Bài thơ “Chân quê” của Nguyễn Bính là một trong những thi phẩm tiêu biểu cho phong cách thơ dân gian, mộc mạc mà sâu sắc của ông. Với giọng điệu nhẹ nhàng, tình cảm nhưng không kém phần thấm thía, bài thơ là lời nhắn gửi của chàng trai quê trước sự thay đổi của người con gái – người mà anh yêu thương – khi cô trở về từ chốn thị thành. Qua đó, Nguyễn Bính không chỉ thể hiện một quan điểm tình yêu rất riêng mà còn phản ánh tâm tư, tình cảm của người dân quê trước làn sóng đô thị hóa, hiện đại hóa đương thời.

Về nội dung, bài thơ là tiếng lòng tha thiết của chàng trai yêu nét đẹp mộc mạc, giản dị và chân thành của người con gái thôn quê.Bài thơ mở đầu bằng hình ảnh quen thuộc: chàng trai đợi người yêu “ở mãi con đê đầu làng” – nơi hẹn hò thôn dã đầy thơ mộng. Nhưng điều khiến anh ngỡ ngàng là sự thay đổi từ vẻ ngoài đến phong thái của cô gái: “Khăn nhung, quần lĩnh rộn ràng / Áo cài khuy bấm”. Những hình ảnh này gợi tả vẻ hiện đại, lòe loẹt – xa lạ với không gian làng quê thanh bình, vốn gắn liền với “cái yếm lụa sồi”, “áo tứ thân”, “cái khăn mỏ quạ”, “quần nái đen”. Nỗi buồn của chàng trai không phải vì cô gái xấu đi, mà bởi vì cô đã đánh mất nét “quê mùa” chân chất – điều từng làm nên sức hút riêng biệt và khiến anh rung động.Điều đáng quý trong cách thể hiện là lời lẽ không mang tính chê bai hay trách móc, mà đầy dịu dàng, nài nỉ: “Van em! Em hãy giữ nguyên quê mùa”. Câu thơ chứa đựng cả sự yêu thương, cả sự nuối tiếc cho những nét đẹp xưa cũ đang bị lấn át bởi cái mới. Anh không ngăn cấm người yêu thay đổi, nhưng mong muốn cô đừng đánh mất cốt cách mộc mạc vốn có – điều mà anh yêu nhất ở cô.Đoạn kết của bài thơ đọng lại nhiều suy ngẫm:

“Hôm qua em đi tỉnh về,

Hương đồng gió nội bay đi ít nhiều.”

Câu thơ nhẹ mà sâu. “Hương đồng gió nội” – biểu tượng cho hồn quê, cho những gì thuần khiết, giản dị, nay đã “bay đi ít nhiều”. Đó là một nỗi buồn kín đáo nhưng tha thiết, như lời thở dài cho một thời đang dần lùi xa, cho vẻ đẹp quê mùa đang bị lấn át bởi nhịp sống thị thành.Nguyễn Bính đã rất thành công trong việc vận dụng thể thơ lục bát – thể thơ truyền thống của dân tộc, tạo nên giọng điệu tự nhiên, gần gũi như lời ăn tiếng nói hằng ngày của người quê. Ngôn ngữ thơ giản dị nhưng giàu sức gợi hình, gợi cảm, dễ đi vào lòng người. Hình ảnh trong bài mang đậm sắc thái văn hóa nông thôn Việt Nam, từ “con đê đầu làng” đến “khăn mỏ quạ”, “áo tứ thân”, “hoa chanh nở giữa vườn chanh”… tất cả gợi lên một không gian quê hương gần gũi, bình dị, đầy chất thơ.Đặc biệt, Nguyễn Bính đã khéo léo lồng ghép quan điểm thẩm mỹ về cái đẹp vào trong bài thơ. Đó là cái đẹp của sự chân chất, mộc mạc, không tô vẽ. Cái đẹp ấy không ồn ào nhưng bền bỉ, thấm sâu và khiến người ta nhớ mãi. Quan điểm này khác biệt với nhiều nhà thơ đương thời khi họ thiên về cái đẹp lãng mạn, bay bổng theo phong cách phương Tây. Nguyễn Bính chọn một lối đi riêng, lấy hồn quê làm cốt lõi, từ đó tạo nên một “tuyên ngôn thơ” độc đáo – như chính tên gọi của bài thơ Chân quê.

