Question

[Kim Chanh]

Câu 1 (3,0 điểm): Ở đậu, gen A quy định hoa tím là trội hoàn toàn so với gen a quy định hoa trắng, gen B quy định quả dài là trội hoàn toàn so với gen b quy định quả ngắn. Hai cặp gen này nằm trên hai cặp nhiễm sắc thể khác nhau. Khi cho lai giữa cây đậu có hoa tím, quả dài thuần chủng với cây đậu hoa trắng, quả ngắn thu được F₁.

a) Xác định kiểu gen của các cây bố mẹ và lập sơ đồ lai từ P đến F₁.

b) Khi sử dụng cây F₁ để lai với một cây đậu khác, F₂ thu được phân li tính trạng màu sắc hoa và tính trạng hình dạng quả đều theo tỉ lệ 1:1. Hãy xác định kiểu gen của cây đậu đem lai với cây F₁.

c) Trong một phép lai khác, F₁ phân li theo tỉ lệ 3:1 về tính trạng màu hoa, tính trạng về hình dạng quả thì đồng tính. Xác định kiểu gen của P.

Answer 1

[Johnson White]

Câu 1.a

Xác định kiểu gen của các cây bố mẹ và lập sơ đồ lai từ P đến F₁.

1. Cây đậu có hoa tím, quả dài thuần chủng:
2. • Kiểu gen: AABB (gen A cho hoa tím, gen B cho quả dài).
3. Cây đậu hoa trắng, quả ngắn:
4. • Kiểu gen: aabb (gen a cho hoa trắng, gen b cho quả ngắn).

Sơ đồ lai từ P đến F₁:

Copy      P: AABB (hoa tím, quả dài) 
         x
        aabb (hoa trắng, quả ngắn)
      ------------------------
          F₁: AaBb (hoa tím, quả dài)

Câu 1.b

Khi sử dụng cây F₁ để lai với một cây đậu khác, F₂ thu được phân li tính trạng màu sắc hoa và tính trạng hình dạng quả đều theo tỉ lệ 1:1. Hãy xác định kiểu gen của cây đậu đem lai với cây F₁.

Để F₂ có tỉ lệ phân li 1:1 về tính trạng màu sắc hoa và hình dạng quả, điều đó có nghĩa là cây đậu đem lai với cây F₁ phải là một cây đồng hợp lặn cho cả hai cặp gen.

1. Cây F₁ có kiểu gen AaBb.
2. Nếu cây lai với một cây hoa trắng, quả ngắn thì kiểu gen cây kia là aabb.

Sơ đồ lai:

Copy      F₁: AaBb 
         x
        aabb 
      -----------------------
          F₂: 1 AaBb (hoa tím, quả dài) : 1 Aabb (hoa tím, quả ngắn) : 1 aaBb (hoa trắng, quả dài) : 1 aabb (hoa trắng, quả ngắn)

Ở đây, khi tính riêng về màu sắc hoa: 1 Hoa tím (Aa) và 1 Hoa trắng (aa) cũng cho tỉ lệ 1:1.
Tương tự cho hình dạng quả cũng cho tỉ lệ 1:1.

Câu 1.c

Trong một phép lai khác, F₁ phân li theo tỉ lệ 3:1 về tính trạng màu hoa, tính trạng về hình dạng quả thì đồng tính. Xác định kiểu gen của P.

Để F₁ phân li theo tỉ lệ 3:1 về tính trạng màu hoa, có nghĩa là bố mẹ phải có ít nhất một bố mẹ có thể dị hợp cho tính trạng này. Tức là ít nhất một trong số chúng không thuần chủng.

Giả sử cây bố hoặc cây mẹ của đoạn lai này là:

• Một cây có kiểu gen Aa (hoa tím) sẽ cho 3 hoa tím (Aa và AA) và 1 hoa trắng (aa). Cây còn lại đồng hợp lặn:
• Một cây có kiểu gen aa (hoa trắng).

Nếu cây bố và cây mẹ là:

• P1: Aa (hoa tím)
• P2: aa (hoa trắng)

Đối với hình dạng quả, do có tỉ lệ đồng tính thì có thể là cả hai cây này đều thuần chủng (hoặc cả hai đều dị hợp nhưng phải cùng kiểu). Giả sử:

• P1: AAbb (hoa tím, quả dài)
• P2: aaBB (hoa trắng, quả dài)

Sơ đồ lai từ P đến F₁:

Copy      P1: AaBb 
         x
        aabb 
      -----------------------
          F₁: 3 AaBb (hoa tím) : 1 aabb (hoa trắng)

Tổng kết

• Câu 1.a: P1 = AABB, P2 = aabb.
• Câu 1.b: Cây lai là aabb.
• Câu 1.c: P1 có thể là AaBB và P2 là aabb (hoặc không xác định nếu P1, P2 đồng hợp lặn ứng với hoa trắng).