Câu 1:

Đoạn thơ "Thu Hà Nội" đã khắc họa thành công vẻ đẹp nhẹ nhàng, sâu lắng và rất đỗi riêng biệt của mùa thu đất kinh kỳ. Hà Nội vào thu không ồn ào mà khoác lên mình tấm áo dịu dàng của gió heo may se lạnh, tiếng lá khô xào xạc trên phố vắng khiến không gian trở nên bâng khuâng, man mác buồn. Đó là cái buồn đẹp, gợi nhớ, gợi thương – một cảm xúc rất đặc trưng của mùa thu Hà Nội. Cảnh vật gợi nên sự trầm mặc, yên ả khiến con người cũng trở nên lặng lẽ, cô đơn và chất chứa nỗi niềm nhớ nhung. Nét đẹp ấy còn hiện lên trong những chi tiết giản dị mà tinh tế: quả sấu sót lại rụng "vu vơ", một "chùm nắng hạ" như còn vương trên đường, và mùi hương dìu dịu của trời đất giao mùa. Thiên nhiên và lòng người như hòa làm một, tạo nên một không gian thu rất Hà Nội – vừa đẹp, vừa nên thơ, vừa gợi nỗi niềm sâu lắng. Qua đó, ta cảm nhận được tình yêu tha thiết và tinh tế của người nghệ sĩ dành cho mùa thu, cho đất trời và con người nơi Thủ đô ngàn năm văn hiến.

Câu 2:

Trong kỷ nguyên công nghệ số, nhân loại đang chứng kiến một cuộc cách mạng chưa từng có trong lịch sử: sự phát triển nhanh như vũ bão của trí tuệ nhân tạo (AI – Artificial Intelligence). Từ những hệ thống đơn giản hỗ trợ con người xử lý dữ liệu, AI đã nhanh chóng mở rộng ảnh hưởng tới mọi lĩnh vực của đời sống – từ y tế, giáo dục, giao thông đến nghệ thuật, truyền thông và cả quốc phòng. Không thể phủ nhận rằng trí tuệ nhân tạo đang làm thay đổi thế giới từng ngày và đặt ra những vấn đề đáng để chúng ta suy ngẫm sâu sắc.

AI là lĩnh vực của khoa học máy tính nhằm xây dựng các hệ thống có khả năng tư duy, học hỏi và ra quyết định như con người. Ngày nay, AI không còn là một khái niệm viễn tưởng, mà đã trở thành một phần thiết yếu trong đời sống hiện đại. Các trợ lý ảo như Siri, Alexa hay ChatGPT, những chiếc xe tự lái, hệ thống nhận diện khuôn mặt, thuật toán đề xuất nội dung trên mạng xã hội… là những minh chứng rõ nét cho sự hiện diện và phát triển không ngừng của AI.

Sự phát triển vượt bậc của AI mang đến những lợi ích to lớn cho nhân loại. Trong y học, AI giúp chẩn đoán bệnh nhanh chóng và chính xác, hỗ trợ điều trị hiệu quả và thậm chí dự đoán nguy cơ mắc bệnh dựa trên dữ liệu gen. Trong giáo dục, AI giúp cá nhân hóa việc học, tạo ra môi trường học tập linh hoạt và hiệu quả. Trong sản xuất, các robot AI có thể làm việc liên tục với độ chính xác cao, giúp tăng năng suất và giảm chi phí. Trong đời sống thường ngày, AI giúp con người tiết kiệm thời gian, tăng cường tiện ích và cải thiện chất lượng sống. Rõ ràng, AI đang mở ra cánh cửa của một kỷ nguyên mới – nơi con người có thể đạt được những thành tựu vượt xa giới hạn truyền thống.

Tuy nhiên, bên cạnh những lợi ích to lớn, sự phát triển nhanh chóng của AI cũng đặt ra không ít thách thức và nguy cơ. Trước hết là vấn đề mất việc làm khi máy móc và hệ thống tự động thay thế lao động con người. Thứ hai là nguy cơ AI bị lạm dụng để phục vụ các mục đích xấu như gian lận, lừa đảo, kiểm soát thông tin hay tấn công mạng. Ngoài ra, còn có những lo ngại về đạo đức khi máy móc được trao quyền ra quyết định thay con người, đặc biệt trong các lĩnh vực nhạy cảm như y tế, pháp luật, quân sự. Một nguy cơ sâu xa hơn nữa là việc AI phát triển vượt tầm kiểm soát, gây ra những hậu quả không thể lường trước nếu thiếu cơ chế giám sát và quản lý phù hợp.

