Câu 1

Nhân vật Thứ trong đoạn trích cuối của tiểu thuyết Sống mòn là hình ảnh tiêu biểu cho tầng lớp trí thức tiểu tư sản trước Cách mạng – mang trong mình khát vọng lớn lao nhưng bị thực tại nghiệt ngã dập tắt. Khi còn ngồi trên ghế nhà trường, Thứ từng mơ ước trở thành người có ích cho xã hội, thậm chí là một vĩ nhân. Nhưng càng bước ra đời, anh càng nhận ra sự bất lực của bản thân trước vòng xoáy cơm áo. Những nỗi lo toan đời thường khiến anh dần đánh mất lý tưởng sống, trở nên ti tiện, cam chịu và sống mòn trong bất lực. Dù có lúc Thứ bừng tỉnh, muốn "đi liều" để thoát khỏi cuộc đời tù túng, nhưng rồi anh lại mềm yếu, buông xuôi, chấp nhận số phận. Qua nhân vật Thứ, Nam Cao không chỉ phơi bày hiện thực xã hội tăm tối mà còn thể hiện lòng thương cảm sâu sắc với những con người giàu khát vọng nhưng bị xã hội bóp nghẹt, đồng thời đặt ra câu hỏi đầy day dứt về lẽ sống và sự lựa chọn của con người trong nghịch cảnh. Câu 2 (4 điểm): Viết bài văn nghị luận xã hội 600 chữ

Gabriel Garcia Marquez từng nói: “Không phải người ta ngừng theo đuổi ước mơ vì họ già đi mà họ già đi vì ngừng theo đuổi ước mơ.” Câu nói ấy đã chạm đến một chân lí giản dị nhưng sâu sắc: tuổi trẻ không nằm ở số tuổi, mà ở trong trái tim luôn khao khát và cháy bỏng với những ước mơ.

Ước mơ là ngọn lửa soi đường, là sức mạnh nội tại giúp con người vượt qua những thử thách, nghịch cảnh để sống có ý nghĩa. Đặc biệt, với tuổi trẻ – giai đoạn đẹp đẽ nhất trong đời người – thì việc có ước mơ và dám theo đuổi nó là điều thiết yếu. Ước mơ giúp thanh niên định hướng tương lai, phát huy năng lực bản thân và không ngừng hoàn thiện chính mình. Người trẻ có thể không có tất cả, nhưng khi có ước mơ và sự nỗ lực, họ có thể tạo ra điều kỳ diệu từ hai bàn tay trắng.

Tuy nhiên, trong thực tế, không phải ai cũng giữ được ước mơ đến cùng. Nhiều người vì áp lực cuộc sống, vì sợ thất bại hay bị ảnh hưởng bởi người khác mà sớm từ bỏ lý tưởng của mình. Khi ấy, dù còn trẻ tuổi, họ đã trở nên "già" trong tâm hồn – già nua vì sự lười biếng, vì ngừng mơ ước, sống một cuộc đời an toàn nhưng vô nghĩa. Sự lão hóa về thể xác là điều không thể tránh, nhưng sự lão hóa của tâm hồn lại là một sự lựa chọn.

Tuổi trẻ chỉ thật sự có ý nghĩa khi ta sống hết mình với những đam mê, dám nghĩ, dám làm và không ngừng nỗ lực cho điều mình tin tưởng. Đôi khi, theo đuổi ước mơ là hành trình đầy chông gai, nhưng cũng chính hành trình ấy giúp ta trưởng thành, mạnh mẽ và khám phá được tiềm năng thật sự bên trong mình. Người dám sống vì ước mơ là người không bao giờ thấy mình già đi, bởi họ luôn sống trong ngọn lửa của khát vọng và hy vọng.

Bản thân tôi cũng tin rằng: chỉ cần còn một ước mơ để theo đuổi, trái tim ta vẫn sẽ luôn trẻ mãi. Vì vậy, hãy luôn dũng cảm nuôi dưỡng những giấc mơ, dù chúng có nhỏ bé hay xa vời, bởi ước mơ chính là nguồn sống – là tuổi trẻ vĩnh cửu trong mỗi con người.

