Trong cuộc sống hằng ngày, giao tiếp là một phần không thể thiếu trong mối quan hệ giữa con người với con người. Một trong những hình thức giao tiếp thường gặp là việc góp ý, nhận xét lẫn nhau để giúp nhau hoàn thiện. Tuy nhiên, góp ý, nhận xét người khác trước đám đông lại là một vấn đề tế nhị, cần được xem xét kỹ lưỡng. Bởi vì cách góp ý không chỉ thể hiện thái độ của người nói mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến cảm xúc và nhân cách của người được nhận xét.

Trước hết, cần khẳng định rằng góp ý là việc làm cần thiết trong mọi lĩnh vực của đời sống. Những lời góp ý chân thành có thể giúp người khác nhận ra thiếu sót, sửa đổi bản thân và phát triển hơn. Tuy nhiên, góp ý như thế nào, ở đâu, vào lúc nào mới là điều quan trọng. Khi nhận xét, phê bình một ai đó trước đám đông, nếu không tinh tế, không lựa chọn từ ngữ phù hợp, rất dễ khiến người nghe cảm thấy xấu hổ, tổn thương, thậm chí bị xúc phạm. Có những lời nói dù đúng, nhưng cách thể hiện thô lỗ, phô bày giữa công chúng sẽ biến thành hành vi làm nhục người khác, làm mất đi mục đích tốt đẹp ban đầu của việc góp ý.

Bên cạnh đó, góp ý nơi đông người dễ khiến người bị nhận xét rơi vào trạng thái phòng thủ, xấu hổ hoặc phản kháng, từ đó không tiếp thu được ý kiến một cách tích cực. Thậm chí, trong nhiều trường hợp, việc bị phê bình công khai khiến người ta mất niềm tin, mất động lực, hoặc sinh ra mặc cảm tự ti kéo dài. Điều này đặc biệt nghiêm trọng đối với học sinh, trẻ nhỏ hay người đang trong giai đoạn khó khăn về tâm lý.

Tuy nhiên, không phải lúc nào góp ý trước đám đông cũng là tiêu cực. Trong những tình huống mang tính tập thể, cần sự công khai minh bạch, việc nhận xét – nếu được thực hiện một cách khách quan, khéo léo và có sự chuẩn bị kỹ lưỡng – cũng có thể giúp nhiều người cùng nhận ra vấn đề và tránh mắc lỗi tương tự. Điều cốt lõi vẫn nằm ở cách truyền đạt: lời lẽ cần tôn trọng, giọng điệu ôn hòa, và nhất là thái độ chân thành, xây dựng.

Từ đó, mỗi người cần học cách góp ý một cách có văn hóa. Nếu điều cần nói có thể gây tổn thương, hãy chọn một không gian riêng tư, thân mật để trao đổi. Nếu bắt buộc phải nói nơi đông người, hãy lựa lời cho khéo, nói sao để người nghe hiểu mình đang được giúp đỡ, không bị đánh giá hay hạ thấp. Ngược lại, người được góp ý cũng cần học cách bình tĩnh, tiếp thu, xem đó là cơ hội để nhìn lại và hoàn thiện bản thân.

Tóm lại, góp ý là một nghệ thuật, và góp ý trước đám đông lại càng cần sự tinh tế, tôn trọng và thấu cảm. Nói đúng lúc, đúng cách, với tấm lòng chân thành, là cách để góp ý trở thành hành động tích cực, góp phần xây dựng mối quan hệ lành mạnh và con người tốt đẹp hơn.

- Cần lựa chọn cách nhận xét, góp ý, đánh giá một ai đó sao cho phù hợp để tránh gây tổn thương cho người đó. 

- Trong cuộc sống, dù phải chịu những lời chế giễu, chê bai, chúng ta cũng không nên nhụt chí hay vì những điều nhỏ nhặt ấy mà buồn phiền. Thay vì đó, hãy cố gắng sống tích cực, lạc quan và tìm kiếm cho mình những môi trường phù hợp hơn. 

