Hãy nhập câu hỏi của bạn vào đây, nếu là tài khoản VIP, bạn sẽ được ưu tiên trả lời.
1. Đặt vấn đề
Một câu tiếng Việt hiện nay có thể được phân tích theo nhiều phương pháp. Phổ biến nhất là bốn phương pháp sau: (1) theo cấu trúc chủ - vị (ngữ pháp truyền thống), (2) theo cấu trúc vị từ - tham thể (ngữ pháp ngữ nghĩa), (3) theo cấu trúc đề - thuyết(ngữ pháp chức năng), và (4) theo cấu trúc cái cho sẵn - cái mới (lý thuyết phân đoạn thực tại).
Các phương pháp này được xây dựng dựa trên ba bình diện nghiên cứu câu: kết học, nghĩa học và dụng học. Trong đó, phân tích câu theo cấu trúc chủ - vị thuộc bình diện kết học của câu, cấu trúc vị từ - tham thể thuộc bình diện nghĩa học, cấu trúc cái cho sẵn - cái mới thuộc bình diện dụng học. Riêng phương pháp phân tích câu theo cấu trúc đề - thuyết thì lại được quan niệm theo nhiều cách khác nhau. Cao Xuân Hạo không xếp đề - thuyết vào bình diện kết học, song ông cũng băn khoăn khi xếp đề - thuyết vào bình diện dụng học [4, tr. 11].
2. Trong bài viết này, chúng tôi sẽ phân tích mẫu một số câu cụ thể theo từng phương pháp; nêu ưu thế, hạn chế của mỗi phương pháp và sự tương quan/ mối quan hệ của các phương pháp với nhau.
2.1. Phương pháp phân tích câu theo cấu trúc chủ - vị
Đây là phương pháp lâu đời nhất của ngữ pháp truyền thống, được xây dựng dựa trên ba quan hệ ngữ pháp cơ bản của câu: quan hệ đẳng lập, quan hệ chính phụ và quan hệ chủ vị. Muốn vẽ được mô hình câu theo phương pháp này, phải xác định được ba quan hệ trên. Qui ước vẽ như sau: với quan hệ đẳng lập, không vẽ mũi tên ở cả hai chiều; với quan hệ chính phụ, vẽ mũi tên hướng về thành tố chính; với quan hệ chủ vị, vẽ mũi tên ở cả hai chiều.
a. Một số ví dụ mẫu
Công ty chúng tôi // sẽ thi công một tòa nhà 24 tầng.
ĐN ĐN
ĐN ĐN
BN
C V
-> Đây là câu đơn.
Bỗng một bàn tay / đập (vào) vai // khiến hắn / giật mình.
TTN BN C V
C V BN
CN VN
-> Đây là câu phức thành phần chủ ngữ và thành phần bổ ngữ.
b. Ưu thế của phương pháp phân tích câu theo cấu trúc chủ - vị
Đối với người Việt, chủ ngữ và vị ngữ là những khái niệm hết sức quen thuộc. Đây lại là phương pháp ra đời sớm, được nghiên cứu nhiều, nên hệ thống lý thuyết tương đối sáng rõ. Các thành tố cấu tạo nên câu được phân tích hết sức tỉ mỉ và cạn kiệt. Không có bất kỳ một từ nào trong câu không được làm rõ, dù đó là thực từ hay hư từ. (Theo chúng tôi, trong số bốn phương pháp phân tích câu, đây là phương pháp phân tích chi tiết nhất). Quan hệ giữa các từ trong cụm từ, quan hệ giữa các cụm từ với nhau luôn được thể hiện rõ ràng. Chức năng của các thành phần câu được phản ánh một cách rất cụ thể. Nếu dạy cho học sinh phân tích câu theo cách này, người học dễ dàng xây dựng những câu đúng ngữ pháp, chuẩn mực.
