Câu 1:

Bài thơ “Bàn giao” của Vũ Quần Phương mang đến những cảm xúc sâu lắng và đầy nhân văn khi thể hiện tình cảm giữa hai thế hệ – người ông và người cháu. Trong lời “bàn giao” ấy, người ông không truyền lại những mất mát, đau thương hay vất vả mà thế hệ mình từng trải qua, mà trao gửi cho cháu những điều tươi đẹp nhất: hương ngô nướng trên phố, cỏ xanh mùa xuân, tháng Giêng hương bưởi và cả tình yêu thương giữa con người với nhau. Đó là sự lựa chọn đầy yêu thương và hy vọng. Đặc biệt, câu thơ “Cắn răng mà chịu thiệt, vững gót để làm người” như một lời căn dặn sâu sắc, thể hiện bản lĩnh, phẩm giá của con người trong hành trình trưởng thành. Biện pháp điệp ngữ “ông bàn giao” tạo nên nhịp điệu đều đặn, bền bỉ như dòng chảy của thời gian, đồng thời nhấn mạnh trách nhiệm truyền thừa giữa các thế hệ. Bài thơ không chỉ là lời tâm tình của người ông, mà còn là thông điệp sống tích cực, nhân hậu mà thế hệ đi trước mong muốn gửi gắm cho lớp người trẻ hôm nay.

Câu 2:

Tuổi trẻ là quãng thời gian rực rỡ nhất trong đời người – nơi hội tụ của khát vọng, đam mê và những hoài bão lớn lao. Trong hành trình trưởng thành ấy, sự trải nghiệm không chỉ là chất xúc tác giúp tuổi trẻ trưởng thành mà còn là hành trang quý giá để mỗi người hiểu mình, hiểu đời và định hình tương lai.

Trải nghiệm là quá trình cá nhân dấn thân vào thực tế, học hỏi, thử thách bản thân trong nhiều môi trường, công việc hay hoàn cảnh sống khác nhau. Đó có thể là những chuyến đi xa để khám phá thế giới, là những lần tham gia hoạt động tình nguyện, làm thêm, hoặc đơn giản là học cách tự lập trong cuộc sống hàng ngày. Với tuổi trẻ, trải nghiệm có vai trò vô cùng quan trọng. Nó không chỉ giúp ta rèn luyện kỹ năng sống, tích lũy kiến thức thực tế mà còn dạy ta cách đối mặt với khó khăn, thất bại và trưởng thành hơn sau mỗi lần vấp ngã.

Một người trẻ có trải nghiệm sẽ không dễ dàng lùi bước trước thử thách. Bởi qua những lần va chạm với thực tế, họ hiểu rằng cuộc sống không hề bằng phẳng, thành công không đến chỉ nhờ may mắn, mà đòi hỏi sự kiên trì, bản lĩnh và không ngừng học hỏi. Trải nghiệm cũng giúp người trẻ nhận ra giá trị thực của cuộc sống, từ đó biết trân trọng những điều giản dị, nuôi dưỡng lòng biết ơn, sự sẻ chia và ý thức trách nhiệm với bản thân cũng như cộng đồng.

Trong xã hội hiện đại, tuổi trẻ có nhiều cơ hội để trải nghiệm hơn bao giờ hết. Internet, các chương trình trao đổi văn hóa, hoạt động ngoại khóa, những công việc part-time… đều là “kho tàng” quý giá để người trẻ tích lũy kinh nghiệm và rèn luyện kỹ năng. Nhiều bạn trẻ đã mạnh dạn bước ra khỏi “vùng an toàn” để thử sức với các lĩnh vực mới, dấn thân vì cộng đồng hay khởi nghiệp từ rất sớm. Những trải nghiệm ấy không chỉ giúp họ trưởng thành mà còn tạo nên sự khác biệt và dấu ấn cá nhân trong hành trình phát triển của chính mình.

Tuy nhiên, cũng cần nhận thức rằng không phải trải nghiệm nào cũng dễ dàng và thuận lợi. Tuổi trẻ sẽ có lúc vấp ngã, thất bại, thậm chí tổn thương. Nhưng chính những điều đó lại là phần thiết yếu trong quá trình học làm người. Quan trọng là người trẻ biết rút ra bài học từ trải nghiệm ấy, biết đứng dậy và tiếp tục đi tiếp với tinh thần tích cực. Bởi như ai đó đã từng nói: “Người thành công là người đã thất bại nhiều nhất nhưng không bỏ cuộc”.

Tuổi trẻ là hành trình không thể quay lại, vì thế đừng để nó trôi qua trong tiếc nuối và an phận. Hãy sống hết mình, dám thử thách, dám trải nghiệm, để khi nhìn lại, ta có thể tự hào vì đã không bỏ phí thanh xuân. Sự trải nghiệm chính là tấm vé để tuổi trẻ trưởng thành, vững vàng và tự tin bước vào cuộc sống rộng lớn phía trước.

