Bài 3. Thị trường lao động kĩ thuật, công nghệ tại Việt Nam SVIP

I. KHÁI NIỆM VỀ THỊ TRƯỜNG LAO ĐỘNG

- Thị trường: Là nơi trao đổi, mua bán hàng hóa, dịch vụ.

- Thị trường lao động: Là nơi trao đổi "sức lao động" (công sức và trí tuệ).

+ Người lao động là bên bán.

+ Người sử dụng lao động (người thuê) là bên mua.

+ Việc mua bán dựa trên thỏa thuận về lương, điều kiện làm việc.

II. CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN THỊ TRƯỜNG LAO ĐỘNG

Thị trường lao động luôn thay đổi bởi tác động của:

- Khoa học, công nghệ phát triển:

+ Nhiều nghề mới ra đời, nghề cũ thay đổi hoặc biến mất.

+ Người lao động cần có kĩ năng mới (giao tiếp, giải quyết vấn đề, sáng tạo) để đáp ứng yêu cầu.

- Sự thay đổi về cơ cấu:

+ Các ngành nghề, vùng miền phát triển khác nhau, làm thay đổi nhu cầu cần người lao động ở từng nơi, từng việc.

- Nhu cầu của xã hội:

+ Nền kinh tế phát triển, nhu cầu sản xuất, tiêu dùng thay đổi 

=> Cần nhiều hoặc ít người ở các ngành nghề khác nhau.

+ Việc này thể hiện qua số lượng việc làm và yêu cầu về người làm.

- Nguồn cung lao động:

+ Số lượng người đi làm, thời gian họ làm, chất lượng và kĩ năng của họ thay đổi theo thời gian, vùng miền.

III. VAI TRÒ CỦA THỊ TRƯỜNG LAO ĐỘNG TRONG VIỆC ĐỊNH HƯỚNG NGHỀ NGHIỆP THUỘC LĨNH VỰC KĨ THUẬT, CÔNG NGHỆ

Thị trường lao động rất quan trọng vì nó giúp:

- Cho người học:

+ Biết nghề cần gì: Cung cấp thông tin về các nghề kĩ thuật, công nghệ đang thiếu người.

+ Biết nghề tương lai: Chỉ ra nghề nào có nhiều cơ hội phát triển sau này.

+ Biết kĩ năng cần có: Cho biết cần học những kĩ năng gì cho từng nghề.

+ Chọn nghề phù hợp: Giúp em chọn nghề đúng sở thích, khả năng và đáp ứng nhu cầu xã hội.

+ Lên kế hoạch: Giúp em biết cần học gì, rèn luyện gì để chuẩn bị cho nghề đó.

- Đối với nhà trường và doanh nghiệp:

+ Giúp trường học: Các trường dựa vào đó để mở các ngành học đúng với nhu cầu thực tế.

+ Giúp công ty: Các công ty tìm được người làm phù hợp.

- Đối với người lao động:

+ Giúp người tìm việc: Người lao động có cơ hội tìm được việc mình mong muốn.

IV. NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN CỦA THỊ TRƯỜNG LAO ĐỘNG TẠI VIỆT NAM HIỆN NAY

Thị trường lao động của nước ta đang phát triển, nhưng vẫn còn một số điểm cần chú ý:

- Chất lượng lao động còn thấp, phân bố nguồn lao động không đồng đều:

+ Nhiều lao động còn làm việc đơn giản, ít kĩ năng.

+ Người có chuyên môn kĩ thuật cao còn ít, chậm tăng lên.

+ Lao động chất lượng thấp vẫn nhiều ở nông thôn.

- Xu hướng cung lao động lớn hơn cầu lao động:

+ Số người đi làm nhiều hơn số việc làm cần tuyển.

+ Dù lao động tăng nhanh nhưng chưa đáp ứng được yêu cầu về chất lượng của công việc.

- Xu hướng tuyển dụng người lao động được đào tạo, có kinh nghiệm:

+ Xu hướng làm nông nghiệp giảm, ngành kĩ thuật, công nghệ phát triển mạnh.

+ Người lao động cần có kĩ năng cao hơn, biết ngoại ngữ và tin học, sẵn sàng học cái mới.

V. TÌM KIẾM THÔNG TIN VỀ THỊ TRƯỜNG LAO ĐỘNG TRONG LĨNH VỰC KĨ THUẬT VÀ CÔNG NGHỆ

Thực hiện theo quy trình sau:

a. Bước 1: Xác định mục tiêu tìm kiếm

- Cần biết rõ mình muốn tìm hiểu thông tin gì về nghề kĩ thuật, công nghệ.

- Đặt câu hỏi cụ thể về một hoặc một số ngành nghề trong lĩnh vực kĩ thuật, công nghệ.

- Ví dụ: Ngành công nghệ thông tin là gì, cần người ở đâu, lương bao nhiêu, học ở trường nào?

b. Bước 2: Xác định nguồn thông tin

- Tìm những nơi cung cấp thông tin mới nhất, đúng và đáng tin cậy.

- Ví dụ: Báo cáo của Bộ Lao động, thông tin tuyển dụng từ công ty, website các trường học, trang nghề nghiệp uy tín.

c. Bước 3: Xác định công cụ tìm kiếm

- Lựa chọn công cụ tìm kiếm phù hợp với từng nguồn thông tin.

- Các công cụ tìm kiếm phổ biến: Google, Bing,...

- Sử dụng các từ khóa hoặc câu lệnh/câu hỏi liên quan để tìm kiếm.

d. Bước 4: Tiến hành tìm kiếm

- Thực hiện tìm kiếm theo các nguồn và công cụ đã chọn.