Câu 1:

Phương thức biểu đạt chính được sử dụng trong đoạn trích là tự sự.

Câu 2:
Tình huống truyện: Cậu bé ở đợ tên Bào vì bị ép buộc phải bắt con chim vàng cho cậu chủ Quyên nên đã liều mình trèo cây, bất chấp nguy hiểm. Sau khi bắt được chim, Bào bị ngã từ trên cây xuống, chấn thương nặng, nhưng lại chỉ nhận được sự thờ ơ vô cảm từ mẹ con nhà chủ, trong khi con chim được họ xót thương hơn cả sinh mạng con người.

Câu 3: Đoạn trích được kể theo ngôi thứ ba.
Tác dụng:
- Cho người đọc cái nhìn toàn diện, khách quan về các nhân vật và sự kiện.

- Linh hoạt trong việc miêu tả hành động, tâm trạng, cảm xúc của nhiều nhân vật, đặc biệt là nhân vật Bào.

- Giúp người đọc cảm nhận sâu sắc hơn nỗi đau, sự bất công và thân phận đáng thương của Bào, từ đó làm nổi bật tính nhân văn và thái độ phê phán bất công của tác phẩm.

Câu 4:
Chi tiết: “Mắt Bào chập chờn thấy bàn tay mẹ thằng Quyên thò xuống. Tay Bào với tới, với mãi, với mãi nhưng cũng chẳng với được ai.” mang nhiều ý nghĩa sâu sắc:
- Gợi hình ảnh bi thương, tuyệt vọng của Bào khi nằm giữa ranh giới sự sống và cái chết.

- Hành động “với tới” thể hiện khát khao được cứu giúp, được quan tâm, nhưng cuối cùng lại “chẳng với được ai” cho thấy sự cô đơn, tuyệt vọng và thân phận nhỏ bé của một đứa trẻ nghèo trong xã hội bất công.

- Chi tiết này đồng thời tố cáo sự vô cảm, ích kỷ đến tàn nhẫn của mẹ thằng Quyên – người chỉ cúi xuống để nhặt xác con chim chứ không phải để cứu giúp một sinh mạng người.
→ Là một hình ảnh đắt giá, giàu giá trị tố cáo và nhân đạo.

Câu 5 : Nhận xét về nhân vật Bào:
- Là cậu bé nghèo khổ, cam chịu nhưng giàu lòng tự trọng.

- Dù bị đánh đập, bắt nạt, Bào vẫn cố gắng hoàn thành việc được giao, thể hiện sự kiên cường, dũng cảm và ngoan ngoãn.

- Hành động trèo lên cây dù run sợ thể hiện sự hy sinh, chịu đựng để làm hài lòng người khác, đặc biệt là cậu chủ nhỏ.

- Là nạn nhân tiêu biểu của xã hội phong kiến bất công, nơi trẻ em nghèo bị coi thường và đối xử tàn nhẫn.

*Tác giả gửi gắm:
-Niềm xót thương sâu sắc cho những số phận trẻ em nghèo khổ, bé nhỏ.

-Lên án mạnh mẽ sự bất công, vô cảm, bất nhân của tầng lớp giàu có, địa chủ trong xã hội cũ.

-Đồng thời thể hiện tình yêu thương, trân trọng vẻ đẹp tâm hồn và sức sống mãnh liệt của những con người bị dồn vào đáy xã hội.

