phân tích bài thơ khi con tu hú của Tố Hữu
ko copy ở trên mạng nhé
K
Khách
Hãy nhập câu hỏi của bạn vào đây, nếu là tài khoản VIP, bạn sẽ được ưu tiên trả lời.
AO
14
23 tháng 3 2018
1. I sometimes go to the movies with my mother
2. She is always a good student.
3. He drinks coffee every morning at home.
4. My parents never go to work on the weekend.
5. My sister goes swimming twice a week.
6. It is always hot in the summer.
7. What do you often do when it's cold.
8. My father usuallys goes to Vung Tau every Sunday.
9. He is sometimes busy every night.
10. This place is rarely noisy in the morning.
AI
22 tháng 3 2018
Gia đình tôi sẽ về thăm nhà ông bà ở Kiên Giang vào mùa hè tới. Tôi đang rất trông ngóng để được gặp họ và gặp căn nhà xinh đẹp mà tôi rất yêu quý. Đó là một căn biệt thự nhỏ cổ kiểu Pháp với ống khói và những của số hình vòng cung cũ kĩ. Căn nhà màu xanh nhạt màu mà tôi rất thích. Nhà có hai tầng lầu và một sân thượng. Phòng khách và nhà bếp nằm ở tầng một. Ông của tôi đặt một bộ sofa bằng gỗ, một chiếc tivi cũ và một bể cá cảnh nhỏ với nhiều đàn cá đủ màu trong phòng khách. Phía sau phòng khách là nhà bếp. Những vật dụng ở đây đã khá cũ kĩ trừ bếp ga và tủ lạnh. Bà của tôi nói rằng bà có rất nhiều kỷ niệm trong căn bếp này bời vì bà dành hầu như toàn bộ cuộc đời để làm công việc nhà và nấu nướng. Kế bên nhà bếp là một chiếc chuồng gà đáng yêu nơi mà bà hay lấy trứng để làm món bánh nướng trứng ngon tuyệt vời. Có ba phòng ngủ và một phòng thờ nơi luôn được quét dọn sạch sẽ ở trên tầng thứ hai. Phòng ngủ rất đơn giản và cũ kỹ. Tôi phải thừa nhận rằng phòng ngủ ở đây trông có vẻ rất âm u. Khi tôi còn nhỏ, tôi luôn suy nghĩ về những điều đáng sợ sẽ xảy đến với tôi nếu tôi ngủ. Và không có chuyện gì xảy đến cả, đó là do tôi tưởng tượng ra mà thôi. Phần cuối cùng trong căn nhà là sân thượng-thế giới riêng của ông. Ông nuôi rất nhiều loài lạ và đẹp có cái tên rất khó nhớ. Ông để cho chim chóc đậu trên những cái cây đã được trồng từ rất lâu rồi. Vào mỗi buổi sáng, ông bà của tôi cùng nhau tập thể dục và tận hưởng không khí mát lành trên đây cùng với nhau. Đối với mọi người đó có thể chỉ là một căn nhà bình thường nhưng đối với tôi đó là căn nhà tuyệt vời nhất trên thế giới.
27 tháng 4 2018
1. My house is a + loại nhà. It is near/in + địa điểm, surrounded by + những thứ xung quanh ngôi nhà. There are ... rooms in my house and I my bedroom best. It has a big garden so that I can grow many vegetables and flowers there. There are/is ............ in front of the house. Behind the house are/is ........... The living room has + đồ vật. The kitchen................ My bedroom has ......................... There is a big window so my room is warm in winter and cool in summer. I love my house very much!
2. My school is a very beautiful, big and large school. The shool has a lot of trees and the a school yard. It has a library, a computer room and a sporting yard for students to play. There are many modern equipments. The students of the school are friendly and the teachers are good, too. The lessons starts at 7:00 am to 11:30 am and it would be only 5 lessons in the day. The school has a lot of flowers and lawns green. Listed under the trees row of stone for us to read books and talk after each lessons. Every classrooms are clean. The classroom are full of fans, light, tables and chairs. I love my school very much!
