Câu 1. Viết đoạn văn (khoảng 200 chữ) phân tích tình yêu quê hương của nhân vật trữ tình. Trong bài thơ Tên làng, nhân vật trữ tình thể hiện tình yêu quê hương tha thiết, sâu nặng và đầy tự hào. Anh luôn tự nhận mình là “người đàn ông ở làng Hiếu Lễ”, như một cách để khẳng định cội nguồn và sự gắn bó máu thịt với quê hương. Quê hương không chỉ là nơi sinh thành, mà còn là nơi chữa lành vết thương chiến tranh, nơi bắt đầu những niềm vui, hạnh phúc đời thường. Những hình ảnh mộc mạc như “con đường trâu bò vàng đen đi kìn kịt”, “niềm vui lúa chín tràn trề” hay “tình yêu tan thành tiếng thác” khiến quê hương trở nên sống động, gần gũi và đầy yêu thương. Với nhân vật trữ tình, quê hương là nơi khơi nguồn ý nghĩ, cảm xúc, là chốn thiêng liêng luôn vọng gọi mỗi khi trở về. Tình yêu quê hương trong bài thơ không ồn ào, cao xa mà chân thành, sâu lắng, thấm đẫm từng câu chữ. Qua đó, ta hiểu rằng quê hương luôn là điểm tựa tâm hồn và là nơi khắc ghi những gì thiêng liêng nhất của đời người. Câu 2.Viết bài văn nghị luận (khoảng 400 chữ) trình bày suy nghĩ về câu nói: “Người ta chỉ có thể tách con người ra khỏi quê hương, chứ không thể tách quê hương ra khỏi con người.” – Raxun Gamzatov Quê hương là nơi chôn nhau cắt rốn, là nơi nuôi dưỡng tâm hồn và hình thành nhân cách mỗi con người. Câu nói của nhà văn Raxun Gamzatov: “Người ta chỉ có thể tách con người ra khỏi quê hương, chứ không thể tách quê hương ra khỏi con người” đã nhấn mạnh một chân lý đầy xúc động: dù đi đâu, quê hương vẫn mãi ở trong tim mỗi người. Con người có thể rời xa quê hương vì nhiều lý do: học tập, mưu sinh, chiến tranh, thay đổi cuộc sống… nhưng tình cảm với quê hương là điều không thể dứt bỏ. Quê hương hiện diện trong từng kỉ niệm, món ăn, câu ca, giọng nói, phong tục… in sâu trong tiềm thức và trái tim. Nỗi nhớ quê là nỗi nhớ da diết, là nguồn cảm hứng của biết bao thi nhân, như Tế Hanh nhớ biển, Huy Cận nhớ sông, hay Y Phương yêu làng Hiếu Lễ như một phần máu thịt. Quê hương còn là nơi giữ gìn bản sắc văn hóa, là điểm tựa tinh thần khi con người gặp khó khăn. Những giá trị truyền thống từ quê hương giúp ta sống tử tế, nhân hậu và biết ơn. Khi ai đó “tách” ra khỏi quê hương về địa lý, thì ký ức và tình yêu với nơi ấy vẫn sống mãi trong lòng họ. Từ câu nói của Raxun Gamzatov, em nhận ra rằng: yêu quê hương không chỉ là cảm xúc mà còn là trách nhiệm – giữ gìn, bảo vệ và phát triển những giá trị tốt đẹp của quê hương mình. Dù đi đâu, hãy luôn tự hào về nguồn gốc và cội rễ, bởi đó là phần không thể thiếu của chính mỗi con người.