Phương pháp này có hạn chế sau đây. Khi nói một câu, cái quan trọng là ta truyền đi một thông tin. Phân tích câu theo cấu trúc chủ - vị chỉ quan tâm đến bình diện hình thức của câu mà không làm nổi rõ vấn đề trọng tâm thông báo của câu. Các thành phần câu được gọi tên thuần tuý theo kiểu ngữ pháp, không rõ chức năng ngữ nghĩa. Cách phân tích này quá tỉ mỉ, nên không phải lúc nào cũng có thể ứng dụng được cho mọi câu tiếng Việt, đặc biệt là những câu trong giao tiếp sinh hoạt hàng ngày, những câu có cấu trúc hơi khác thường.
2.2. Phương pháp phân tích câu theo cấu trúc vị từ - tham thể
Người khơi nguồn cho phương pháp phân tích câu theo cấu trúc vị từ - tham thể là L.Tesnière với lý thuyết diễn trị (vào khoảng những năm 30 của thế kỷ trước). Ông đã gợi ra một giải pháp nghĩa học độc lập cho việc phân tích câu. Sau ông, nhiều nhà ngôn ngữ học quan tâm đến vấn đề này. Đó là C.J. Fillmore, M.A.K. Halliday, W.Chafe, C. Hagège, S.C.Dik… Để phân tích được câu theo phương pháp này, trước hết phải xác định được vị từ trung tâm, sau đó xác định các tham thể bắt buộc xoay xung quanh vị từ đó, cuối cùng là xác định các tham thể mở rộng.
a. Một số ví dụ mẫu
Ngày 8-3, tôi tặng cho người yêu một bó hoa hồng.
TTMR TTBB VTTT TTBB TTBB
(thể thời gian) (hành thể) (tiếp thể) (đối thể)
Con mèo nhảy mạnh làm đổ lọ hoa.
TTBB (thể nguyên nhân) VTTT TTBB (đối thể)
Tôi lại tưởng anh ta không muốn đến.
TTBB (thể cảm nghĩ) VTTT TTBB (thể nội dung)
Phương pháp phân tích câu theo cấu trúc vị từ – tham thể có ưu thế sau: Các thành tố trong cấu trúc vị từ - tham thể phản ánh sự tương ứng về nghĩa của chúng với các sự vật trong thực tế khách quan. Toàn bộ nội dung câu phản ánh một sự tình của thế giới ấy. Thông qua cấu trúc này, ta hiểu hơn về sự gắn bó giữa ngôn ngữ học với cuộc sống con người.
Phương pháp phân tích câu theo cấu trúc vị từ - tham thể có hạn chế là không quan tâm đến các hư từ. Vì vậy, mối quan hệ giữa...
Đi xong quả núi đầu tiên bà thấy quả núi thứ 2
đi xong quả núi thứ 2 bà thấy quả núi thứ 3
đi xong quả núi thứ 3 bà thấy mệt
Mỗi ngày đến trường là một ngày vui, em đến trường được học biết bao nhiêu điều hay, và muốn học tốt nữa thì về nhà em cũng phải học bài. Chính vì thế mà bố em cũng đã mua cho em một chiếc bàn học thật xinh xắn. Và cái bàn học xinh xắn của em lại được đặt kề cửa sổ nhìn ra vườn cây xanh rợp bóng.
Bàn học được bố em mua về đã được làm bằng gỗ công nghiệp, mặc dù chưa phải là gỗ tốt nhưng nhờ được đánh véc-ni nên rất bóng loáng và đẹp đẽ. Chiếc bàn lại còn có cùng màu nâu sẫm như ghế và giá sách. Mặt bàn học của em có hình chữ nhật, còn với bề dài đúng một sải tay em còn bề rộng bề rộng em đo được 3 gang tay của em như lại hơi dốc xuống một chút về phía em đặt ghế, chính điều này cũng như đã tạo tư thế thoải mái khi em ngồi viết. Chiếc bàn có màu vàng vangf của véc-nin thật đẹp, những hình như vân gỗ nổi lên cũng đẹp.