Câu 1:
Người kể chuyện sử dụng ngôi thứ ba (xưng "y" để gọi nhân vật Thứ), nhưng điểm nhìn gắn với nhân vật Thứ, thâm nhập sâu vào tâm lý và suy nghĩ nội tâm của nhân vật. Nhờ đó, người đọc có thể cảm nhận được nỗi đau khổ, bế tắc và những dằn vặt của Thứ trong hoàn cảnh sống.

Câu 2:
Khi còn ngồi trên ghế nhà trường, Thứ từng nuôi những ước vọng cao xa: đỗ thành chung, tú tài, vào đại học, sang Tây và trở thành một vĩ nhân, đem lại sự thay đổi lớn lao cho đất nước. Thứ không bao giờ nghĩ mình sẽ trở thành một người sống tầm thường, chỉ biết nuôi vợ nuôi con bằng đồng lương ít ỏi.

Câu 3:

Trả lời:
Đoạn trích sử dụng biện pháp tu từ liệt kê và điệp cấu trúc ("sẽ mốc lên, sẽ gỉ đi, sẽ mòn, sẽ mục ra...") để nhấn mạnh sự bế tắc, tuyệt vọng và nỗi tự ti tột cùng của nhân vật Thứ. Qua đó, người đọc cảm nhận sâu sắc nỗi đau về tinh thần của một trí thức bị chèn ép bởi cuộc sống cơ cực, không thể vươn tới lý tưởng sống, trở thành một con người "sống mòn", mất phương hướng và hy vọng.

Câu 4
Nhân vật Thứ sống trong cảnh nghèo túng, bấp bênh và vô định. Anh từng có lý tưởng và khát vọng cao đẹp, nhưng hiện thực khắc nghiệt khiến Thứ trở nên nhu nhược, mất niềm tin, sống vật vờ và bất lực. Anh hiểu rõ nỗi đau "sống mòn" của mình và cả những con người giống mình – những người không đủ dũng khí để thay đổi, bị ràng buộc bởi thói quen và nỗi sợ. Qua nhân vật Thứ, Nam Cao đã thể hiện nỗi đau của một tầng lớp trí thức tiểu tư sản trước Cách mạng: có ý thức, có khát vọng nhưng bị xã hội cũ giam hãm, không lối thoát.

Câu 5
Văn bản đặt ra một triết lí nhân sinh sâu sắc: "Sống tức là thay đổi". Cuộc sống có ý nghĩa khi con người biết đấu tranh, dám vượt lên nghịch cảnh để không sống mòn, sống hoài. Nỗi đau lớn nhất không phải là cái chết, mà là "chết trong lúc còn sống", là sự tàn lụi dần của lý tưởng, niềm tin và ý chí. Từ bi kịch của nhân vật Thứ, ta nhận ra rằng: muốn sống thật sự, con người cần có dũng khí thay đổi, dám bước ra khỏi vùng an toàn, vượt qua sợ hãi và thói quen để đi tìm cuộc đời đáng sống.

