Câu 1. Xác định thể thơ của bài thơ trên.

Bài thơ được viết theo thể thơ tự do, không bó buộc về số câu, số chữ và vần điệu

Câu 2. Chỉ ra những phương thức biểu đạt được sử dụng trong bài thơ.

Các phương thức biểu đạt trong bài thơ gồm:

• Biểu cảm (chủ đạo): Thể hiện cảm xúc, nỗi trăn trở của tác giả về cuộc sống và số phận con người qua nhiều thế hệ.
• Tự sự: Kể lại những hình ảnh, sự việc đã diễn ra trong quá khứ và hiện tại.
• Miêu tả: Miêu tả chi tiết hình ảnh người đàn bà gánh nước, người đàn ông đi câu, lũ trẻ…
• Biểu tượng: Dùng các hình ảnh giàu biểu tượng như “cá thiêng”, “mây trắng”, “phao ngô chết nổi” để gửi gắm suy tư.

Câu 3. Việc lặp lại hai lần dòng thơ “Đã năm năm, mười lăm năm, ba mươi lăm và nửa đời tôi thấy” trong bài có tác dụng gì?

Câu thơ được lặp lại để:

• Nhấn mạnh chiều dài thời gian mà tác giả quan sát, suy ngẫm và chứng kiến cuộc sống lặp lại qua các thế hệ.
• Thể hiện sự ám ảnh, day dứt và sự nhận thức sâu sắc của tác giả về vòng lặp số phận của con người – đặc biệt là người dân quê, những người lao động nghèo.
• Tăng tính nhạc điệu và tạo cảm giác lắng đọng, hồi tưởng trong dòng cảm xúc.

Câu 4. Phát biểu đề tài và chủ đề của bài thơ.

• Đề tài: Cuộc sống và số phận của những người nông dân – đặc biệt là phụ nữ – trong không gian làng quê gắn với dòng sông.
• Chủ đề: Bài thơ thể hiện sự trăn trở về vòng đời lặp lại đầy nhọc nhằn và mơ hồ hy vọng của những kiếp người nơi thôn quê – nơi người đàn bà gánh nước, người đàn ông đi câu, lũ trẻ lớn lên rồi lại tiếp tục con đường cha mẹ để lại trong âm thầm và lặng lẽ.

Câu 5. Bài thơ này gợi cho em những suy nghĩ gì?

Bài thơ gợi cho em nhiều suy nghĩ sâu sắc:

• Về sự nối tiếp của đời sống con người: Con người sinh ra, lớn lên, lập gia đình rồi con cái lại tiếp tục con đường cũ – một chu trình khép kín, bình dị mà cũng đầy ám ảnh.
• Về số phận người phụ nữ và người dân quê: Họ lam lũ, âm thầm, gắn bó với thiên nhiên và những công việc nặng nhọc nhưng ít khi được lắng nghe hay tôn vinh.
• Về sự mất mát của ước mơ: “Cơn mơ biển” và “cá thiêng quay mặt khóc” là biểu tượng cho những ước mơ bị chối từ, hy vọng tan vỡ trước thực tế khắc nghiệt.