Câu 1:

BÀI LÀM

Đoạn trích trên khắc họa sâu sắc sự trở về đầy xót xa của chàng sau nửa năm xa cách. Mở đầu là không gian vườn Thúy tiêu điều, hoang vắng với "cỏ mọc, lau thưa", "trăng quạnh quẽ, vách mưa rã rời", tương phản với ký ức tươi đẹp về "hoa đào năm ngoái còn cười gió đông". Biện pháp tả cảnh ngụ tình được sử dụng tài tình, mỗi hình ảnh đều gợi lên sự thay đổi đau lòng và nỗi cô đơn của chàng. Lầu không én liệng, dấu giày phủ rêu phong, lối đi mọc đầy gai góc là những chi tiết cụ thể cho thấy sự tàn lụi, vắng bóng người thương.Khi tìm hiểu sự tình từ người láng giềng, chàng bàng hoàng nhận ra gia cảnh Thúy Kiều đã gặp biến cố lớn: cha bị nạn, nàng phải bán mình chuộc cha, nhà cửa dời xa. Tin dữ như "sét đánh lưng trời" khiến chàng "rụng rời xiết bao". Hành động "vội han di trú nơi nào?" và việc tìm đến tận nơi ở mới cho thấy sự lo lắng, tình cảm sâu nặng của chàng dành cho Kiều.Cảnh nhà tranh vách đất tả tơi, sân cỏ dầm mưa càng khắc họa rõ nét sự sa sút, khó khăn của gia đình Kiều. Cuộc gặp gỡ với ông bà viên ngoại và lời kể đầy đau xót về sự hy sinh của Kiều đã đẩy nỗi đau của chàng lên đến đỉnh điểm, thể hiện qua những hình ảnh "rầu như dưa", "vật mình vẫy gió, tuôn mưa", "thẫn thờ hồn mai". Đoạn trích không chỉ tái hiện một cách chân thực những biến cố đau thương mà còn thể hiện sâu sắc tình cảm chân thành, sự đồng cảm của chàng đối với số phận bi kịch của người mình yêu.

Câu 2:

BÀI LÀM Trong guồng quay hối hả của cuộc sống hiện đại, nơi những thành công vang dội và sự thể hiện cá nhân được đề cao, vẫn tồn tại một dòng chảy âm thầm, lặng lẽ nhưng vô cùng mạnh mẽ: sự hi sinh thầm lặng. Đó không phải là những hành động phô trương, ồn ào, mà là những đóng góp âm ỉ, những nhường nhịn lặng lẽ, những gánh vác trách nhiệm không một lời than vãn. Sự hi sinh thầm lặng, dù khuất lấp sau vẻ ngoài bình dị, lại là nền tảng vững chắc xây dựng nên những mối quan hệ tốt đẹp, những cộng đồng vững mạnh và một xã hội nhân văn. Chúng ta dễ dàng nhận thấy sự hi sinh thầm lặng hiện hữu ngay trong những mái ấm gia đình. Đó là người mẹ tảo tần thức khuya dậy sớm chăm lo cho từng bữa ăn, giấc ngủ của con cái, âm thầm chịu đựng những vất vả để chồng yên tâm công tác. Đó là người cha gánh trên vai áp lực kinh tế, nhường nhịn những nhu cầu cá nhân để đảm bảo tương lai cho gia đình. Những hi sinh ấy không được kể lể, không đòi hỏi sự đền đáp, mà xuất phát từ tình yêu thương vô bờ bến và trách nhiệm thiêng liêng. Chính sự hi sinh thầm lặng này đã tạo nên sự gắn kết bền chặt, nuôi dưỡng những tâm hồn khỏe mạnh và vun đắp những giá trị đạo đức tốt đẹp cho thế hệ sau. Không chỉ trong phạm vi gia đình, sự hi sinh thầm lặng còn lan tỏa trong cộng đồng và xã hội. Đó là những người công nhân miệt mài làm việc trong các nhà máy, xí nghiệp, tạo ra những sản phẩm phục vụ đời sống mà ít ai biết đến tên tuổi. Đó là những người nông dân một nắng hai sương trên những cánh đồng, âm thầm cống hiến để đảm bảo nguồn lương thực cho cả xã hội. Đó còn là những người lính biên phòng ngày đêm canh giữ nơi biên cương hải đảo, hi sinh tuổi xuân và sự an toàn cá nhân để bảo vệ bình yên cho Tổ quốc. Những đóng góp thầm lặng này là nền tảng cho sự ổn định và phát triển của đất nước, là minh chứng cho tinh thần trách nhiệm và lòng yêu nước sâu sắc. Tuy nhiên, trong xã hội hiện đại, sự hi sinh thầm lặng đôi khi bị xem nhẹ hoặc thậm chí bị lãng quên. Chúng ta dễ bị cuốn vào những hào nhoáng bên ngoài, những thành công được khuếch đại trên mạng xã hội, mà quên đi những giá trị đích thực được xây dựng từ sự cống hiến âm thầm. Áp lực của cuộc sống vật chất, sự cạnh tranh khốc liệt đôi khi khiến con người trở nên ích kỷ, chỉ nghĩ đến lợi ích cá nhân mà bỏ qua những người xung quanh. Điều này không chỉ làm suy yếu những mối quan hệ xã hội mà còn làm xói mòn những giá trị nhân văn truyền thống. Để trân trọng và lan tỏa những giá trị của sự hi sinh thầm lặng, chúng ta cần có sự thay đổi trong nhận thức và hành động. Trước hết, cần học cách quan sát và cảm nhận những đóng góp lặng lẽ của những người xung quanh, từ những người thân yêu trong gia đình đến những người lao động bình dị trong xã hội. Một lời cảm ơn chân thành, một sự ghi nhận kịp thời có thể là nguồn động viên to lớn cho những người đang âm thầm cống hiến. Bên cạnh đó, mỗi cá nhân cần nuôi dưỡng tinh thần trách nhiệm, lòng vị tha và sự sẻ chia, sẵn sàng đặt lợi ích chung lên trên lợi ích cá nhân. Những hành động nhỏ bé như giúp đỡ người khác khi gặp khó khăn, tham gia các hoạt động tình nguyện cũng là những biểu hiện của sự hi sinh thầm lặng, góp phần xây dựng một cộng đồng đoàn kết và nhân ái. Trong một thế giới đầy những biến động và thách thức, sự hi sinh thầm lặng càng trở nên quý giá. Nó là nguồn sức mạnh nội tại, là sợi dây kết nối con người với nhau, là ngọn lửa ấm áp sưởi ấm những trái tim. Hãy học cách trân trọng và lan tỏa vẻ đẹp khuất lấp này, để những đóng góp âm thầm không bị lãng quên, và để cuộc sống này trở nên ý nghĩa và nhân văn hơn. Sự hi sinh thầm lặng, dù không ồn ào, nhưng sức mạnh lan tỏa của nó là vô cùng lớn lao, âm thầm kiến tạo nên một xã hội tốt đẹp hơn từ những điều bình dị nhất.

