Câu 1:Trong xã hội hiện đại, lối sống chủ động đóng vai trò vô cùng quan trọng đối với mỗi cá nhân. Sống chủ động nghĩa là tự giác thực hiện công việc của mình mà không cần ai nhắc nhở, luôn có ý thức hoàn thành nhiệm vụ đúng hạn và tốt nhất có thể. Người sống chủ động luôn tìm cách làm cho cuộc sống trở nên tốt đẹp, thuận tiện hơn, không ngừng học hỏi và sáng tạo. 

Lối sống này giúp chúng ta tự tin, bản lĩnh và linh hoạt ứng phó trong mọi tình huống, vượt qua khó khăn để hoàn thành mục tiêu, khát vọng và ước mơ. Tuổi trẻ sống chủ động sẽ không ngừng tìm kiếm cơ hội mới, khẳng định bản thân và đạt được thành công.

Ngược lại, những người sống thụ động, dựa dẫm vào người khác thường thiếu tự tin, dễ bỏ lỡ cơ hội và khó đạt được thành công trong cuộc sống. Do đó, mỗi chúng ta cần rèn luyện lối sống chủ động, tích cực để tạo dựng tương lai tươi sáng và góp phần xây dựng xã hội phát triển.

Câu 2: 

"Rồi hóng mát thuở ngày trường,

Dân giàu đủ khắp đòi phương."

Hai câu thơ trên nằm trong bài "Cảnh ngày hè" của Nguyễn Trãi, thuộc tập "Quốc âm thi tập". Đây là bài thơ thể hiện tình yêu thiên nhiên, tấm lòng yêu nước thương dân và khát vọng về một cuộc sống ấm no, hạnh phúc cho muôn dân của tác giả.

Câu thơ đầu tiên, "Rồi hóng mát thuở ngày trường", vẽ nên khung cảnh tác giả ngồi thư thái giữa thiên nhiên, tận hưởng không khí trong lành của mùa hè. "Rồi" ở đây có thể hiểu là nhàn rỗi, không còn bận bịu công danh. Tuy nhiên, ẩn sau vẻ bình yên ấy lại là sự trăn trở của Nguyễn Trãi trước thời cuộc. Ông là bậc trung thần nhưng phải sống trong cảnh ẩn dật, không thể cống hiến tài năng để giúp đời. Vì vậy, dù miêu tả sự thong dong, nhưng câu thơ vẫn phảng phất chút ưu tư, day dứt của một người có chí lớn mà không gặp thời.

Câu thơ thứ hai, "Dân giàu đủ khắp đòi phương", thể hiện mong ước của tác giả về một xã hội thịnh trị, nơi mọi người dân đều được no ấm, đủ đầy. Đây là tư tưởng nhất quán trong sự nghiệp chính trị của Nguyễn Trãi. Ông luôn đề cao chữ "nhân", lấy dân làm gốc, xem sự an cư lạc nghiệp của dân chúng là mục tiêu cao nhất của bậc trị quốc. Dù không còn tham gia triều chính, ông vẫn đau đáu với cuộc sống nhân dân, mong mỏi một triều đại thịnh vượng, đất nước yên bình.

Nhìn chung, hai câu thơ trên không chỉ thể hiện tình yêu thiên nhiên mà còn phản ánh tấm lòng sâu sắc của Nguyễn Trãi đối với nhân dân. Qua đó, ta thấy được vẻ đẹp của một con người vừa yêu đời, yêu cảnh sắc quê hương, vừa có tâm huyết với vận mệnh đất nước. Đây chính là điều làm nên giá trị bất hủ của thơ Nguyễn Trãi, khiến ông trở thành một trong những danh nhân văn hóa lớn của dân tộc.

Câu 1. Thể thơ: thất ngôn bát cú Đường luật.

Câu 2. Những hình ảnh nói về nét sinh hoạt hàng ngày đạm bạc, thanh cao của tác giả: ăn măng trúc, ăn giá, tắm hồ sen, tắm ao.

Câu 3:

– Biện pháp tu từ liệt kê: Một mai, một cuốc, một cần câu.

– Tác dụng:

+ Tạo sự cân xứng, nhịp nhàng, hài hòa cho lời thơ.

+ Nhấn mạnh: sự lựa chọn phương châm sống, cách ứng xử của tác giả – chọn lối sống tĩnh tại, an nhàn; vừa thể hiện sắc thái trào lộng, mỉa mai đối với cách sống ham danh vọng, phú quý…

Câu 4:

Quan niệm khôn – dại của tác giả:

– Dại: “tìm nơi vắng vẻ” – nơi tĩnh tại của thiên nhiên, thảnh thơi của tâm hồn.

– Khôn: “đến chốn lao xao” – chốn cửa quyền bon chen, thủ đoạn sát phạt.

Câu 5:Nguyễn Bỉnh Khiêm là một người có nhân cách cao đẹp, thể hiện qua lối sống thanh cao, giản dị và trí tuệ sâu sắc. Ông không màng danh lợi, từ bỏ chốn quan trường để về quê sống cuộc đời an nhiên, hòa hợp với thiên nhiên. Điều đó cho thấy tấm lòng thanh bạch, không bị cám dỗ bởi quyền lực hay vật chất. Hơn nữa, ông còn là một người có tầm nhìn xa, để lại nhiều lời răn dạy mang giá trị triết lý sâu sắc. Nhân cách của Nguyễn Bỉnh Khiêm là tấm gương sáng về sự thanh cao, trí tuệ và đạo đức cho bao thế hệ sau noi theo.