Câu 1:

- Bài thơ được viết theo thể thơ tự do

Câu 2:

- Nhân vật người ông sẽ bàn giao cho cháu:

• Gió heo may, góc phố có mùi ngô nướng
• Tháng Giêng hương bưởi, cỏ mùa xuân
• Những gương mặt người đẫm nắng, đẫm yêu thương
• Một chút buồn, ngậm ngùi, cô đơn
• Và đặc biệt là câu thơ "Cắn răng mà chịu thiệt, vững gót để làm người"

Câu 3:

- Những thứ người ông không muốn bàn giao là: tháng ngày vất vả, sương muối lạnh mặt người, loạn lạc, đất rung chuyển, mưa bụi… Vì đó là những ký ức đau thương, những gian khổ mà thế hệ ông đã phải trải qua. Người ông không muốn cháu phải sống trong những nỗi bất hạnh ấy, mà mong cháu được sống trong hòa bình, hạnh phúc, có tuổi trẻ tươi sáng hơn.

Câu 4:

- Biện pháp điệp ngữ “bàn giao” được lặp lại nhiều lần ở đầu các dòng thơ.

• Tác dụng: Nhấn mạnh ý tưởng truyền lại, gửi gắm của thế hệ đi trước dành cho thế hệ sau.
• Điệp ngữ này tạo nên mạch cảm xúc xuyên suốt cho bài thơ, thể hiện tình yêu thương, niềm hy vọng và trách nhiệm giữa các thế hệ.
• Đồng thời, nó cho thấy sự chọn lọc kỹ lưỡng: chỉ bàn giao những điều tốt đẹp, nhân văn, hướng tới tương lai.

Câu 5:

- Chúng ta hôm nay cần trân trọng và biết ơn những điều thiêng liêng mà cha ông đã bàn giao, như độc lập, tự do, hòa bình và những giá trị truyền thống tốt đẹp. Đồng thời, mỗi người trẻ cần có trách nhiệm giữ gìn, phát huy và tiếp nối những di sản ấy bằng hành động cụ thể: học tập tốt, sống tử tế, góp phần xây dựng xã hội văn minh. Không chỉ đón nhận, chúng ta cũng phải trở thành người tiếp tục “bàn giao” cho thế hệ sau bằng chính sự nỗ lực của mình. Thái độ sống tích cực, ý thức vun đắp tương lai chính là cách thể hiện lòng biết ơn thiết thực nhất. Hơn hết, hãy sống sao cho xứng đáng với những điều quý báu mà cha ông đã để lại.

Câu 1:

Bức tranh quê trong đoạn thơ Trăng hè của Đoàn Văn Cừ hiện lên với vẻ đẹp bình dị, yên ả và đậm chất thơ. Khung cảnh làng quê về đêm thật thanh bình với âm thanh quen thuộc của tiếng võng “kẽo kẹt”, hình ảnh con chó ngủ lơ mơ, bóng cây lơi lả bên hàng dậu. Tất cả tạo nên một không gian tĩnh lặng, thư thái, nơi con người và thiên nhiên hòa quyện vào nhau. Đặc biệt, hình ảnh ông lão nằm chơi giữa sân, thằng cu đứng bên thành chõng ngắm bóng con mèo mang lại cảm giác ấm áp, gần gũi. Ánh trăng sáng dịu dàng chiếu lên tàu cau lấp loáng, làm cho cảnh vật trở nên lung linh, huyền ảo. Những chi tiết đơn giản nhưng chân thực ấy đã khắc họa một làng quê Việt Nam thanh bình, nơi con người sống chan hòa với thiên nhiên, không vội vã, bon chen. Qua đó, tác giả không chỉ thể hiện tình yêu quê hương mà còn gợi lên trong lòng người đọc một niềm thương nhớ về những miền ký ức tuổi thơ êm đềm.

Câu 2:

Tuổi trẻ là khoảng thời gian tươi đẹp và quý giá nhất trong cuộc đời mỗi con người – đó là khi ta mang trong mình nhiệt huyết, đam mê và khát vọng chinh phục thế giới. Trong xã hội hiện đại đầy biến động, sự nỗ lực hết mình của tuổi trẻ không chỉ là điều đáng quý, mà còn là yếu tố then chốt để mỗi cá nhân vươn lên và đóng góp vào sự phát triển chung của cộng đồng, đất nước.

Nỗ lực hết mình là khi con người dốc toàn bộ tâm sức, trí tuệ và thời gian để theo đuổi một mục tiêu hay lý tưởng nào đó, bất chấp khó khăn, thất bại. Với tuổi trẻ, điều này lại càng trở nên ý nghĩa hơn, bởi đây là giai đoạn mà mỗi người có đủ sức khỏe, tinh thần và sự kiên trì để không ngừng phấn đấu. Nỗ lực không chỉ giúp người trẻ đạt được thành tựu, mà còn rèn luyện bản thân, tích lũy kinh nghiệm và hình thành bản lĩnh sống – những điều không thể thiếu để xây dựng một cuộc đời vững chắc.

