a) Các kỉ Cambrian, Ordovician và Cretaceous thuộc Đại Cổ Sinh. Sự kiện nổi bật ở kỉ Cambrian là sự bùng nổ sự sống, xuất hiện nhiều nhóm động vật không xương sống. Sự kiện nổi bật ở kỉ Cretaceous là sự tuyệt chủng của khủng long.

b) Loài người xuất hiện ở kỉ Holocen, thuộc Đại Tân Sinh.

a) Nhân tố vô sinh: ánh sáng, nhiệt độ, nồng độ oxy, dòng chảy; Nhân tố hữu sinh: các loài cá khác, động vật ăn thịt, thực vật thủy sinh, nguồn thức ăn. 
b) Thiết kế bể cá: hệ thống lọc tốt, sục khí, hốc đá, cây thủy sinh, ánh sáng điều chỉnh, nhiệt độ ổn định; Chăm sóc cá: thức ăn phù hợp, cho ăn nhiều lần, kiểm tra chất lượng nước, vệ sinh bể cá, tránh chất độc hại.

Tiến hóa nhỏ và tiến hóa lớn khác nhau chủ yếu ở quy mô và thời gian:

Tiến hóa nhỏ: Là quá trình biến đổi tần số alen và thành phần kiểu gen của quần thể trong phạm vi một loài, diễn ra trong thời gian tương đối ngắn. Nó có thể quan sát được trong một vài thế hệ. Những thay đổi này dẫn đến sự đa dạng di truyền trong loài.

Tiến hóa lớn: Là quá trình hình thành loài mới và các nhóm phân loại bậc cao hơn (chi, họ, bộ,...) từ các loài tổ tiên, diễn ra trong thời gian dài, trải qua nhiều thế hệ. Nó không thể quan sát trực tiếp mà chỉ được suy luận từ bằng chứng hóa thạch, so sánh hình thái, giải phẫu, sinh lý và di truyền giữa các loài.

Cơ chế hình thành đặc điểm thích nghi theo thuyết tiến hóa tổng hợp hiện đại:

Thuyết tiến hóa tổng hợp hiện đại cho rằng, sự hình thành đặc điểm thích nghi là kết quả của sự tương tác giữa các yếu tố sau:

1. Biến dị: Nguồn nguyên liệu cho tiến hóa là biến dị di truyền, bao gồm đột biến gen, đột biến nhiễm sắc thể, tái tổ hợp gen. Những biến dị này tạo ra sự đa dạng về kiểu gen và kiểu hình trong quần thể.

2. Chọn lọc tự nhiên: Là yếu tố định hướng quá trình tiến hóa, loại bỏ những cá thể có kiểu gen kém thích nghi với môi trường và giữ lại những cá thể có kiểu gen thích nghi. Chọn lọc tự nhiên tác động lên kiểu hình, gián tiếp làm thay đổi tần số alen và thành phần kiểu gen của quần thể.

3. Các yếu tố ngẫu nhiên: Bao gồm đột biến, di nhập gen, giao phối không ngẫu nhiên, và đặc biệt là hiệu ứng chai cổ và hiệu ứng sáng lập. Các yếu tố này làm thay đổi tần số alen một cách ngẫu nhiên, không theo hướng xác định. Chúng có thể làm tăng hoặc giảm sự đa dạng di truyền trong quần thể.

4. Cách ly sinh sản: Là yếu tố quan trọng dẫn đến sự hình thành loài mới. Cách ly sinh sản ngăn cản sự giao phối và trao đổi gen giữa các quần thể, làm cho các quần thể tiến hóa độc lập và cuối cùng hình thành nên các loài mới. Có nhiều dạng cách ly sinh sản như cách ly địa lý, cách ly sinh thái, cách ly mùa vụ, cách ly cơ học, cách ly giao tử, cách ly hợp tử.