Trước thực tế đó, mỗi quốc gia, tổ chức và cá nhân cần có cái nhìn tỉnh táo, toàn diện và có trách nhiệm về AI. Cần đẩy mạnh nghiên cứu, phát triển AI theo hướng có lợi cho cộng đồng, đồng thời xây dựng các hành lang pháp lý chặt chẽ để quản lý, kiểm soát và đảm bảo AI phục vụ con người một cách an toàn, nhân văn. Quan trọng hơn cả là giữ vững vai trò trung tâm của con người trong thế giới công nghệ – bởi dù máy móc có thông minh đến đâu, thì giá trị nhân bản vẫn là nền tảng của sự phát triển bền vững.

Tóm lại, trí tuệ nhân tạo là một bước tiến vĩ đại của nhân loại, mở ra nhiều cơ hội nhưng cũng đặt ra không ít thách thức. Chúng ta cần đón nhận sự phát triển đó bằng tinh thần đổi mới, sáng tạo nhưng cũng đầy trách nhiệm và thận trọng. Khi biết sử dụng đúng đắn và nhân văn, AI sẽ là người bạn đồng hành tuyệt vời trên con đường kiến tạo tương lai.

Câu 1:
Phương thức biểu đạt chính của đoạn trích trên là biểu cảm.

Câu 2:
Những từ ngữ, hình ảnh thể hiện “năm khốn khó” trong đoạn trích là:
“Mẹ gánh gồng xộc xệch hoàng hôn”
“Anh em con chịu đói suốt ngày tròn”
“Trong chạng vạng ngồi co ro bậu cửa”.

“Có gì nấu đâu mà nhóm lửa”
“Ngô hay khoai còn ở phía mẹ về…”
→ Những hình ảnh này gợi lên cảnh nghèo đói, vất vả, thiếu ăn thiếu mặc của mẹ và các con.

Câu 3:
Biện pháp tu từ được sử dụng là ẩn dụ (tiếng lòng con) và hình ảnh tượng trưng (vuông đất mẹ nằm).
→ Tác dụng: Thể hiện nỗi đau xót, thương nhớ mẹ của người con; gợi sự cách trở âm dương và tình cảm sâu nặng với mẹ.

Câu 4:

Dòng thơ là một bức tranh xúc động về người mẹ tảo tần, vất vả suốt đời vì con cái và gia đình. Hình ảnh ấy vừa chân thực vừa gợi nhiều liên tưởng cảm động về tình mẫu tử, về sự hy sinh âm thầm mà to lớn của mẹ. Câu thơ ngắn gọn nhưng giàu sức gợi, khiến người đọc không khỏi xót xa và biết ơn.

Câu 5:

Thông điệp tâm đắc nhất mà em rút ra từ đoạn trích là: Tình mẹ là ngọn lửa ấm không bao giờ tắt trong trái tim người con, dù mẹ đã khuất. Đoạn thơ đã tái hiện lại một cách xúc động những ký ức tuổi thơ gian khó của người con khi sống trong cảnh đói nghèo, thiên tai, thiếu thốn, với hình ảnh người mẹ tảo tần gánh gồng trong hoàng hôn để nuôi con. Mẹ hiện lên trong giấc chiêm bao – không còn trên cõi đời này – nhưng vẫn khiến người con bật khóc giữa đêm khuya vì nỗi nhớ thương da diết. Hình ảnh mẹ không chỉ là ký ức mà còn là biểu tượng của tình yêu thương, sự hy sinh thầm lặng và là nguồn sưởi ấm tâm hồn người con trong những tháng ngày cô đơn, mất mát. Dù mẹ đã yên nghỉ nơi "lưng núi quê hương", nhưng tình mẹ vẫn sống mãi trong tim con, là ngọn lửa bất diệt dẫn lối cho con trong cuộc đời. Chính vì thế, thông điệp ấy khiến em xúc động và nhận thức sâu sắc hơn về giá trị thiêng liêng của tình mẫu tử.