Question

[Vương Đắc Đại]

Hãy lập kế hoạch tự mình ủ phân hữu cơ để bón cho cây trồng.

Answer 1

[An Lê]

1. Chuẩn bị địa điểm và vật liệu ủ

• Địa điểm ủ:
• • Chọn một vị trí thoáng mát, có bóng râm nhẹ để tránh phân bón bị khô quá nhanh hoặc quá ẩm ướt.
  • Nơi ủ cần có khả năng thoát nước tốt để tránh úng.
  • Nên gần nguồn nước để tiện tưới ẩm khi cần.
  • Tránh xa khu vực sinh hoạt của gia đình để không bị ảnh hưởng bởi mùi (nếu có).
  • Tránh nguồn điện (khi tưới sẽ vương nước ra ổ điện)
• Thùng/khay ủ:
• • Thùng ủ kín: Phù hợp cho không gian nhỏ, giúp giữ ẩm và nhiệt tốt, ít gây mùi. Có thể mua sẵn hoặc tự chế từ thùng phi nhựa, thùng gỗ có nắp đậy và lỗ thông hơi.
  • Đống ủ trực tiếp trên đất: Phù hợp cho không gian rộng, đơn giản và ít tốn kém. Bạn chỉ cần gom vật liệu thành đống trên nền đất trống.
  • Khay ủ có lưới: Giúp thông khí tốt hơn.
• Dụng cụ cần thiết:
• • Xẻng (nhỏ, trung bình)
  • Bình tưới nước.
  • Găng tay làm vườn.

2. Phân loại và chuẩn bị vật liệu ủ

Vật liệu ủ phân hữu cơ được chia thành hai nhóm chính: vật liệu xanh (nguồn Nitơ) và vật liệu nâu (nguồn Carbon). Tỷ lệ lý tưởng là khoảng 2 phần vật liệu nâu : 1 phần vật liệu xanh.

• Vật liệu xanh (nguồn Nitơ - ẩm ướt, phân hủy nhanh):
• • Cặn bã rau củ quả, vỏ trái cây (trừ những loại quá nhiều dầu như vỏ bơ, hoặc quá chua như cam, chanh với số lượng lớn).
  • Bã cà phê, bã trà.
  • Cỏ tươi, lá cây non
  • .....
• Vật liệu nâu (nguồn Carbon - khô, phân hủy chậm hơn):
• • Lá khô, cành cây khô nhỏ (cần cắt nhỏ).
  • Rơm rạ, mùn cưa, dăm gỗ.
  • Giấy báo xé nhỏ, bìa carton không tráng (tránh giấy bóng, giấy màu).
  • Trấu.
  • Vỏ trứng (nên rửa sạch và nghiền nhỏ).

Những thứ không nên cho vào đống ủ:

• Thịt, xương, sản phẩm từ sữa, dầu mỡ (dễ thu hút côn trùng, động vật gặm nhấm và gây mùi hôi).
• Cây bị bệnh, cỏ dại có hạt (có thể lây bệnh cho cây trồng hoặc làm lây lan cỏ dại).
• Các loại nhựa, kim loại, thủy tinh.

3. Quy trình ủ phân hữu cơ

• Lớp lót cơ bản: Bắt đầu bằng một lớp vật liệu nâu dày khoảng 10-15cm dưới đáy thùng hoặc đống ủ để giúp thoát nước và thông khí.
• Xây dựng các lớp:
• • Tiếp theo là một lớp vật liệu xanh dày khoảng 5-10cm.
  • Sau đó phủ một lớp vật liệu nâu.
  • Cứ xen kẽ các lớp xanh và nâu. Mỗi lớp nên được tưới ẩm nhẹ như bọt biển vắt khô.
  • Nếu có, có thể rắc một lớp mỏng đất vườn hoặc phân hoai mục giữa các lớp để cung cấp vi sinh vật giúp quá trình phân hủy nhanh hơn.
• Giữ độ ẩm: Đống ủ cần được giữ ẩm tương tự như một miếng bọt biển ẩm. Nếu quá khô, quá trình phân hủy sẽ chậm lại. Nếu quá ướt, đống ủ sẽ bị yếm khí và bốc mùi. Tưới nước khi thấy khô.
• Trộn đảo:
• • Ít nhất mỗi tuần một lần, dùng xẻng hoặc cào trộn đảo đều đống ủ. Việc này giúp cung cấp oxy cho vi sinh vật hoạt động, tăng tốc độ phân hủy và làm đều nhiệt độ trong đống ủ.
  • Quá trình trộn đảo cũng giúp kiểm soát mùi hôi.
• Kiểm soát nhiệt độ: Đống ủ hoạt động tốt sẽ tạo ra nhiệt. Bạn có thể cảm nhận nhiệt độ bằng tay. Nhiệt độ cao cho thấy vi sinh vật đang hoạt động mạnh mẽ.

4. Dấu hiệu phân hữu cơ đã hoai mục

Quá trình ủ phân hữu cơ thường mất từ 2 tháng đến 6 tháng tùy thuộc vào vật liệu, điều kiện môi trường và mức độ chăm sóc. Phân đã hoai mục hoàn toàn sẽ có các đặc điểm sau:

• Màu sắc: Nâu sẫm hoặc đen.
• Mùi: Mùi đất mục, không còn mùi rác hay mùi hôi.
• Kết cấu: Tơi xốp, không còn nhận ra được các vật liệu ban đầu.
• Nhiệt độ: Nhiệt độ trong đống ủ đã nguội trở lại bằng nhiệt độ môi trường.

5. Sử dụng phân hữu cơ

• Trộn vào đất trồng: Phân hữu cơ hoai mục là nguồn dinh dưỡng tuyệt vời để cải tạo đất, giúp đất tơi xốp, giữ ẩm tốt và cung cấp dưỡng chất cho cây.
• Bón lót: Trộn một lớp phân hữu cơ vào hố trồng trước khi trồng cây.
• Bón thúc: Rải một lớp mỏng phân xung quanh gốc cây và xới nhẹ đất.
• Ủ trà phân (compost tea): Ngâm phân hữu cơ trong nước một vài ngày để tạo ra dung dịch dinh dưỡng lỏng dùng để tưới cây.

Answer 2

[Nguyễn Hoàng Anh Thư]

1. Mục đích

Em muốn tự ủ phân hữu cơ để bón cho cây trồng trong vườn, giúp cây lớn nhanh và bảo vệ môi trường.

2. Nguyên liệu

Vỏ trái cây, rau củ hỏng, lá cây tươi

Lá khô, giấy vụn, mùn cưa

Đất vườn hoặc phân khô

Nước sạch

3. Dụng cụ

Thùng nhựa có nắp hoặc hố đất để ủ

Xẻng để đảo trộn phân

Vải che hoặc lưới thoáng

4. Cách thực hiện

Bước 1: Chọn nơi ủ thông thoáng, tránh mưa trực tiếp

Bước 2: Cắt nhỏ nguyên liệu để dễ phân hủy

Bước 3: Trộn các loại nguyên liệu theo lớp xen kẽ

Bước 4: Tưới nước giữ ẩm vừa phải

Bước 5: Đậy nắp và đảo phân mỗi tuần

Bước 6: Sau 1–2 tháng, phân hoai mục có thể bón cho cây

5. Ghi chú

Không dùng rác có dầu mỡ, nhựa hay thức ăn thừa

Khi phân có màu nâu đen và mùi dễ chịu là dùng được