Trong xã hội hiện đại ngày nay, tri thức ngày càng trở nên phong phú, đa dạng và không ngừng đổi mới. Việc học không còn gói gọn trong sách giáo khoa hay những giờ học trên lớp, mà đã trở thành một quá trình suốt đời. Trong bối cảnh ấy, ý thức tự học trở thành yếu tố then chốt quyết định sự thành công của mỗi học sinh. Vậy, vì sao học sinh cần có ý thức tự học?

Trước hết, tự học là cách để học sinh phát triển tư duy độc lập và khả năng làm chủ tri thức. Khi có ý thức tự học, học sinh không chỉ tiếp thu kiến thức một cách bị động mà còn chủ động tìm hiểu, khám phá vấn đề theo cách của riêng mình. Điều này giúp các em hiểu sâu hơn, nhớ lâu hơn và vận dụng kiến thức linh hoạt vào thực tế. Ví dụ, khi học một bài toán khó, thay vì chỉ chờ giáo viên giảng, học sinh có ý thức tự học sẽ tìm tòi thêm tài liệu, thử nhiều cách giải khác nhau để tự mình hiểu bản chất. Chính quá trình đó rèn luyện cho các em khả năng tư duy logic, sáng tạo và tinh thần cầu tiến.

Thứ hai, ý thức tự học giúp học sinh thích nghi tốt hơn với sự thay đổi nhanh chóng của xã hội. Kiến thức trên ghế nhà trường chỉ là nền tảng cơ bản. Sau này, trong học tập nâng cao hay trong công việc, không ai luôn kèm cặp hay chỉ dẫn tỉ mỉ từng bước. Lúc ấy, nếu thiếu kỹ năng và thói quen tự học, học sinh sẽ dễ bị tụt lại phía sau. Trái lại, những người biết tự học sẽ luôn chủ động cập nhật kiến thức, rèn luyện kỹ năng mới và không ngừng hoàn thiện bản thân để thích ứng với những yêu cầu ngày càng cao của cuộc sống.

Bên cạnh đó, ý thức tự học còn góp phần hình thành nhân cách và đạo đức học sinh. Người có tinh thần tự học thường là người có trách nhiệm với chính mình, biết trân trọng thời gian và nỗ lực hướng tới mục tiêu. Việc tự giác ngồi vào bàn học, kiên trì với những bài tập khó hay cố gắng tìm hiểu điều mình chưa biết là biểu hiện của một tinh thần học tập nghiêm túc và kỷ luật. Những phẩm chất này không chỉ giúp học sinh học tốt mà còn là nền tảng để trở thành công dân có ích cho xã hội.

Tuy nhiên, để hình thành ý thức tự học không phải là điều dễ dàng. Học sinh cần có động lực học tập rõ ràng, sự hướng dẫn phù hợp từ thầy cô và sự đồng hành từ gia đình. Đồng thời, nhà trường cũng cần tạo điều kiện để học sinh được thực hành, trải nghiệm và khám phá tri thức thay vì chỉ học thuộc lòng hay làm bài theo khuôn mẫu. Khi môi trường học tập tích cực, học sinh sẽ cảm thấy hứng thú hơn và chủ động hơn trong việc học.

Tóm lại, ý thức tự học là một yếu tố không thể thiếu đối với mỗi học sinh trong hành trình chiếm lĩnh tri thức và trưởng thành. Tự học giúp học sinh phát triển tư duy, thích nghi với cuộc sống và trở thành người học suốt đời. Trong một thế giới không ngừng biến đổi, chỉ những người biết tự học mới có thể nắm bắt cơ hội và khẳng định giá trị của bản thân. Vì vậy, ngay từ bây giờ, mỗi học sinh hãy rèn luyện cho mình tinh thần tự học để mở ra cánh cửa tri thức và tương lai rộng mở.

Câu 1:
Văn bản được diễn đạt bằng sự kết hợp giữa miêu tả, tự sự, biểu cảm và thuyết minh.

Câu 2:
Chủ đề của đoạn trích là: Vẻ đẹp mộc mạc, đậm chất hồn quê từ cây rau khúc và món xôi khúc truyền thống trong đời sống văn hóa làng quê Việt Nam.

Câu 3:
a. Tính mạch lạc về nội dung:
Các đoạn văn trong văn bản đều xoay quanh chủ đề cây rau khúc – từ nguồn gốc, cách chế biến, giá trị văn hóa, đến vai trò trong lễ hội quê hương, tạo nên một nội dung thống nhất, liên kết chặt chẽ.

b. Phép liên kết:
Trong đoạn văn:
“Lá khúc được hái về, rửa sạch, để ráo nước, rồi đưa vào cối giã nhuyễn. Sau đó hòa với nước sạch, lọc hết lá, chỉ còn nước trong.”
→ Phép nối được sử dụng với từ “sau đó”.

Câu 4:

• Từ ngữ, hình ảnh thể hiện cảm xúc: “đến thích mắt”, “mát rười rượi”, “trơn bóng”, “đùa nhau”, “nức mũi”, “chao ôi”, “nhìn đã thèm”
• Cảm nhận về cái “tôi” của tác giả:
  Tác giả là người có tình yêu sâu đậm với quê hương, giàu cảm xúc, tinh tế trong cảm nhận và trân trọng những giá trị truyền thống, bình dị.

