Câu 1

Hình ảnh hàng rào dây thép gai trong bài thơ Người cắt dây thép gai là một hình tượng giàu ý nghĩa biểu tượng. Trước hết, đó là hiện thực đau thương của đất nước bị chia cắt bởi chiến tranh, là ranh giới ngăn cách giữa hai miền Nam - Bắc, giữa tình yêu và hạnh phúc, giữa khát vọng sống và hiện thực tàn khốc. Dây thép gai ngăn cản bước chân của con người, làm tổn thương cây cối, sông ngòi, con cò – tất cả những biểu tượng của sự sống và yên bình. Tuy nhiên, khi người lính dũng cảm “cắt” từng hàng rào, hình ảnh ấy đã chuyển hóa thành biểu tượng của hành động giải phóng, khát vọng thống nhất và niềm tin vào một ngày mai hòa bình. Việc “cắt dây thép gai” không chỉ mang ý nghĩa vật lý mà còn là hành động của trái tim, của tình yêu quê hương và tinh thần trách nhiệm với đất nước. Qua đó, tác giả ca ngợi những con người thầm lặng góp phần hàn gắn vết thương dân tộc, đem lại tự do và hạnh phúc cho nhân dân.

Câu 2 (4,0 điểm): Viết bài văn (khoảng 600 chữ) trình bày suy nghĩ của em về sự cần thiết của lối sống có trách nhiệm của thế hệ trẻ đối với thế hệ trẻ hiện nay.

Bài làm:

Trong xã hội hiện đại, nơi mà sự phát triển khoa học – công nghệ không ngừng thay đổi cách sống, cách nghĩ của con người, thì lối sống có trách nhiệm của thế hệ trẻ lại càng trở nên quan trọng và cần thiết hơn bao giờ hết. Đó không chỉ là biểu hiện của đạo đức cá nhân, mà còn là nền tảng để xây dựng một xã hội lành mạnh, văn minh và phát triển bền vững.

Sống có trách nhiệm nghĩa là biết ý thức về hành động, lời nói của mình với bản thân, với gia đình và cộng đồng. Đó là việc không đổ lỗi cho hoàn cảnh, không thờ ơ trước những vấn đề chung, dám đối diện và sửa chữa sai lầm. Đặc biệt, trong bối cảnh đất nước đang hội nhập sâu rộng, trách nhiệm của người trẻ càng phải gắn với tinh thần cống hiến, sáng tạo, và khát vọng góp phần xây dựng quê hương giàu mạnh.

Một người trẻ sống có trách nhiệm sẽ luôn biết trân trọng thời gian, nỗ lực học tập, làm việc nghiêm túc và không ngừng phấn đấu hoàn thiện bản thân. Họ sẽ không sống chỉ vì cá nhân mình mà luôn đặt lợi ích tập thể lên hàng đầu, biết hành xử văn minh, tôn trọng sự khác biệt và lan tỏa những giá trị tích cực đến cộng đồng. Chính lối sống này sẽ tạo nên một thế hệ công dân hiện đại – những người có đủ năng lực, bản lĩnh và đạo đức để đưa đất nước tiến lên.

Ngược lại, nếu sống vô trách nhiệm, người trẻ dễ rơi vào lối sống buông thả, ích kỷ và thờ ơ. Họ có thể trở thành gánh nặng cho gia đình và xã hội, thậm chí đánh mất cơ hội phát triển bản thân. Thực tế cho thấy, không ít vụ việc tiêu cực trong giới trẻ ngày nay – từ học đường cho đến mạng xã hội – đều bắt nguồn từ sự thiếu ý thức, thiếu trách nhiệm với chính mình và với người khác.

Thế hệ cha anh đã đổ biết bao máu xương để giành lại độc lập, thì thế hệ trẻ hôm nay phải có trách nhiệm giữ gìn, phát triển những giá trị đó. Sống có trách nhiệm chính là cách để tri ân quá khứ, sống xứng đáng với hiện tại và mở ra tương lai tươi sáng hơn cho dân tộc.

Tóm lại, lối sống có trách nhiệm không phải là điều gì cao xa, mà bắt đầu từ những việc làm nhỏ nhất mỗi ngày. Hãy học tập nghiêm túc, yêu thương gia đình, tôn trọng pháp luật, quan tâm đến môi trường và cộng đồng. Đó chính là nền tảng giúp thế hệ trẻ vững vàng bước vào tương lai, trở thành chỗ dựa vững chắc cho đất nước mai sau.

Dưới đây là phần trả lời cho các câu hỏi dựa trên văn bản thơ Người cắt dây thép gai của Hoàng Nhuận Cầm:

Câu 1

Phương thức biểu đạt chính được sử dụng trong văn bản là: biểu cảm.