Câu 1. Xác định thể thơ được sử dụng trong bài thơ trên. Trả lời: Bài thơ được viết theo thể thơ tự do. --- Câu 2. Chỉ ra những phương thức biểu đạt được sử dụng trong bài thơ. Trả lời: Các phương thức biểu đạt trong bài thơ gồm: biểu cảm, miêu tả, tự sự và trữ tình. --- Câu 3. Nhan đề của bài thơ gợi cho em những cảm nhận gì? Nhan đề ấy có tác dụng gì trong việc thể hiện nội dung bài thơ? Trả lời: Nhan đề “Tên làng” gợi ra sự gần gũi, thân thuộc và niềm tự hào sâu sắc của người con đối với quê hương. Nó không chỉ là địa danh – “làng Hiếu Lễ” – mà còn là biểu tượng cho cội nguồn, truyền thống, nơi nuôi dưỡng con người trưởng thành. Nhan đề giúp mở ra chủ đề của bài thơ: tình cảm gắn bó máu thịt giữa nhân vật trữ tình với quê hương, với cái làng – nơi “mẹ sinh con”, nơi hình thành nhân cách và hạnh phúc đời người. --- Câu 4. Phân tích tác dụng của việc lặp lại nhiều lần dòng thơ: “Người đàn ông ở làng Hiếu Lễ”. Trả lời: Việc lặp lại dòng thơ “Người đàn ông ở làng Hiếu Lễ” có tác dụng: Khẳng định rõ nguồn gốc, cội rễ của nhân vật trữ tình. Tô đậm niềm tự hào về quê hương và sự trưởng thành từ mảnh đất ấy. Tạo nhịp điệu, âm vang đều đặn, như nhịp thở của ký ức và tình yêu làng quê. Nhấn mạnh vai trò của quê hương trong việc hình thành nhân cách, lý tưởng sống của con người. --- Câu 5. Nội dung của bài thơ này là gì? Trả lời: Bài thơ thể hiện niềm tự hào, tình yêu sâu sắc và lòng biết ơn của nhân vật trữ tình đối với quê hương – làng Hiếu Lễ. Quê hương hiện lên như nơi bắt đầu mọi giá trị: sự sống, ký ức, niềm tin, tình yêu, khát vọng. Đó là cái nôi nuôi lớn con người từ gian khổ đến trưởng thành, từ vết thương chiến tranh đến hạnh phúc đời thường.

Bài 1 Viết đoạn văn (khoảng 200 chữ) phân tích những nét đặc sắc về nội dung, nghệ thuật của bài thơ “Chiếc lá đầu tiên”. Bài thơ Chiếc lá đầu tiên của Hoàng Nhuận Cầm là khúc ca đầy cảm xúc về tuổi học trò, tình yêu đầu đời và những hoài niệm không thể quên. Về nội dung, bài thơ đưa người đọc trở về với không gian của mái trường xưa, nơi có lớp học, sân trường, tiếng ve, chùm phượng hồng và những trò đùa hồn nhiên tuổi học trò. Tất cả được gợi lên qua lăng kính nhớ thương của một người đã trưởng thành, đang ngoảnh lại với quá khứ yêu dấu. Xen kẽ trong nỗi nhớ là một tình yêu đầu trong sáng, thầm lặng mà sâu sắc, để lại dấu ấn không phai trong tâm hồn thi sĩ. Về nghệ thuật, bài thơ sử dụng thể thơ tự do, ngôn ngữ giàu hình ảnh, cảm xúc, nhiều liên tưởng bất ngờ và sáng tạo như “tiếng ve xé đôi hồ nước”, “trái bàng đêm”, “chiếc lá buổi đầu tiên”… Những hình ảnh đó góp phần khắc họa nỗi nhớ man mác, nỗi tiếc nuối thời thanh xuân đã qua. Bài thơ là một bản tình ca dịu dàng và sâu lắng về tuổi trẻ, để lại dư âm trong lòng người đọc. ---

