Bài 3. Phân loại vật nuôi SVIP

1. KHÁI NIỆM VẬT NUÔI

- Vật nuôi gồm các loại gia súc, gia cầm và động vật khác.

- Các vật nuôi ngày nay đều có nguồn gốc từ động vật hoang dã.

- Động vật hoang dã đã phải trải qua quá trình thuần hóa được thực hiện bởi con người.

- Điều kiện để động vật được gọi là vật nuôi:

+ Có giá trị kinh tế, được con người nuôi dưỡng có mục đích.

+ Trong phạm vi kiểm soát của con người.

+ Hình thái và hành vi thay đổi so với khi còn hoang dã.

2. PHÂN LOẠI VẬT NUÔI

2.1. Căn cứ vào nguồn gốc

* Vật nuôi địa phương (bản địa):

- Là vật nuôi có nguồn gốc từ địa phương, phát triển trong điều kiện kinh tế, xã hội và tự nhiên của vùng đó.

- Đặc điểm:

+ Thích ứng tốt với điều kiện và tập quán chăn nuôi địa phương.

+ Khả năng đề kháng cao.

+ Tận dụng tốt nguồn thức ăn địa phương.

+ Tận dụng tốt thức ăn địa phương.

+ Chất lượng sản phẩm cao, nhưng năng suất thường thấp.

- Ví dụ: lợn Ỉ, gà Đông Tảo, vịt Bầu,...

* Vật nuôi ngoại nhập:

- Vật nuôi ngoại nhập là giống từ nước ngoài đưa vào Việt Nam.

- Đặc điểm:

+ Năng suất cao, khả năng thích nghi với điều kiện địa phương kém.

- Ví dụ: bò BBB (Blane Bleu Belge), lợn Yorkshire, gà ISA Brown,...

2.2. Căn cứ vào đặc tính sinh vật học

- Dựa vào hình thái, ngoại hình:

+ Động vật bốn chân, có lông mao (gia súc).

+ Động vật hai chân, có lông vũ (gia cầm).

+ Màu sắc của lông, màu sắc da (ngựa bạch, gà đen, lợn Lang Hồng,...).

+ Ngoại hình có u (bò u hoặc bò Zebu) hay không có u, chân nhiều ngón (gà nhiều ngón),...

- Dựa vào đặc điểm sinh sản:

+ Vật nuôi đẻ con (lợn, trâu, bò,...).

+ Vật nuôi đẻ trứng (gà, vịt,...).

- Dựa vào đặc điểm cấu tạo của dạ dày:

+ Vật nuôi dạ dày đơn (lợn, gà,...).

+ Vật nuôi dạ dày kép (trâu, bò, dê,...).

2.3. Căn cứ mục đích sử dụng

* Vật nuôi chuyên dụng:

- Là những vật nuôi có năng suất cao trong một loại sản phẩm cụ thể.

- Ví dụ:

+ Bò Holstein Friesian (HF) chuyên cho sữa.

+ Bò BBB chuyên cho thịt.

+ Gà Leghorn và gà ISA Brown chuyên cho trứng,...

* Vật nuôi kiêm dụng:

- Là những vật nuôi có thể sản xuất nhiều loại sản phẩm.

- Năng suất của từng loại sản phẩm thường thấp hơn so với vật nuôi chuyên dụng.

- Ví dụ:

+ Gà kiêm dụng trứng thịt như gà Ri.

+ Vịt kiêm trứng thịt như vịt Bầu.

+ Bò kiêm dụng sữa thịt như bò lai Sind,...