Câu 1:

Trong bối cảnh thế giới thay đổi nhanh chóng, tính sáng tạo đóng vai trò then chốt đối với thế hệ trẻ. Sáng tạo giúp các bạn trẻ thích ứng linh hoạt với những thách thức và cơ hội mới, không chỉ trong học tập và công việc mà còn trong cuộc sống cá nhân. Nó khuyến khích tư duy độc lập, phá vỡ những lối mòn, từ đó tạo ra những giải pháp đột phá và sản phẩm độc đáo, mang lại giá trị cho xã hội. Hơn nữa, sáng tạo còn là động lực thúc đẩy sự đổi mới và phát triển của đất nước. Thế hệ trẻ với tư duy sáng tạo sẽ là lực lượng tiên phong trong việc ứng dụng công nghệ mới, tạo ra những ngành nghề mới và giải quyết những vấn đề toàn cầu như biến đổi khí hậu, ô nhiễm môi trường. Sáng tạo cũng giúp các bạn trẻ khám phá và phát triển bản thân, tự tin thể hiện cá tính và đóng góp vào sự đa dạng văn hóa của xã hội. Vì vậy, việc nuôi dưỡng và phát huy tính sáng tạo cho thế hệ trẻ là vô cùng quan trọng, cần được chú trọng trong giáo dục và tạo điều kiện để các bạn được tự do thể hiện và phát triển tiềm năng của mình.

Câu 2:

Văn học không chỉ phản ánh hiện thực mà còn lưu giữ vẻ đẹp con người trong từng vùng đất, từng số phận. Với ngòi bút tinh tế, sâu lắng, Nguyễn Ngọc Tư – cây bút nữ của miền Tây Nam Bộ – đã ghi dấu ấn trong lòng độc giả qua những truyện ngắn bình dị mà thấm đẫm tình người. Truyện Biển người mênh mông là một tác phẩm như thế. Qua nhân vật Phi và ông Sáu Đèo, nhà văn không chỉ kể một câu chuyện đời thường mà còn gửi gắm hình ảnh con người Nam Bộ – giản dị, chịu thương chịu khó, giàu lòng nhân ái và thủy chung.

Nhân vật Phi hiện lên với một số phận buồn. Anh là đứa trẻ lớn lên trong thiếu thốn tình cảm: không cha, mẹ bỏ đi, sống nhờ bà ngoại. Cuộc đời Phi là một chuỗi ngày lặng lẽ, trôi qua giữa sự lạnh nhạt của người cha và sự xa cách, dửng dưng của người mẹ. Dù vậy, Phi không chọn con đường nổi loạn hay bất cần, mà âm thầm sống, tự lập, tự đứng vững trên đôi chân mình. Anh vừa học, vừa làm thêm, vừa cố gắng duy trì cuộc sống sau khi bà ngoại mất. Cái “lôi thôi” trong vẻ ngoài của Phi thực ra là biểu hiện của một người sống không còn ai quan tâm, một mình chống chọi với nỗi cô đơn trong dòng đời rộng lớn. Nhưng điều đáng quý ở Phi là ở chỗ, trong lòng anh vẫn giữ được sự tử tế, lòng trắc ẩn. Khi ông Sáu Đèo nhờ anh nuôi con bìm bịp, anh không từ chối, không thờ ơ. Anh âm thầm nhận lấy trách nhiệm ấy như một cách gìn giữ tình cảm giữa người với người. Hành động nhỏ nhưng chứa đựng nghĩa lớn, thể hiện sự ấm áp, nghĩa tình – đặc trưng rất đậm nét của người miền Nam. Đối lập với vẻ trẻ trung, im lặng của Phi, nhân vật ông Sáu Đèo là một con người từng trải, đầy mất mát, nhưng lại mang trong mình một trái tim thủy chung và chan chứa yêu thương. Ông Sáu Đèo là người nghèo, sống lang bạt, không nhà cửa, chỉ có bốn thùng đồ lỉnh kỉnh, sống qua ngày với một con bìm bịp. Nhưng cuộc sống nghèo nàn ấy lại chứa đựng một nội tâm sâu sắc. Ông mang theo ký ức về người vợ năm xưa – người đã rời bỏ ông sau một lần cãi vã. Dẫu đã gần bốn mươi năm trôi qua, ông vẫn bôn ba khắp nơi, dời nhà hàng chục lần chỉ để tìm lại bà – không phải để trách móc, giành giật điều gì, mà chỉ để nói một lời xin lỗi. Đó là thứ tình cảm rất “miền Tây” – sâu đậm, âm thầm, chân thành đến cảm động. Hình ảnh ông Sáu Đèo mếu máo chỉ vào tim mình khi nhắc đến vợ, hay cảnh ông tổ chức một bữa rượu chia tay trước lúc lên đường, cho thấy ông là một người nghĩa tình, sống với ký ức, sống với cái tình hơn là với thực tại trống vắng. Ông quý mến Phi, tin tưởng gửi gắm con bìm bịp – như một chút hy vọng, một niềm tin, một dấu nối giữa hai con người cô độc. Trong sự khắc khổ của ông Sáu Đèo, ta thấy được khí chất đáng quý của người dân Nam Bộ: thủy chung, tình nghĩa, sống trọn vẹn với quá khứ và hiện tại.

