Hợp: nên, đáng.

- Âu chi: lo chi

- Nghị khen: có bản chép là "ngợi khen".

- Đìa thanh: có bản chép là "trì thanh"; trì (ao).

- Ương sen: ươm, trồng sen.

- Phong nguyệt: gió trăng: phong (gió), nguyệt (trăng)

- Kho thu: có thể hiểu là ba tháng mùa thu, nó như một cái kho chứa đầy gió trăng.

- Yên hà: khói và ráng; chỉ cảnh thiên nhiên nơi núi rừng mà các nhà nho, đạo sĩ ẩn dật; "Nghêu ngao vui thú yên hà/ Mai là bạn cũ hạc là người quen." (Ca dao)

- Bui: là từ cổ, có nghĩa là "chỉ".

- Lẫn hiếu: có bản chép là "liễn hiếu".

- Chăng nghĩa là chẳng. Câu này rút ý từ câu Ma nhi bất lận, miết nhi bất truy (Mài chẳng khuyết, nhuộm chẳng đen) trong Luận ngữ, ý nói lòng vững vàng, trong sạch theo bản lĩnh của mình, gắn với đạo trung hiếu.

- Nguyễn Trãi (1380-1442) là nhà thơ lớn, nhà văn lớn, Anh hùng Giải phóng dân tộc, Danh nhân Văn hóa Thế giới.

- Thuật hứng (bày tỏ sự hứng thú của riêng mình), đây là một phần trong tập thơ viết bằng chữ Nôm có tên "Quốc âm thi tập" của Nguyễn Trãi. Bài thơ trích dẫn là bài số 24/25. Chùm thơ Thuật hứng được tác giả khi về sống tại Côn Sơn-Chí Linh.

------------------

Học sinh đọc kĩ văn bản, phần chú thích và trả lời các câu hỏi từ 1 đến 10:

* Trắc nghiệm (2,0 điểm): Học sinh lựa chọn các phương án đúng nhất từ câu 1 đến 8:

Câu 1: Bài thơ được viết theo thể thơ nào?

A. Thất ngôn bát cú B. Tự do

C. Lục bát ​​​​D. Thất ngôn xen lục ngôn.

Câu 2: Không gian trong bài thơ được miêu tả là:

A. Không gian núi rừng vừa hoang sơ, vừa thơ mộng trữ tình.

B. Không gian chốn thôn quê bình dị, dân dã.

C. Không gian nơi hải đảo xa xôi.

D. Không gian hư ảo không có thực trong cuộc sống đương thời.

Câu 3: Bài thơ được gieo vần nào?

A. Vần chân B. Vần lưng​C. Liên vận.​D. Kết hợp cả vần chân và vần lưng.

Câu 4: Nhận định nào sau đây là đúng?

A. Bài thơ ngắt nhịp 2/2/2​​​​B. Bài thơ ngắt nhịp 4/3

C. Bài thơ ngắt nhịp khá tự do và linh hoạt.​D. Bài thơ ngắt nhịp 3/4

Câu 5: Tác giả đã sử dụng phép đối trong các cặp câu thơ nào?

A. Câu 3-4​​B. Câu 5-6​​C. Câu 5-6 và 7-8​​D. Câu 3-4 và 5-6

Câu 6: "Trung hiếu" trong câu thơ "Bui có một lòng trung lẫn hiếu" được hiểu là:

A. Trung với vua, hiếu với cha mẹ.​​B. Trung với vua, hiếu với dân

C. Trung với Đảng, hiếu thuận với cha mẹ​D. Trung với nước, hiếu với dân

Câu 7: Hai câu thơ thực đã gợi nhắc đến cuộc sống như thế nào?

A. Lam lũ, vất vả​​​​B. Cần mẫn, giản dị mà thanh cao.

C. Giàu sang, phú quý​​​D. Sung sướng, sống hòa hợp với thiên nhiên

Câu 8: Hai chữ "công danh" trong câu thơ đầu tiên khiến anh/chị liên tưởng đến bài thơ nào?

Cuộc sống luôn đầy những thách thức và khó khăn, và chúng ta thường không thể kiểm soát những tình huống xảy ra xung quanh mình. Tuy nhiên, điều mà chúng ta có thể kiểm soát là cách chúng ta phản ứng và quản lý cảm xúc của mình trong những tình huống đó. Việc kiểm soát cảm xúc tiêu cực là một bước quan trọng trong cuộc sống, và nó đòi hỏi sự tỉnh táo, ý thức, và ý chí mạnh mẽ.

Một trong những cảm xúc tiêu cực phổ biến nhất mà chúng ta phải đối mặt hàng ngày là sự tức giận. Tức giận có thể xuất phát từ nhiều nguồn khác nhau, từ xung đột trong mối quan hệ đến áp lực công việc và cuộc sống. Việc kiểm soát cảm xúc tức giận đòi hỏi chúng ta phải hiểu và chấp nhận cảm xúc này, nhưng đồng thời phải biết cách thể hiện nó một cách lành mạnh. Thay vì tức giận, chúng ta có thể học cách thấu hiểu và giải quyết mâu thuẫn một cách xây dựng.

Không chỉ tức giận, cảm xúc tiêu cực khác như lo lắng, trầm cảm, và sợ hãi cũng có thể ảnh hưởng đến tinh thần và sức khỏe của chúng ta. Việc học cách kiểm soát những cảm xúc này giúp chúng ta duy trì một tâm trạng tích cực và lành mạnh. Một số phương pháp hữu ích bao gồm thiền định, tập thể dục, và kỹ thuật thư giãn.

a,1s2 2s2 2p6 3s2 3p5.

vâng 

ạ

vâng ạ

vâng ạ