27 tháng 4 2018
1. My house is a + loại nhà. It is near/in + địa điểm, surrounded by + những thứ xung quanh ngôi nhà. There are ... rooms in my house and I my bedroom best. It has a big garden so that I can grow many vegetables and flowers there. There are/is ............ in front of the house. Behind the house are/is ........... The living room has + đồ vật. The kitchen................ My bedroom has ......................... There is a big window so my room is warm in winter and cool in summer. I love my house very much!
2. My school is a very beautiful, big and large school. The shool has a lot of trees and the a school yard. It has a library, a computer room and a sporting yard for students to play. There are many modern equipments. The students of the school are friendly and the teachers are good, too. The lessons starts at 7:00 am to 11:30 am and it would be only 5 lessons in the day. The school has a lot of flowers and lawns green. Listed under the trees row of stone for us to read books and talk after each lessons. Every classrooms are clean. The classroom are full of fans, light, tables and chairs. I love my school very much!
E
22 tháng 3 2018
My favorite school is a beautiful school. It is a big and large school. The school has many trees and there has enough stadiums and sporting yards for students to play. The thing I expect the most, that is a great learning school with many modern equipments. One more thing, the students of the school are friendly and helpful and the teachers are good too. That's all of the school in my dream.
our teacher are friendly and kind. at school , learn many suject such as : English , Math ,Art ,... .I English best because it's very entertaining and importan . at break, I have a lot of activies : skipping rope , hiding and seeking ,...so on . each day at school is a happy day .I love my school very much .
E
22 tháng 3 2018
2.Last summer, I and my friends go to Vung Tau by motobike. we have two interesting days in Vung Tau city. We start my trip on 6h AM. after 1 hour, We get to Long Thanh stop stations. we have stopped there for 15 minutes anh drink fresh cow's milk. Then we continue my trip to vung tau city. after 1 hour we get vung tau city. many hotel and motel but we had to spend hard 1 hour to look up a hotel for staying. the hotel which we stay is a small nice hotel, from our hotel we can see the beach and it had a good view. Because we have a long trip by motobike so that we are very tired. after check in we only want to sleeping. I don't know, what do other peoples do but when I wake up and walk to outside. I see my friends drinking coffee. at that 2 o'clock PM. we have spent 2 hours for drinking coffee after that we go to the beach to swim. at the evening, we have a round in vung tau by motobike. verybody want to see vung tau by night until 10 o'clock we return back our hotel. and all night, we play card togethe. on the morning tomorrow. we walk to the beach and swim with the local peoples and anothe tourists. after that we go to coffee shop and chat togethe. until 12 o'clock we have lunch and 3 o'clock we come back to hcm city. we arrived hcm at 5 o'clock. we bye togethe. and end 2 interesting day in vung tau.
3.
Hanoi, located in northern Vietnam, lies on the Red River delta about 90 km (56 mi) from the coast. The city’s climate is classified as “warm, humid subtropical” – which essentially means cool, dry winters and hot, wet summers. Saigon, meanwhile, is located mear the southern tip of the country and has a tropical climate, with wet season and a dry season rather than a defined summer and winter, and hot temperatures all year round.
This marked difference in climate means that the two cities can almost seem to belong to two different countries at times – such as in January, when Hanoi is experiencing average temperatures of around 20C whilst Saigon’s hovers in the early 30s. Generally speaking, Hanoi has its most pleasant weather in the autumn (mid-September to late November), whilst Saigon is best visited during the dry, hot months from December to April.
In terms of geography, Saigon’s focal point is the river running through its heart, while Hanoi is characterised by the lakes that surround it, of which Hoan Kiem Lake, West Lake, Halais Lake, Thien Quang Lake and Bay Mau Lake are the best-known. Hoan Kiem in parular is something of a symbol of the city, with the Turtle Pagoda at its centre and groups of local people relaxing, practising t’ai chi and pursuing other leisure activities.
