Thạch Lam là một trong những nhà văn tiêu biểu của Tự lực văn đoàn, được biết đến với những trang văn đậm chất trữ tình và sâu sắc. Truyện ngắn "Trở về" là một trong những tác phẩm tiêu biểu cho phong cách văn học của ông, khai thác sự đối lập giữa tình mẫu tử chân thương và sự lãnh lùng, vô tình của con người.

Đoạn trích trong truyện ngắn "Trở về" mô tả cuộc gặp gỡ giữa Tâm và mẹ sau sáu năm xa cách. Tâm trở về quê vì việc bất đắc dĩ, nhưng chính khoảnh khắc bước vào ngôi nhà cũ đã khiến chàng cồm lại. Cái nhà vẫn như trước, nhưng đã sụp thấp và xơ xác hơn. Bạn thân chàng cũng thay đổi, trở nên lạnh nhạt và xa lạ. Khi gặp lại mẹ, câu chào hỏi của Tâm thật gà gắm, cách xưng hô xa lạ dường như càng đào sâu hơn sự cách biệt về tình cảm. Trái lại với chàng, bà cụ vui mừng và xúc động đến ứa nước mắt khi gặp con. Sự đối lập này khiến người đọc không khỏi chặng lòng.

Sự lãnh nhạt của Tâm thể hiện rõ trong đoạn trích. Khi bà cụ hỏi han về sức khỏe, chàng chỉ trả lời qua loa, như không quan tâm. Khi nhắc đến Trinh, cô bé ngày xưa hay chơi với chàng, Tâm chỉ nhún vai lãnh đạm. Ngay cả khi bà cụ khẩn khoản mời con ở lại dù chỉ đến chiều, Tâm vẫn vội vàng từ chối. Chàng chỉ xem quê nhà là một nơi xa lạ, không có mối liên hệ gì với cuộc sống hiện tại của mình.

Chi tiết Tâm lấy tờ tiền 20 đồng đưa cho mẹ lại càng làm nổi bật thái độ hờ hẹnh và xa cách. Chàng nghĩ rằng việc gửi tiền đã là một biểu hiện đủ của lòng hiếu thảo, nhưng chính thái độ vô tâm đó đã khiến bà cụ rơm rơm nước mắt. Bà chỉ cần một tấm lòng chăm sóc, một sự quan tâm chân thành từ con trai, chứ không phải

Câu 1: Bài thơ được viết theo thể thơ tự do.

Câu 2:

-  Người bộc lộ cảm xúc: Nhân vật trữ tình (tác giả).

-  Cuộc gặp gỡ giữa: Người khách lữ hành (nhân vật trữ tình) và bà mẹ nông dân.

Câu 3:

-  Biện pháp tu từ: Tương phản giữa “hơi ấm hơn nhiều chăn đệm” và “cọng rơm xơ xác gầy gò”.

-  Tác dụng: Nhấn mạnh giá trị của rơm rạ – dù nhỏ bé, mộc mạc nhưng lại mang hơi ấm sâu sắc, thể hiện tình người chân thành, đầm ấm nơi thôn quê.

Câu 4:

Hình ảnh “ổ rơm” là biểu tượng cho sự ấm áp, yêu thương, mộc mạc của những người nông dân chân chất. Nó không chỉ là nơi sưởi ấm cho con người mà còn tượng trưng cho tình người, cho những giá trị giản dị mà sâu sắc của cuộc sống.

Câu 5:

• Cảm hứng chủ đạo của bài thơ là tình người ấm áp, sự trân trọng những giá trị giản dị của cuộc sống nông thôn.

Câu 6: (Gợi ý đoạn văn)

Bài thơ “Hơi ấm ổ rơm” của Nguyễn Duy gợi lên những cảm xúc sâu lắng về tình người mộc mạc, giản dị. Hình ảnh người mẹ nông dân với tấm lòng bao dung, nhân hậu đã đem đến hơi ấm từ chính những điều đơn sơ nhất – ổ rơm. Từ đó, tác giả ca ngợi giá trị thiêng liêng của tình người, của những điều tưởng chừng nhỏ bé nhưng lại quý giá hơn cả chăn đệm xa hoa. Hình ảnh rơm rạ không chỉ đơn thuần là vật dụng sinh hoạt, mà còn chứa đựng tình thương, sự gắn bó với quê hương. Qua bài thơ, em cảm nhận được sự ấm áp, yêu thương và càng thêm trân trọng những gì bình dị trong cuộc sống.