"Mùa thu và mẹ" của tác giả Lương Đình Khoa đã thật sự chạm tới trái tim độc giả khi khai thác một đề tài quen thuộc: Tình mẫu tử. Bằng thể thơ tự do, tác giả đã tái hiện sinh động công việc hàng ngày của mẹ: "Mẹ gom lại từng trái chín trong vườn/

Rồi rong ruổi trên nẻo đường lặng lẽ". Đó là một người mẹ tần tảo, chịu thương, chịu khó hàng ngày đều gom góp những trái chín trong vườn gánh nặng trên đôi vai gầy mang chúng đi bán trên mọi nẻo đường xa. Công việc nặng nhọc phải đánh đổi bàng những giọt mồ hôi nóng hổi. Bài thơ đã để lại cảm xúc buồn man mác khi em bắt gặp hình ảnh mẹ của mình trong hình ảnh người mẹ của tác giả.  Cảm xúc xót xa cho những vất vả của mẹ. Càng dọc bài thơ em càm càng thấy biết ơn và yêu mẹ của mình nhiều hơn.

+ Bài thơ đã để lại cảm xúc buồn man mác khi em bắt gặp được hình ảnh mẹ của mình trong hình ảnh người mẹ của tác giả; cảm xúc xót xa cho những nỗi vất vả của mẹ; biết ơn vì mình còn có mẹ,...

+ Bài học: yêu thương, kính trọng mẹ,...​

Nhân vật con lừa trong câu truyện trên thật dũng cảm và thông minh.

Nhân vật con lừa được khắc họa qua hành động, suy nghĩa và việc làm. Con lừa chẳng may rơi vào tình huống khó khăn: " Chú bị xảy chân rơi xuống miệng một cái giếng". Ông chủ của chú không hề tỏ ra ra thương xót và tìm cách cứu chú mà thậm chí còn tìm người hàng xóm lấp đất để chôn sống chú lừa.Trước tình huống éo le đó, lúc đầu chú ta hoảng sợ kêu la nhưng sau đó chú đã bình tĩnh lại hất văng những xẻng đất đổ vào đầu mình. Đây là hành động hết sức dũng cảm và thông minh. Mỗi một xẻng đất của ông chủ lấp xuống lại một cơ hội để chú đến gần với miệng giếng hơn. Và quả thật, cuối cùng chú đã thoát ra khỏi miệng giếng trước sự ngỡ ngàng của ông chủ và mọi người.

     Hình ảnh chú lừa cũng là hình ảnh ẩn dụ cho những con người chịu nhiêu bất công trong cuộc sống nhưng biết vươn lên chống lại số phận. Qua câu chuyện ngắn gọn, tác giả dân gian muốn truyền tới chúng ta một bài học đầy triết lí nhân sinh: không bao giờ được bỏ cuộc, lùi bước trước khó khăn mà hãy biết vươn lên, biến khó khăn trở thành cơ hội gặt hái được nhiều thành công.

     Câu chuyện khép lại nhưng hình ảnh chú lừa thông minh, dũng cảm không chịu khuất phục số phận sẽ còn neo đậu mãi trong tâm hồn của mỗi độc giả. Đó là chính là  nhắc nhủ mỗi con người luôn không được đầu hàng số phận.

- Cần bình tình trước những khó khăn để tìm ra hướng giải quyết tốt nhất

- Biết biến khó khăn thành cơ hội

Bác nông dân thì cố lấp đất để giết con lừa. Còn con lừa lại cố vùng vẫy để thoát chết