1. Phân tích tác dụng của biện pháp tu từ nhân hoá trong các câu thơ sau:
a.
Chiều chiều oai linh thác gầm thét
Đêm đêm Mường Hịch cọp trêu người
(Quang Dũng, Tây Tiến)
b.
Trời thu thay áo mới,
Trong biếc, nói cười thiết tha.
(Nguyễn Đình Thi, Đất nước)
a. Qua biện pháp nhân hoá, thiên nhiên hiện lên với dáng vẻ của một con người dữ dằn, hung bạo. Điều này góp phần khắc hoạ rõ nét sự hoang dã, hiểm trở và khắc nghiệt của núi rừng Tây Bắc.
b. Hình ảnh thiên nhiên được nhân hóoá giúp người đọc cảm nhận rõ sự thay đổi thời tiết từ mùa hạ sang mùa thu, đồng thời làm nổi bật vẻ đẹp tinh khôi, nhẹ nhàng và không khí êm dịu, đầy hân hoan của những ngày đầu thu.
2. Làm rõ mục đích và cách tác giả sử dụng biện pháp ẩn dụ trong đoạn thơ sau:
Tây Tiến đoàn binh không mọc tóc
Quân xanh màu lá dữ oai hùm
Mắt trừng gửi mộng qua biên giới
Đêm mơ Hà Nội dáng kiều thơm
(Quang Dūng, Tây Tiến)
3. Cho biết biện pháp tu từ điệp ngữ đã được sử dụng như thế nào và đạt hiệu quả gì trong các đoạn thơ sau:
a.
Dốc lên khúc khuỷu dốc thăm thẳm
Heo hút cồn mây súng ngửi trời
Ngàn thước lên cao, ngàn thước xuống
Nhà ai Pha Luông mưa xa khơi.
(Quang Dũng, Tây Tiến)
b.
tiếng ghi ta nâu
bầu trời cô gái ấy
tiếng ghi ta lá xanh biết mấy
tiếng ghi ta tròn bọt nước vỡ tan
tiếng ghi ta ròng ròng
máu chảy
(Thanh Thảo, Đàn ghi ta của Lor-ca)
4. So sánh cách sử dụng biện pháp tu từ đối trong các ngữ liệu dưới đây:
a.
Gặp thời đồ điếu công thành dễ,
Lỡ vận anh hùng hận xót xa.
Phò chúa dốc lòng nâng trục đất,
Tây binh khôn lối kéo Ngân Hà.
(Đặng Dung, Cảm hoài, Nguyễn Khắc Phi dịch)
b.
Sài Khao sương lấp đoàn quân mỏi
Mường Lát hoa về trong đêm hơi
(Quang Dũng, Tây Tiến)
a. Việc sử dụng biện pháp tu từ đối trong bốn câu thơ (gặp thời – lỡ vận, dở điều – anh hùng, công thành dễ – hận xót xa; phò chúa – tẩy binh, dốc lòng – khôn lối, nâng trục đất – kéo Ngân Hà) nhằm làm nổi bật những trải nghiệm cay đắng, bất lực của người anh hùng. Qua đó, thể hiện nỗi đau, sự uất nghẹn và tâm trạng bi phẫn của nhân vật trữ tình khi lí tưởng lớn lao không thể thực hiện trong hoàn cảnh éo le.
Biện pháp đối ở hai liên thơ giữa còn cho thấy sự đối lập giữa khát vọng lớn và thực tế khắc nghiệt. Nó nhấn mạnh cảm giác đau xót, nuối tiếc của người từng ôm ấp lí tưởng nhưng lại rơi vào cảnh thất thế, lỡ vận.
