Đọc văn bản sau:
Có một miền quê
(Vũ Tuấn)
Có một miền mọc trắng cỏ Lau
Là quê tôi, đi xa rồi luôn nhớ
Khắc khoải trong tim, bồi hồi nhịp thở
Mong trở về nghe khúc hát mẹ ru.
Có một miền, Lau mọc trắng vần thơ
Là quê hương, cha ngày đêm mong đợi
Áo bạc sờn trong nắng chiều vời vợi
Mồ hôi cha mặn cả những cánh đồng.
Có một miền cho ngô lúa đơm bông
Hạt gạo thảo thơm, vai gầy của mẹ
Như cánh cò thân thương nhỏ bé
Vất vả tảo tần, trong nắng, trong mưa…
Có một miền mà khi tôi đi xa
Luôn muốn về, những trưa hè yên ả
Bát chè xanh, thắm tình quê vất vả
Mẹ gánh cuộc đời, xộc xệch thời gian...
Có một miền tôi chẳng thể nào quên
Quê nội thân thương như bàn tay chai sạn
Khóe mắt nồng cay, trong chiều chạng vạng
Ơi quê nhà! Tôi gọi mãi trong tim...
(In trong tập Quê hương trong tôi, Vũ Tuấn, NXB Văn Học, 2021, trang 48)
Thực hiện các yêu cầu:
Câu 1 (0,5 điểm). Chủ đề của bài thơ là gì?
Câu 2 (0,5 điểm). Trong bài thơ, hình ảnh quê hương được tác giả nhắc đến qua những từ ngữ, hình ảnh nào?
Câu 3 (1,0 điểm). Phân tích tác dụng của biện pháp điệp ngữ “Có một miền” được sử dụng trong bài thơ.
Câu 4 (1,0 điểm). Em hiểu như thế nào về hai dòng thơ sau?
Áo bạc sờn trong nắng chiều vời vợi
Mồ hôi cha mặn cả những cánh đồng.
Câu 5 (1,0 điểm). Từ thông điệp của bài thơ, em hãy viết một đoạn văn khoảng 5 – 7 dòng trả lời câu hỏi: Người trẻ cần có trách nhiệm gì với quê hương, đất nước?
Câu 1 (0,5 điểm).
Chủ đề của bài thơ:
Bài thơ thể hiện tình yêu sâu nặng, nỗi nhớ da diết và niềm tự hào của tác giả đối với quê hương – nơi gắn bó với tuổi thơ, cha mẹ, những ký ức bình dị và thiêng liêng.
Câu 2 (0,5 điểm).
Hình ảnh quê hương trong bài thơ được gợi lên qua những từ ngữ, hình ảnh:
→ Những hình ảnh giản dị, gần gũi mà đậm chất quê hương.
Câu 3 (1,0 điểm).
Tác dụng của biện pháp điệp ngữ “Có một miền”:
Câu 4 (1,0 điểm).
Hiểu về hai dòng thơ:
Câu 5 (1,0 điểm).
Đoạn văn:
Người trẻ hôm nay cần có trách nhiệm giữ gìn và phát huy những giá trị tốt đẹp của quê hương, đất nước. Đó là tình yêu, sự biết ơn đối với nguồn cội, những người đã vất vả dựng xây quê hương. Người trẻ cần học tập tốt, sống có lý tưởng, đóng góp bằng hành động thiết thực như bảo vệ môi trường, giữ gìn truyền thống văn hóa và tích cực tham gia các hoạt động cộng đồng. Chỉ khi hiểu rõ quê hương mình, chúng ta mới có thể góp phần xây dựng đất nước giàu mạnh và nhân văn hơn.