Quan niệm “Cha mẹ đặt đâu con ngồi đấy” từng là một nguyên tắc phổ biến trong hôn nhân truyền thống ở nhiều quốc gia, đặc biệt là ở các nước Á Đông như Việt Nam. Nguyên tắc này phản ánh sự tôn trọng tuyệt đối của con cái đối với cha mẹ, với niềm tin rằng sự lựa chọn của cha mẹ là sự lựa chọn tốt nhất cho tương lai của con. Tuy nhiên, trong xã hội hiện đại, quan niệm này đã và đang gây ra nhiều tranh cãi.

Ở khía cạnh tích cực, “Cha mẹ đặt đâu con ngồi đấy” thể hiện sự quan tâm sâu sắc của cha mẹ đối với con cái. Người lớn với kinh nghiệm sống phong phú, cái nhìn sâu sắc về cuộc đời, thường sẽ có lựa chọn cẩn thận và phù hợp, mong muốn con cái có được cuộc sống ổn định, hạnh phúc. Trong các gia đình, cha mẹ không chỉ đơn thuần là người đưa ra quyết định mà còn là người hỗ trợ và chăm lo cho con. Chính vì vậy, khi lựa chọn đối tượng hôn nhân cho con, họ luôn mong muốn những điều tốt đẹp và bền vững nhất.

Tuy nhiên, trong xã hội hiện đại, việc để cha mẹ quyết định hôn nhân của con cái đã không còn phù hợp. Bởi lẽ, mỗi người đều có quyền tự do quyết định cuộc đời của mình, và hôn nhân là một quyết định quan trọng cần xuất phát từ tình yêu và sự đồng thuận của cả hai người. Sự ép buộc hay lựa chọn từ phía cha mẹ, nếu không xuất phát từ cảm xúc thật sự của người trong cuộc, có thể gây ra những mâu thuẫn và đổ vỡ trong hôn nhân. Một cuộc hôn nhân hạnh phúc cần sự thấu hiểu và đồng điệu về tâm hồn, mà điều này chỉ có được khi hai người tự nguyện đến với nhau.

Vì vậy, thay vì áp đặt, cha mẹ nên lắng nghe, thấu hiểu và hỗ trợ con cái trong quá trình tìm kiếm hạnh phúc. Quan niệm “Cha mẹ đặt đâu con ngồi đấy” không còn hoàn toàn phù hợp với xã hội hiện đại, nhưng nếu được điều chỉnh một cách linh hoạt, nó vẫn có giá trị trong việc tạo nên sự hài hòa giữa tình cảm gia đình và mong muốn cá nhân

Một câu ca dao nói về người phụ nữ mở đầu bằng “Thân em”:

    “Thân em như tấm lụa đào,

Phất phơ giữa chợ biết vào tay ai.”

Các dòng thơ “Ngẫm thân em chỉ bằng thân con bọ ngựa,/ Bằng con chẫu chuộc thôi” là một cách so sánh giản dị nhưng vô cùng sâu sắc. Hình ảnh “con bọ ngựa” và “con chẫu chuộc” thể hiện sự nhỏ bé, yếu ớt và dễ tổn thương, tạo cảm giác về một thân phận mong manh trong xã hội. Phép so sánh này không chỉ nói lên sự khiêm nhường mà còn là nỗi buồn và nỗi tự ti của người phụ nữ trước những bất công và ràng buộc trong cuộc sống. Họ phải chấp nhận những khổ đau, thiệt thòi, lặng lẽ như những sinh vật nhỏ bé trong tự nhiên, không có tiếng nói, không thể tự giải thoát. Qua đó, tác giả gửi gắm lòng cảm thông với thân phận người phụ nữ, để lại sự xót xa và đồng cảm trong lòng người đọc

Trong câu thơ “Em nhớ anh nát cả ruột gan”, việc phá vỡ ngôn ngữ thông thường được thể hiện qua hình ảnh “nát cả ruột gan” - một cách diễn đạt táo bạo, vừa cụ thể, vừa rất mạnh mẽ. Cách nói này không đơn thuần chỉ là nỗi nhớ nhẹ nhàng hay luyến tiếc, mà là sự đau đớn đến tận sâu thẳm bên trong, như thể nỗi nhớ đã chạm vào cốt lõi của cảm xúc, làm tan nát tâm hồn và cơ thể.

Sự phá vỡ ngôn ngữ ở đây giúp nhà thơ truyền tải nỗi nhớ đến mức cực điểm, vượt ra ngoài ranh giới của ngôn ngữ thông thường, từ đó tạo nên ấn tượng sâu sắc và lắng đọng cho người đọc. Nó khơi dậy hình ảnh rõ nét về một nỗi nhớ cháy bỏng, đầy day dứt, khiến người đọc cảm nhận được sự đau đớn, rạo rực và da diết trong tình cảm của nhân vật