Truyện ngắn Ai biểu xấu của Nguyễn Ngọc Tư là một tác phẩm sâu sắc, giàu chất nhân văn, thể hiện rõ phong cách giản dị nhưng thấm thía của nữ nhà văn. Về nội dung, truyện xoay quanh thân phận của một cô gái có ngoại hình xấu, qua đó đặt ra vấn đề về định kiến xã hội đối với cái đẹp và nỗi cô đơn, thiệt thòi của những con người bị coi là “khác biệt”. Tác phẩm không chỉ kể chuyện mà còn lay động lòng người bằng những chi tiết nhỏ bé, chân thực, thể hiện sự cảm thông sâu sắc với số phận con người. Về hình thức, truyện được viết bằng giọng văn nhẹ nhàng, đậm chất Nam Bộ, sử dụng ngôn ngữ mộc mạc, gần gũi mà giàu biểu cảm. Lối kể chuyện dung dị, ít kịch tính nhưng lại khiến người đọc lặng người bởi cái đau được giấu kín trong từng lời thoại, ánh mắt nhân vật. Ai biểu xấu không chỉ phản ánh hiện thực mà còn là một lời nhắn nhủ về sự cảm thông, thấu hiểu và giá trị của vẻ đẹp tâm hồn trong một thế giới đầy định kiến.

Trước hết, đoạn văn cho thấy một sự thật rất đời thường: mỗi người đều có cảm xúc, có suy nghĩ riêng, nhưng không phải điều gì nghĩ cũng nên nói ra. Cảm xúc là chuyện cá nhân, nhưng khi được diễn đạt bằng lời, nó có thể trở thành vũ khí làm tổn thương người khác, đặc biệt nếu được thể hiện thiếu suy nghĩ và thiếu sự tế nhị. Trong đời sống, có những lúc ta cảm thấy không hài lòng, chán nản hay phán xét một ai đó – điều này là tự nhiên. Nhưng việc ta lựa chọn cách im lặng, góp ý khéo léo hay phê phán gay gắt nơi đông người lại thể hiện nhân cách và sự trưởng thành trong ứng xử.

Đoạn văn cũng phê phán những người thiếu tinh tế, không kiểm soát lời nói, dễ buông lời tổn thương người khác mà không lường trước hậu quả. Nhất là khi đứng ở vị trí có sức ảnh hưởng – như một vị giám khảo – việc thiếu cân nhắc khi phát ngôn trước đám đông có thể không chỉ khiến người nghe đau đớn mà còn tạo ra ảnh hưởng tiêu cực về mặt tinh thần và xã hội.

Từ đó, bản thân mỗi người cần học cách kiểm soát cảm xúc, suy nghĩ trước khi nói và đặt mình vào vị trí người khác để lựa chọn cách diễn đạt phù hợp. Biết cảm thông, biết im lặng khi cần thiết cũng là một biểu hiện của sự tử tế và trưởng thành trong giao tiếp.

- Những thí sinh trong cuộc thi đã gặp phải tình huống: Họ bị chê bai, nhận được những góp ý kém duyên trước biết bao người. 

- Trước tình huống ấy, cảm nhận và cách ứng xử của họ là:

+ Chết đứng trên sân khấu. 

+ Gượng gạo cười, chờ người ta chê xong, cảm ơn, và rời sân khấu trên đôi chân không phải của mình, gương mặt không còn là của mình, di chuyển một thân xác đã khô những máu, thân xác cũng không còn là của anh.

Nhan đề truyện gợi em cho sự liên tưởng tới tình huống những người có bề ngoài không được đẹp bị chế giễu, xỉ nhục, bị làm bẽ mặt, bị chèn ép, bắt nạt.  

Truyện Ai biểu xấu thuộc thể loại truyện ngắn. 

Nhan đề Chân quê gợi cho em cảm giác về chất quê mộc mạc, giản dị, chân chất, thật thà của những con người sống ở nông thôn. 

- Biện pháp tu từ được sử dụng ở đây là ẩn dụ. 

- "Hương đồng gió nội" là nét đặc trưng của vùng quê. Tác giả dùng "hương đồng gió nội" để ẩn dụ cho chất quê chân chất, thật thà, giản dị của em, nhằm nhấn mạnh dường như chỉ sau một ngày đi tỉnh về em đã đánh mất những giá trị văn hóa truyền thống, đặc trưng của con người quê hương mình. 

Tác phẩm Chân quê có một số thông điệp như sau: 

- Chúng ta cần có ý thức bảo vệ, giữ gìn những giá trị văn hóa truyền thống của quê hương, dân tộc. 

- Chúng ta cần học được cách sống, ứng xử phù hợp với môi trường sống của mình.