Câu 1 . Xác định dấu hiệu hình thức cho biết ngôi kể được sử dụng trong đoạn trích.

Dấu hiệu hình thức cho biết ngôi kể được sử dụng trong đoạn trích là ngôi thứ ba. Chúng ta thấy người kể chuyện gọi nhân vật bằng tên riêng ("Nết", "Khuê", "Dự", "mẹ") và sử dụng các đại từ nhân xưng "cô", "thằng", "chị", "mẹ", "anh chị em" để chỉ các nhân vật, đồng thời kể và tả sự việc, diễn biến tâm lý của nhân vật từ bên ngoài, không trực tiếp xưng "tôi".

Câu 2 Chỉ ra 02 chi tiết miêu tả hình ảnh bếp lửa ở đoạn trích.

Hai chi tiết miêu tả hình ảnh bếp lửa ở đoạn trích là:

* "Những cái bếp bằng đất vắt nặn nên bởi bàn tay khéo léo, khói chỉ lan lờ mờ trong cỏ như sương ban mai rồi tan dần, lửa thì đậu lại."

* "Ngọn lửa được ấp ủ trong lòng người con gái đồng bằng."

Câu 3 Tác giả đã sử dụng cách kể chuyện đan xen giữa những sự kiện diễn ra ở hiện tại và trong dòng hồi ức của nhân vật Nết. Nhận xét về tác dụng của cách kể chuyện này.

Cách kể chuyện đan xen giữa hiện tại (công việc ở trạm phẫu thuật, chuẩn bị đón thương binh) và dòng hồi ức của nhân vật Nết có tác dụng sâu sắc trong việc khắc họa nhân vật và làm nổi bật chủ đề của đoạn trích:

* Làm sâu sắc thêm diễn biến tâm lý nhân vật: Những hồi ức về gia đình, về mẹ và em trai, về những kỷ niệm vui buồn bình dị đã cho thấy Nết là một người con, người chị giàu tình cảm, luôn hướng về quê hương. Sự đối lập giữa khung cảnh chiến tranh ác liệt ở hiện tại và những ký ức êm đềm, ấm áp ở quê nhà càng làm nổi bật nỗi nhớ nhà da diết, sự hy sinh thầm lặng và sức mạnh tinh thần của Nết.

* Tạo sự liên kết giữa quá khứ và hiện tại: Những kỷ niệm quá khứ không chỉ là những mảnh ghép rời rạc mà còn là động lực, là sức mạnh giúp Nết vượt qua những khó khăn, gian khổ trong cuộc chiến. Tình yêu thương gia đình, nỗi nhớ quê hương trở thành nguồn sức mạnh nội tại, thôi thúc cô hoàn thành tốt nhiệm vụ.

* Thể hiện tính nhân văn sâu sắc: Việc đan xen giữa hiện tại và quá khứ giúp người đọc cảm nhận được những mất mát, hy sinh mà chiến tranh gây ra cho những người lính và gia đình họ. Những hình ảnh bình dị của cuộc sống trước chiến tranh càng làm nổi bật sự khốc liệt và phi lý của chiến tranh.

* Tạo nhịp điệu và chiều sâu cho câu chuyện: Sự chuyển đổi linh hoạt giữa hai dòng thời gian giúp câu chuyện trở nên sinh động, hấp dẫn hơn, đồng thời mang đến nhiều tầng ý nghĩa, khơi gợi cảm xúc và sự đồng cảm ở người đọc.

Câu 4 Phân tích hiệu quả của việc sử dụng ngôn ngữ thân mật trong các câu văn sau: Nết nhớ ngày ở nhà, cô thường giả vờ xắn ống tay áo dọa đùa thằng em bé nhất: “Hiên ra đây chị gội đầu nào?”. Thằng bé sợ nhất là bị bế đi gội đầu liền khóc thét om cả nhà và lần nào Nết cũng bị mẹ mắng: “Cái con quỷ này lớn xác chỉ khỏe trêu em!”.