“Chân quê” không chỉ là một bài thơ tình đơn thuần mà còn là một tiếng nói đầy trân trọng và giữ gìn giá trị truyền thống. Qua lời thủ thỉ, giản dị mà chân thành, Nguyễn Bính đã cho ta thấy vẻ đẹp của sự mộc mạc, của hồn quê trong tình yêu và trong đời sống. Bài thơ là minh chứng rõ nét cho tài năng nghệ thuật và tấm lòng yêu quê tha thiết của Nguyễn Bính – một “người quê” thực thụ trong làng Thơ mới.

Bài thơ “Mẹ của anh” của Xuân Quỳnh là một bản tình ca ngọt ngào, sâu lắng về tình yêu đôi lứa hòa quyện cùng tình mẫu tử thiêng liêng. Trong đó, nhân vật “em” – người con gái yêu anh – hiện lên với một vẻ đẹp tâm hồn vô cùng trong sáng, nhân hậu và đầy yêu thương. Vẻ đẹp ấy được thể hiện rõ qua tình cảm dành cho mẹ người yêu, cho người mình yêu và cho cả cuộc đời.

Trước hết, nhân vật “em” hiện lên với một trái tim đầy biết ơn và hiếu thảo. Mặc dù mẹ của anh không trực tiếp sinh thành hay nuôi dưỡng em, nhưng em vẫn “ơn mẹ suốt đời chưa xong”. Từ cách xưng hô thân thiết “mẹ của anh” trở thành “mẹ của chúng mình” – em đã nhìn mẹ bằng một ánh nhìn yêu thương và tôn kính. Em cảm nhận được tất cả những vất vả, hy sinh mà mẹ đã trải qua cho người con trai mà em yêu. Từng hình ảnh như “má mẹ cũng hồng”, “tóc mẹ trắng phau”, “chợ xa gánh nặng mẹ lên mấy lần” đều được em ghi nhớ và cảm thông một cách sâu sắc. Tấm lòng ấy không chỉ là sự hiếu nghĩa mà còn là một sự thấu hiểu, đồng cảm và sẻ chia đến tận cùng.

Không chỉ vậy, vẻ đẹp tâm hồn của “em” còn thể hiện qua sự chân thành và đạo lý trong tình yêu. Em không chỉ yêu anh bằng trái tim nồng nàn mà còn biết yêu một cách tử tế, đứng đắn. Em không “bắt chước câu ca đi về dối mẹ để mà yêu nhau”, không giấu giếm, vụng trộm mà yêu một cách công khai, đàng hoàng, coi trọng sự chấp nhận và niềm tin từ mẹ. Tình yêu ấy được xây dựng trên nền tảng đạo lý, sự tôn trọng gia đình – điều mà không phải ai cũng làm được trong tình yêu.

Tình yêu của em còn thấm đẫm sự dịu dàng, nữ tính và tinh thần gắn bó bền chặt. Em không chỉ muốn yêu, mà còn muốn gắn bó lâu dài với anh, muốn trở thành “dâu trong nhà” – một thành viên trong gia đình mẹ. Em nguyện “hát tiếp lời ca”, ru anh bằng tình yêu và lòng vị tha của mình, tiếp nối những hy sinh của mẹ để mang đến bình yên cho anh. Tình yêu ấy không ồn ào, khoa trương mà thấm sâu và bền vững như “giữa lòng thương mẹ mênh mông không bờ”.

Cuối bài thơ, nhân vật “em” lại một lần nữa khiến người đọc xúc động với cách cảm nhận rất đỗi thiêng liêng và nhân văn: “Mẹ sinh anh để bây giờ cho em.” Câu thơ như một lời tri ân, một lời thầm thì xúc động về sự kết nối giữa ba người: mẹ, anh và em. Em trân trọng tình yêu không chỉ vì anh, mà vì mẹ đã sinh ra anh, nuôi lớn anh, để tình yêu ấy có thể hiện hữu hôm nay.

Từ đầu đến cuối bài thơ, nhân vật “em” hiện lên như một biểu tượng của tình yêu vị tha, của tấm lòng hiếu nghĩa và sự gắn bó gia đình sâu sắc. Vẻ đẹp ấy vừa mang nét truyền thống – người con gái thảo hiền, lễ nghĩa – vừa mang nét hiện đại – một người phụ nữ chủ động, sâu sắc và đầy bản lĩnh trong tình yêu.

Qua hình tượng nhân vật “em”, Xuân Quỳnh không chỉ ngợi ca vẻ đẹp tâm hồn của người phụ nữ mà còn gửi gắm thông điệp về sự gắn kết giữa tình yêu đôi lứa và tình cảm gia đình. Yêu là biết ơn, là sẻ chia, là tiếp nối những giá trị đẹp đẽ của cuộc sống. Và chính từ đó, tình yêu trở nên trọn vẹn, cao cả và vĩnh cửu hơn bao giờ hết.