗ lực hết mình nghĩa là dốc toàn tâm, toàn sức, không ngừng cố gắng dù gặp khó khăn, thử thách. Với người trẻ, đó có thể là kiên trì học tập, rèn luyện mỗi ngày; là dám dấn thân, không ngại thất bại; là luôn giữ ngọn lửa đam mê và bản lĩnh đối mặt với những giới hạn của bản thân. Trong xã hội hiện đại, nơi sự cạnh tranh khốc liệt và thay đổi diễn ra từng ngày, nỗ lực hết mình trở thành điều kiện thiết yếu để khẳng định giá trị cá nhân, theo đuổi ước mơ và đóng góp cho cộng đồng.

Thực tế cho thấy rất nhiều người trẻ đã và đang tạo nên những kỳ tích nhờ vào sự nỗ lực không ngừng. Đó là những học sinh, sinh viên chinh phục học bổng danh giá bằng hành trình miệt mài học tập; là những bạn trẻ khởi nghiệp từ hai bàn tay trắng nhưng dám ước mơ và dấn thân; là các vận động viên, nghệ sĩ trẻ gặt hái vinh quang bằng quá trình rèn luyện gian khổ. Ngay cả khi không có vinh quang lớn lao, nỗ lực mỗi ngày để sống tốt, sống tử tế, vượt qua hoàn cảnh cũng là điều đáng quý và truyền cảm hứng mạnh mẽ.

Tuy nhiên, trong một bộ phận giới trẻ hiện nay, vẫn còn không ít người sống buông xuôi, thụ động, dễ nản chí, ỷ lại hoặc chạy theo lối sống hưởng thụ, thiếu trách nhiệm với tương lai. Điều đó không chỉ lãng phí tuổi trẻ mà còn ảnh hưởng tiêu cực đến chính cuộc đời họ và cả cộng đồng. Vì vậy, việc xây dựng ý thức nỗ lực hết mình từ khi còn trẻ là điều vô cùng cần thiết.

Muốn vậy, người trẻ cần xác định rõ mục tiêu sống, giữ vững niềm tin, kiên trì theo đuổi đam mê và không ngừng hoàn thiện bản thân. Gia đình, nhà trường và xã hội cũng cần tạo điều kiện, môi trường tích cực để hun đúc và khơi dậy tinh thần nỗ lực, bản lĩnh vươn lên trong thế hệ trẻ.

Tuổi trẻ không kéo dài mãi. Chỉ khi biết nỗ lực hết mình trong quãng đời thanh xuân, chúng ta mới có thể sống trọn vẹn, trưởng thành đúng nghĩa và viết nên những trang đẹp đẽ nhất của cuộc đời mình.

Câu 1.

Xác định ngôi kể của người kể chuyện.
Ngôi thứ ba (người kể chuyện giấu mình, không xưng “tôi”, kể về các nhân vật từ bên ngoài).

Câu 2.

Một số chi tiết tiêu biểu:

• Khi mẹ đến ở, chị rất mừng và còn gặng hỏi để mẹ suy nghĩ kỹ, không vì bức xúc mà đến.
• Chị không nhắc lại chuyện cũ mà đón nhận mẹ với tình cảm chân thành.
• Khi mẹ bày tỏ sự ân hận, chị vội ôm lấy mẹ, an ủi: “Ô hay! Con có nói gì đâu, sao bu cứ nghĩ ngợi thế nhỉ?”

Câu 3.

Bớt là người chịu thương chịu khó, hiếu thảo, vị tha và ấm áp tình cảm. Dù từng bị mẹ đối xử không công bằng, chị không hề oán trách mà vẫn đón nhận mẹ với tấm lòng bao dung, chăm lo chu đáo cho mẹ và các con.

Câu 4.

Hành động và lời nói thể hiện sự cảm thông, tha thứ và yêu thương của người con. Chị muốn xóa đi mặc cảm, sự day dứt của mẹ, cho thấy chị không hề trách móc, mà ngược lại còn luôn muốn mẹ được thanh thản, nhẹ lòng.

Câu 5.

Thông điệp: Tình cảm gia đình luôn có sức mạnh chữa lành và vượt qua mọi lỗi lầm, cách biệt.
Lí giải: Trong xã hội hiện đại, khi nhịp sống gấp gáp dễ làm con người xa cách, tha thứ và yêu thương trong gia đình là điều vô cùng quan trọng để giữ gìn hạnh phúc, gắn kết thế hệ, và làm dịu đi những tổn thương từ quá khứ.

Câu 1

Trong bài thơ “Những người đàn bà gánh nước sông”, nhà thơ Nguyễn Quang Thiều đã khắc họa thành công hình tượng người phụ nữ nông thôn với những nét đẹp vừa chân thực vừa đầy ám ảnh. Họ hiện lên qua những chi tiết gợi hình: “ngón chân xương xẩu, móng dài và đen toẽ ra như móng chân gà mái”, “bối tóc vỡ xối xả trên lưng áo mềm và ướt” –,những hình ảnh cho thấy sự lam lũ, nhọc nhằn gắn với công việc mưu sinh bên bờ sông. Người phụ nữ không chỉ gánh nước, mà còn gánh cả gia đình, gánh cả đời sống lên vai. Một tay họ bám vào “đầu đòn gánh bé bỏng chơi vơi”, tay kia “bám vào mây trắng” ,chi tiết gợi liên tưởng đến khát vọng vươn lên, dù cuộc sống còn đầy chênh vênh. Qua hình tượng ấy, nhà thơ không chỉ thể hiện lòng trân trọng, xót xa cho số phận người phụ nữ quê mà còn đặt ra một nỗi niềm nhân văn: làm sao để người phụ nữ ấy không còn phải gánh cả kiếp người lặp lại đầy cơ cực như thế. Họ là biểu tượng của sự hy sinh, bền bỉ và giàu lòng yêu thương trong đời sống dân dã Việt Nam.

