Câu 1.

Bài thơ "Những người đàn bà bán ngô nướng" của Nguyễn Đức Hạnh là một tác phẩm giàu giá trị nhân văn, khắc họa sống động cuộc sống của người lao động nghèo. Về nội dung, bài thơ tái hiện hình ảnh người đàn bà bán ngô với sự tương phản giữa "nhem nhuốc bên ngoài" và "ngọt lành, nóng hổi bên trong," biểu tượng cho phẩm chất cao đẹp ẩn sau vẻ ngoài vất vả. Thái độ "thờ ơ," "rẻ rúng" của người đi đường phê phán sự vô cảm của xã hội, trong khi nhân vật "tôi" thể hiện sự đồng cảm qua ký ức tuổi thơ gian khó. Kết thúc, hình ảnh "thổi hồng bếp lửa," "mảnh đời dù cháy vẫn còn thơm" ca ngợi sự kiên cường, hy vọng của họ. Về nghệ thuật, tác giả khéo léo sử dụng ẩn dụ như "bán dần từng mảnh đời mình," "những tờ bạc lẻ đè lên mùi thơm" để nhấn mạnh sự hy sinh và bất công. Ngôn ngữ giản dị, hình ảnh gần gũi như "hạt ngô rơi," "giọt lệ của mẹ" gợi cảm xúc chân thực. Qua đó, bài thơ không chỉ ngợi ca người lao động mà còn khơi dậy tình người trong xã hội.

Câu 2.

Câu nói của Vivian Greene: "Cuộc sống không phải là để chờ đợi cơn bão đi qua, cuộc sống là để học được cách khiêu vũ trong mưa" mang một triết lý sống tích cực, sâu sắc. Nó khuyên con người hãy mạnh mẽ đối mặt và thích nghi với khó khăn thay vì trốn tránh hay chờ đợi chúng qua đi. Với tôi, đây là bài học quý giá về cách sống trong một thế giới đầy thử thách.

Trước hết, "cơn bão" trong cuộc sống là những khó khăn, biến cố bất ngờ mà ai cũng phải đối diện. Thay vì thụ động chờ đợi, "khiêu vũ trong mưa" là thái độ chủ động chấp nhận và vượt qua. Chẳng hạn, trong học tập, một kỳ thi khó không phải là lý do để bỏ cuộc, mà là cơ hội để rèn luyện ý chí và khả năng. Trong lịch sử, những nhân vật như Nguyễn Trãi, dù gặp gian truân, vẫn sáng tạo nên những tác phẩm để đời. Họ không chờ "bão" tan, mà tìm cách "khiêu vũ" giữa lằn ranh thử thách.

Thứ hai, "khiêu vũ trong mưa" còn thể hiện sự linh hoạt và sáng tạo. Cuộc sống hiện đại luôn thay đổi, đòi hỏi chúng ta phải thích nghi để không bị tụt hậu. Đại dịch COVID-19 là một ví dụ: khi mọi thứ đảo lộn, những ai nhanh chóng chuyển sang học trực tuyến hay kinh doanh online đã tìm thấy cơ hội trong nghịch cảnh. Điều này chứng tỏ, biết "khiêu vũ" là biết biến khó khăn thành bàn đạp để phát triển.

Hơn nữa, câu nói này khuyến khích ta sống hết mình trong hiện tại. Thay vì lo lắng về những "cơn bão" phía trước, hãy trân trọng từng khoảnh khắc. Một người trẻ có thể không giàu có, nhưng nếu biết tận hưởng niềm vui từ những điều giản dị như một buổi trò chuyện với gia đình, họ đã sống ý nghĩa hơn. Cuộc sống không phải là đích đến, mà là hành trình đầy mưa gió, và ta cần học cách yêu thương nó.

Tuy nhiên, "khiêu vũ trong mưa" không đồng nghĩa với việc bất chấp hay thiếu chuẩn bị. Để vượt qua khó khăn, ta cần có kế hoạch và nỗ lực. Ví dụ, trước một bài kiểm tra, không thể chỉ lạc quan mà không học bài; cần chăm chỉ để tự tin bước qua "cơn mưa". Sự kiên cường phải đi đôi với trách nhiệm.

Tóm lại, câu nói của Vivian Greene là kim chỉ nam cho tinh thần lạc quan và dũng cảm. Với người trẻ, đây là lời nhắc nhở để sống chủ động, linh hoạt và trọn vẹn, dù cuộc đời có giông bão. Hãy học cách "khiêu vũ trong mưa," để mỗi bước đi đều trở thành một điệu nhảy đẹp đẽ của cuộc sống.