Việc sử dụng ngôn ngữ thân mật trong đoạn đối thoại này mang lại nhiều hiệu quả nghệ thuật đặc sắc:

* Tái hiện chân thực không khí gia đình đầm ấm, yêu thương: Các từ ngữ như "giả vờ xắn ống tay áo dọa đùa", "thằng em bé nhất", "khóc thét om cả nhà", "con quỷ này lớn xác chỉ khỏe trêu em!" đều là những cách diễn đạt tự nhiên, gần gũi, thường thấy trong giao tiếp hằng ngày của các thành viên trong gia đình. Chúng giúp người đọc hình dung rõ nét về mối quan hệ thân thiết, hồn nhiên, có chút nghịch ngợm giữa chị em Nết và sự nghiêm khắc nhưng đầy yêu thương của người mẹ.

* Khắc họa tính cách nhân vật một cách sinh động: Câu nói đùa của Nết cho thấy sự tinh nghịch, đáng yêu của một cô chị. Phản ứng sợ hãi đến mức "khóc thét om cả nhà" của cậu em bé nhất thể hiện sự ngây thơ, non nớt. Lời mắng yêu của mẹ "con quỷ này lớn xác chỉ khỏe trêu em!" vừa trách móc vừa ẩn chứa sự nuông chiều, bao dung.

* Gợi nhớ về những kỷ niệm bình dị, quý giá: Đoạn đối thoại nhỏ bé này khơi gợi trong lòng người đọc những ký ức quen thuộc về tuổi thơ, về những trò đùa nghịch ngợm của anh chị em trong gia đình. Trong bối cảnh chiến tranh khốc liệt, những kỷ niệm bình dị này càng trở nên đáng trân trọng và gợi lên nỗi nhớ nhà, nhớ quê hương da diết trong lòng Nết.

* Tạo sự tương phản với hiện tại: Sự hồn nhiên, vui vẻ của những kỷ niệm gia đình đối lập hoàn toàn với sự khốc liệt, gian khổ của chiến tranh mà Nết đang trải qua. Sự tương phản này càng làm nổi bật sự mất mát, hy sinh và khát vọng về một cuộc sống hòa bình, yên ấm.

Câu 5 Câu nói của Nết Không bao giờ tao chịu khóc đâu Dự ạ, lúc xong việc ở đây rồi thì tao sẽ khóc. gợi cho anh/chị những suy nghĩ gì về cách mỗi người đối diện với nghịch cảnh trong cuộc sống (trình bày trong khoảng 10 dòng).

Câu nói của Nết cho thấy một cách đối diện mạnh mẽ và đầy trách nhiệm với nghịch cảnh. Thay vì để cảm xúc chi phối, Nết lựa chọn gác lại nỗi đau cá nhân để tập trung hoàn thành nhiệm vụ chung. Đó là sự kiên cường, ý chí vượt khó và tinh thần hy sinh cao cả. Câu nói này gợi cho tôi suy nghĩ rằng, trong cuộc sống, mỗi người có một cách riêng để đối diện với những khó khăn, mất mát. Có người chọn cách bộc lộ cảm xúc, tìm kiếm sự sẻ chia, nhưng cũng có những người âm thầm chịu đựng, dồn nén nỗi đau để hành động. Dù lựa chọn nào, điều quan trọng là không gục ngã, giữ vững niềm tin và tìm ra sức mạnh nội tại để vượt qua thử thách. Sự mạnh mẽ của Nết là một tấm gương sáng về tinh thần trách nhiệm và ý chí kiên cường, cho thấy sức mạnh tiềm ẩn của con người trong những hoàn cảnh khắc nghiệt nhất.