  Con người có ba giai đoạn quan trọng trong cuộc sống: chào đời, hôn nhân và tuổi già.Mỗi giai đoạn đều mang một ý nghĩa khác nhau, đánh dấu sự trưởng thành trong từng cột mốc của con người, chúng không chỉ ảnh hưởng đến cá nhân mà còn ảnh hưởng đến cả tương lai hạnh phúc của mình và hôn nhân là như thế. Ấy vậy mà quan niệm”cha mẹ đặt đâu con ngồi đấy” lại là một nguyên tắc chuẩn mực trong hệ thống phòng kiến xưa. Tuy nhiên hiện giờ chúng đã không còn phù hợp trong xã hội hiện đại ngày nay.
  Hôn nhân là gì? Hôn nhân là tình cảm giữa hai người, họ nguyện cùng sống chung, yêu thương nhau và cùng dắt tay nhau đi hết nửa đời còn lại.Quan niệm cha mẹ đặt đâu con ngồi đấy mang góc nhìn từ nhiều phía khi mà trong xã hội xưa do, ràng buộc về kinh tế, xã hội, con người, vị thế mà những bậc cha mẹ hầu như đều sắp xếp hôn nhân cho con cái mình.Một phần vì muốn chúng có một cuộc sống tốt, địa vị chắc chắn, đảm bảo chúng có một cuộc sống ổn định phần còn lại phải chăng là muốn củng cố địa vị gia đình của họ.Chính điều đó đã góp phần ràng buộc sự tự do của họ, hôn nhân từ là 1 bến đỗ hạnh phúc giờ đây như trở thành một bản giao kèo một lòng giam trói buộc cuộc đời của họ.
  Trong cuộc sống ngày nay quan niem đó tuy vẫn còn xuất hiện nhưng đã ngày càng ít đi qua những cuộc hôn nhân hạnh phúc ngày nay.Chúng đã trở nên lạc hậu lỗi thời và đang dần biến mất.Cha mẹ ngày nay họ luôn là người đóng góp cố vấn chia sẻ và luôn cảm thấy hạnh phúc cho sự hạnh phúc của con cái mình. 
  Quan niệm cha mẹ đặt đâu con ngồi đấy là quan niệm truyền thống của xã hội cũ chúng mất công lỗi thời đè nén cảm xúc của con người ngăn cản quyền tự do trong hôn nhân của họ. Vì vậy hãy để họ được tự do lựa chọn tình yêu của đời mình hãy tôn trọng họ và để họ chịu trách nhiệm với quyết định của mình. Chỉ khi đó hôn nhân mới thực sự tồn tại và trở thành một giá trị phi vật thể quan trọng trong cuộc sống của mỗi người.

  Con người có ba giai đoạn quan trọng trong cuộc sống: chào đời, hôn nhân và tuổi già.Mỗi giai đoạn đều mang một ý nghĩa khác nhau, đánh dấu sự trưởng thành trong từng cột mốc của con người, chúng không chỉ ảnh hưởng đến cá nhân mà còn ảnh hưởng đến cả tương lai hạnh phúc của mình và hôn nhân là như thế. Ấy vậy mà quan niệm”cha mẹ đặt đâu con ngồi đấy” lại là một nguyên tắc chuẩn mực trong hệ thống phòng kiến xưa. Tuy nhiên hiện giờ chúng đã không còn phù hợp trong xã hội hiện đại ngày nay.
  Hôn nhân là gì? Hôn nhân là tình cảm giữa hai người, họ nguyện cùng sống chung, yêu thương nhau và cùng dắt tay nhau đi hết nửa đời còn lại.Quan niệm cha mẹ đặt đâu con ngồi đấy mang góc nhìn từ nhiều phía khi mà trong xã hội xưa do, ràng buộc về kinh tế, xã hội, con người, vị thế mà những bậc cha mẹ hầu như đều sắp xếp hôn nhân cho con cái mình.Một phần vì muốn chúng có một cuộc sống tốt, địa vị chắc chắn, đảm bảo chúng có một cuộc sống ổn định phần còn lại phải chăng là muốn củng cố địa vị gia đình của họ.Chính điều đó đã góp phần ràng buộc sự tự do của họ, hôn nhân từ là 1 bến đỗ hạnh phúc giờ đây như trở thành một bản giao kèo một lòng giam trói buộc cuộc đời của họ.
  Trong cuộc sống ngày nay quan niem đó tuy vẫn còn xuất hiện nhưng đã ngày càng ít đi qua những cuộc hôn nhân hạnh phúc ngày nay.Chúng đã trở nên lạc hậu lỗi thời và đang dần biến mất.Cha mẹ ngày nay họ luôn là người đóng góp cố vấn chia sẻ và luôn cảm thấy hạnh phúc cho sự hạnh phúc của con cái mình. 
  Quan niệm cha mẹ đặt đâu con ngồi đấy là quan niệm truyền thống của xã hội cũ chúng mất công lỗi thời đè nén cảm xúc của con người ngăn cản quyền tự do trong hôn nhân của họ. Vì vậy hãy để họ được tự do lựa chọn tình yêu của đời mình hãy tôn trọng họ và để họ chịu trách nhiệm với quyết định của mình. Chỉ khi đó hôn nhân mới thực sự tồn tại và trở thành một giá trị phi vật thể quan trọng trong cuộc sống của mỗi người.

