Câu 1.

Hiện tượng tiếc thương sinh thái là nỗi đau buồn, khủng hoảng tâm lí trước những mất mát về môi trường tự nhiên do biến đổi khí hậu gây ra, tương tự như nỗi đau khi mất người thân.

Câu 2.

Bài viết trình bày theo trình tự: nêu hiện tượng – định nghĩa – đưa ví dụ minh họa – phân tích ảnh hưởng – mở rộng phạm vi tác động – kết luận.

Câu 3.

Tác giả sử dụng các nghiên cứu khoa học (như của Cunsolo và Ellis), lời kể nhân chứng (người Inuit, người bản địa Brazil), và kết quả khảo sát quốc tế để làm bằng chứng.

Câu 4.

Tác giả tiếp cận vấn đề biến đổi khí hậu từ góc nhìn tâm lí – xã hội, nhấn mạnh tác động tinh thần sâu sắc của nó, không chỉ trên phương diện sinh thái mà cả trên đời sống con người.

Câu 5.

Thông điệp sâu sắc nhất là: biến đổi khí hậu không chỉ phá hủy thiên nhiên mà còn tàn phá tâm hồn con người, đe dọa cả bản sắc văn hóa và sự tồn tại tinh thần của nhiều cộng đồng.

Câu 1:

Môi trường là nền tảng duy trì sự sống và phát triển bền vững của con người cũng như mọi sinh vật trên Trái Đất. Trong bối cảnh biến đổi khí hậu ngày càng nghiêm trọng, việc bảo vệ môi trường không chỉ là trách nhiệm, mà còn là nhu cầu cấp thiết để đảm bảo tương lai cho các thế hệ sau. Thiên nhiên bị tàn phá kéo theo hệ lụy: thiên tai, dịch bệnh, sự tuyệt chủng của nhiều loài sinh vật và đặc biệt là khủng hoảng tâm lí ở con người – như hiện tượng “tiếc thương sinh thái”. Bảo vệ môi trường chính là bảo vệ sự sống, sức khỏe thể chất và tinh thần, bảo vệ văn hóa và bản sắc của các cộng đồng. Mỗi người, dù ở tiền tuyến hay hậu phương, đều có thể góp phần thông qua những hành động thiết thực như tiết kiệm năng lượng, giảm thiểu rác thải nhựa, trồng cây xanh… Ý thức và hành động bảo vệ môi trường cần được nuôi dưỡng từ sớm để góp phần gìn giữ hành tinh xanh cho hôm nay và mai sau.

Câu 2:

Trong văn học Việt Nam thời trung đại, hình ảnh người ẩn sĩ – tức là những người rời bỏ quan trường, danh lợi để sống gần gũi với thiên nhiên – là một hình ảnh đẹp. Qua bài thơ “Nhàn” của Nguyễn Bỉnh Khiêm và bài thơ thu của Nguyễn Khuyến, chúng ta có thể thấy hai cách thể hiện khác nhau về người ẩn sĩ, mỗi cách đều mang nét riêng rất đáng quý.

Trong bài thơ “Nhàn”, Nguyễn Bỉnh Khiêm cho thấy một người ẩn sĩ sống rất thảnh thơi, bình dị. Ngay từ câu đầu “Một mai, một cuốc, một cần câu”, ta đã thấy hình ảnh một người gắn bó với lao động giản dị, sống gần thiên nhiên. Ông tự nhận mình là “dại” vì không bon chen vào nơi đông đúc, ồn ào mà tìm đến chốn yên tĩnh. Cuộc sống của ông theo tự nhiên: mùa thu ăn măng trúc, mùa đông ăn giá; xuân thì tắm hồ sen, hạ thì tắm ao. Cuộc sống tuy đơn sơ nhưng lại rất tự do và vui vẻ. Với Nguyễn Bỉnh Khiêm, phú quý, giàu sang chỉ như giấc mộng, không đáng để theo đuổi. Ông chọn lối sống nhàn để giữ cho tâm hồn trong sạch, thanh thản.Trong khi đó, hình ảnh người ẩn sĩ trong bài thơ thu của Nguyễn Khuyến lại có nhiều tâm trạng hơn. Cảnh thu được miêu tả rất đẹp và yên tĩnh: trời thu xanh cao, gió nhẹ lay động cây cần trúc, ánh trăng lặng lẽ rọi qua cửa sổ thưa. Trong khung cảnh ấy, nhà thơ định cầm bút làm thơ vì cảm hứng dâng trào, nhưng rồi lại ngừng lại vì “thẹn với ông Đào” – một nhà thơ nổi tiếng ngày xưa. Điều đó cho thấy Nguyễn Khuyến vừa yêu thiên nhiên, vừa thấy mình nhỏ bé, khiêm tốn trước những bậc tiền nhân. Người ẩn sĩ trong bài thơ của ông không chỉ rút lui khỏi cuộc sống xô bồ, mà còn mang trong lòng nhiều suy nghĩ, trăn trở.So sánh hai bài thơ, ta thấy: Nguyễn Bỉnh Khiêm thể hiện một người ẩn sĩ dứt khoát, chủ động tìm đến cuộc sống nhàn, coi thường vinh hoa phú quý. Còn Nguyễn Khuyến lại vẽ nên hình ảnh một người ẩn sĩ trầm lặng, yêu thiên nhiên nhưng trong lòng vẫn có nhiều nỗi buồn, suy tư. Một người ẩn để giữ đạo lý và sự tự tại; một người ẩn nhưng lòng vẫn gắn bó, lo nghĩ cho cuộc đời.

Dù cách thể hiện khác nhau, cả hai nhà thơ đều cho thấy vẻ đẹp chung của người ẩn sĩ: sống thanh cao, giữ tâm hồn trong sáng giữa cuộc đời nhiều biến động. Qua đó, hai bài thơ không chỉ ca ngợi vẻ đẹp của lối sống gần gũi thiên nhiên, mà còn nhắn nhủ chúng ta hãy biết quý trọng giá trị tinh thần, biết chọn cho mình một cách sống đẹp và có ý nghĩa.