As Vietnam’s capital for nearly one thousand years, Hanoi is widely regarded as the country’s cultural centre, with layers upon layers of history visible in its streets, buildings and landmarks – and more significant cultural sites than any other city in Vietnam.
From 1010 until 1802 it served as the country’s polial centre until the baton was passed to Hue, Vietnam’s imperial capital between 1802 and 1945. In 1887 it became the capital of French Indochina; in 1940 it was briefly occupied by the Japanese before being liberated in 1945; it briefly served as the seat of the Viet Minh government after Ho Chi Minh declared the independence of Vietnam, but was then reoccupied by the French in 1946 before finally becoming the capital of an independent North Vietnam in 1954, after nine years of fighting. Finally, in 1976 and after a very chequered history, Hanoi became the capital of reunified Vietnam, and so it remains today.
Each of these successive dynasties and administrations has left its mark on Hanoi, with ancient monuments such as the Temple of Literature, the One Pillar Pagoda and the 900-year-old ruins of the old Hanoi Citadel standing cheek by jowl with French colonial villas and mansions, the Grand Opera House, the Presidential Palace and even more recently with plentiful skyscrapers (including the tallest and second-tallest in Vietnam and the second-tallest in Southeast Asia).
Unsurprisingly, this rich historical heritage has left Hanoi with an excellent collection of museums and monuments to keep the visitor busy. Besides those mentioned above, you can also visit the mausoleum and stilt house of Ho Chi Minh, North Vietnam’s charisma wartime leader. The Old Quarter, meanwhile, preserves its original street layout from pre-colonial times and is a wonderful place to eat and shop – with small artisans and merchants, cafes, restaurants and bars.
In comparison with Hanoi, Saigon hasn’t even been in Vietnam for very long – only since the 17th century in fact. For the beginning of its history, Saigon was known as Prey Nokor: the most important commercial seaport of the Khmer Empire, based in modern-day Cambodia.
Since then, Saigon has gone through almost as many changes in leadership as Hanoi: the Vietnamese seized and annexed it in the 17th century; the French and Spanish conquered it in 1859; it became the capital of the anti-communist independent republic of South Vietnam during the war years from 1955 until 1975, then fell to the Viet Minh and was renamed Ho Chi Minh City in honour of the communist leader of the north.
Since most of the fighting during the Vietnam War occurred in the south, Saigon is the place to see war-era museums and relics, such as the Ho Chi Minh City Museum, the Revolutionary Museum, the Museum of Southeastern Armed Forces, the War Remnants Museum and the hauntingly evocative Cu Chi Tunnels, used by guerilla fighters.
To most, Saigon is the food capital of Vietnam, with the country’s widest variety of both Vietnamese and international cuisine. French bakeries show influence of colonial rule with fresh, cheese-filled baguettes, while regional specialities such as bun bo hue (Hue beef soup), com tam (rice and pork), and Vietnamese omelettes abound.
Hanoi’s most popular side trip is undoubtedly Halong Bay: famous for its stunning karst (limestone) pinnacles and picturesque junk boats. This is one of Vietnam’s best-known and best-loved sights, and a wonderful place to take a cruise (as we discusses in a previous blog post!). The city is also a great starting point for exploring the Sapa mountain range, home to many of Vietnam’s ethnic minorities and some great trekking options; Cuc Phuong National Park, the largest in Vietnam; the beautiful scenery of Tam Coc in Ninh Binh Province; and the Perfume Pagoda, amongst many others.
From Ho Chi Minh City you are ideally placed to explore the southern area of Vietnam, including the floating markets of the Mekong Delta (another great place to take a boat trip!); the Cu Chi Tunnels (as mentioned above); the mountainside city of Dalat; and even Phnom Penh in Cambodia – only a six-hour bus ride away.