Từ hai nhân vật này, Nguyễn Ngọc Tư đã làm sống dậy hình ảnh con người Nam Bộ mang trong mình nhiều tầng cảm xúc. Đó là những người dân bình dị, sống đời nghèo khó, ít nói, hay lam hay làm, nhưng bên trong lại là những trái tim vô cùng sâu sắc. Họ giàu lòng trắc ẩn, nghĩa tình như dòng nước ngọt quanh năm không bao giờ cạn. Trong biển người mênh mông của cuộc sống, họ là những con người nhỏ bé, không danh phận, nhưng vẫn cố giữ cho mình chút tình người ấm áp, thứ vốn quý nhất giữa thế giới ngày càng lạnh lẽo và hối hả.

Truyện ngắn của Nguyễn Ngọc Tư không chỉ là một lát cắt đầy cảm xúc về đời sống miền Tây, mà còn là bản nhạc buồn của tình người – nhẹ nhàng nhưng da diết. Qua nhân vật Phi và ông Sáu Đèo, người đọc hiểu rằng: dù cuộc sống có cuốn con người đi xa đến đâu, thì trong sâu thẳm tâm hồn của người miền Nam vẫn luôn là bến đậu của tình yêu thương, sự vị tha và lòng nhân hậu bền bỉ, âm thầm mà không bao giờ cạn.

Câu 1: Kiểu văn bản của ngữ liệu trên là:

- Văn bản thông tin – nhằm giới thiệu và làm rõ nét đặc trưng văn hóa của chợ nổi miền Tây.

Câu 2: Một số hình ảnh, chi tiết cho thấy cách giao thương, mua bán thú vị trên chợ nổi:

- Người bán, người mua đều sử dụng xuồng, ghe để di chuyển và buôn bán.

- Các loại ghe, xuồng: xuồng ba lá, xuồng năm lá, ghe tam bản, tắc ráng, ghe máy.

- Dùng “cây bẹo” – sào tre treo hàng hóa lên cao để khách dễ nhìn từ xa.

- Một số ghe treo lá lợp nhà để rao bán chính chiếc ghe.

- Dùng âm thanh để rao hàng: kèn bấm tay, kèn đạp chân, lời rao mộc mạc của người bán như “Ai ăn chè đậu đen...”.

Câu 3: Tác dụng của việc sử dụng tên các địa danh trong văn bản trên:

- Việc liệt kê các địa danh cụ thể như Cái Bè, Cái Răng, Phong Điền,... giúp văn bản trở nên chân thực, sinh động và cho thấy sự phong phú, phổ biến của chợ nổi khắp các tỉnh miền Tây. Đồng thời, nó cũng góp phần khơi gợi sự tò mò, hứng thú tìm hiểu của người đọc.

Câu 4: Tác dụng của phương tiện giao tiếp phi ngôn ngữ trong văn bản trên:

- Phương tiện giao tiếp phi ngôn ngữ như “cây bẹo”, hình ảnh hàng hóa treo trên sào tre, kèn báo hiệu… giúp việc giao thương diễn ra thuận tiện, hiệu quả, đồng thời tạo nên nét đặc trưng văn hóa độc đáo của chợ nổi – thu hút người mua bằng hình ảnh, âm thanh thay cho lời nói thông thường.

Câu 5:

- Chợ nổi không chỉ là nơi buôn bán, trao đổi hàng hóa mà còn là biểu tượng văn hóa đặc trưng của miền Tây sông nước. Nó phản ánh lối sống gắn liền với sông ngòi, thể hiện sự khéo léo, linh hoạt và tinh thần cộng đồng của người dân. Bên cạnh đó, chợ nổi còn là điểm thu hút du lịch, góp phần phát triển kinh tế và bảo tồn giá trị văn hóa vùng miền.