Câu 5:
Chất trữ tình được thể hiện qua:

• Lối viết nhẹ nhàng, giàu cảm xúc
• Ngôn ngữ giàu hình ảnh, gợi cảm
• Cách miêu tả đầy tình yêu thương và tự hào về quê hương, phong tục

Câu 6:
Đoạn văn trên thể hiện thông điệp về giá trị văn hóa tinh thần trong những món ăn dân dã. Món xôi khúc không chỉ là món ăn, mà là biểu tượng của hồn quê, thể hiện lòng thành kính của người dân với tổ tiên, thần linh. Qua đó, ta thấy được sự gắn bó sâu sắc giữa ẩm thực và tín ngưỡng, giữa con người với cội nguồn truyền thống. Nó nhấn mạnh rằng những điều giản dị cũng có thể chứa đựng giá trị thiêng liêng và cần được gìn giữ.

Truyền thống “Lá lành đùm lá rách” là một trong những giá trị đạo đức quý báu của dân tộc Việt Nam, thể hiện tinh thần tương thân tương ái, lòng yêu thương và sự đoàn kết giữa con người với con người. Trong một xã hội ngày càng hiện đại và phát triển, việc gìn giữ truyền thống tốt đẹp này càng trở nên cần thiết và ý nghĩa hơn bao giờ hết.

Trước hết, truyền thống “Lá lành đùm lá rách” là biểu hiện rõ nét của lòng nhân ái – một phẩm chất quan trọng trong đời sống con người. Khi mỗi người biết quan tâm, chia sẻ với người gặp khó khăn thì xã hội sẽ trở nên nhân văn và tốt đẹp hơn. Truyền thống này không chỉ giúp đỡ người nghèo, người hoạn nạn mà còn góp phần xây dựng một cộng đồng gắn bó, chan hòa tình người.

Thứ hai, gìn giữ truyền thống này là giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc. Từ bao đời nay, người Việt luôn tự hào về tinh thần đùm bọc lẫn nhau trong mọi hoàn cảnh: từ thiên tai, dịch bệnh đến chiến tranh. Tinh thần ấy đã giúp dân tộc vượt qua muôn vàn thử thách, hun đúc nên sức mạnh đoàn kết và lòng yêu nước sâu sắc. Vì vậy, nếu đánh mất truyền thống này, chúng ta đang đánh mất một phần linh hồn dân tộc.

Bên cạnh đó, trong thời đại hiện nay, khi lối sống cá nhân chủ nghĩa, vô cảm đang dần lan rộng, thì việc phát huy truyền thống “Lá lành đùm lá rách” chính là lời nhắc nhở mỗi người sống nhân hậu và có trách nhiệm hơn với cộng đồng. Một hành động nhỏ như giúp đỡ người già qua đường, quyên góp cho người nghèo, hay tham gia các chương trình từ thiện cũng là cách lan tỏa truyền thống tốt đẹp ấy.

Cuối cùng, việc giáo dục và giữ gìn truyền thống này còn là cách để truyền lại cho thế hệ trẻ những bài học làm người đầy giá trị. Trẻ em nếu được nuôi dưỡng trong môi trường biết yêu thương, biết sẻ chia sẽ lớn lên thành những công dân tử tế, góp phần xây dựng xã hội văn minh.

Tóm lại, truyền thống “Lá lành đùm lá rách” không chỉ là giá trị đạo đức, mà còn là sức mạnh tinh thần gắn kết dân tộc. Giữ gìn và phát huy truyền thống ấy là trách nhiệm của mỗi người dân Việt Nam, để lòng nhân ái luôn được thắp sáng, để đất nước mãi là nơi ấm áp tình người.

Câu 1. Văn bản kết hợp giữa phương thức biểu cảm với các phương thức miêu tả, tự sự, thuyết minh và nghị luận.

Câu 2. Chủ đề của văn bản: Ngợi ca vẻ đẹp bình dị, đậm đà bản sắc và giá trị văn hóa, tinh thần của món phở Việt Nam trong đời sống người dân.

Câu 3.
a. Phép liên kết: Lặp – từ ngữ "miếng thịt chín" được lặp lại để liên kết ý.
b. Phép liên kết: Thay thế – từ "việc ấy" thay cho hành động "thái sẵn thịt chín, thái vụn ra...".

Câu 4. Cái tôi tác giả thể hiện là một người tinh tế, yêu quê hương, giàu cảm xúc và có tâm hồn nghệ sĩ. Tác giả nhạy cảm trước vẻ đẹp bình dị của đời sống, đặc biệt là trong cảnh đông người chờ ăn phở – một hình ảnh nên thơ và đậm đà bản sắc dân tộc.

Câu 5. Một số câu bộc lộ cảm xúc của tác giả:

• “Tại sao, bây giờ Hà Nội vẫn có phở, mà tiếng rao lại vắng hẳn đi?” – thể hiện sự tiếc nuối.
• “Có những lúc, tôi muốn thu thanh vào đĩa…” – thể hiện nỗi hoài niệm, mong muốn lưu giữ những âm thanh thân thương của quá khứ.

Câu 6.
Tuổi thơ của em gắn liền với những buổi trưa hè thả diều trên cánh đồng làng. Gió thổi nhẹ, diều bay cao, em và đám bạn cười vang giữa trời xanh rộng lớn. Những lần té ngã, dính bùn nhưng vẫn vui vì được cùng nhau chơi đùa. Mỗi chiều, mẹ gọi về ăn cơm, lòng vẫn còn lưu luyến khung trời tuổi thơ. Đó là khoảng thời gian hồn nhiên và đáng nhớ nhất trong cuộc đời em.