Câu 1 Những con người trên tuyến đường Trường Sơn hiện lên với vẻ đẹp tâm hồn cao cả và đáng ngưỡng mộ. Trước hết, đó là tinh thần lạc quan, yêu đời mãnh liệt, giúp họ vượt qua những khắc nghiệt của núi rừng và bom đạn. Dù gian khổ, họ vẫn cất tiếng hát, giữ vững niềm tin vào tương lai tươi sáng của dân tộc. Bên cạnh đó, ý chí kiên cường, bất khuất là phẩm chất không thể thiếu. Họ không chùn bước trước khó khăn, gian nguy, một lòng một dạ quyết tâm thông đường, bảo đảm mạch máu giao thông cho tiền tuyến. Lòng dũng cảm, sẵn sàng hy sinh cũng là một nét son trong tâm hồn họ. Họ chấp nhận mọi thử thách, hiểm nguy, thậm chí cả sự hy sinh cao cả vì độc lập, tự do của Tổ quốc. Đặc biệt, tình đồng chí, đồng đội sâu sắc đã trở thành sức mạnh tinh thần to lớn, giúp họ gắn bó, sẻ chia và nâng đỡ nhau trong những thời khắc cam go nhất. Tất cả những vẻ đẹp ấy đều hướng đến khát vọng hòa bình, thống nhất đất nước cháy bỏng, thôi thúc họ vượt lên mọi gian khổ, góp phần làm nên trang sử hào hùng của dân tộc.

Câu 2

Bộ phim hoạt hình đầy sáng tạo "Inside Out" không chỉ mang đến những thước phim giải trí đầy màu sắc mà còn khéo léo gợi mở một chân lý sâu sắc về thế giới nội tâm của con người: tầm quan trọng của việc lắng nghe để thấu hiểu cảm xúc của chính mình. Bằng cách nhân hóa các cung bậc cảm xúc thành những nhân vật sống động điều khiển tâm trí cô bé Riley, bộ phim đã cụ thể hóa một quá trình phức tạp, giúp người xem nhận ra rằng mỗi cảm xúc đều có tiếng nói riêng và việc lắng nghe, chấp nhận chúng là hành trình thiết yếu để kiến tạo một đời sống tinh thần khỏe mạnh và phong phú.

Thực tế cuộc sống cho thấy, con người thường có xu hướng né tránh hoặc phớt lờ những cảm xúc tiêu cực như buồn bã, sợ hãi hay giận dữ. Chúng ta bị cuốn vào vòng xoáy của những lo toan, bộn bề, hoặc đơn giản là cảm thấy khó chịu khi đối diện với những cảm xúc không mấy dễ chịu đó. Tuy nhiên, giống như các nhân vật Niềm Vui, Nỗi Buồn, Sợ Hãi, Giận Dữ, Chán Ghét và Lo Âu trong "Inside Out", mỗi cảm xúc đều đóng một vai trò nhất định trong việc định hình nhận thức và hành vi của chúng ta. Nỗi buồn không chỉ là sự thất vọng mà còn là dấu hiệu cho thấy ta cần được an ủi, vỗ về. Sợ hãi giúp ta nhận diện nguy hiểm và đưa ra những phản ứng tự vệ cần thiết. Giận dữ có thể là nguồn động lực để chúng ta đứng lên bảo vệ những giá trị của bản thân. Việc cố gắng kìm nén hay phủ nhận bất kỳ cảm xúc nào cũng giống như việc tắt đi một kênh thông tin quan trọng từ chính cơ thể và tâm trí, dẫn đến sự mất cân bằng nội tại và những hệ lụy khó lường.

Thông điệp "Lắng nghe để thấu hiểu cảm xúc của chính mình" mang một ý nghĩa sâu sắc trong bối cảnh xã hội hiện đại, khi áp lực cuộc sống ngày càng gia tăng, khiến con người dễ rơi vào trạng thái căng thẳng, lo âu. Việc tự vấn, nhìn nhận và gọi tên chính xác những cảm xúc đang diễn ra bên trong là bước đầu tiên để chúng ta có thể đối diện và xử lý chúng một cách lành mạnh. Khi ta thực sự lắng nghe, ta sẽ hiểu được nguyên nhân sâu xa của những cảm xúc đó, từ đó có những phản ứng phù hợp thay vì những hành động bốc đồng hay tiêu cực. Ví dụ, thay vì cố gắng gạt bỏ sự buồn bã khi mất mát một điều gì đó, việc chấp nhận và cho phép bản thân được trải qua nỗi buồn sẽ giúp ta dần chữa lành và tìm lại sự cân bằng. Hoặc khi cảm thấy giận dữ, việc dừng lại để lắng nghe và xác định nguyên nhân của cơn giận sẽ giúp ta tránh được những lời nói hay hành động gây tổn thương cho người khác.