Câu 2

Nhân vật trữ tình trong văn bản là: người lính

Câu 3

hình thức của văn bản:Văn bản được viết theo thể thơ tự do, không gò bó trong niêm luật chặt chẽ. Các dòng thơ ngắn, nhịp thơ linh hoạt tạo nên sự trẻ trung, sôi nổi và giàu cảm xúc. Hình thức thơ mang đậm dấu ấn hiện đại, phù hợp với nội dung chiến tranh – hòa bình và tình cảm cá nhân.

Câu 4

mạch cảm xúc của văn bản:Mạch cảm xúc trong bài thơ chuyển từ sự xót xa, đau thương trước cảnh đất nước bị chia cắt (hình ảnh dây thép gai, con cò không bay được, con sông gãy, nhịp cầu gãy) sang niềm tin, hy vọng và cảm xúc dâng trào khi người lính dũng cảm cắt từng hàng rào thép gai – biểu tượng cho ranh giới chia cắt đất nước. Cảm xúc lên cao ở khổ thơ cuối, khi người lính hoàn thành nhiệm vụ, đất nước như liền lại, thể hiện niềm vui và khát vọng thống nhất.

Câu 5

Thông điệp ý nghĩa nhất rút ra từ văn bản:Khát vọng thống nhất, hòa bình và sự hy sinh thầm lặng của những con người bình dị luôn là nền tảng cho sự hồi sinh của đất nước. Với em, đó là lời nhắc nhở phải trân trọng những giá trị hòa bình hiện tại và biết sống có trách nhiệm, yêu thương con người và quê hương.

Câu 1.

Thể thơ của đoạn trích là thơ tám chữ

Câu 2.

Một số từ ngữ tiêu biểu thể hiện hình ảnh của biển đảo và đất nước: Hoàng Sa, bám biển, Mẹ Tổ quốc, máu ngư dân, giữ nước, biển Tổ quốc.

Câu 3.

-Biện pháp tu từ so sánh: “Mẹ Tổ quốc vẫn luôn ở bên ta / Như máu ấm trong màu cờ nước Việt”.

-Tác dụng: So sánh hình ảnh Mẹ Tổ quốc như máu ấm làm nổi bật sự thiêng liêng, gắn bó, gần gũi của Tổ quốc với mỗi người dân; đồng thời thể hiện sự tiếp nối của truyền thống yêu nước trong dòng máu dân tộc.

Câu 4.

Đoạn trích thể hiện tình yêu sâu sắc, niềm tự hào, sự biết ơn và tinh thần trách nhiệm của nhà thơ đối với biển đảo và những người đang ngày đêm gìn giữ chủ quyền Tổ quốc.

Câu 5.

Là thế hệ trẻ hôm nay, em nhận thức rõ trách nhiệm của mình trong việc bảo vệ biển đảo quê hương. Em sẽ tích cực học tập, tìm hiểu lịch sử, chủ quyền biển đảo; tuyên truyền nâng cao ý thức cộng đồng; lên án những hành động xâm phạm chủ quyền. Nếu có cơ hội, em sẵn sàng tham gia các hoạt động hướng về biển đảo, góp phần gìn giữ từng tấc đất, tấc biển thiêng liêng của Tổ quốc.

Câu 1.

Văn bản thể hiện tâm trạng, cảm xúc của nhân vật trữ tình trong hoàn cảnh sống xa quê, ở nơi đất khách (thành phố Xan-đi-ê-gô, Mỹ).

Câu 2.

Những hình ảnh khiến nhân vật trữ tình ngỡ như quê ta: nắng, màu mây trắng, đồi nhuộm vàng trên đỉnh ngọn.

Câu 3.

Cảm hứng chủ đạo của văn bản là nỗi nhớ quê hương da diết của người xa xứ.

Câu 4.

-Ở khổ thơ đầu, nhân vật trữ tình cảm nhận nắng vàng, mây trắng như gợi nhớ quê nhà, mang theo sự gần gũi, thân thuộc.

-Ở khổ thơ thứ ba, vẫn là những hình ảnh ấy nhưng lại gợi cảm giác xa lạ, nhớ thương vì nhận ra mình là kẻ lữ thứ, đang sống nơi đất khách quê người.

Câu 5.

Em ấn tượng nhất với hình ảnh “Ngó xuống mũi giày thì lữ thứ / Bụi đường cũng bụi của người ta” vì nó thể hiện sâu sắc nỗi cô đơn, lạc lõng và thân phận xa lạ của người con xa quê, dù đất trời có giống quê hương thì vẫn không thể thay thế được cảm giác thuộc về.