Câu 1.

Bài thơ "Những người đàn bà bán ngô nướng" được viết theo thể thơ tự do. Đặc điểm của thể thơ này là không bị ràng buộc bởi số câu, số chữ hay vần điệu cố định. Các khổ thơ trong bài có độ dài khác nhau, ngôn ngữ tự nhiên, phóng khoáng, giúp tác giả dễ dàng bày tỏ cảm xúc sâu sắc và tái hiện chân thực cuộc sống của những người lao động nghèo.

Câu 2.

Những từ ngữ thể hiện thái độ của người đi đường với người đàn bà bán ngô nướng bao gồm:

• "Thờ ơ": Cho thấy sự lạnh lùng, thiếu quan tâm đến hoàn cảnh khó khăn của người bán ngô.
• "Rẻ rúng cầm lên vứt xuống": Miêu tả hành động xem thường, khinh rẻ công sức và giá trị của người đàn bà, như thể công việc của họ không đáng được trân trọng.
• "Những tờ bạc lẻ đè lên mùi thơm": Gợi lên hình ảnh người đi đường chỉ chú ý đến giá trị tiền bạc nhỏ bé, bỏ qua mùi thơm của ngô – biểu tượng cho sự vất vả và phẩm chất tốt đẹp của người bán.

Câu 3.
Người đi qua thờ ơ

Hay rẻ rúng cầm lên vứt xuống

Những tờ bạc lẻ đè lên mùi thơm

Người đàn bà bán dần từng mảnh đời mình nuôi con

Biện pháp tu từ chính trong khổ thơ này là ẩn dụ.

• "Những tờ bạc lẻ đè lên mùi thơm": Ẩn dụ cho sự vô cảm của xã hội, nơi giá trị vật chất tầm thường lấn át giá trị tinh thần và công sức lao động của người đàn bà.
• "Người đàn bà bán dần từng mảnh đời mình nuôi con": Ẩn dụ về sự hy sinh, cho thấy người đàn bà không chỉ bán ngô mà còn đánh đổi sức khỏe, thời gian, thậm chí cả cuộc đời để nuôi dưỡng con cái.
• Tác dụng: Những hình ảnh ẩn dụ này làm nổi bật sự lam lũ, tình yêu thương vô bờ của người mẹ, đồng thời phê phán thái độ thờ ơ, thiếu trân trọng của người đời, khơi gợi lòng đồng cảm nơi người đọc.

Câu 4.

Mạch cảm xúc của bài thơ "Những người đàn bà bán ngô nướng" phát triển qua các giai đoạn:

• Mở đầu: Tác giả giới thiệu hình ảnh người đàn bà bán ngô với sự tương phản giữa "nhem nhuốc bên ngoài" và "ngọt lành, nóng hổi bên trong," gợi lên cuộc sống vất vả nhưng giàu phẩm chất đẹp đẽ của họ.
• Tiếp theo: Miêu tả thái độ "thờ ơ," "rẻ rúng" của người đi đường, làm nổi bật sự vô cảm của xã hội trước nỗi khổ của người lao động nghèo.
• Cao trào: Nhân vật "tôi" ngồi xuống, hồi tưởng về tuổi thơ "lam lũ ruộng bùn," gắn kết nỗi đau cá nhân với hoàn cảnh của người bán ngô. Những hình ảnh như "hạt ngô rơi," "giọt lệ của mẹ," "mắt tròn xoe đói khát em thơ" khơi dậy sự đồng cảm sâu sắc và nỗi xót xa trước sự hy sinh của người mẹ.
• Kết thúc: Hình ảnh người bán ngô "thổi hồng bếp lửa," "xoay những mảnh đời dù cháy vẫn còn thơm" thể hiện sự kiên cường, bất khuất. Dù cuộc sống khắc nghiệt, họ vẫn giữ được phẩm chất cao đẹp, mang lại hơi ấm và hy vọng cho đời.

Câu 5.

Một thông điệp tôi rút ra từ bài thơ là hãy trân trọng và đồng cảm với những người lao động nghèo khổ, đặc biệt là phụ nữ. Qua hình ảnh người đàn bà bán ngô nướng, Nguyễn Đức Hạnh khắc họa cuộc sống gian khó nhưng đầy phẩm chất cao quý của họ. Dù bị xã hội thờ ơ, xem thường, họ vẫn kiên trì lao động, hy sinh để nuôi con, giữ gìn những giá trị tốt đẹp. Thông điệp này nhắc nhở chúng ta cần biết nhìn nhận và tôn vinh những con người thầm lặng ấy, bởi đằng sau vẻ ngoài lam lũ là những tâm hồn đẹp đẽ, đáng được yêu thương và sẻ chia.

