Question

[Cô Nguyễn Hoa]

Nhận xét về đời sống xã hội và văn hóa thời Đinh – Tiền Lê.

Answer 1

[Đoàn Đức Thành]

1. Đời sống xã hội

• Xã hội phong kiến sơ khai: Nhà nước phong kiến tập quyền đầu tiên được hình thành, vua nắm quyền lực tuyệt đối. Tuy nhiên, bộ máy quan lại còn đơn giản, dựa nhiều vào tầng lớp quý tộc và tướng lĩnh quân sự.
• Phân hóa giai cấp rõ rệt: Xã hội có sự phân chia thành các tầng lớp gồm vua, hoàng tộc, quan lại, địa chủ, nông dân, thợ thủ công và nô tì. Đặc biệt, nô tì chiếm một số lượng đáng kể do ảnh hưởng từ thời kỳ trước.
• Làng xã đóng vai trò quan trọng: Đời sống kinh tế dựa vào nông nghiệp, nhân dân chủ yếu sinh sống trong các làng xã tự quản, nơi vẫn duy trì các phong tục tập quán truyền thống.
• Luật pháp nghiêm khắc: Vua Đinh Tiên Hoàng áp dụng chính sách trị nước bằng pháp luật hà khắc để bảo vệ chính quyền non trẻ, điển hình là việc xử phạt nghiêm minh (đóng cọc bêu đầu kẻ phản loạn).

2. Đời sống văn hóa

• Tín ngưỡng và tôn giáo phát triển:
• • Phật giáo giữ vai trò quan trọng, được các triều đại ủng hộ và trở thành quốc giáo. Chùa chiền được xây dựng nhiều, Phật giáo ảnh hưởng mạnh đến đời sống tinh thần của nhân dân.
  • Đạo giáo và tín ngưỡng dân gian như thờ cúng tổ tiên, thần linh, anh hùng dân tộc cũng phổ biến. Đặc biệt, việc thờ cúng vua Đinh, vua Lê và các tướng lĩnh có công là dấu hiệu của tín ngưỡng bản địa.
• Chữ viết và giáo dục: Chữ Hán được sử dụng trong bộ máy cai trị, nhưng chưa có hệ thống giáo dục chính quy. Việc học tập chủ yếu diễn ra trong các gia đình quý tộc hoặc chùa chiền.
• Nghệ thuật dân gian phát triển: Ca dao, dân ca, lễ hội dân gian được duy trì, phản ánh đời sống tinh thần phong phú của nhân dân. Các hình thức biểu diễn nghệ thuật như múa rối nước có thể đã xuất hiện từ giai đoạn này.

Kết luận

Thời kỳ Đinh – Tiền Lê là giai đoạn bản lề trong lịch sử dân tộc, đặt nền móng cho sự phát triển của nhà nước phong kiến độc lập. Đời sống xã hội còn nhiều bất ổn, nhưng văn hóa dân tộc ngày càng khởi sắc, thể hiện bản sắc riêng của người Việt sau hàng nghìn năm Bắc thuộc.