  Con người có ba giai đoạn quan trọng trong cuộc sống: chào đời, hôn nhân và tuổi già.Mỗi giai đoạn đều mang một ý nghĩa khác nhau, đánh dấu sự trưởng thành trong từng cột mốc của con người, chúng không chỉ ảnh hưởng đến cá nhân mà còn ảnh hưởng đến cả tương lai hạnh phúc của mình và hôn nhân là như thế. Ấy vậy mà quan niệm”cha mẹ đặt đâu con ngồi đấy” lại là một nguyên tắc chuẩn mực trong hệ thống phòng kiến xưa. Tuy nhiên hiện giờ chúng đã không còn phù hợp trong xã hội hiện đại ngày nay.
  Hôn nhân là gì? Hôn nhân là tình cảm giữa hai người, họ nguyện cùng sống chung, yêu thương nhau và cùng dắt tay nhau đi hết nửa đời còn lại.Quan niệm cha mẹ đặt đâu con ngồi đấy mang góc nhìn từ nhiều phía khi mà trong xã hội xưa do, ràng buộc về kinh tế, xã hội, con người, vị thế mà những bậc cha mẹ hầu như đều sắp xếp hôn nhân cho con cái mình.Một phần vì muốn chúng có một cuộc sống tốt, địa vị chắc chắn, đảm bảo chúng có một cuộc sống ổn định phần còn lại phải chăng là muốn củng cố địa vị gia đình của họ.Chính điều đó đã góp phần ràng buộc sự tự do của họ, hôn nhân từ là 1 bến đỗ hạnh phúc giờ đây như trở thành một bản giao kèo một lòng giam trói buộc cuộc đời của họ.
  Trong cuộc sống ngày nay quan niem đó tuy vẫn còn xuất hiện nhưng đã ngày càng ít đi qua những cuộc hôn nhân hạnh phúc ngày nay.Chúng đã trở nên lạc hậu lỗi thời và đang dần biến mất.Cha mẹ ngày nay họ luôn là người đóng góp cố vấn chia sẻ và luôn cảm thấy hạnh phúc cho sự hạnh phúc của con cái mình. 
  Quan niệm cha mẹ đặt đâu con ngồi đấy là quan niệm truyền thống của xã hội cũ chúng mất công lỗi thời đè nén cảm xúc của con người ngăn cản quyền tự do trong hôn nhân của họ. Vì vậy hãy để họ được tự do lựa chọn tình yêu của đời mình hãy tôn trọng họ và để họ chịu trách nhiệm với quyết định của mình. Chỉ khi đó hôn nhân mới thực sự tồn tại và trở thành một giá trị phi vật thể quan trọng trong cuộc sống của mỗi người.