Câu 1.

Trong "Sống mòn," Nam Cao xây dựng nhân vật Thứ qua nghệ thuật miêu tả tâm lý và hành động đầy tinh tế, phản ánh bi kịch của người trí thức tiểu tư sản. Thứ hiện lên với sự thay đổi rõ rệt qua các giai đoạn đời: từ một thanh niên hăm hở ở Sài Gòn đến kẻ "sống mòn" ở Hà Nội. Những chi tiết như "sống rụt rè hơn, sẻn so hơn, sống còm rom" khắc họa cuộc sống chật vật, thu mình của y. Hình ảnh Thứ "đứng tựa mạn tàu," nhìn Hà Nội lùi dần, gợi lên nỗi buồn và sự bất lực sâu sắc. Biện pháp so sánh ẩn dụ "gần như là một phế nhân" nhấn mạnh cảm giác vô dụng, thất bại khi ước mơ tan vỡ. Đồng thời, Nam Cao khéo léo thể hiện xung đột nội tâm của Thứ giữa khát vọng và thực tại qua những suy tư day dứt. Nghệ thuật này không chỉ làm nổi bật số phận cá nhân Thứ mà còn phản ánh hiện thực xã hội, nơi nhiều trí thức bị hoàn cảnh bóp nghẹt lý tưởng, sống mà không thực sự sống.

Câu 2.

Có ý kiến cho rằng: "Sự vinh quang lớn nhất của chúng ta không nằm ở việc không bao giờ thất bại mà nằm ở việc vươn dậy sau mỗi lần vấp ngã." Từ góc nhìn của người trẻ, tôi nhận thấy chấp nhận thất bại không chỉ là thái độ sống tích cực mà còn là chìa khóa để đạt đến thành công.

Trước hết, thất bại là bài học quý giá cho người trẻ. Mỗi lần vấp ngã giúp chúng ta nhận ra sai lầm và hoàn thiện bản thân. Chẳng hạn, một học sinh trượt kỳ thi có thể rút kinh nghiệm từ cách học chưa khoa học để đạt kết quả tốt hơn lần sau. Thất bại rèn luyện ý chí, dạy ta kiên nhẫn và mạnh mẽ hơn trước khó khăn. Không ai thành công mà chưa từng trải qua thử thách, bởi chính những cú ngã ấy là nền tảng cho sự trưởng thành.

Thứ hai, chấp nhận thất bại giúp người trẻ xây dựng tư duy tích cực. Thay vì chán nản, họ học cách nhìn thất bại như một phần của hành trình. Jack Ma, người sáng lập Alibaba, từng bị từ chối hàng chục lần khi xin việc, nhưng ông không bỏ cuộc mà biến khó khăn thành động lực để vươn lên. Sự kiên trì ấy là minh chứng rằng thất bại không phải điểm kết, mà là khởi đầu cho những cơ hội mới.

Tuy nhiên, chấp nhận thất bại không đồng nghĩa với việc hài lòng với nó. Người trẻ cần tinh thần cầu tiến, phân tích nguyên nhân, lập kế hoạch và hành động để vượt qua. Chẳng hạn, một bạn khởi nghiệp thất bại cần tìm hiểu lý do – có thể là thiếu kinh nghiệm hay chiến lược sai – rồi điều chỉnh thay vì buông xuôi. Bên cạnh đó, sự động viên từ gia đình, bạn bè cũng là nguồn sức mạnh giúp họ đứng dậy.

Hơn nữa, thất bại là cơ hội để người trẻ khám phá bản thân. Khi đối mặt với khó khăn, họ nhận ra điểm mạnh, điểm yếu và định hướng rõ ràng hơn. Một người thất bại trong kinh doanh có thể phát hiện đam mê thực sự nằm ở nghệ thuật và chuyển hướng thành công. Thất bại, vì thế, không chỉ là bài kiểm tra mà còn là kim chỉ nam cho tương lai.

Tóm lại, chấp nhận thất bại là bước đệm quan trọng để người trẻ tiến tới thành công. Nó dạy ta kinh nghiệm, rèn luyện ý chí và mở ra cơ hội mới. Hãy xem thất bại như một người thầy, và với sự nỗ lực không ngừng, mỗi chúng ta đều có thể biến giấc mơ thành hiện thực. Cuộc sống là chuỗi những lần vấp ngã và đứng dậy – điều quan trọng là ta không ngừng tiến lên.

