Câu 1:

Trong cuộc sống hiện đại, lối sống chủ động đóng vai trò vô cùng quan trọng đối với sự thành công và hạnh phúc của mỗi người. Chủ động không chỉ giúp con người kiểm soát tốt cuộc sống của mình mà còn tạo ra nhiều cơ hội phát triển bản thân. Khi chủ động, ta có thể định hướng mục tiêu, nắm bắt thời cơ và linh hoạt thích ứng với những thay đổi trong xã hội. Trái lại, nếu thụ động, con người dễ trở nên trì trệ, phụ thuộc và bị cuốn theo dòng chảy của hoàn cảnh. Trong học tập, chủ động giúp học sinh tiếp thu kiến thức hiệu quả, rèn luyện kỹ năng tự học và nâng cao tư duy sáng tạo. Trong công việc, những người chủ động thường đạt được nhiều thành tựu hơn nhờ tinh thần trách nhiệm và sự sáng tạo không ngừng. Hơn nữa, lối sống này còn giúp con người tự tin, bản lĩnh, sẵn sàng đối mặt với thử thách. Vì vậy, mỗi người cần rèn luyện thói quen chủ động trong suy nghĩ và hành động, biết tự lập, tự học, tự chịu trách nhiệm để làm chủ tương lai của mình.

2.

Bài thơ “Bảo kính cảnh giới” (bài 43) của Nguyễn Trãi vẽ nên một bức tranh thiên nhiên và cuộc sống làng quê yên bình, trù phú, đồng thời thể hiện tâm hồn cao đẹp và tư tưởng chính trị của tác giả.Bài thơ mở ra với khung cảnh mùa hè tràn đầy sức sống:

      “Hòe lục đùn đùn tán rợp trương.

      Thạch lựu hiên còn phun thức đỏ,

      Hồng liên trì đã tịn mùi hương.”

      Các hình ảnh hòe xanh, thạch lựu đỏ, sen thơm cho thấy sự giao hòa giữa con người và thiên nhiên, tạo nên một khung cảnh vừa rực rỡ, vừa thanh tao. Nguyễn Trãi đã tinh tế cảm nhận sự thay đổi của cảnh vật qua màu sắc, hương thơm và cả chuyển động nhẹ nhàng của hoa lá.Không chỉ thiên nhiên, cuộc sống con người cũng hiện lên với nét bình yên, sung túc:

“Lao xao chợ cá làng ngư phủ,

Dắng dỏi cầm ve lầu tịch dương.”

Âm thanh “lao xao” của chợ cá và tiếng ve ngân vang hòa quyện vào không gian chiều tà, thể hiện một cuộc sống giản dị nhưng ấm no, hạnh phúc. Đặc biệt, hai câu kết:

“Lẽ có Ngu cầm đàn một tiếng,

Dân giàu đủ khắp đòi phương.”

thể hiện mong ước của Nguyễn Trãi về một xã hội thái bình, nhân dân no ấm. Điển tích “Ngu cầm” gợi đến hình ảnh vua Nghiêu Thuấn – bậc minh quân thời cổ đại, ẩn chứa khát vọng xây dựng đất nước thịnh trị, nhân dân hạnh phúc của tác giả.

      Bằng thể thơ thất ngôn bát cú Đường luật, giọng thơ nhẹ nhàng, sâu lắng cùng nghệ thuật tả cảnh ngụ tình, bài thơ không chỉ ca ngợi vẻ đẹp thiên nhiên mà còn thể hiện tinh thần yêu nước, thương dân và lý tưởng cao đẹp của Nguyễn Trãi. Đây chính là bức tranh lý tưởng về một cuộc sống hòa hợp giữa thiên nhiên và con người, phản ánh tâm hồn thanh cao của bậc hiền triết luôn hướng đến điều tốt đẹp cho dân tộc.

1.Thể thơ thất ngôn bát cú đường luật

2.Hình ảnh:

"Một mai, một quốc, một cần câu"-> Gợi lên cuộc sống lao động giản dị tự cung tự cấp

"Thu ăn măng trúc, đông ăn giá” → Thức ăn thanh đạm, theo mùa, gần gũi với thiên nhiên.

“Xuân tắm hồ sen, hạ tắm ao” → Sinh hoạt đơn giản, hòa hợp với thiên nhiên, không cầu kỳ, xa hoa.

=> Những hình ảnh này thể hiện quan niệm sống an nhiên, không màng danh lợi của Nguyễn Bỉnh Khiêm.

3.Biện pháp tu từ liệt kê: “Một mai, một cuốc, một cần câu”

• Tác dụng:

• Nhấn mạnh cuộc sống giản dị, gần gũi với thiên nhiên của tác giả.

• Thể hiện sự ung dung, tự tại, không màng danh lợi, chỉ vui với lao động và thiên nhiên.

4.• Quan niệm “dại - khôn” của Nguyễn Bỉnh Khiêm mang nét đối lập đặc biệt:

• “Ta dại”: Tự nhận mình là “dại” khi chọn cuộc sống thanh tịnh, an nhiên, rời xa danh lợi.

• “Người khôn”: Những người mải mê bon chen với công danh, quyền lực nơi “chốn lao xao” (chốn quan trường).

• Thực chất, quan niệm này thể hiện tư tưởng “dĩ dật đãi lao” (lấy nhàn đối lập với vất vả), ông cho rằng sự nhàn nhã mới là khôn, còn lao vào danh lợi mới là dại.

5.Nguyễn Bỉnh Khiêm hiện lên với vẻ đẹp của một nhân cách thanh cao, thoát tục. Ông không màng đến vinh hoa phú quý, chọn cuộc sống bình dị, hài hòa với thiên nhiên. Sự ung dung, tự tại của ông thể hiện tư tưởng “nhàn” đầy trí tuệ, xem phú quý chỉ như giấc mộng phù du. Qua đó, ta thấy được một con người có tâm hồn trong sáng, coi trọng giá trị đạo đức hơn vật chất.