Hanoi’s old quarter, whose streets are still named according to the tradesmen who used to ply their wares here in pre-colonial times, is a fantas place to explore a wildly diverse array of products and services. By contrast, Ho Chi Minh City really can’t compare – although Ben Thanh Market is worth visiting, and the city has its share of higher-end shops and glitzy shopping mallsIs mental. On this point – and this point only, perhaps – Saigon and Hanoi are pretty much even.
4.I don't usually get any presents on my birthday.
But I had a surprise on my last birthday.
I had just joined the company and we, the freshers were getting trained on different technologies. It was the 4th day of the training. I came as usual to the training room and was surprised to find a gift on my table. I knew that none of my friends would do such a thing. :D
So as the mystery person intended it to happen, I was surprised. I opened the gift and it was a Parker Pen. I always wanted one, but hadn't bought it. The surprise just made me happier and more confused. I started asking my friends who it was. All of my close friends arrived only after me.
After much inquiry, I found out that it was the trainer who had got that for me. I couldn't believe it. It had been just 3 days since she came to know me. I hadn't spoken to her about anything else than academic doubts. But still her sweetness and thoughtfulness left me speechless. She had decided to make her student happy and yes, she did. And she didn't want me knowing that it was her. That was one of the most precious gifts that I ever received. Not because it was an expensive pen, but because of the thoughtfulness behind it.
I kept thanking her the whole day and took her autograph with that pen on the first page of my diary. I wanted her to be the first one to write from that pen. :)
5.
This tip isn't for the obvious logiss, what if the concert kets sell out or the reservations at the Asian fusion restaurant fill up. Rather, the anipation of having kick ass plans hypes you up through the week and has you dancing in place once Friday rolls by. Laura Vanderkam, author of What the Most Successful People Do on the Weekend, told Oprah, "If you make a reservation on Wednesday for a Saturday-night dinner at your favorite restaurant, you'll spend the next three days imagining your pasta carbonara to come — which improves your weekend and your week."
While on-the-fly plans obviously work too, if you want to wring the most out of your weekend make sure to pencil in your fun ideas well ahead of time to get that buzz going.
You don't have to book a plane ket to Greece for this one, but push yourself to go on mini-adventures around your city or town to keep things exciting. Set a radius of how far you're willing to go, and then find cool new places to explore: Maybe it's a quaint town that looks it's made out of doll houses, or a national park that's got some interesting boulders you can climb, or maybe it's a new restaurant you've never taste-tested before. Vanderkan told entrepreneur site Fast Company, "Whatever it is, remember that life can’t just happen on vacations, so invite in some serendipity."You know how sometimes it feels there are a 100 things you'd love to do if only it was the weekend, but once Saturday rolls by all you end up accomplishing is re-watching old movies on Netflix. To make sure that doesn't happen, start a running list of dreams you'd love to see happen. Career writer Carolyn Cutrone from Business Insider pointed out, "Vanderkam suggests people create something called 'A List of 100 Dreams,' which prompts you to brainstorm anything you might want to do in life." While there might be some big goals on there "Go to Ireland to drink whiskey," there will be smaller things on there too "Try that gourmet donut place." You can focus on the smaller stuff once the weekend comes.Rather than leavng the weekend to scrub your tub, spread out your chores throughout the week so the weekend can be 100 percent dedicated to relaxation. Psychotherapist Jonathan Alpert for the Huffington Post warned, "Doing so will put pressure on you at a time when you are trying to decompress. Instead, lighten your weekend load by knocking off some of your chores during the week." Pop in laundry after dinner, tidy up the bathroom after your shower, and wake up a little earlier to straighten up your room.
Set aside a couple of hours where you're not by your phone, and instead focusing on the moment. Alpert explained, "Being constantly connected to smartphones and social media spreads your attention thin, thus sapping you of energy at a time when you’re trying to recharge." Let yourself focus on the chicken wings you got with your gal pal, rather than worrying if that text came in.