Câu 1.

Trong "Sống mòn," Nam Cao xây dựng nhân vật Thứ qua nghệ thuật miêu tả tâm lý và hành động đầy tinh tế, phản ánh bi kịch của người trí thức tiểu tư sản. Thứ hiện lên với sự thay đổi rõ rệt qua các giai đoạn đời: từ một thanh niên hăm hở ở Sài Gòn đến kẻ "sống mòn" ở Hà Nội. Những chi tiết như "sống rụt rè hơn, sẻn so hơn, sống còm rom" khắc họa cuộc sống chật vật, thu mình của y. Hình ảnh Thứ "đứng tựa mạn tàu," nhìn Hà Nội lùi dần, gợi lên nỗi buồn và sự bất lực sâu sắc. Biện pháp so sánh ẩn dụ "gần như là một phế nhân" nhấn mạnh cảm giác vô dụng, thất bại khi ước mơ tan vỡ. Đồng thời, Nam Cao khéo léo thể hiện xung đột nội tâm của Thứ giữa khát vọng và thực tại qua những suy tư day dứt. Nghệ thuật này không chỉ làm nổi bật số phận cá nhân Thứ mà còn phản ánh hiện thực xã hội, nơi nhiều trí thức bị hoàn cảnh bóp nghẹt lý tưởng, sống mà không thực sự sống.

Câu 2.

Có ý kiến cho rằng: "Sự vinh quang lớn nhất của chúng ta không nằm ở việc không bao giờ thất bại mà nằm ở việc vươn dậy sau mỗi lần vấp ngã." Từ góc nhìn của người trẻ, tôi nhận thấy chấp nhận thất bại không chỉ là thái độ sống tích cực mà còn là chìa khóa để đạt đến thành công.

Trước hết, thất bại là bài học quý giá cho người trẻ. Mỗi lần vấp ngã giúp chúng ta nhận ra sai lầm và hoàn thiện bản thân. Chẳng hạn, một học sinh trượt kỳ thi có thể rút kinh nghiệm từ cách học chưa khoa học để đạt kết quả tốt hơn lần sau. Thất bại rèn luyện ý chí, dạy ta kiên nhẫn và mạnh mẽ hơn trước khó khăn. Không ai thành công mà chưa từng trải qua thử thách, bởi chính những cú ngã ấy là nền tảng cho sự trưởng thành.

Thứ hai, chấp nhận thất bại giúp người trẻ xây dựng tư duy tích cực. Thay vì chán nản, họ học cách nhìn thất bại như một phần của hành trình. Jack Ma, người sáng lập Alibaba, từng bị từ chối hàng chục lần khi xin việc, nhưng ông không bỏ cuộc mà biến khó khăn thành động lực để vươn lên. Sự kiên trì ấy là minh chứng rằng thất bại không phải điểm kết, mà là khởi đầu cho những cơ hội mới.

Tuy nhiên, chấp nhận thất bại không đồng nghĩa với việc hài lòng với nó. Người trẻ cần tinh thần cầu tiến, phân tích nguyên nhân, lập kế hoạch và hành động để vượt qua. Chẳng hạn, một bạn khởi nghiệp thất bại cần tìm hiểu lý do – có thể là thiếu kinh nghiệm hay chiến lược sai – rồi điều chỉnh thay vì buông xuôi. Bên cạnh đó, sự động viên từ gia đình, bạn bè cũng là nguồn sức mạnh giúp họ đứng dậy.

Hơn nữa, thất bại là cơ hội để người trẻ khám phá bản thân. Khi đối mặt với khó khăn, họ nhận ra điểm mạnh, điểm yếu và định hướng rõ ràng hơn. Một người thất bại trong kinh doanh có thể phát hiện đam mê thực sự nằm ở nghệ thuật và chuyển hướng thành công. Thất bại, vì thế, không chỉ là bài kiểm tra mà còn là kim chỉ nam cho tương lai.

Tóm lại, chấp nhận thất bại là bước đệm quan trọng để người trẻ tiến tới thành công. Nó dạy ta kinh nghiệm, rèn luyện ý chí và mở ra cơ hội mới. Hãy xem thất bại như một người thầy, và với sự nỗ lực không ngừng, mỗi chúng ta đều có thể biến giấc mơ thành hiện thực. Cuộc sống là chuỗi những lần vấp ngã và đứng dậy – điều quan trọng là ta không ngừng tiến lên.

Phần Viết

Câu 1.