Câu 2

Trong xã hội hiện đại với nhịp sống ngày càng nhanh, áp lực học tập, công việc và kỳ vọng thành công đang đè nặng lên vai nhiều người trẻ. Một trong những hệ quả tiêu biểu và đáng báo động chính là hội chứng “burnout” , kiệt sức cả về thể chất lẫn tinh thần. Đây không chỉ là một hiện tượng tâm lý đơn thuần mà còn là hồi chuông cảnh báo về lối sống mất cân bằng đang ngày càng phổ biến trong giới trẻ.

“Burnout” là trạng thái mệt mỏi kéo dài, thiếu động lực, cảm giác trống rỗng và mất phương hướng trong học tập, công việc hoặc cuộc sống. Giới trẻ hiện nay phải đối mặt với nhiều áp lực: từ việc học tập cạnh tranh khốc liệt, kỳ vọng từ gia đình, áp lực thành công trong sự nghiệp đến sự so sánh không ngừng trên mạng xã hội. Họ có thể thức trắng đêm để hoàn thành dự án, làm việc quên ăn quên nghỉ, không cho bản thân một khoảng lặng để thở. Dần dần, họ cảm thấy kiệt quệ, mất phương hướng và rơi vào trạng thái buông xuôi. Đây là một vấn đề nghiêm trọng vì nó không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe mà còn làm thui chột đam mê, sự sáng tạo và niềm tin vào cuộc sống.

Nguyên nhân sâu xa của hiện tượng này đến từ lối sống chạy theo thành tích, sự kỳ vọng quá lớn và thiếu khả năng quản lý cảm xúc cũng như thời gian. Trong khi đó, nhiều người trẻ chưa được trang bị kỹ năng chăm sóc sức khỏe tinh thần, chưa dám đối mặt hoặc chưa biết tìm kiếm sự giúp đỡ đúng lúc. Họ chọn cách im lặng chịu đựng, cho đến khi cạn kiệt hoàn toàn.

Để đối mặt và vượt qua “burnout”, mỗi người cần học cách lắng nghe bản thân, cân bằng giữa làm việc và nghỉ ngơi. Việc thiết lập ranh giới rõ ràng giữa công việc và đời sống cá nhân là rất cần thiết. Giới trẻ cũng nên rèn luyện thể chất, tạo dựng các mối quan hệ tích cực, tìm đến sự chia sẻ từ người thân hoặc chuyên gia tâm lý khi cần. Đồng thời, xã hội và gia đình cần thay đổi cách đánh giá sự thành công – không phải ở việc “làm được bao nhiêu”, mà là “sống có hạnh phúc hay không”.

Hội chứng “burnout” là hồi chuông cảnh tỉnh cho một thế hệ đang gồng mình quá mức để “trưởng thành”. Thay vì chạy theo những chuẩn mực áp đặt, người trẻ cần học cách sống chậm lại, chăm sóc bản thân và hiểu rằng: thành công thật sự là biết yêu thương chính mình. Chỉ khi giữ được sức khỏe thể chất và tinh thần, ta mới có thể đi xa và đi lâu hơn trên hành trình của cuộc đời.

Câu 1.
Trả lời: Bài thơ được viết theo thể tự do

Câu 2.
Trả lời: Bài thơ sử dụng phương thức biểu cảm là chính, bên cạnh đó còn kết hợp miêu tả (hình ảnh người đàn bà gánh nước, bối tóc, bàn tay...) và tự sự (kể lại một vòng đời lặp đi lặp lại qua nhiều thế hệ).

Câu 3.
Trả lời: Việc lặp lại dòng thơ này có tác dụng:

• Nhấn mạnh tính thời gian kéo dài, thể hiện sự quan sát xuyên suốt của tác giả qua nhiều giai đoạn trong đời.
• Tô đậm tính chất lặp lại, bền bỉ của những số phận, những công việc nặng nhọc truyền từ đời này sang đời khác.
• Gợi vòng luân hồi, chuỗi đời sống nối tiếp của người dân quê gắn bó với dòng sông, với sự nhọc nhằn.

Câu 4.
Trả lời:

• Đề tài: Cuộc sống và số phận của những người phụ nữ nông thôn gắn bó với dòng sông, lao động cực nhọc và sự nối tiếp thế hệ trong đời sống làng quê.
• Chủ đề: Bài thơ thể hiện sự trăn trở, xót xa trước thân phận lam lũ của người phụ nữ và sự lặp lại của những kiếp người nghèo khó, qua đó đặt ra vấn đề về ước mơ đổi thay số phận và cuộc sống.

Câu 5.
Trả lời
Bài thơ gợi cho em nhiều suy nghĩ sâu sắc về số phận con người, đặc biệt là những người phụ nữ ở nông thôn. Họ âm thầm, bền bỉ gánh vác công việc nặng nhọc qua nhiều thế hệ mà không mấy khi được thấu hiểu hay cảm thông. Cuộc sống của họ như một vòng quay định mệnh, khó thoát khỏi sự vất vả. Đồng thời, bài thơ khiến em trân trọng hơn những giá trị của lao động, của tình mẫu tử.