câu 1:

Môi trường có vai trò vô cùng quan trọng đối với sự sống của con người và toàn bộ hệ sinh thái trên Trái Đất. Sau khi đọc bài viết ”Tiếc thương sinh thái” em càng thấm thía hơn về sự gắn bó mật thiết giữa con người và thiên nhiên. Mỗi cánh rừng bị đốt cháy, mỗi dòng sông bị ô nhiễm, mỗi loài động vật bị tuyệt chủng đều là những hồi chuông cảnh tỉnh tàn phá môi trường do chính con người gây ra. Bảo vệ môi trường không chỉ là bảo vệ cây cối, sông ngòi hay không khí mà còn là bảo vệ chính sự sống tương lai và hạnh phúc của nhân loại. Nếu môi trường bị hủy hoại con người cũng không thể tồn tại bền vững. Vì vậy mỗi người cần Ý thức hơn động xả rác bừa bãi tiết kiệm tài nguyên trồng cây xanh và tuyên truyền Ý thức bảo vệ môi trường đến cộng đồng chỉ khi con người sống với thiên nhiên trái đất mới thực sự là ngôi nhà bình yên cho tất cả chúng ta.

câu 2:

Hình tượng người ẩn sĩ từ lâu đã trở thành một biểu tượng quen thuộc trong văn học trung đại Việt Nam, phản ánh khát vọng sống tự do, thanh tịnh, vượt lên trên vòng danh lợi của con người. Qua hai bài thơ “Nhàn” (tương truyền của Nguyễn Trãi hoặc Nguyễn Bỉnh Khiêm) và “Nhàn” của Nguyễn Khuyến, ta thấy được sự khắc họa đa dạng về người ẩn sĩ với những điểm tương đồng và khác biệt đáng chú ý. Cả hai bài thơ đều thể hiện lối sống ung dung, hòa mình vào thiên nhiên, nhưng cách nhìn nhận và bộc lộ tâm tư của nhân vật ẩn sĩ lại mang dấu ấn riêng biệt, phản ánh hoàn cảnh sống và tư tưởng của từng tác giả.

Trước hết, về điểm tương đồng, cả hai bài thơ đều xây dựng hình tượng người ẩn sĩ gắn bó mật thiết với thiên nhiên, tìm niềm vui trong sự giản dị và thanh bạch. Trong bài “Nhàn” của Nguyễn Trãi (hoặc Nguyễn Bỉnh Khiêm), người ẩn sĩ hiện lên qua hình ảnh “một mai, một cuốc, một cần câu”, sống tự cung tự túc với “thu ăn măng trúc, đông ăn giá, xuân tắm hồ sen, hạ tắm ao”. Cuộc sống ấy không màng danh lợi, phú quý chỉ như “chiêm bao”, thể hiện thái độ dứt khoát từ bỏ chốn “lao xao” để tìm đến “nơi vắng vẻ”. Tương tự, trong bài “Nhàn” của Nguyễn Khuyến, người ẩn sĩ cũng chọn cách sống hòa mình vào thiên nhiên với “cần trúc lơ phơ”, “nước biếc”, “bóng trăng vào”. Cả hai đều thể hiện sự an nhiên, tự tại, coi thiên nhiên là người bạn tri kỷ, là nơi gửi gắm tâm hồn để quên đi những xô bồ của cuộc đời.

Tuy nhiên, sự khác biệt giữa hai hình tượng ẩn sĩ lại nằm ở cách bộc lộ tâm trạng và hoàn cảnh sống. Trong bài thơ của Nguyễn Trãi (hoặc Nguyễn Bỉnh Khiêm), người ẩn sĩ mang một tinh thần chủ động, tự tin và có phần thách thức. Lời thơ “Ta dại, ta tìm nơi vắng vẻ / Người khôn, người đến chốn lao xao” như một tuyên ngôn, khẳng định sự lựa chọn của mình là đúng đắn, vượt lên trên quan niệm thông thường về “khôn – dại”. Cuộc sống của nhân vật này giản đơn nhưng đầy đủ, không chút ưu tư, thể hiện qua việc tận hưởng rượu dưới bóng cây và triết lý sống coi phú quý là hư ảo. Ngược lại, trong bài của Nguyễn Khuyến, người ẩn sĩ lại mang một nỗi niềm u hoài, cô đơn. Cảnh thu “trời xanh ngắt”, “gió hắt hiu” hay “mấy chùm trước giậu hoa năm ngoái” gợi lên sự tĩnh lặng đến se lòng, như phản ánh tâm trạng của một con người từng trải qua bao biến cố. Đặc biệt, câu kết “Nghĩ ra lại thẹn với ông Đào” cho thấy sự tự vấn, day dứt của tác giả khi so sánh mình với Đào Tiềm – một ẩn sĩ lý tưởng của văn học Trung Hoa. Nếu người ẩn sĩ trong bài đầu tiên kiên định với lựa chọn của mình, thì người ẩn sĩ của Nguyễn Khuyến lại mang nỗi trăn trở về sự “nhàn” bất đắc dĩ trong bối cảnh đất nước lầm than.

Như vậy, hình tượng người ẩn sĩ trong hai bài thơ vừa có sự gặp gỡ ở khát vọng sống thanh tịnh, hòa hợp với thiên nhiên, vừa khác nhau ở cách thể hiện tâm tư và hoàn cảnh sống. Nếu Nguyễn Trãi (hoặc Nguyễn Bỉnh Khiêm) khắc họa một ẩn sĩ chủ động, ung dung, thì Nguyễn Khuyến lại gửi gắm nỗi lòng uẩn khúc của một kẻ sĩ trước thời cuộc. Qua đó, cả hai bài thơ không chỉ tôn vinh vẻ đẹp của lối sống ẩn dật mà còn phản ánh những sắc thái tâm hồn phong phú của con người Việt Nam trong các giai đoạn lịch sử khác nhau.

A