Trong đoạn thơ "Người nông dân bế tôi lên và đặt vào thùng xe / Dưới vành nón của người cất lên trầm trầm giọng hát / Như tiếng lúa khô chảy vào trong cót / Như đất ấm trào lên trong lóe sáng lưỡi cày," giọng hát "trầm trầm" của người nông dân gợi lên sự ấm áp, gần gũi, bình dị, như một sợi dây kết nối nhân vật trữ tình với cuộc sống lao động. Liên tưởng "Như tiếng lúa khô chảy vào trong cót" khắc họa âm thanh của thành quả lao động, mang đến cảm giác yên bình, no đủ, thể hiện sự cần cù của người nông dân. Tiếp theo, hình ảnh "Như đất ấm trào lên trong lóe sáng lưỡi cày" biểu thị sức sống mãnh liệt của đất đai, sự gắn bó sâu sắc giữa con người và thiên nhiên. Những liên tưởng này không chỉ làm nổi bật vẻ đẹp của lao động mà còn bộc lộ tình yêu thương, sự trân trọng của nhân vật trữ tình đối với người nông dân và quê hương. Qua đó, đoạn thơ vẽ nên bức tranh ban mai sống động, ấm áp, đậm chất nhân văn.

Câu 2.

Trong xã hội hiện đại, tuổi trẻ thường đối diện với hai quan điểm: một bên cho rằng người trẻ cần sống có ước mơ, bên kia nhấn mạnh phải sống thực tế để thích nghi với thời hội nhập. Cả hai ý kiến đều có giá trị riêng, nhưng vấn đề cốt lõi là làm sao để tuổi trẻ dung hòa giữa ước mơ và thực tế, từ đó xây dựng một cuộc sống ý nghĩa và thành công.

Trước hết, ước mơ là ngọn lửa khơi dậy khát vọng trong lòng người trẻ. Nó thúc đẩy họ không ngừng học hỏi, sáng tạo và vượt qua giới hạn bản thân. Những tấm gương như Steve Jobs với giấc mơ thay đổi thế giới công nghệ hay Elon Musk với khát vọng chinh phục vũ trụ đều minh chứng rằng ước mơ lớn lao có thể dẫn đến thành công vang dội. Ước mơ giúp tuổi trẻ định hướng tương lai, tạo động lực để phấn đấu mỗi ngày. Tuy nhiên, nếu chỉ mơ mộng mà không hành động, ước mơ sẽ mãi là ảo tưởng, không thể trở thành hiện thực.

Ngược lại, sống thực tế là nền tảng để tuổi trẻ đối mặt với cuộc sống đầy thách thức. Trong thời đại hội nhập, người trẻ cần trang bị kiến thức, kỹ năng để cạnh tranh và thích nghi. Sự thực tế giúp họ hiểu giá trị của lao động, biết quản lý thời gian, tài chính và xây dựng các mối quan hệ xã hội. Nhưng nếu quá sa đà vào thực tế, bỏ qua ước mơ, họ dễ rơi vào lối sống an phận, thiếu sáng tạo, mất đi nhiệt huyết của tuổi trẻ.

Vậy nên, tuổi trẻ cần học cách cân bằng giữa ước mơ và thực tế. Ước mơ là kim chỉ nam, còn thực tế là đôi chân vững chãi để bước đi. Người trẻ nên đặt mục tiêu cụ thể, lập kế hoạch rõ ràng và kiên trì thực hiện. Đồng thời, họ cần linh hoạt điều chỉnh ước mơ sao cho phù hợp với hoàn cảnh và khả năng, tránh để nó trở thành gánh nặng hay cái cớ để trốn tránh trách nhiệm. Chẳng hạn, một bạn trẻ mơ làm nghệ sĩ nhưng gia đình khó khăn có thể vừa học nghề thực tế, vừa nuôi dưỡng đam mê qua từng bước nhỏ.

Tóm lại, tuổi trẻ ngày nay cần ước mơ để khơi dậy khát vọng và sống thực tế để biến ước mơ thành hiện thực. Sự kết hợp hài hòa giữa hai yếu tố này sẽ giúp họ phát huy tiềm năng, đóng góp cho xã hội và xây dựng một tương lai tươi sáng. Hãy để ước mơ dẫn lối và thực tế là bệ phóng cho thành công!

Câu 1.

Bài thơ "Bàn giao" của Vũ Quần Phương thuộc thể thơ tự do. Đặc điểm của thể thơ này là không tuân theo một cấu trúc vần điệu hay số câu cố định như thơ lục bát, song thất lục bát hay thơ Đường luật. Các khổ thơ trong bài có số câu khác nhau, cách diễn đạt linh hoạt, tự nhiên, không bị ràng buộc bởi quy tắc nhất định.