Sometimes schedules don't perfectly sync up and you're left waiting around, but take that thumb-fiddling time as an opportunity to catch up on fun things you've been neglecting. Vanderkam offered, "Read a novel instead of checking your email while waiting to pick up your 8-year-old at swim prace." Or some other examples would be grab a book you've been reading and page through it while you ride the bus to the bar, or listen to an interesting TED Talk while you wait for your friend to show up at the restaurant. If you're waiting for the laundry to finish put on a movie you've been dying to see since last year, or spend time in your Uber ride by planning that vacation you want to take at the end of the summer. This will ensure your weekend is jam packed with goodness, even if all you're doing is waiting.
Sunday is supposed to be one of the coziest days of the week: It's all about Bloody Marys, brunches, and spending some quality time with the ol' sofa. But a lot of people fall into t he trap of already beginning to dread Monday and all the work that's waiting on their desk, and so they lose out on a whole day where they could be recharging. Vanderkam pointed out, "But the thing is: At 3 p.m. on Sunday, I still have 15 hours before I'll wake up Monday morning, including seven hours before I need to go to bed. Why not seize that time?"
So how do you combat that? Make sure to have something special planned so you have no choice but to go out and have fun. Throw together a picnic, offer to host a small get-together at your apartment, or make plans to get dinner somewhere new with besties. Knowing that there's something relaxing on the roster for Sunday will make it harder for you to think about the work week that's right around the corner.
Tố Hữu sáng tác bài thơ Khi con tu hú tại nhà lao Thừa Phủ (Huế) vào mùa hè năm 1939, sau khi bị thực dân Pháp bắt giam vì “tội” yêu nước và làm cách mạng. Bài thơ thể hiện tâm trạng xốn xang, bức bối của người thanh niên cộng sản đang bị cầm tù, khi nghe thấy tiếng chim tu hú báo hiệu mùa hè đến đã muốn phá tung xiềng xích để trở về với đồng bào, đồng chí yêu thương.
Tiếng chim tu hú gọi bầy gợi cho nhà thơ nghĩ đến khung trời lồng lộng ở bên ngoài và càng cảm thấy ngột ngạt trong xà lim chật chội, càng khao khát cháy bỏng cuộc sống tự do. Tiếng chim là yếu tố gợi mở để mạch cảm xúc trào dâng mãnh liệt:
Khi con tu hú gọi bầy
Lúa chiêm đương chín, trái cây ngọt dần
Đó là tín hiệu của mùa hè rực rỡ, của sự sống tưng bừng sinh sôi nảy nở. Tiếng chim vô tình tác động đến tâm hồn người tù trẻ tuổi. Nằm trong xà lim chật hẹp, tối tăm, cách biệt với thế giới bên ngoài, nhà thơ lắng nghe tiếng chim rộn rã, lắng nghe mọi âm thanh cuộc đời bằng tâm hồn và trái tim nhạy cảm của người nghệ sĩ. Một tiếng chim thôi cũng gợi trong tâm tưởng nhà thơ cả một trời thương nhớ về những mùa hè nồng nàn của quê hương.
Mùa hè là mùa của Lúa chiêm đương chín, trái cây ngọt dần dưới cái nắng vàng óng như mật của miền Trung. Những âm thanh rạo rực và hình ảnh tươi đẹp, tràn đầy sức sống của mùa hè nối nhau hiện lên trong kí ức nhà thơ:
Vườn râm dậy tiếng ve ngân
Bắp rây vàng hạt đầy sân nắng đào
Trời xanh càng rộng càng cao
Đôi con diều sáo lộn nhào từng không…
Ôi tiếng ve! Tiếng ve ngân dài suốt thời thơ ấu, suốt tuổi học trò, làm sao quên được ! Tiếng ve gợi nhớ về những khu vườn râm mát bóng cây, những sân phơi bắp (ngô) đầy ắp nắng đào. Màu vàng của lúa, bắp; màu hồng của nắng; màu xanh của trời tạo nên những mảng màu sắc lung linh, rực rỡ của bức tranh quê. Thoang thoảng đâu đây hương lúa, hương thơm trái chín đầu mùa. Xa xa, tiếng chim tu hú lảnh lót, tiếng ve ngân ra rả trong vòm lá. Trên bầu trời cao rộng, những cánh diều chao lượn, tiếng sáo vi vu trong gió nam mát rượi chiều hè… Phải gắn bó, yêu mến quê hương sâu đậm đến độ nào thì nhà thơ mới hình dung ra một bức tranh mùa hè xứ Huế sống động đến như vậy. Đó là những mùa hè mà chàng thanh niên mười tám còn được sống tự do giữa gia đình, bè bạn, đồng bào, đồng chí thân thương.