C1: Bài làm

Truyện ngắn của Nguyễn Quang Sáng là một lời tố cáo mạnh mẽ về sự bất công trong xã hội, nơi con người bị phân chia thành kẻ có quyền và kẻ bị áp bức. Nhân vật Bào – đứa trẻ nghèo khổ phải đi ở đợ – đã trở thành biểu tượng của những phận đời bé nhỏ, cam chịu và bị tước đoạt quyền tự do. Hình ảnh con chim vàng không chỉ là khát khao của cậu chủ mà còn là giấc mơ của Bào, một giấc mơ được đổi lấy bằng đau đớn và nước mắt đỉnh điểm khi Bào rơi từ cây xuống, máu hòa với đất, trong khi những kẻ có quyền chỉ tiếc nuối con chim mà không đoái hoài đến cậu bé đang hấp hối. Nghệ thuật miêu tả của Nguyễn Quang Sáng vô cùng tinh tế, từng chi tiết đều gợi lên sự xót xa và phẫn uất, khiến người đọc không khỏi day dứt trước nỗi đau của con người nhỏ bé. Câu chuyện không chỉ phản ánh hiện thực xã hội mà còn khiến ta suy ngẫm về giá trị của lòng nhân ái, về sự vô cảm có thể giết chết cả một tâm hồn trẻ thơ.

C2 Bài làm

Tình yêu thương không chỉ là một thứ tình cảm đơn thuần mà còn là một giá trị cốt lõi, nuôi dưỡng tâm hồn và làm cho cuộc sống trở nên ý nghĩa hơn. Trong một thế giới đầy rẫy những bon chen, ích kỷ, tình yêu thương chính là ánh sáng dẫn lối, giúp con người nhận ra rằng sống không chỉ là tồn tại, mà còn là biết cho đi, biết đồng cảm và sẻ chia.

Trước hết, tình yêu thương là chất keo kết nối con người với nhau. Không ai có thể sống đơn độc giữa cuộc đời, bởi mỗi người đều cần những vòng tay ấm áp, những lời động viên chân thành. Một gia đình hạnh phúc không thể thiếu đi sự yêu thương giữa cha mẹ và con cái, giữa anh chị em. Ngoài xã hội, lòng nhân ái giúp con người xóa nhòa khoảng cách, vượt qua những khác biệt để cùng nhau hướng tới những giá trị tốt đẹp. Một lời hỏi han khi người khác buồn bã, một hành động giúp đỡ khi ai đó gặp khó khăn có thể mang đến niềm vui và hy vọng lớn lao.

Không chỉ mang lại sự kết nối, tình yêu thương còn là động lực giúp con người vững vàng trước thử thách. Khi một người đối mặt với nghịch cảnh, điều khiến họ mạnh mẽ vượt qua không chỉ là ý chí cá nhân mà còn là sự nâng đỡ từ những tấm lòng nhân hậu xung quanh. Có biết bao câu chuyện về những số phận bị dồn vào bước đường cùng nhưng nhờ tình yêu thương mà họ tìm lại được ánh sáng cuộc đời. Một xã hội không có tình yêu thương sẽ lạnh lẽo, vô cảm, nơi con người chỉ biết chạy theo lợi ích cá nhân mà quên đi giá trị của sự sẻ chia.

Tuy vậy, trong cuộc sống hiện đại, không ít người trở nên vô cảm trước nỗi đau của người khác. Họ chỉ quan tâm đến bản thân, đặt lợi ích cá nhân lên trên tất cả mà không màng đến những giá trị tinh thần. Chính sự vô cảm ấy đã tạo nên những khoảng cách, làm mất đi sự kết nối giữa con người. Vì vậy, mỗi chúng ta cần nhận thức rõ rằng tình yêu thương không phải là điều xa xỉ mà là nguồn sống giúp thế giới trở nên tốt đẹp hơn. Đừng chờ đợi sự tử tế từ người khác, hãy bắt đầu từ chính bản thân, hãy biết mở lòng, biết trao đi yêu thương để nhận lại những điều đẹp đẽ.

Tóm lại, tình yêu thương chính là nền tảng của một cuộc sống ý nghĩa. Không có tình yêu thương, con người chỉ là những cá thể đơn độc giữa dòng đời vô tận. Khi biết sống vì nhau, biết quan tâm và trân trọng nhau, chúng ta không chỉ làm cuộc sống của chính mình trở nên phong phú mà còn góp phần xây dựng một thế giới nhân văn hơn. Mỗi người hãy nuôi dưỡng tình yêu thương trong tim, bởi đó chính là điều làm cho cuộc sống thật sự đáng sống.