Bài 2Viết bài văn nghị luận (khoảng 400 chữ) trình bày suy nghĩ về câu văn: “Mặc dù bọn trẻ ném đá vào lũ ếch để đùa vui, nhưng lũ ếch không chết đùa mà chết thật.” Câu văn: “Mặc dù bọn trẻ ném đá vào lũ ếch để đùa vui, nhưng lũ ếch không chết đùa mà chết thật” mang đến một thông điệp sâu sắc về trách nhiệm, sự vô tâm và hậu quả của những hành động tưởng như vô hại. Đây là hình ảnh ẩn dụ cho việc nhiều người, đặc biệt là giới trẻ, vô tình làm tổn thương người khác chỉ vì “đùa vui”, mà không nghĩ đến hậu quả. Cái chết của lũ ếch không phải là trò đùa, mà là cái giá thật cho sự vô ý thức. Trong cuộc sống, có những lời nói, hành động mang tính trêu chọc, giễu cợt, châm biếm… nhưng lại khiến người khác đau đớn, tổn thương thật sự. Lúc ấy, dù người gây ra không cố ý, nhưng hậu quả vẫn tồn tại. Câu văn là lời nhắc nhở về trách nhiệm với từng lời nói, hành động của mình. Đừng để sự thiếu hiểu biết hay vô tâm gây ra nỗi đau cho người khác. Hãy học cách lắng nghe, quan sát và đặt mình vào vị trí của người khác. Chỉ có lòng trắc ẩn và sự cẩn trọng mới giúp ta trưởng thành và sống có đạo đức hơn. Từ đó, em hiểu rằng, trong thời đại ngày nay, việc sống tử tế, biết quan tâm, suy nghĩ cho người khác là điều rất cần thiết. Bởi lẽ, đôi khi chỉ một lời nói thiếu suy nghĩ cũng có thể khiến người khác “chết thật” trong nỗi buồn, tủi thân hay tuyệt vọng. Trách nhiệm không chỉ nằm ở hành động, mà còn ở ý thức và sự thấu cảm của mỗi người.

Câu 1. Xác định thể thơ được sử dụng trong bài thơ trên. Trả lời: Bài thơ được viết theo thể tự do. ---

Câu 2. Phương thức biểu đạt chính trong bài thơ này là gì? Trả lời: Phương thức biểu đạt chính là biểu cảm, kết hợp với tự sự và miêu tả. ---

Câu 3. Chỉ ra ít nhất 5 hình ảnh, dòng thơ mà tác giả sử dụng để khắc họa những kỉ niệm gắn với trường cũ. Theo em, những kỉ niệm ấy có gì đặc biệt? Trả lời: Một số hình ảnh, dòng thơ tiêu biểu: “Một lớp học bâng khuâng màu xanh rủ” “Sân trường đêm – rụng xuống trái bàng đêm” “Bạn có nhớ trường, nhớ lớp, nhớ tên tôi” “Có một nàng Bạch Tuyết các bạn ơi / Với lại bảy chú lùn rất quấy!” “Thôi đã hết thời bím tóc trắng ngủ quên / Hết thời cầm dao khắc lăng nhăng lên bàn ghế cũ” Những kỉ niệm ấy đặc biệt bởi đó là những hình ảnh rất đời thường, gần gũi, sống động của tuổi học trò ngây thơ, trong sáng và hồn nhiên. Chúng như một phần ký ức không thể phai mờ, gắn bó sâu sắc với thời học sinh và tình bạn trong sáng. ---

Câu 4. Phân tích tác dụng của một biện pháp tu từ được sử dụng trong dòng thơ: “Tiếng ve trong veo xé đôi hồ nước”. Trả lời: Biện pháp tu từ được sử dụng là ẩn dụ kết hợp với nhân hóa. Tác dụng: Gợi tả sống động âm thanh rộn ràng, vang vọng của tiếng ve – biểu tượng của mùa hè và tuổi học trò. Cụm từ “xé đôi hồ nước” tạo cảm giác mãnh liệt, như tiếng ve chia đôi không gian yên tĩnh, khơi gợi nỗi buồn chia xa, đánh thức cảm xúc nhớ nhung về thời học sinh. ---

Câu 5. Em ấn tượng với hình ảnh nào nhất? Vì sao? Trả lời: Em ấn tượng nhất với hình ảnh: “Không thấy trên sân trường chiếc lá buổi đầu tiên.” Bởi đó là hình ảnh kết thúc bài thơ, đầy ám ảnh và xúc động. “Chiếc lá buổi đầu tiên” không chỉ là biểu tượng của mùa hè, của tuổi học trò mà còn là biểu tượng của tình yêu đầu, của những điều trong sáng, đẹp đẽ và đã trôi qua. Hình ảnh ấy gợi nỗi buồn mất mát, tiếc nuối trước sự trưởng thành và xa cách.