Sáu câu-thơ lục bát uyển chuyển mở ra cả một thế giới rộn ràng, tràn trề nhựa sống. Nhiều âm thanh, hình ảnh tiêu biểu của mùa hè được đưa vào bài thơ: tiếng ve ngân trong vườn cây, lúa chiêm chín vàng trên cánh đồng, bầu trời cao rộng với cánh diều chao lượn, trái cây chín mọng ngọt lành… Tiếng chim tu hú khởi đầu và bắt nhịp cho mùa hè rộn rã âm thanh, rực rỡ màu sắc, ngạt ngào hương vị… trong cảm nhận của người tù. Đoạn thơ thể hiện khả năng cảm nhận tinh tế và khát vọng tự do cháy bỏng của người chiến sĩ cách mạng trẻ trung, yêu đời nhưng đang bị quân thù tước mất tự do.
Đang hồi tưởng về quá khứ, nhà thơ trở lại với thực tại phũ phàng của chốn lao tù:
Ta nghe hè dậy bên lòng
Mà chân muốn đạp tan phòng, hè ôi!
Thi hứng được khơi nguồn bắt đầu từ tiếng chim tu hú. Tiếng chim nhắc nhớ đến mùa hè và tạo nên sự xao động lớn trong tâm hồn thi sĩ. Cảm xúc cứ dâng lên từng đợt, từng đợt như sóng dậy, thôi thúc con người biỉt tung xiềng xích, phá tan tù ngục để trở về với cuộc sống phóng khoáng, tự do.
Dường như sức nóng của mùa hè đang rừng rực cháy trong huyết quản người thanh niên yêu nước Tố Hữu. Sức sống mãnh liệt của mùa hè chính là sức sống mãnh liệt của tuổi trẻ khát khao lí tưởng cách mạng, khát khao hoạt động, cống hiến cho dân, cho nước.
Tiếng chim tu hú là tiếng gọi thôi thúc của cuộc sống đối với người chiến sĩ cách mạng đang bị giam cầm. Bên ngoài là tự do, phóng khoáng, còn nơi đây là tù túng, bức bối:
Ngột làm sao, chết uất thôi
Con chim tu hú ngoài trời cứ kêu!
Tâm trạng đau khổ, uất ức bật thốt thành lời thơ thống thiết. Cách ngắt nhịp bất thường kết hợp với các từ ngữ có khả năng đặc tả và những từ cảm thán như truyền đến độc giả cái cảm giác uất hận cao độ và niềm khao khát cháy bỏng muốn thoát ra khỏi cảnh tù ngục, trở về với cuộc sống tự do bên ngoài của người thanh niên yêu nước đang bị giam cầm trong lao tù đế quốc.
Câu thơ chứa đựng nỗi khắc khoải, vật vã, day dứt khôn nguôi cả về thể xác lẫn tâm hồn của nhà thơ trẻ. Trong hoàn cảnh ấy, thời khắc ấy, người cộng sản phải tự đấu tranh với bản thân để làm chủ mình, vượt lên những đắng cay nghiệt ngã của lao tù đế quốc, nuôi dưỡng ý chí, giữ vững khí tiết và tinh thần đấu tranh cách mạng. Đó là một hình thức đấu tranh tích cực mà Bác Hồ rất tâm đắc khi Người rơi vào chốn lao tú của Tưởng Giới Thạch: Thân thể ở trong lao, Tinh thần ở ngoài lao. Các chiến sĩ cách mạng tiền bối trung kiên cũng đã khẳng định: Giam người khóa cả chân tay lại, Chẳng thể ngăn ta nghĩ tự do. (Xuân Thủy).