  Con người có ba giai đoạn quan trọng trong cuộc sống: chào đời, hôn nhân và tuổi già.Mỗi giai đoạn đều mang một ý nghĩa khác nhau, đánh dấu sự trưởng thành trong từng cột mốc của con người, chúng không chỉ ảnh hưởng đến cá nhân mà còn ảnh hưởng đến cả tương lai hạnh phúc của mình và hôn nhân là như thế. Ấy vậy mà quan niệm”cha mẹ đặt đâu con ngồi đấy” lại là một nguyên tắc chuẩn mực trong hệ thống phòng kiến xưa. Tuy nhiên hiện giờ chúng đã không còn phù hợp trong xã hội hiện đại ngày nay.
  Hôn nhân là gì? Hôn nhân là tình cảm giữa hai người, họ nguyện cùng sống chung, yêu thương nhau và cùng dắt tay nhau đi hết nửa đời còn lại.Quan niệm cha mẹ đặt đâu con ngồi đấy mang góc nhìn từ nhiều phía khi mà trong xã hội xưa do, ràng buộc về kinh tế, xã hội, con người, vị thế mà những bậc cha mẹ hầu như đều sắp xếp hôn nhân cho con cái mình.Một phần vì muốn chúng có một cuộc sống tốt, địa vị chắc chắn, đảm bảo chúng có một cuộc sống ổn định phần còn lại phải chăng là muốn củng cố địa vị gia đình của họ.Chính điều đó đã góp phần ràng buộc sự tự do của họ, hôn nhân từ là 1 bến đỗ hạnh phúc giờ đây như trở thành một bản giao kèo một lòng giam trói buộc cuộc đời của họ.
  Trong cuộc sống ngày nay quan niem đó tuy vẫn còn xuất hiện nhưng đã ngày càng ít đi qua những cuộc hôn nhân hạnh phúc ngày nay.Chúng đã trở nên lạc hậu lỗi thời và đang dần biến mất.Cha mẹ ngày nay họ luôn là người đóng góp cố vấn chia sẻ và luôn cảm thấy hạnh phúc cho sự hạnh phúc của con cái mình. 
  Quan niệm cha mẹ đặt đâu con ngồi đấy là quan niệm truyền thống của xã hội cũ chúng mất công lỗi thời đè nén cảm xúc của con người ngăn cản quyền tự do trong hôn nhân của họ. Vì vậy hãy để họ được tự do lựa chọn tình yêu của đời mình hãy tôn trọng họ và để họ chịu trách nhiệm với quyết định của mình. Chỉ khi đó hôn nhân mới thực sự tồn tại và trở thành một giá trị phi vật thể quan trọng trong cuộc sống của mỗi người.

  Con người có ba giai đoạn quan trọng trong cuộc sống: chào đời, hôn nhân và tuổi già.Mỗi giai đoạn đều mang một ý nghĩa khác nhau, đánh dấu sự trưởng thành trong từng cột mốc của con người, chúng không chỉ ảnh hưởng đến cá nhân mà còn ảnh hưởng đến cả tương lai hạnh phúc của mình và hôn nhân là như thế. Ấy vậy mà quan niệm”cha mẹ đặt đâu con ngồi đấy” lại là một nguyên tắc chuẩn mực trong hệ thống phòng kiến xưa. Tuy nhiên hiện giờ chúng đã không còn phù hợp trong xã hội hiện đại ngày nay.
  Hôn nhân là gì? Hôn nhân là tình cảm giữa hai người, họ nguyện cùng sống chung, yêu thương nhau và cùng dắt tay nhau đi hết nửa đời còn lại.Quan niệm cha mẹ đặt đâu con ngồi đấy mang góc nhìn từ nhiều phía khi mà trong xã hội xưa do, ràng buộc về kinh tế, xã hội, con người, vị thế mà những bậc cha mẹ hầu như đều sắp xếp hôn nhân cho con cái mình.Một phần vì muốn chúng có một cuộc sống tốt, địa vị chắc chắn, đảm bảo chúng có một cuộc sống ổn định phần còn lại phải chăng là muốn củng cố địa vị gia đình của họ.Chính điều đó đã góp phần ràng buộc sự tự do của họ, hôn nhân từ là 1 bến đỗ hạnh phúc giờ đây như trở thành một bản giao kèo một lòng giam trói buộc cuộc đời của họ.
  Trong cuộc sống ngày nay quan niem đó tuy vẫn còn xuất hiện nhưng đã ngày càng ít đi qua những cuộc hôn nhân hạnh phúc ngày nay.Chúng đã trở nên lạc hậu lỗi thời và đang dần biến mất.Cha mẹ ngày nay họ luôn là người đóng góp cố vấn chia sẻ và luôn cảm thấy hạnh phúc cho sự hạnh phúc của con cái mình. 
  Quan niệm cha mẹ đặt đâu con ngồi đấy là quan niệm truyền thống của xã hội cũ chúng mất công lỗi thời đè nén cảm xúc của con người ngăn cản quyền tự do trong hôn nhân của họ. Vì vậy hãy để họ được tự do lựa chọn tình yêu của đời mình hãy tôn trọng họ và để họ chịu trách nhiệm với quyết định của mình. Chỉ khi đó hôn nhân mới thực sự tồn tại và trở thành một giá trị phi vật thể quan trọng trong cuộc sống của mỗi người.