Trong thời đại hội nhập, người trẻ có nhiều cơ hội hơn bao giờ hết để học tập, làm việc và khẳng định bản thân. Từ những sinh viên miệt mài học tập, những người khởi nghiệp đầy đam mê cho đến các vận động viên, nghệ sĩ trẻ không ngừng rèn luyện… tất cả đều minh chứng cho tinh thần nỗ lực không ngừng nghỉ. Họ không chỉ mong muốn thành công cho riêng mình mà còn khao khát tạo ra giá trị tích cực cho xã hội.

Tuy nhiên, bên cạnh những người trẻ sống có mục tiêu và nỗ lực, vẫn còn không ít bạn trẻ sống thiếu định hướng, dễ nản chí hoặc chạy theo những giá trị ảo. Một số người lười biếng, ngại khó, chỉ mong “đường tắt” để thành công. Điều đó không chỉ lãng phí thời gian tuổi trẻ, mà còn khiến họ dễ rơi vào trạng thái mất phương hướng, tụt lại phía sau trong cuộc sống. Chính vì vậy, mỗi người trẻ cần tự nhận thức rõ rằng: không có thành công nào đến dễ dàng, và mọi vinh quang đều phải trả giá bằng sự cố gắng không ngừng.

Sự nỗ lực của tuổi trẻ không nhất thiết phải là những điều lớn lao. Đôi khi, chỉ cần kiên trì học tốt từng bài học, hoàn thành trách nhiệm trong công việc, hay luôn giữ thái độ tích cực trước mọi thử thách – đó cũng là một dạng nỗ lực rất đáng trân trọng. Điều quan trọng là người trẻ biết mình đang hướng đến điều gì, dám vượt qua nỗi sợ hãi và giới hạn bản thân để không ngừng vươn lên.

Tuổi trẻ là hành trình không lặp lại. Hãy sống hết mình và nỗ lực hết sức, để khi nhìn lại, ta không phải hối tiếc vì những tháng năm đã qua. Chính tinh thần ấy sẽ giúp thế hệ trẻ tạo dựng tương lai cho bản thân, đồng thời góp phần làm nên một xã hội phát triển, nhân văn và tiến bộ.

Câu 1:

• Ngôi kể trong đoạn trích là ngôi thứ ba (người kể chuyện giấu mình).

Câu 2:

Một số chi tiết cho thấy chị Bớt không giận mẹ dù trước đó từng bị phân biệt đối xử:

• Khi mẹ đến ở cùng, Bớt rất mừng nhưng vẫn hỏi lại mẹ để mẹ suy nghĩ kỹ.
• Chị không trách móc mẹ mà chỉ lo mẹ sẽ lại thay đổi ý định.
• Chị tận tình chăm sóc mẹ, để mẹ ở cùng mà không oán giận chuyện cũ.
• Khi mẹ ân hận, Bớt vội ôm lấy mẹ và trấn an để mẹ không phải suy nghĩ nhiều.

Câu 3:

Nhân vật Bớt là một người:

• Bao dung, hiếu thảo: Dù từng bị mẹ phân biệt đối xử, chị vẫn mở lòng đón mẹ về sống cùng, không oán trách.
• Chăm chỉ, tần tảo: Một mình chị vừa lo công tác, vừa nuôi con, làm ruộng.
• Yêu thương gia đình: Chị quan tâm, lo lắng cho mẹ và các con, luôn cố gắng vun vén gia đình.

Câu 4:

Hành động ôm lấy mẹ và câu nói "- Ô hay! Con có nói gì đâu, sao bu cứ nghĩ ngợi thế nhỉ?" có ý nghĩa:

• An ủi mẹ, giúp mẹ bớt mặc cảm, không dằn vặt về những lỗi lầm trong quá khứ.
• Thể hiện sự bao dung của Bớt, chị không hề trách mẹ mà ngược lại còn muốn mẹ sống thanh thản.
• Khẳng định tình cảm mẹ con: Dù trước kia có chuyện gì xảy ra, Bớt vẫn yêu thương và kính trọng mẹ.

Câu 5:

Thông điệp ý nghĩa nhất: "Hãy bao dung và yêu thương gia đình, bởi gia đình là nơi cuối cùng ta có thể trở về."

Lí do:

• Gia đình có thể xảy ra mâu thuẫn, nhưng nếu biết tha thứ và yêu thương, mọi vết thương đều có thể hàn gắn.
• Như chị Bớt, dù từng chịu thiệt thòi, chị vẫn mở lòng với mẹ, giữ gìn tình cảm gia đình.
• Trong cuộc sống hiện đại, nhiều người vì những mâu thuẫn nhỏ mà xa cách người thân, nên thông điệp này càng trở nên ý nghĩa.