Câu 1: Truyện Thơ Nôm

Câu 2: Người kể truyện ngôi thứ ba

Câu 3:

* Chàng trở về: Sau nửa năm ở Liêu Dương, chàng trai trở về quê nhà. * Thăm vườn Thúy: Chàng vội đến vườn Thúy, nơi gắn liền với những kỷ niệm xưa, nhưng nhận thấy cảnh vật đã thay đổi, tiêu điều. * Tìm kiếm người quen: Chàng không thấy ai và cảm thấy cô đơn, bèn tìm đến hàng xóm để hỏi thăm tin tức. * Hỏi thăm tin tức: Chàng biết được những tin buồn: cha của người yêu bị vướng vào kiện tụng, người yêu đã bán mình chuộc cha, nhà đã dời đi, Vương và Thúy Vân đều gặp khó khăn. * Nghe tin dữ: Chàng bàng hoàng khi nghe tin người yêu đã bán mình. * Tìm đến nơi ở mới: Chàng vội vã tìm đến nơi ở mới của gia đình người yêu. * Chứng kiến cảnh nghèo khó: Chàng thấy cảnh nhà tranh vách đất tả tơi, tiêu điều. * Gặp lại gia đình người yêu: Chàng đánh liều lên tiếng và được Vương ra đón vào nhà. Ông bà viên ngoại cũng ra gặp chàng. * Nghe kể sự tình: Ông bà khóc than kể lại việc Kiều phải bán mình cứu cha, nỗi khổ tâm khi phải nhờ Thúy Vân thay lời hứa hôn. * Đau khổ tột cùng: Chàng nghe chuyện càng thêm đau khổ, vật vã trong nỗi tuyệt vọng.

Câu 4:

Hình ảnh "Hoa đào năm ngoái còn cười gió đông" mang đến nhiều tầng ý nghĩa sâu sắc, thể hiện tâm trạng và sự đối lập trong hoàn cảnh của nhân vật: * Ký ức tươi đẹp về quá khứ: "Hoa đào" thường gợi nhớ đến mùa xuân, đến vẻ đẹp tươi tắn, rạng rỡ và những kỷ niệm vui vẻ. Việc hoa đào "còn cười gió đông" gợi lại hình ảnh một mùa xuân tươi đẹp đã qua, có lẽ là mùa xuân mà chàng và Kiều còn hạnh phúc, thắm thiết bên nhau. Gió đông vốn lạnh lẽo, nhưng hoa đào vẫn "cười" như thể không hề bị ảnh hưởng, tượng trưng cho tình yêu nồng ấm, vượt qua mọi khó khăn. * Sự tương phản với hiện tại: Hình ảnh "cười gió đông" của hoa đào năm ngoái đối lập hoàn toàn với cảnh vườn Thúy tiêu điều, vắng lặng ở hiện tại ("Đầy vườn cỏ mọc, lau thưa", "Song trăng quạnh quẽ, vách mưa rã rời…", "Trước sau nào thấy bóng người"). Sự tương phản này càng làm nổi bật sự thay đổi đau xót, sự mất mát và nỗi buồn mà chàng đang phải đối diện. * Nỗi cô đơn và hụt hẫng: Trong khung cảnh hoang vắng, chỉ còn "hoa đào năm ngoái" như một bóng hình của quá khứ tươi đẹp. Điều này càng nhấn mạnh sự cô đơn, trống trải trong lòng chàng khi trở về, không còn thấy bóng dáng người thương và những gì thân thuộc. * Thời gian tàn nhẫn: Câu thơ cũng gợi lên sự khắc nghiệt của thời gian. Mùa xuân tươi đẹp đã qua, chỉ còn lại dấu vết của nó trong ký ức. Hiện tại là một khung cảnh hoàn toàn khác, nhuốm màu buồn bã và đổ nát. * Sự kiên cường và vẻ đẹp tiềm ẩn: Ở một góc độ khác, hình ảnh hoa đào "còn cười gió đông" có thể gợi lên sức sống tiềm ẩn, sự kiên cường của vẻ đẹp. Dù thời gian và hoàn cảnh có thay đổi, những ký ức đẹp vẫn còn đọng lại, "cười" trong tâm trí chàng. Tóm lại, hình ảnh "Hoa đào năm ngoái còn cười gió đông" là một chi tiết nghệ thuật đắt giá, vừa gợi lại quá khứ tươi đẹp, vừa khắc họa sâu sắc nỗi buồn, sự cô đơn và hụt hẫng của nhân vật trước sự thay đổi nghiệt ngã của hiện tại. Nó là một nốt trầm xót xa trong bức tranh ảm đạm của vườn Thúy.

Câu 5:

Biện pháp tả cảnh ngụ tình trong đoạn trích trên có tác dụng sâu sắc trong việc thể hiện tâm trạng và cảm xúc của nhân vật, đồng thời gợi lên những suy ngẫm về sự thay đổi và nỗi đau mất mát. Cụ thể: * Gợi không gian hoang vắng, tiêu điều: Hình ảnh "én liệng lầu không", "cỏ lan mặt đất", "rêu phong dấu giày", "gai góc mọc đầy" vẽ nên một khung cảnh đổ nát, không người ở. Lầu cao vốn là nơi sum họp, nay trở nên trống trải. Dấu chân xưa nay đã phủ rêu phong, lối đi quen thuộc mọc đầy gai góc. Cảnh vật này phản ánh sự tàn lụi, hoang vắng trong tâm hồn chàng khi trở lại nơi xưa. * Thể hiện sự cô đơn, hụt hẫng: Cảnh vật tiêu điều, vắng bóng người càng làm nổi bật sự cô đơn, trống trải trong lòng chàng. Chàng trở về nơi thân thuộc nhưng không còn thấy những gì quen thuộc nữa. Sự thay đổi của ngoại cảnh đồng điệu với sự hụt hẫng, mất mát trong tình cảm của chàng. * Gợi nhớ về quá khứ tươi đẹp: Câu "Đi về này những lối này năm xưa!" khơi gợi dòng hồi tưởng về những kỷ niệm tươi đẹp đã từng gắn bó với nơi này. Những lối đi này từng là chứng nhân cho những khoảnh khắc hạnh phúc, nay lại trở nên xa lạ, phủ đầy dấu vết của thời gian và sự đổ vỡ. Sự đối lập giữa "năm xưa" tươi đẹp và hiện tại hoang tàn càng làm tăng thêm nỗi xót xa. * Ngụ ý về sự thay đổi và tan vỡ: Cảnh vật thay đổi không chỉ đơn thuần là sự thay đổi của không gian vật lý mà còn ngụ ý về sự thay đổi trong cuộc đời và tình duyên của các nhân vật. Lầu không, lối gai góc tượng trưng cho sự tan vỡ, những khó khăn, trắc trở mà Kiều và gia đình đã phải trải qua. * Tăng tính biểu cảm và gợi hình cho đoạn thơ: Biện pháp tả cảnh ngụ tình giúp cho đoạn thơ trở nên sinh động, gợi hình hơn. Người đọc không chỉ hình dung được khung cảnh mà còn cảm nhận được sâu sắc tâm trạng của nhân vật thông qua những hình ảnh đó. Tóm lại, biện pháp tả cảnh ngụ tình trong đoạn trích đóng vai trò quan trọng trong việc truyền tải một cách tinh tế và sâu sắc những cảm xúc phức tạp của nhân vật trước sự thay đổi của cảnh vật và những biến cố trong cuộc đời. Cảnh không chỉ là phông nền mà còn là tấm gương phản chiếu tâm trạng, nỗi niềm của con người.