Tiết 1 - 2 SVIP

1. Quan sát tranh và thực hiện yêu cầu.

a. Nêu tên các chủ điểm đã học trong Tiếng Việt 5 (tập một và tập hai).

− Chủ điểm 1: Thế giới tuổi thơ.

− Chủ điểm 2: Thiên nhiên kì thú.

− Chủ điểm 3: Trên con đường học tập.

− Chủ điểm 4: Nghệ thuật muôn màu.

− Chủ điểm 5: Vẻ đẹp cuộc sống.

− Chủ điểm 6: Hương sắc trăm miền.

− Chủ điểm 7: Tiếp bước cha ông.

− Chủ điểm 8: Thế giới của chúng ta.

b. Theo em, bức tranh muốn nói điều gì? Chọn câu trả lời dưới đây hoặc nêu ý kiến của em.

− Đây là một câu hỏi mở, học sinh có thể lựa chọn một trong ba phương án trên, cũng có thể nói ý kiến khác của mình.

M:

Bức tranh vẽ hàng cây cùng con đường rộng mở mà các bạn học sinh đang bước đi trên đó. Hình ảnh con đường trải dài khơi gợi trong em một hành trình học tập lâu dài: Chặng đường đã đi qua − chặng đường đang đi và hành trình sắp bước tiếp. Hình ảnh hàng cây xanh tốt, toả bóng hai bên đường tượng trưng cho sự phong phú, phát triển của kiến thức bên trong mỗi bạn nhỏ, theo mỗi bước đường học tập các em đi.

2. Tóm tắt nội dung 1 - 2 câu chuyện dưới đây. Nêu điều em tâm đắc nhất trong câu chuyện đó và giải thích vì sao.

− Tóm tắt văn bản "Một người hùng thầm lặng":

− Chi tiết tâm đắc:

M:

Điều em tâm đắc nhất trong câu chuyện này là việc Uyn-tơn đã âm thầm cứu sống 669 đứa trẻ mà không hề kể công suốt hơn 50 năm. Bởi hành động đó cho thấy tấm lòng nhân ái, sự khiêm nhường và tinh thần vị tha cao đẹp của ông. Ông làm việc nghĩa chỉ vì muốn cứu người mà không mong nhận lại điều gì. Đây cũng chính là phẩm chất đáng quý nhất ở một người hùng thầm lặng.

3. Chọn từ thích hợp thay cho mỗi bông hoa.

a. như kiến.

=> Đông như kiến./ Nhiều như kiến.

b. Năng mưa thì giếng năng .

c. sao thì nắng, vắng sao thì mưa.

=> Nhiều sao thì nắng, vắng sao thì mưa./ Đông sao thì nắng, vắng sao thì mưa.

d. Con ơi nhớ lấy câu này
Sông sâu chớ lội, đò chớ qua.

4. Đặt câu để phân biệt nghĩa của ba từ: ít, thưa, vắng.

− Cây nhãn nhà bà tôi ra hoa rất nhiều nhưng đậu quả rất ít.

− Ở miền núi, đất rộng người thưa, không khí trong lành hơn so với thành phố.

− Vào mùa mưa, biển động nên các bãi tắm rất vắng người.

5. Các câu trong mỗi đoạn văn dưới đây liên kết với nhau bằng cách nào? Từ ngữ nào cho em biết điều đó?

a. Cạnh nơi ở của loài nai, bên những dải đất ẩm ướt ven suối là nơi ở của loài hươu. Ban ngày, chúng ẩn náu trong những lùm cây hoặc những bờ lau sậy um tùm, chiều xuống mới ra đi ăn, hửng sáng lại trở về ổ nằm ngủ. Chúng không đẹp: mình dài, chân ngắn, lông màu vàng nhạt hoặc nâu đen. Thế nhưng chúng lại là những con vật dũng cảm nhất trong loài có gạc.

(Theo Vũ Hùng)

− Liên kết câu bằng cách dùng từ ngữ thay thế (câu 2, 3, 4 liên kết với câu 1 bằng từ "chúng" thay thế cho "loài hươu").

− Liên kết câu bằng cách lặp từ ngữ (câu 2 liên kết với câu 3 bằng phép lặp từ "chúng").

− Liên kết câu bằng phép nối (câu 3 liên kết với câu 4 bằng phép nối − Thế nhưng.

b. Mỗi mùa của Hạ Long lại có những nét riêng biệt, hấp dẫn lòng người. Mùa xuân của Hạ Long là mùa sương và cá mực. Mùa hè của Hạ Long là mùa gió nồm nam và cá ngừ, cá vược. Mùa thu của Hạ Long là mùa trăng biển và tôm he ... Song quyến rũ hơn cả vẫn là mùa hè của Hạ Long. Những ngày hè đi bên bờ Hạ Long, Bãi Cháy hay Tuần Châu, Bản Sen hay Ngọc Vừng,... ta có cảm giác như đi trước cửa gió. Ngọn gió lúc êm ả như ru, lúc phần phật như quạt, mang cái trong lành, cái tươi mát của đại dương vào đất liền, làm sảng khoái tâm hồn ta.

(Thi Sảnh)

− Những từ ngữ thể hiện biện pháp lặp từ ngữ trong đoạn văn là: mùa, Hạ Long, gió.

− Từ ngữ thể hiện biện pháp nối:

6. Viết 2 – 3 câu tả cảnh nơi em ở vào một ngày mưa hoặc một ngày nắng, cho biết biện pháp liên kết câu em đã sử dụng trong đoạn văn.

M:

Vào một ngày nắng, bầu trời trong xanh không một gợn mây. Những tia nắng vàng rực rỡ chiếu xuống làm cho hàng cây bên đường óng ánh như được dát vàng.