Còn về phí mép bàn phía trước có một đường rảnh dài, và nó như lại bị lõm xuống giúp em đựng bút, thước, tẩy… hay những đồ vật nho nhỏ như không bị lăn xuống theo độ dốc của bàn. Phía bên dưới mặt bàn là một ngăn hộc khá rộng, ngăn bàn này em có thể kéo ra đóng vào dễ dàng khi nắm vào cái tay cầm bằng sắt thật là tiện dụng biết bao nhiêu. Trong ngăn bàn em có thể để chiếc cắp sách như chiếc bàn ở trường vậy. Nhưng chiếc bàn học này em lại để giấy thủ công, còn chiếc cặp lại có một chỗ treo ngay ở rìa chiếc chân bàn thật vững chắc kia. Bàn học của em có 4 chân thật là chắc chắn, cho dù em có để nhiều sách đi chăng nữa thì nó cũng không hề lay chuyển. Bàn chắc chắn cho em yên tâm học bài.
Mỗi ngày đến trường là một ngày vui, em đến trường được học biết bao nhiêu điều hay, và muốn học tốt nữa thì về nhà em cũng phải học bài. Chính vì thế mà bố em cũng đã mua cho em một chiếc bàn học thật xinh xắn. Và cái bàn học xinh xắn của em lại được đặt kề cửa sổ nhìn ra vườn cây xanh rợp bóng.
Bàn học được bố em mua về đã được làm bằng gỗ công nghiệp, mặc dù chưa phải là gỗ tốt nhưng nhờ được đánh véc-ni nên rất bóng loáng và đẹp đẽ. Chiếc bàn lại còn có cùng màu nâu sẫm như ghế và giá sách. Mặt bàn học của em có hình chữ nhật, còn với bề dài đúng một sải tay em còn bề rộng bề rộng em đo được 3 gang tay của em như lại hơi dốc xuống một chút về phía em đặt ghế, chính điều này cũng như đã tạo tư thế thoải mái khi em ngồi viết. Chiếc bàn có màu vàng vangf của véc-nin thật đẹp, những hình như vân gỗ nổi lên cũng đẹp.
Còn về phí mép bàn phía trước có một đường rảnh dài, và nó như lại bị lõm xuống giúp em đựng bút, thước, tẩy… hay những đồ vật nho nhỏ như không bị lăn xuống theo độ dốc của bàn. Phía bên dưới mặt bàn là một ngăn hộc khá rộng, ngăn bàn này em có thể kéo ra đóng vào dễ dàng khi nắm vào cái tay cầm bằng sắt thật là tiện dụng biết bao nhiêu. Trong ngăn bàn em có thể để chiếc cắp sách như chiếc bàn ở trường vậy. Nhưng chiếc bàn học này em lại để giấy thủ công, còn chiếc cặp lại có một chỗ treo ngay ở rìa chiếc chân bàn thật vững chắc kia. Bàn học của em có 4 chân thật là chắc chắn, cho dù em có để nhiều sách đi chăng nữa thì nó cũng không hề lay chuyển. Bàn chắc chắn cho em yên tâm học bài.
Xem thêm: Kể lại câu chuyện Cây tre trăm đốt theo lời kể anh Khoai
Và cứ mỗi khi học xong em thường thu dọn sách vở và các thứ trên mặt bàn cho gọn ghẽ rồi lau bàn bằng khăn vải mềm cho thật là sạch. Em không bao giờ viết hay vẽ bậy nên bàn. Vì em em quý chiếc bàn này và thỉnh thoảng em lại xếp chỗ sách vở gọn nhất nhìn chiếc bàn vẫn như mới vậy.
Em yêu quý cái bàn này lắm bởi ngày nào nó cũng cùng em học tập miệt mài và trở thành con ngoan và trò giỏi.
Hồ Sông đà , Vịnh Cam Ranh , cái bàn
Hồ Sông Đà
Vịnh Cam Ranh
Ghế, bàn, giường
@Bảo
#Cafe
nhà trắng ở Mỹ
xét về kinh nghiệm của tớ thì
nếu gà có trước thì trứng lấy từ đâu để nở ra gà
mà nếu trứng có trước thì lấy gà đâu dể nở ra trứng
=> tớ chịu
lông vũ bạn nhé
la khong khi