Câu 1. Xác định phương thức biểu đạt chính của văn bản. Trả lời: Phương thức biểu đạt chính là nghị luận. Câu 2. Chỉ ra 2 cặp từ, cặp cụm từ đối lập được sử dụng trong đoạn (1). Trả lời: Hai cặp từ, cụm từ đối lập: Tằn tiện – phung phí Ở nhà – ưa bay nhảy Câu 3. Vì sao tác giả lại cho rằng đừng bao giờ phán xét người khác một cách dễ dàng? Trả lời: Vì mỗi người đều có lối sống, cách suy nghĩ và hoàn cảnh khác nhau. Việc phán xét người khác một cách dễ dàng thường xuất phát từ định kiến và thiếu sự thấu hiểu, có thể gây tổn thương cho người khác và khiến chúng ta trở nên hẹp hòi. Câu 4. Anh/Chị hiểu như thế nào về quan điểm của tác giả: “Điều tồi tệ nhất là chúng ta chấp nhận buông mình vào tấm lưới định kiến đó”? Trả lời: Câu nói nhấn mạnh rằng điều nguy hiểm không chỉ là bị người khác phán xét, mà còn là khi chính bản thân chúng ta tin vào những định kiến đó và sống theo cái nhìn của người khác. Khi ấy, chúng ta đánh mất bản sắc cá nhân, không sống thật với chính mình và để định kiến chi phối cuộc sống. Câu 5. Anh/Chị rút ra thông điệp gì cho bản thân từ văn bản trên? Trả lời: Mỗi người cần học cách tôn trọng sự khác biệt và không vội vàng phán xét người khác. Quan trọng hơn, hãy lắng nghe chính mình, sống đúng với bản thân và đừng để những định kiến của người khác chi phối cuộc đời mình

