câu 1

Nguyễn Trãi trong văn bản "Chiếu cầu hiền tài" đã vận dụng nghệ thuật lập luận vô cùng sắc sảo và thuyết phục. Trước hết, ông sử dụng lối lập luận chặt chẽ theo trình tự hợp lý, từ nêu vấn đề, phân tích nguyên nhân đến đề xuất giải pháp. Mở đầu bài chiếu, Nguyễn Trãi khẳng định vai trò trọng yếu của hiền tài đối với sự thịnh trị của đất nước, từ đó nhấn mạnh sự cần thiết của việc cầu người hiền. Tiếp theo, ông dẫn chứng thuyết phục bằng những tấm gương tiến cử và tự tiến cử hiền tài trong lịch sử Trung Quốc như Tiêu Hà, Địch Nhân Kiệt, Mạo Toại, Nịnh Thích,... Các dẫn chứng này vừa cụ thể, vừa tạo sức thuyết phục mạnh mẽ . Đặc biệt, Nguyễn Trãi sử dụng ngôn từ trang trọng, khiêm nhường, thể hiện lòng thành cầu hiền của nhà vua, đồng thời bày tỏ sự sốt sắng và ân cần đối với nhân tài. Ngoài ra, ông còn kết hợp giữa lý lẽ và tình cảm, vừa phân tích rõ ràng, vừa lay động lòng người, khiến cho người đọc, người nghe dễ dàng bị thuyết phục và tự giác hưởng ứng . Tất cả đã góp phần làm cho bài chiếu không chỉ là một bản chính lệnh mà còn là một áng văn chính luận mẫu mực.

câu 2

Trong bối cảnh toàn cầu hóa mạnh mẽ, hiện tượng "chảy máu chất xám" – tức là hiện tượng người tài rời bỏ đất nước để sinh sống và làm việc ở nước ngoài – đang trở thành một vấn đề nghiêm trọng ở Việt Nam. Thực trạng này đặt ra nhiều thách thức đối với sự phát triển kinh tế, khoa học, công nghệ và giáo dục của nước ta.

Chất xám là tài sản vô giá của mỗi quốc gia. Những con người tài năng, có trình độ chuyên môn cao là nguồn lực then chốt để thúc đẩy sáng tạo, đổi mới và phát triển đất nước. Thế nhưng, trong nhiều năm qua, không ít người trẻ Việt Nam sau khi được đào tạo bài bản, đặc biệt là du học sinh, đã chọn ở lại nước ngoài để tìm kiếm cơ hội tốt hơn. Lý do chủ yếu nằm ở môi trường làm việc trong nước còn nhiều hạn chế: thiếu cơ hội thăng tiến, chế độ đãi ngộ chưa tương xứng, cơ sở vật chất phục vụ nghiên cứu còn nghèo nàn, và đôi khi là sự cồng kềnh, trì trệ trong cơ chế quản lý.

Hệ quả của hiện tượng này là đất nước bị mất đi những nhân tài quý báu, làm chậm tiến trình hiện đại hóa và cạnh tranh quốc tế. Việt Nam không thiếu người tài, nhưng để "dụng tài" hiệu quả thì cần một môi trường thật sự trọng dụng nhân tài, công bằng và năng động. Nếu không có những chính sách đúng đắn, hiện tượng chảy máu chất xám sẽ còn gia tăng, gây ra những tổn thất khó có thể bù đắp.

Để hạn chế tình trạng này, Nhà nước cần đưa ra những chính sách đãi ngộ xứng đáng cho người tài, cải thiện môi trường làm việc theo hướng minh bạch, chuyên nghiệp và trọng dụng nhân tài thực sự. Bên cạnh đó, xã hội cũng cần thay đổi cách nhìn nhận, coi trọng tài năng và cống hiến hơn là xuất thân hay quan hệ. Bản thân mỗi người trẻ cũng cần có ý thức trách nhiệm với quê hương, đất nước, thấy được vai trò của mình trong công cuộc xây dựng và phát triển tổ quốc.

"Chảy máu chất xám" không chỉ là mất người, mà còn là mất đi cơ hội phát triển tương lai. Vì vậy, hơn bao giờ hết, Việt Nam cần xây dựng một hệ sinh thái giáo dục, khoa học và công nghệ thực sự hấp dẫn, để người tài "chảy về", chứ không còn "chảy đi". Đó là con đường bền vững để đưa đất nước sánh vai với các cường quốc năm châu.

câu 1

phương thức biểu đạt chính trong bài là : Nghị luận

câu 2

chủ thể bài viết là : Lê Thái Tổ

câu 3

mục đích chính của văn bản trên là kêu gọi việc tiến cử và tự tiến cử người hiền tài để giúp vua Lê Lợi xây dựng đất nước. Những đường lối tiến cử người hiền tài được đề cập trong văn bản:

- Các văn võ đại thần, công hầu, đại phu từ tam phẩm trở lên đều phải cử người có tài, bất kể là ở triều đình hay thôn dã, đã xuất sĩ hay chưa

- Người có tài kinh luân mà bị khuất hoặc hào kiệt náu mình nơi làng quê, binh lính cũng có thể tự tiến cử

- Những người tiến cử được hiền tài sẽ được thưởng, tùy theo tài năng của người được tiến cử

câu 4

Dẫn chứng minh chứng cho luận điểm: Người viết nêu ra những tấm gương điển hình từ thời Hán và Đường:

- Tiêu Hà tiến cử Tào Tham, Nguy Vô Tri tiến cử Trần Bình

- Địch Nhân Kiệt tiến cử Trương Cửu Linh, Tiêu Tung tiến cử Hàn Hưu.

Nhận xét về cách nêu dẫn chứng:

- Các dẫn chứng được chọn lọc kỹ lưỡng, có tính điển hình cao và phù hợp với bối cảnh nghị luận

- Tác giả không chỉ kể tên mà còn nhấn mạnh vai trò của việc tiến cử trong sự thành công của các triều đại, từ đó tăng tính thuyết phục

câu 5

Nhận xét về phẩm chất của chủ thể bài viết:

- Có trách nhiệm: Vua Lê Lợi tự nhận trách nhiệm nặng nề trong việc trị quốc và luôn mong muốn tìm người tài giúp sức

- Khiêm tốn và cầu thị: Ông không câu nệ tiểu tiết, sẵn sàng chấp nhận cả những người tự tiến cử

- Sáng suốt và công bằng: Đưa ra chính sách thưởng phạt rõ ràng trong việc tiến cử hiền tài, dựa trên tài năng và đức độ

- Quan tâm đến hiền tài: Hiểu rõ vai trò quan trọng của nhân tài trong việc xây dựng đất nước và sẵn lòng trọng dụng người tài từ mọi tầng lớp