Từ xưa đến nay, hôn nhân luôn được coi là một trong những việc trọng đại nhất của đời người. Trong xã hội truyền thống, nhiều người vẫn quan niệm rằng “Cha mẹ đặt đâu con ngồi đấy”, tức là con cái phải tuân theo sự sắp đặt của cha mẹ trong việc hôn nhân, kể cả khi không có tình yêu. Quan niệm này từng rất phổ biến trong các gia đình Á Đông, đặc biệt là ở Việt Nam. Tuy nhiên, trong xã hội hiện đại, liệu quan niệm ấy có còn phù hợp?

Trước hết, “Cha mẹ đặt đâu con ngồi đấy” là biểu hiện của một tư tưởng hôn nhân truyền thống, khi vai trò của cá nhân – cụ thể là người con – không được đề cao. Trong quá khứ, con cái ít có quyền quyết định tương lai của mình, đặc biệt là trong việc lấy vợ, gả chồng. Cha mẹ, với mong muốn lo lắng cho con một cuộc sống ổn định, thường sắp đặt hôn nhân dựa trên các yếu tố như môn đăng hộ đối, gia thế, điều kiện kinh tế, hoặc thậm chí là lợi ích dòng tộc. Quan niệm này thể hiện sự hi sinh của thế hệ đi trước, nhưng cũng đồng thời thể hiện sự hạn chế trong quyền tự do cá nhân.Tuy nhiên, trong thời đại hiện nay, khi con người ngày càng đề cao giá trị của tình yêu, sự tự do và hạnh phúc cá nhân, quan niệm “Cha mẹ đặt đâu con ngồi đấy” đang dần trở nên lỗi thời. Hôn nhân không đơn thuần là sự kết nối giữa hai gia đình, mà là sự gắn bó giữa hai con người. Nếu không có tình yêu, sự đồng cảm và thấu hiểu, cuộc sống hôn nhân dễ trở nên ngột ngạt, mâu thuẫn và không hạnh phúc. Việc ép buộc con cái theo sự sắp đặt của cha mẹ có thể dẫn đến những bi kịch như ly hôn, mất niềm tin vào tình yêu, thậm chí là tổn thương tâm lý lâu dài.Tuy vậy, không thể phủ nhận vai trò của cha mẹ trong hôn nhân của con cái. Cha mẹ là những người có kinh nghiệm sống, có cái nhìn thực tế và luôn mong muốn những điều tốt đẹp nhất cho con. Do đó, ý kiến và lời khuyên của cha mẹ vẫn rất cần thiết. Điều quan trọng là sự cân bằng giữa hai phía: con cái cần lắng nghe cha mẹ bằng sự tôn trọng, còn cha mẹ cũng nên để con cái được lựa chọn người bạn đời phù hợp với tình cảm và mong muốn của mình.

Tóm lại, quan niệm “Cha mẹ đặt đâu con ngồi đấy” mang tính lịch sử và từng có giá trị trong bối cảnh xã hội xưa. Tuy nhiên, trong xã hội hiện đại, khi hôn nhân cần xuất phát từ tình yêu và sự tự nguyện, quan niệm này cần được nhìn nhận lại. Con cái có quyền lựa chọn hạnh phúc của riêng mình, nhưng cũng không nên bỏ qua sự chỉ dẫn đầy yêu thương và kinh nghiệm của cha mẹ. Hôn nhân lý tưởng là khi tình yêu cá nhân và sự đồng thuận của gia đình cùng song hành.

“Thân em như tấm lụa đào,

Phất phơ giữa chợ biết vào tay ai.”Câu ca dao này thể hiện nỗi băn khoăn, lo lắng về số phận của người phụ nữ trong xã hội xưa – đẹp đẽ, mong manh như tấm lụa nhưng lại không tự quyết được cuộc đời mình

Trong ngôn ngữ đời sống ta thường diễn đạt cảm xúc một cách chuẩn mực hợp . “Em nhớ anh nhiều lắm” nhưng trong thơ nhà thơ có thể bẻ gãy chuẩn mực cú pháp , dùng từ mạnh , hình ảnh lạ hoặc kết hợp từ ngữ phi logic , để diễn tả cảm xúc mãnh liệt hơn trực tiếp hơn sâu sắc hơn

Hai dòng thơ "Ngẫm thân em chỉ bằng thân con bọ ngựa,/ Bằng con chẫu chuộc thôi" thể hiện nỗi tủi phận, thân phận nhỏ bé và bất hạnh của người phụ nữ trong xã hội xưa. Hình ảnh "con bọ ngựa","con chẫu chuộc" là những loài vật bé nhỏ, yếu ớt, thường gắn với sự thấp hèn, không được coi trọng. Qua đó, tác giả dân gian muốn nói lên nỗi đau, sự cam chịu và thân phận bị xem thường của người phụ nữ trong xã hội phong kiến. Dù nhỏ bé, yếu ớt nhưng họ vẫn khát khao được yêu thương, được sống hạnh phúc. Những dòng thơ vừa thương cảm, vừa xót xa, khiến người đọc thấu hiểu và đồng cảm sâu sắc hơn với nỗi khổ của người phụ nữ xưa.