Câu 1. Viết đoạn văn (khoảng 200 chữ) nêu suy nghĩ về ý nghĩa của việc tôn trọng sự khác biệt của người khác. Mỗi người sinh ra đều mang một cá tính, lối sống, hoàn cảnh và suy nghĩ riêng biệt. Vì vậy, tôn trọng sự khác biệt của người khác là biểu hiện của một con người văn minh, biết sống chan hòa trong cộng đồng. Khi biết tôn trọng sự khác biệt, ta học được cách lắng nghe, thấu hiểu và bao dung. Điều đó giúp xây dựng các mối quan hệ tốt đẹp hơn, tạo ra một môi trường sống đa dạng và hòa bình. Ngược lại, nếu ta chỉ nhìn người khác bằng định kiến hay áp đặt tư duy cá nhân, cuộc sống sẽ trở nên ngột ngạt và dễ dẫn đến mâu thuẫn. Mỗi người như một mảnh ghép với hình dáng riêng biệt, chính sự đa dạng ấy tạo nên bức tranh cuộc sống phong phú và ý nghĩa. Vì thế, thay vì phán xét, chúng ta hãy học cách chấp nhận và tôn trọng sự khác biệt, bởi đó chính là nền tảng giúp ta sống hạnh phúc và trưởng thành hơn trong hành trình làm người Câu 2. Viết bài văn phân tích, đánh giá bài thơ "Nắng mới" của Lưu Trọng Lư. Bài thơ “Nắng mới” của Lưu Trọng Lư là một trong những tác phẩm tiêu biểu của phong trào Thơ mới, thể hiện một cách sâu sắc cảm xúc hoài niệm và tình mẫu tử thiêng liêng qua cái nhìn tinh tế của một hồn thơ lãng mạn. Mở đầu bài thơ là khung cảnh thiên nhiên buổi trưa hè với ánh nắng và tiếng gà gáy trưa: Mỗi lần nắng mới hắt bên song, Xao xác, gà trưa gáy não nùng... Không gian ấy gợi nên một cảm giác buồn man mác, khiến tâm hồn nhà thơ rung động, gợi nhớ về quá khứ và những ngày thơ ấu bên người mẹ hiền. Khổ thơ thứ hai và thứ ba là dòng hồi tưởng đầy xúc động: Tôi nhớ me tôi, thuở thiếu thời... Hình ảnh người mẹ hiện lên qua những chi tiết giản dị mà đầy ám ảnh: “áo đỏ”, “giậu phơi”, “nét cười đen nhánh sau tay áo”. Những hình ảnh ấy không chỉ gợi tả một thời thơ ấu êm đềm mà còn là biểu tượng cho tình mẹ – dịu dàng, ấm áp, luôn hiện diện trong ký ức con. Điểm đặc biệt của bài thơ là sự hòa quyện giữa cảm xúc cá nhân và cái đẹp của thiên nhiên, giữa hiện tại và quá khứ. Nhà thơ đã khéo léo sử dụng ánh sáng “nắng mới” như một tín hiệu khơi gợi ký ức, từ đó làm nổi bật nỗi nhớ da diết về mẹ – một nỗi nhớ khắc khoải, đau đáu không nguôi. Với giọng điệu nhẹ nhàng, chân thành cùng hình ảnh thơ gần gũi, “Nắng mới” không chỉ là tiếng lòng riêng của Lưu Trọng Lư mà còn là lời nhắc nhở mỗi chúng ta trân trọng những kỷ niệm, trân trọng tình thân, đặc biệt là tình mẫu tử trong cuộc sống.

Câu 1Viết đoạn văn khoảng 200 chữ cảm nhận nội dung và nghệ thuật đoạn thơ của Trương Trọng Nghĩa.Đoạn thơ của Trương Trọng Nghĩa mang đến một nỗi buồn man mác về sự đổi thay của làng quê. Hình ảnh “tôi đi về phía tuổi thơ” gợi nhớ lại một thời trong sáng, giản dị, gắn bó với bạn bè, với cánh đồng, lũy tre và những thiếu nữ hát dân ca. Nhưng giờ đây, tất cả chỉ còn là kỷ niệm. Những người bạn đã rời quê mưu sinh, những phong tục xưa mai một, thiên nhiên nhường chỗ cho bê tông, nhà cửa chen chúc mọc lên. Chất thơ lắng đọng qua những hình ảnh đối lập: “thiếu nữ” – “không còn hát dân ca”, “cánh đồng” – “nhà cửa chen chúc”. Giọng thơ trầm buồn, chất chứa nỗi tiếc nuối, hoài niệm và cả sự day dứt. Nghệ thuật sử dụng hình ảnh cụ thể, gần gũi cùng với giọng điệu chân thành đã tạo nên sức lay động sâu sắc cho đoạn thơ. Qua đó, tác giả không chỉ kể về nỗi buồn của riêng mình, mà còn nói thay cho bao người mang trong tim một miền ký ức quê hương đang dần phai nhạt giữa nhịp sống hiện đại.