Câu 2.

Trong bài thơ, nhân vật người ông sẽ bàn giao cho cháu những thứ sau:

• Gió heo may: Gió mát lành của mùa thu.
• Góc phố có mùi ngô nướng bay: Hình ảnh thân thuộc, ấm áp của cuộc sống đời thường.
• Tháng giêng hương bưởi: Mùi hương đặc trưng của mùa xuân, gợi sự tươi mới.
• Cỏ mùa xuân xanh dưới chân giày: Sức sống của thiên nhiên và tuổi trẻ.
• Những mặt người đẫm nắng, đẫm yêu thương trên trái đất này: Tình yêu thương và vẻ đẹp của con người.
• Một chút buồn, ngậm ngùi một chút, chút cô đơn: Những cảm xúc sâu lắng của đời người.
• Câu thơ "Cắn răng mà chịu thiệt, vững gót để làm người": Lời dạy quý giá về sự kiên nhẫn và nhân cách.

Câu 3.

Ở khổ thơ thứ hai, người ông không bàn giao cho cháu những tháng ngày vất vả, sương muối đêm bay lạnh mặt người, đất rung chuyển, xóm làng loạn lạc, ngọn đèn mờ, mưa bụi rơi. Đây là những hình ảnh tượng trưng cho khó khăn, gian khổ mà ông đã trải qua trong cuộc đời. Người ông không muốn bàn giao những thứ này vì ông mong muốn cháu có một cuộc sống yên bình, hạnh phúc hơn, không phải chịu đựng những vất vả tương tự. Điều này thể hiện tình yêu thương và sự hy sinh của thế hệ đi trước dành cho thế hệ sau.

Câu 4.

Biện pháp điệp ngữ trong bài thơ là sự lặp lại từ "bàn giao" ở đầu nhiều câu thơ (ví dụ: "Bàn giao gió heo may", "Bàn giao góc phố", "Ông bàn giao tháng giêng hương bưởi").

• Tác dụng:
• • Nhấn mạnh: Từ "bàn giao" được lặp lại giúp làm nổi bật những điều người ông muốn truyền lại cho cháu, tạo ấn tượng sâu sắc trong lòng người đọc.
  • Tạo nhịp điệu: Sự lặp lại mang đến nhịp điệu hài hòa, nhấn nhá, khiến bài thơ trở nên cuốn hút và dễ nhớ.
  • Liên kết ý tưởng: Điệp ngữ "bàn giao" gắn kết các hình ảnh, cảm xúc và giá trị mà người ông truyền đạt, tạo sự thống nhất trong toàn bài thơ.

Câu 5.

Trước những điều quý giá, thiêng liêng được bàn giao từ thế hệ cha ông, chúng ta cần có thái độ trân trọng và biết ơn sâu sắc. Những di sản văn hóa, lịch sử, và tinh thần mà cha ông để lại là tài sản vô giá, thể hiện công lao và sự hy sinh của họ. Chúng ta phải có trách nhiệm bảo tồn và phát huy những giá trị ấy, không để chúng bị mai một theo thời gian. Đồng thời, cần học hỏi những bài học kinh nghiệm từ thế hệ đi trước để áp dụng vào cuộc sống hiện đại. Hơn nữa, chúng ta phải sống xứng đáng với những gì đã nhận được và tiếp tục truyền lại cho thế hệ sau, để di sản của cha ông được trường tồn mãi mãi.

Câu 1.

Bài thơ "Bàn giao" của Vũ Quần Phương thuộc thể thơ tự do. Đặc điểm của thể thơ này là không tuân theo một cấu trúc vần điệu hay số câu cố định như thơ lục bát, song thất lục bát hay thơ Đường luật. Các khổ thơ trong bài có số câu khác nhau, cách diễn đạt linh hoạt, tự nhiên, không bị ràng buộc bởi quy tắc nhất định.

Câu 2.

Trong bài thơ, nhân vật người ông sẽ bàn giao cho cháu những thứ sau:

• Gió heo may: Gió mát lành của mùa thu.
• Góc phố có mùi ngô nướng bay: Hình ảnh thân thuộc, ấm áp của cuộc sống đời thường.
• Tháng giêng hương bưởi: Mùi hương đặc trưng của mùa xuân, gợi sự tươi mới.
• Cỏ mùa xuân xanh dưới chân giày: Sức sống của thiên nhiên và tuổi trẻ.
• Những mặt người đẫm nắng, đẫm yêu thương trên trái đất này: Tình yêu thương và vẻ đẹp của con người.
• Một chút buồn, ngậm ngùi một chút, chút cô đơn: Những cảm xúc sâu lắng của đời người.
• Câu thơ "Cắn răng mà chịu thiệt, vững gót để làm người": Lời dạy quý giá về sự kiên nhẫn và nhân cách.