Tiếng chim tu hú cứ kêu hoài như nhắc nhở tới nghịch cảnh của nhà thơ, giục giã nhà thơ phá tung tù ngục để giành lại tự do.
Bài thơ Khi con tu hú làm theo thể thơ lục bát rất phù hợp với việc diễn tả tâm tư nhân vật. Sáu câu đầu nhịp điệu thong thả, từ ngữ trong sáng, hình ảnh tươi vui, tạo nên bức tranh mùa hè tuyệt đẹp. Bốn câu thơ sau nhịp điệu thay đổi hẳn. Câu thơ căng thẳng như chứa đựng một sức mạnh bị dồn nén chỉ chực bật tung ra. Đó là tâm trạng của người chiến sĩ cách mạng trẻ tuổi hoạt động chưa được bao lâu đã lâm vào cảnh tù ngục, lúc nào cũng khao khát tự do, muốn thoát khỏi bốn bức tường xà-lim lạnh lẽo để trở về với đồng bào, đồng chí thân yêu.
Đặc sắc nghệ thuật của bài thơ được tạo nên từ rung động tột đỉnh của cảm xúc kết hợp với bút pháp miêu tả tâm lí nhân vật vừa chân thực vừa tinh tế. Tiếng chim tu hú chỉ trong một khoảnh khắc ngắn ngủi đã làm dậy lên tất cả cảnh và tình mùa hè trong tâm tưởng nhà thơ. Người tù thấu hiểu được cảnh ngộ trớ trêu của mình trong chốn lao tù ngột ngạt, giữa lúc cuộc sống bên ngoài đang nảy nở, sinh sôi. Phải bứt tung xiềng xích, phá tan những nhà ngục hữu hình và vô hình đang giam hãm cả dân tộc trong vòng nô lệ.
Bài thơ Khi con tu hú là tiếng lòng của người chiến sĩ cộng sản trẻ tuổi tuy đang phải sống trong cảnh lao tù nhưng vẫn tràn đầy sức sống, sức trẻ, chan chứa tình yêu con người, tình yêu cuộc sống.
Bài thơ Khi con tu hú được sáng tác vào tháng 7 năm 1939, khi nhà thơ trong bước đường hoạt động cách mạng đang bị địch bắt giam tại lao Thừa Phủ - Huế. Bài thơ phản ánh tâm trạng ngột ngạt của một người cộng sản trẻ tuổi sôi nổi yêu đời bị giam cầm giữa bốn bức tường vôi lạnh. Tâm trạng ấy càng trở nên bức xúc khi nhà thơ hướng tâm hồn mình đến với bầu trời tự do ở bên ngoài. Đặc biệt giữa không gian tự do ấy bỗng vang ngân tiếng chim tu hú gọi bầy. Với âm thanh da diết đó, nỗi ngột ngạt, u uất còn dồn nén và biến thành niềm khát vọng tự do cháy bỏng không thể kìm hãm nổi:
Ta nghe hè dậy bên lòng
Mà chân muốn đạp tan phòng, hè ôi!
Mở đầu bài thơ, với tựa đề Khi con tu hú, tác giả muốn khẳng định đây là một thứ âm thanh mở ra mạch cảm xúc của toàn bài thơ. Tác động của âm thanh này đặt vào tâm cảnh của nhà thơ càng trở nên tha thiết và thôi thúc hướng đến tự do.