Câu 2

Mạng xã hội trong cuộc sống hiện đại Trong thời đại công nghệ số phát triển mạnh mẽ như hiện nay, mạng xã hội đã trở thành một phần không thể thiếu trong đời sống con người. Từ học sinh, sinh viên, công nhân, viên chức cho đến người lớn tuổi, hầu hết ai cũng sở hữu ít nhất một tài khoản mạng xã hội. Những nền tảng như Facebook, TikTok, Instagram, Zalo… không chỉ là nơi kết nối bạn bè mà còn trở thành công cụ giao tiếp, giải trí, học tập và làm việc vô cùng phổ biến. Rõ ràng, mạng xã hội đang có ảnh hưởng rất lớn đến đời sống hiện đại – cả theo hướng tích cực lẫn tiêu cực. Không thể phủ nhận rằng mạng xã hội mang lại rất nhiều lợi ích. Trước hết, đó là một công cụ giao tiếp nhanh chóng, tiện lợi. Chỉ với một chiếc điện thoại có kết nối internet, con người có thể trò chuyện, chia sẻ hình ảnh, cảm xúc với người thân, bạn bè ở bất cứ đâu. Mạng xã hội cũng là nơi lan tỏa thông tin, kiến thức, văn hóa một cách nhanh chóng. Nhiều người đã học được kỹ năng mới, tiếp cận tri thức hay những giá trị sống tích cực thông qua các bài đăng, video hữu ích. Đồng thời, mạng xã hội còn tạo ra cơ hội làm việc, kinh doanh, quảng bá sản phẩm và phát triển thương hiệu cá nhân cho nhiều người, đặc biệt là giới trẻ. Tuy nhiên, bên cạnh những lợi ích ấy, mạng xã hội cũng tồn tại không ít mặt trái đáng lo ngại. Một số người trở nên phụ thuộc vào mạng xã hội, dành quá nhiều thời gian để lướt điện thoại mà bỏ quên những mối quan hệ ngoài đời thật. Việc sử dụng mạng xã hội thiếu kiểm soát dễ khiến con người trở nên sống ảo, chạy theo những giá trị hào nhoáng, đánh mất chính mình. Thêm vào đó, môi trường mạng cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro như tin giả, bạo lực ngôn ngữ, lừa đảo, hay các trào lưu độc hại ảnh hưởng xấu đến người dùng, đặc biệt là học sinh – sinh viên còn chưa có đủ khả năng nhận thức và kiểm chứng thông tin. Vì vậy, điều quan trọng nhất khi sử dụng mạng xã hội là cần có ý thức và trách nhiệm. Chúng ta nên làm chủ công nghệ, biết chọn lọc nội dung, sử dụng mạng xã hội một cách thông minh, tích cực. Đồng thời, các bậc phụ huynh và nhà trường cũng cần giáo dục, định hướng cho thế hệ trẻ cách dùng mạng xã hội an toàn, có ích, tránh bị cuốn theo chiều hướng tiêu cực. Tóm lại, mạng xã hội là một phần không thể thiếu của đời sống hiện đại, giống như một con dao hai lưỡi: có thể giúp ích nhưng cũng có thể gây hại. Sử dụng mạng xã hội như thế nào cho hiệu quả, đúng mục đích – đó là điều mỗi người cần suy nghĩ và rèn luyện để biến nó thành công cụ phục vụ cuộc sống thay vì trở thành con mồi bị điều khiển bởi công nghệ.

Câu 1Viết đoạn văn khoảng 200 chữ cảm nhận nội dung và nghệ thuật đoạn thơ của Trương Trọng Nghĩa.Đoạn thơ của Trương Trọng Nghĩa mang đến một nỗi buồn man mác về sự đổi thay của làng quê. Hình ảnh “tôi đi về phía tuổi thơ” gợi nhớ lại một thời trong sáng, giản dị, gắn bó với bạn bè, với cánh đồng, lũy tre và những thiếu nữ hát dân ca. Nhưng giờ đây, tất cả chỉ còn là kỷ niệm. Những người bạn đã rời quê mưu sinh, những phong tục xưa mai một, thiên nhiên nhường chỗ cho bê tông, nhà cửa chen chúc mọc lên. Chất thơ lắng đọng qua những hình ảnh đối lập: “thiếu nữ” – “không còn hát dân ca”, “cánh đồng” – “nhà cửa chen chúc”. Giọng thơ trầm buồn, chất chứa nỗi tiếc nuối, hoài niệm và cả sự day dứt. Nghệ thuật sử dụng hình ảnh cụ thể, gần gũi cùng với giọng điệu chân thành đã tạo nên sức lay động sâu sắc cho đoạn thơ. Qua đó, tác giả không chỉ kể về nỗi buồn của riêng mình, mà còn nói thay cho bao người mang trong tim một miền ký ức quê hương đang dần phai nhạt giữa nhịp sống hiện đại.