Câu 3.

Ở khổ thơ thứ hai, người ông không bàn giao cho cháu những tháng ngày vất vả, sương muối đêm bay lạnh mặt người, đất rung chuyển, xóm làng loạn lạc, ngọn đèn mờ, mưa bụi rơi. Đây là những hình ảnh tượng trưng cho khó khăn, gian khổ mà ông đã trải qua trong cuộc đời. Người ông không muốn bàn giao những thứ này vì ông mong muốn cháu có một cuộc sống yên bình, hạnh phúc hơn, không phải chịu đựng những vất vả tương tự. Điều này thể hiện tình yêu thương và sự hy sinh của thế hệ đi trước dành cho thế hệ sau.

Câu 4.

Biện pháp điệp ngữ trong bài thơ là sự lặp lại từ "bàn giao" ở đầu nhiều câu thơ (ví dụ: "Bàn giao gió heo may", "Bàn giao góc phố", "Ông bàn giao tháng giêng hương bưởi").

• Tác dụng:
• • Nhấn mạnh: Từ "bàn giao" được lặp lại giúp làm nổi bật những điều người ông muốn truyền lại cho cháu, tạo ấn tượng sâu sắc trong lòng người đọc.
  • Tạo nhịp điệu: Sự lặp lại mang đến nhịp điệu hài hòa, nhấn nhá, khiến bài thơ trở nên cuốn hút và dễ nhớ.
  • Liên kết ý tưởng: Điệp ngữ "bàn giao" gắn kết các hình ảnh, cảm xúc và giá trị mà người ông truyền đạt, tạo sự thống nhất trong toàn bài thơ.

Câu 5.

Trước những điều quý giá, thiêng liêng được bàn giao từ thế hệ cha ông, chúng ta cần có thái độ trân trọng và biết ơn sâu sắc. Những di sản văn hóa, lịch sử, và tinh thần mà cha ông để lại là tài sản vô giá, thể hiện công lao và sự hy sinh của họ. Chúng ta phải có trách nhiệm bảo tồn và phát huy những giá trị ấy, không để chúng bị mai một theo thời gian. Đồng thời, cần học hỏi những bài học kinh nghiệm từ thế hệ đi trước để áp dụng vào cuộc sống hiện đại. Hơn nữa, chúng ta phải sống xứng đáng với những gì đã nhận được và tiếp tục truyền lại cho thế hệ sau, để di sản của cha ông được trường tồn mãi mãi.

I. PHẦN ĐỌC HIỂU (4,0 điểm)

Câu 1. Xác định ngôi kể của người kể chuyện

Ngôi kể của người kể chuyện trong đoạn trích là ngôi thứ ba. Người kể chuyện đứng ngoài câu chuyện, quan sát và thuật lại các sự việc, hành động, suy nghĩ của các nhân vật như bà Ngải, Bớt, Nở một cách khách quan.

Câu 2. Chỉ ra một số chi tiết về cách ứng xử của chị Bớt Dương trong văn bản cho thấy chị không giận mẹ dù trước đó từng bị mẹ phân biệt đối xử

• Khi mẹ đến ở chung, Bớt rất mừng và chỉ gặng hỏi để xác nhận mẹ đã suy nghĩ kỹ, không muốn mẹ cảm thấy phiền hà sau này.
• Bớt không nhắc lại chuyện cũ hay tỏ ra oán giận mẹ về sự đối xử bất công trước đây, mà tập trung chăm sóc mẹ và gia đình.
• Khi mẹ buột miệng nói về sự ân hận, Bớt vội ôm mẹ và an ủi: “- Ô hay! Con có nói gì đâu, sao bu cứ nghĩ ngợi thế nhỉ?”, thể hiện sự quan tâm và không để bụng.

Câu 3. Qua đoạn trích, anh/chị thấy nhân vật Bớt là người như thế nào?

Nhân vật Bớt là một người con hiếu thảo, biết tha thứ và quan tâm đến mẹ dù từng bị đối xử bất công. Chị chịu khó, siêng năng, vừa lo công tác xã hội vừa chăm sóc gia đình. Đồng thời, Bớt là một người mẹ yêu thương con cái, luôn chia sẻ và chăm lo cho các con.