Ta biết rằng, người thanh niên cộng sản Tố Hữu dù bị tù đày, tra tấn nhưng không nản chí sờn lòng. Nhà thơ đã xác định:
Đời cách mạng từ khi tôi đã hiểu
Dấn thân vô là phải chịu tù đày
(Trăng trối)
Trở lại câu thơ mở đầu của bài thơ: “Khi con tu hú gọi bầy”. Đó là cái thời điểm thiết tha và thiếu thốn khi nghe con tu hú gọi bầy, tiếng gọi trở về với bạn bè, đồng đội. Tiếng chim gọi bầy càng tăng thêm nỗi cô đơn của nhà thơ giữa bốn bức tường lạnh lẽo. Tố Hữu bị bắt giam giữa lúc nhiệt tình cách mạng của tuổi thanh xuân đang sục sôi, muốn đem tất cả nhiệt huyết để cống hiến cho cách mạng.
Tiếng chim tu hú gọi bầy đã thức dậy một nỗi nhớ sâu xa trong Tố Hữu. Trong thế giới tăm tối của ngục tù, nhà thơ đã huy động nhiều giác quan để hình dung, tưởng tượng đồng quê thân thuộc ngoài kia:
Lúa chiêm đang chín, trái cây ngọt dần
Vườn râm dậy tiếng ve ngân
Bắp rây vàng hạt đầy sân nắng đào.
Một bức tranh đựơc “vẽ" trong tâm tưởng bằng nỗi nhớ da diết. Nhịp sống của đồng quê thật rộn rã và tràn đầy sức sống. “Lúa chiêm đang chín, trái cây ngọt dần”, sự vật đang vận động tiến dần đến sự hoàn thiện, hoàn mĩ (đang chín, ngọt dần). Một mùa hè đã báo hiệu, một mùa hè với những cảnh vật, âm thanh, màu sắc, ánh nắng quen thuộc. Phải là một người tha thiết yêu cuộc sống, gắn bó máu thịt với quê hương mới có nỗi nhức nhối không nguôi đến như thế!
Trí tưởng tượng của nhà thơ được chắp cánh đến với bầu trời khoáng đạt:
Trời xanh càng rộng càng cao
Đôi con diều sáo lộn nhào từng không...
Cũng là bầu trời xanh thân thiết của tuổi thơ với “đôi con diều sáo lộn nhào từng không”. Giữa khoảng trời bao la, cao, rộng vài con sáo nhào lộn như nét chấm nhỏ nhoi giữa cái mênh mông của đất trời. Hình ảnh con diều sáo lộn nhào giữa từng không cũng là niềm khát vọng được tự do của người chiến sĩ cách mạng bị giam cầm.
Niềm khát khao đó bị dồn nén lúc này đây đã bùng lên mãnh liệt:
Ta nghe hè dậy bên lòng
Mà chân muốn đạp tan phòng, hè ôi!
Ngột làm sao, chết uất thôi
Con chim tu hú ngoài trời cứ kêu!
Nhịp sống trào dâng, mời gọi, thôi thúc tràn ngập vào tận ngõ ngách tăm tối của chốn ngục tù, len lỏi vào tâm hồn người cộng sản trẻ tuổi biến thành nỗi khát khao hành động: “muốn đạp lan phòng”.
Bài thơ có 10 câu, câu mở đầu và câu kết thúc là tiếng kêu của con tu hú. Âm hưởng tiếng kêu xuyên suốt toàn bài, tiếng kêu liên hồi, khắc khoải và da diết. Tiếng kêu vang vào thế giới chật chội, tăm tối của nhà lao và tâm trạng nhà thơ trở nên bực bội, ngột ngạt, đến nỗi phải kêu lên:
Ngột làm sao, chết uất thôi.
Bài thơ khép lại nhưng là nghe tiếng tu hú “cứ kêu”, kêu hoài, kêu mãi...
Bài thơ cho ta hiểu thêm nét đẹp trong tâm hồn người cộng sản trẻ tuổi. Người chiến sĩ gang thép đó có một thế giới nội tâm rất mực phong phú, rung động mãnh liệt với nhịp đập của cuộc sống, gắn bó thiết tha với quê hương ruộng đồng, và một niềm khát khao tự do cháy bỏng.