Câu 2

Mạng xã hội trong cuộc sống hiện đại Trong thời đại công nghệ số phát triển mạnh mẽ như hiện nay, mạng xã hội đã trở thành một phần không thể thiếu trong đời sống con người. Từ học sinh, sinh viên, công nhân, viên chức cho đến người lớn tuổi, hầu hết ai cũng sở hữu ít nhất một tài khoản mạng xã hội. Những nền tảng như Facebook, TikTok, Instagram, Zalo… không chỉ là nơi kết nối bạn bè mà còn trở thành công cụ giao tiếp, giải trí, học tập và làm việc vô cùng phổ biến. Rõ ràng, mạng xã hội đang có ảnh hưởng rất lớn đến đời sống hiện đại – cả theo hướng tích cực lẫn tiêu cực. Không thể phủ nhận rằng mạng xã hội mang lại rất nhiều lợi ích. Trước hết, đó là một công cụ giao tiếp nhanh chóng, tiện lợi. Chỉ với một chiếc điện thoại có kết nối internet, con người có thể trò chuyện, chia sẻ hình ảnh, cảm xúc với người thân, bạn bè ở bất cứ đâu. Mạng xã hội cũng là nơi lan tỏa thông tin, kiến thức, văn hóa một cách nhanh chóng. Nhiều người đã học được kỹ năng mới, tiếp cận tri thức hay những giá trị sống tích cực thông qua các bài đăng, video hữu ích. Đồng thời, mạng xã hội còn tạo ra cơ hội làm việc, kinh doanh, quảng bá sản phẩm và phát triển thương hiệu cá nhân cho nhiều người, đặc biệt là giới trẻ. Tuy nhiên, bên cạnh những lợi ích ấy, mạng xã hội cũng tồn tại không ít mặt trái đáng lo ngại. Một số người trở nên phụ thuộc vào mạng xã hội, dành quá nhiều thời gian để lướt điện thoại mà bỏ quên những mối quan hệ ngoài đời thật. Việc sử dụng mạng xã hội thiếu kiểm soát dễ khiến con người trở nên sống ảo, chạy theo những giá trị hào nhoáng, đánh mất chính mình. Thêm vào đó, môi trường mạng cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro như tin giả, bạo lực ngôn ngữ, lừa đảo, hay các trào lưu độc hại ảnh hưởng xấu đến người dùng, đặc biệt là học sinh – sinh viên còn chưa có đủ khả năng nhận thức và kiểm chứng thông tin. Vì vậy, điều quan trọng nhất khi sử dụng mạng xã hội là cần có ý thức và trách nhiệm. Chúng ta nên làm chủ công nghệ, biết chọn lọc nội dung, sử dụng mạng xã hội một cách thông minh, tích cực. Đồng thời, các bậc phụ huynh và nhà trường cũng cần giáo dục, định hướng cho thế hệ trẻ cách dùng mạng xã hội an toàn, có ích, tránh bị cuốn theo chiều hướng tiêu cực. Tóm lại, mạng xã hội là một phần không thể thiếu của đời sống hiện đại, giống như một con dao hai lưỡi: có thể giúp ích nhưng cũng có thể gây hại. Sử dụng mạng xã hội như thế nào cho hiệu quả, đúng mục đích – đó là điều mỗi người cần suy nghĩ và rèn luyện để biến nó thành công cụ phục vụ cuộc sống thay vì trở thành con mồi bị điều khiển bởi công nghệ.