Hơn nữa, việc lắng nghe và thấu hiểu cảm xúc của bản thân còn là nền tảng để xây dựng sự tự nhận thức. Khi ta hiểu rõ những gì đang diễn ra trong tâm trí mình, ta sẽ nhận ra những điểm mạnh, điểm yếu, những giá trị cốt lõi và những điều thực sự quan trọng đối với bản thân. Sự tự nhận thức này giúp ta đưa ra những quyết định phù hợp với con người mình, sống một cuộc đời ý nghĩa và trọn vẹn hơn. Nó cũng giúp ta xây dựng sự tự tin và khả năng đối diện với những thử thách trong cuộc sống một cách mạnh mẽ hơn.

Tuy nhiên, hành trình lắng nghe và thấu hiểu cảm xúc bản thân không phải lúc nào cũng dễ dàng. Đôi khi, những cảm xúc tiêu cực có thể quá mạnh mẽ, lấn át lý trí và khiến chúng ta cảm thấy bế tắc. Trong những trường hợp như vậy, việc tìm kiếm sự hỗ trợ từ những người xung quanh, từ gia đình, bạn bè hoặc các chuyên gia tâm lý là vô cùng quan trọng. Họ có thể cung cấp cho chúng ta những góc nhìn khách quan và những công cụ hữu ích để đối diện và quản lý cảm xúc của mình một cách hiệu quả.

Tóm lại, thông điệp "Lắng nghe để thấu hiểu cảm xúc của chính mình" mà bộ phim "Inside Out" khéo léo truyền tải là một bài học quý giá cho tất cả chúng ta. Việc chấp nhận và lắng nghe tiếng nói của từng cảm xúc, dù là tích cực hay tiêu cực, là một hành trình quan trọng để thấu hiểu bản thân, xây dựng sự cân bằng nội tại và hướng đến một cuộc sống hạnh phúc và ý nghĩa hơn. Hãy học cách trở thành người bạn đồng hành chân thành nhất của chính mình, lắng nghe những rung động sâu thẳm trong trái tim, bởi đó chính là chìa khóa để mở cánh cửa dẫn đến sự an yên và trưởng thành trong tâm hồn.

Câu 1. Ngôi kể của người kể chuyện: Ngôi thứ ba (người kể giấu mình).

Câu 2. Một số chi tiết cho thấy chị Bớt không giận mẹ:

Rất mừng khi mẹ đến ở chung.

Gặng hỏi mẹ cho rõ ràng để mẹ không bị khó xử sau này.

Cảm thông, không trách móc, còn nhẹ nhàng trấn an khi mẹ ngượng ngùng.

Ôm lấy mẹ, thể hiện sự yêu thương, tha thứ.

Câu 3. Nhân vật Bớt là người:

Hiền lành, bao dung, giàu lòng hiếu thảo.

Chịu thương chịu khó, vừa chăm con vừa lo công tác.

Không oán trách dù từng bị đối xử bất công, vẫn sẵn lòng đón nhận và chăm sóc mẹ.

Câu 4. Hành động ôm mẹ và câu nói của chị Bớt thể hiện:

Tình cảm chân thành, sự tha thứ và bao dung đối với mẹ.

Giúp xoa dịu sự day dứt trong lòng bà cụ, tạo nên khoảnh khắc cảm động của tình mẫu tử.

Câu 5. Thông điệp ý nghĩa:

Tình yêu thương và lòng bao dung có thể hàn gắn mọi tổn thương trong gia đình.