  Con người có ba giai đoạn quan trọng trong cuộc sống: chào đời, hôn nhân và tuổi già.Mỗi giai đoạn đều mang một ý nghĩa khác nhau, đánh dấu sự trưởng thành trong từng cột mốc của con người, chúng không chỉ ảnh hưởng đến cá nhân mà còn ảnh hưởng đến cả tương lai hạnh phúc của mình và hôn nhân là như thế. Ấy vậy mà quan niệm”cha mẹ đặt đâu con ngồi đấy” lại là một nguyên tắc chuẩn mực trong hệ thống phòng kiến xưa. Tuy nhiên hiện giờ chúng đã không còn phù hợp trong xã hội hiện đại ngày nay.
  Hôn nhân là gì? Hôn nhân là tình cảm giữa hai người, họ nguyện cùng sống chung, yêu thương nhau và cùng dắt tay nhau đi hết nửa đời còn lại.Quan niệm cha mẹ đặt đâu con ngồi đấy mang góc nhìn từ nhiều phía khi mà trong xã hội xưa do, ràng buộc về kinh tế, xã hội, con người, vị thế mà những bậc cha mẹ hầu như đều sắp xếp hôn nhân cho con cái mình.Một phần vì muốn chúng có một cuộc sống tốt, địa vị chắc chắn, đảm bảo chúng có một cuộc sống ổn định phần còn lại phải chăng là muốn củng cố địa vị gia đình của họ.Chính điều đó đã góp phần ràng buộc sự tự do của họ, hôn nhân từ là 1 bến đỗ hạnh phúc giờ đây như trở thành một bản giao kèo một lòng giam trói buộc cuộc đời của họ.
  Trong cuộc sống ngày nay quan niem đó tuy vẫn còn xuất hiện nhưng đã ngày càng ít đi qua những cuộc hôn nhân hạnh phúc ngày nay.Chúng đã trở nên lạc hậu lỗi thời và đang dần biến mất.Cha mẹ ngày nay họ luôn là người đóng góp cố vấn chia sẻ và luôn cảm thấy hạnh phúc cho sự hạnh phúc của con cái mình. 
  Quan niệm cha mẹ đặt đâu con ngồi đấy là quan niệm truyền thống của xã hội cũ chúng mất công lỗi thời đè nén cảm xúc của con người ngăn cản quyền tự do trong hôn nhân của họ. Vì vậy hãy để họ được tự do lựa chọn tình yêu của đời mình hãy tôn trọng họ và để họ chịu trách nhiệm với quyết định của mình. Chỉ khi đó hôn nhân mới thực sự tồn tại và trở thành một giá trị phi vật thể quan trọng trong cuộc sống của mỗi người.

     Thân em như tấm lụa đào                          Phất phơ giữa chợ biết vào ai.

Câu thơ cho ta thấy những giá trị thấp hèn của người phụ nữ trong xã hội xưa. Hình ảnh con bọ ngựa con chau chuộc thoi là những con vật nhỏ bé không ai coi trọng không có một chút giá trị và không được ai biết đến. Chúng đại diện cho những người phụ nữ phải chịu nhiều bất hạnh bị khinh rẻ một xã hội nơi mà họ không có tiếng nói từ đó lên án chế độ phong kiến xưa, xã hội phong kiến cũ đầy bất công.