Theo thuyết tiến hóa tổng hợp hiện đại, đặc điểm thích nghi được hình thành qua chọn lọc tự nhiên tác động lên biến dị di truyền trong quần thể, gồm 3 giai đoạn:

1.    Phát sinh biến dị di truyền: Xuất hiện đột biến, biến dị tổ hợp, di nhập gene → tạo ra các đặc điểm khác nhau trong quần thể.

2.    Chọn lọc tự nhiên: Giữ lại cá thể có đặc điểm có lợi giúp sống sót, sinh sản tốt hơn; cá thể kém thích nghi dần bị loại bỏ.

3.    Củng cố đặc điểm thích nghi: Đặc điểm có lợi dần phổ biến trong quần thể qua nhiều thế hệ.

Kết quả: Quần thể ngày càng thích nghi tốt hơn với môi trường.

Ví dụ: Bướm đêm màu sẫm dần thay thế bướm sáng khi môi trường ô nhiễm.

a) Nhân tố vô sinh: nhiệt độ, độ trong của nước, lượng oxy, ánh sáng; Nhân tố hữu sinh: các loài cá khác, động vật ăn thịt, thực vật thủy sinh, vi sinh vật.

b) Thiết kế bể cá cần hệ thống lọc, sục khí tốt, nhiệt độ ổn định, ánh sáng phù hợp, có nơi trú ẩn; Chăm sóc cá cần cho ăn đúng loại, đúng lượng, kiểm tra chất lượng nước thường xuyên, vệ sinh bể định kỳ, quan sát cá thường xuyên.

a) Các kỉ Cambrian, Ordovician và Cretaceous thuộc Đại Cổ sinh. Sự kiện nổi bật ở kỉ Cambrian là sự bùng nổ sự sống, sự đa dạng hóa nhanh chóng của các sinh vật biển. Sự kiện nổi bật ở kỉ Cretaceous là sự tuyệt chủng của khủng long.

b) Loài người xuất hiện ở kỉ Đệ tứ, thuộc Đại Tân sinh.