Lí do: Trong cuộc sống hiện đại, khi con người dễ bị cuốn vào lo toan vật chất, sự bao dung và gắn bó giữa các thành viên trong gia đình là nền tảng để giữ gìn hạnh phúc và sự bình yên.

Câu 1. Phương thức biểu đạt chính: Biểu cảm.

Câu 2. Văn bản gợi nhắc đến các tác phẩm của Andecxen như:

Nàng tiên cá,

Cô bé bán diêm,

Các câu chuyện cổ tích tình yêu và tuổi thơ.

Câu 3. Tác dụng của việc gợi nhắc các tác phẩm Andecxen:

Tăng tính biểu cảm và chất thơ, gợi không khí cổ tích, lãng mạn.

Liên hệ giữa cổ tích và đời thực, từ đó thể hiện khát vọng yêu thương, niềm tin vào tình yêu dù đầy mất mát.

Câu 4. Giá trị của biện pháp so sánh trong câu “Biển mặn mòi như nước mắt của em”:

Làm nổi bật nỗi buồn sâu thẳm, da diết của nhân vật trữ tình.

Biển và nước mắt hòa quyện, biểu tượng hóa nỗi đau tình yêu, tăng sức gợi cảm xúc.

Câu 5. Cảm nhận về vẻ đẹp nhân vật trữ tình trong khổ thơ cuối:

Đầy yêu thương, dịu dàng và hy sinh khi ru em ngủ giữa đau thương.

Dù thực tại bão tố, vẫn giữ niềm tin mãnh liệt vào tình yêu, giống như que diêm cuối cùng vẫn cháy hết mình cho ánh sáng tình yêu.

Câu 1. Thể thơ của đoạn trích: Tự do.

Câu 2. Hai hình ảnh cho thấy sự khắc nghiệt của thiên nhiên miền Trung:

“Trên nắng và dưới cát”

“Chỉ gió bão là tốt tươi như cỏ”

Câu 3. Những dòng thơ cho thấy:

Con người miền Trung dù sống trên vùng đất khô cằn, eo hẹp nhưng vẫn giàu tình cảm, thủy chung, nhân hậu – như “tình người đọng mật”.

Câu 4. Việc vận dụng thành ngữ “mồng tơi không kịp rớt” có tác dụng:

Tăng tính biểu cảm, gợi hình ảnh chân thực về sự nghèo khó, thiếu thốn.

Nhấn mạnh sự khắc nghiệt của đời sống nơi đây.

Câu 5. Tình cảm của tác giả:

Tác giả thể hiện niềm thương sâu sắc, sự trân trọng và thấu hiểu đối với thiên nhiên khắc nghiệt, con người giàu tình cảm, giàu nghị lực của miền Trung.

Câu 1. Thể thơ của đoạn trích: Tự do.

Câu 2. Nhân vật trữ tình bày tỏ lòng biết ơn đối với:

Những cánh sẻ nâu (biểu tượng thiên nhiên, tuổi thơ),

Người mẹ,

Trò chơi tuổi thơ,

Những dấu chân trần (người lao động, thế hệ đi trước).

Câu 3. Dấu ngoặc kép trong câu thơ “Chuyền chuyền một…” miệng, tay buông bắt có công dụng: trích dẫn lời nói quen thuộc trong trò chơi dân gian, gợi lại ký ức tuổi thơ hồn nhiên, sinh động.

Câu 4. Hiệu quả của phép lặp cú pháp “Biết ơn…”:

Nhấn mạnh cảm xúc biết ơn sâu sắc, chân thành của nhân vật trữ tình.

Tạo nhịp điệu, liên kết chặt chẽ giữa các hình ảnh, cảm xúc trong bài thơ.

Câu 5. Thông điệp ý nghĩa nhất:

Hãy trân trọng và biết ơn những điều bình dị, thân thuộc đã nuôi dưỡng tâm hồn và hình thành nhân cách mỗi con người.