Câu 4. Hành động ôm lấy vai mẹ và câu nói của chị Bớt: “- Ô hay! Con có nói gì đâu, sao bu cứ nghĩ ngợi thế nhỉ?” có ý nghĩa gì?

Hành động ôm mẹ và câu nói của Bớt thể hiện sự tha thứ, tình yêu thương và sự quan tâm sâu sắc dành cho mẹ. Chị không muốn mẹ day dứt về quá khứ, mà mong mẹ yên tâm sống vui vẻ. Điều này cho thấy Bớt là người rộng lượng, không chấp nhặt chuyện cũ.

Câu 5. Qua văn bản, hãy nêu một thông điệp mà anh/chị thấy có ý nghĩa nhất đối với cuộc sống hôm nay và lí giải tại sao

Thông điệp: Tình cảm gia đình và sự tha thứ là điều quan trọng nhất, vượt qua mọi bất công hay hiểu lầm trong quá khứ.

Lý do: Trong cuộc sống hiện đại, khi con người dễ bị cuốn vào công việc và áp lực, việc trân trọng tình thân, biết tha thứ giúp duy trì hạnh phúc và sự gắn kết gia đình, tạo nền tảng cho một xã hội ấm áp, nhân văn.

Câu 1

Trong đoạn thơ “Trăng hè” của Đoàn Văn Cừ, bức tranh quê hiện lên với vẻ đẹp thanh bình, yên ả và đậm chất thơ. Tiếng võng kẽo kẹt, con chó ngủ lơ mơ, bóng cây lơi lả bên hàng dậu, cùng không gian tĩnh lặng tạo nên một làng quê êm đềm, giản dị. Hình ảnh ông lão nằm chơi giữa sân, tàu cau lấp loáng ánh trăng, thằng cu ngắm bóng con mèo quyện dưới chân càng làm nổi bật sự bình dị, gần gũi và ấm áp. Bức tranh không chỉ đẹp ở cảnh vật mà còn ở tình người, sự gắn bó giữa con người và thiên nhiên. Nó gợi cảm giác yên bình, thư thái, đưa người đọc trở về với những giá trị truyền thống chân thành, mộc mạc của cuộc sống quê hương.

Câu 2

Tuổi trẻ là giai đoạn của nhiệt huyết, năng động và sáng tạo. Sự nỗ lực hết mình của tuổi trẻ hiện nay không chỉ là chìa khóa để phát triển bản thân mà còn góp phần quan trọng vào sự tiến bộ của xã hội. Trong bối cảnh thế giới thay đổi nhanh chóng, sự nỗ lực này trở thành trách nhiệm không thể thiếu của mỗi người trẻ.

Trước hết, nỗ lực giúp tuổi trẻ phát huy tối đa tiềm năng. Đây là thời điểm con người có sức khỏe, khát vọng và khả năng sáng tạo dồi dào. Qua học tập, rèn luyện và trải nghiệm, người trẻ tích lũy kiến thức, kỹ năng, từ đó đạt thành công trong sự nghiệp và trở thành công dân có ích.

Thứ hai, sự nỗ lực của tuổi trẻ thúc đẩy sự phát triển đất nước. Trong thời đại công nghệ 4.0, người trẻ là lực lượng tiên phong áp dụng khoa học, đưa ra ý tưởng mới, giải pháp sáng tạo. Chẳng hạn, nhiều startup công nghệ do người trẻ khởi nghiệp đã tạo nên giá trị kinh tế lớn, góp phần xây dựng nền kinh tế số.

Tuy nhiên, nỗ lực cũng đối mặt với thách thức: áp lực từ gia đình, xã hội, sự cạnh tranh khốc liệt trong học tập và công việc. Để vượt qua, tuổi trẻ cần kiên trì, bền bỉ và không ngừng học hỏi, đồng thời cần sự hỗ trợ từ gia đình, nhà trường và xã hội.

Hơn nữa, sự nỗ lực không chỉ dừng ở phát triển cá nhân mà còn phải hướng tới cộng đồng. Với sức trẻ và nhiệt huyết, người trẻ tham gia tình nguyện, bảo vệ môi trường, lan tỏa giá trị tích cực, xây dựng xã hội tốt đẹp hơn.

Tóm lại, sự nỗ lực hết mình của tuổi trẻ là yếu tố then chốt cho sự phát triển bản thân và xã hội. Với ý chí, trách nhiệm và sự hỗ trợ phù hợp, tuổi trẻ sẽ tiếp tục là động lực quan trọng cho tương lai đất nước.