Trong cuộc sống, mỗi người đều mang trong mình những đặc điểm riêng về tính cách, lối sống, quan điểm và hoàn cảnh. Chính sự đa dạng đó tạo nên một thế giới phong phú, nhiều màu sắc. Vì vậy, tôn trọng sự khác biệt của người khác là điều cần thiết để xây dựng một xã hội văn minh, tiến bộ và nhân văn. Khi biết lắng nghe và thấu hiểu sự khác biệt, chúng ta sẽ học được cách sống bao dung, mở lòng và chấp nhận những điều không giống mình. Tôn trọng người khác cũng là cách thể hiện sự tôn trọng chính bản thân mình, bởi không ai muốn bị đánh giá hay phán xét chỉ vì họ khác biệt. Hơn nữa, qua sự khác biệt, ta có cơ hội học hỏi thêm những điều mới mẻ, khám phá các góc nhìn đa chiều, làm giàu thêm nhận thức và trải nghiệm sống. Trong một thế giới phẳng, nơi mọi người dễ dàng kết nối với nhau, việc biết tôn trọng sự khác biệt không chỉ giúp chúng ta sống hài hòa mà còn góp phần xây dựng một cộng đồng đoàn kết, yêu thương và đầy hiểu biết.

Bài thơ Nắng mới của Lưu Trọng Lư là một tác phẩm giàu cảm xúc, thể hiện nỗi nhớ thương da diết về người mẹ đã khuất qua hình ảnh thiên nhiên và ký ức tuổi thơ. Mỗi tia nắng mới không chỉ là dấu hiệu của thời gian hiện tại mà còn là chiếc cầu nối với quá khứ, đánh thức trong lòng người con nỗi nhớ thương khôn nguôi.

Ngay từ khổ thơ đầu, hình ảnh “nắng mới hắt bên song” gợi một không gian yên tĩnh, đượm buồn. Âm thanh “gà trưa gáy não nùng” như xoáy vào nỗi cô đơn, khiến tâm hồn nhân vật trữ tình “rượi buồn theo thời dĩ vãng”. Những kỷ niệm cũ tưởng như đã ngủ quên nay lại “chập chờn sống lại”, làm sống dậy “những ngày không” – những ngày trống vắng, thiếu vắng tình thân, cụ thể là người mẹ.

Khổ thơ thứ hai đưa ta trở về tuổi thơ của tác giả, khi “me tôi” còn sống, và tác giả chỉ là một cậu bé “lên mười”. Hình ảnh “áo đỏ người đưa trước giậu phơi” vừa cụ thể, vừa đậm chất điện ảnh, tạo nên một khung cảnh quen thuộc, gần gũi và đầy tình mẹ con. Màu áo đỏ giữa nắng trưa như điểm sáng rực rỡ của quá khứ ấm áp.

Ở hai khổ thơ cuối, ký ức hiện lên rõ ràng hơn qua dáng mẹ “vào ra”, “nét cười đen nhánh sau tay áo”. Những chi tiết tưởng như rất đời thường ấy lại trở nên thiêng liêng trong tâm tưởng người con. “Giậu thưa”, “ánh trưa hè” – tất cả như ngưng đọng, trở thành phông nền cho nỗi nhớ khắc khoải và tình cảm yêu thương khôn nguôi dành cho mẹ.

Bài thơ không chỉ là tiếng lòng riêng của nhà thơ Lưu Trọng Lư mà còn chạm đến trái tim của người đọc – những ai từng sống trong yêu thương của mẹ và từng nếm trải sự mất mát. Qua đó, ta càng thêm thấu hiểu, trân trọng tình mẫu tử – thứ tình cảm sâu đậm và không gì thay thế được.

PTBĐ chính của văn bản là nghị luận.

Hai cặp từ, cụm từ đối lập là:

• Tằn tiện – phung phí
• Ở nhà – ưa bay nhảy

Tác giả cho rằng đừng bao giờ phán xét người khác một cách dễ dàng vì mỗi người đều có lối sống, quan điểm và hoàn cảnh khác nhau. Những đánh giá chủ quan, phiến diện dựa trên định kiến không phản ánh đúng bản chất của người khác, thậm chí có thể gây tổn thương, tạo ra hiểu lầm và làm cuộc sống trở nên nặng nề, mệt mỏi hơn.

Quan điểm này cho thấy mối nguy hiểm khi con người để bản thân bị chi phối bởi định kiến – không chỉ từ chính mình mà còn từ xã hội. Khi “buông mình” vào những định kiến, ta đánh mất bản thân, sống không đúng với giá trị và cảm xúc thật của mình, khiến cuộc sống trở nên gò bó, lệ thuộc và thiếu tự do.

Thông điệp mà em rút ra là: Hãy sống chân thật với chính mình, tôn trọng sự khác biệt của người khác và đừng vội phán xét ai khi chưa hiểu rõ hoàn cảnh, con người của họ. Hãy lắng nghe trái tim và can đảm sống theo những gì mình tin là đúng.