(4.0 điểm) Đọc văn bản và thực hiện các yêu cầu từ câu 1 đến câu 5: 

     (1) Mỗi người đều có một ước mơ riêng cho mình, Có những ước mơ nhỏ nhoi như của cô bé bán diêm trong truyện cổ An-đéc-xen; một mái nhà trong đêm đông giá buốt. Cũng có những ước mơ lớn lao làm thay đổi cả thế giới như của tỷ phú Bill Gates. Mơ ước khiến chúng ta trở nên năng động một cách sáng tạo. Nhưng chỉ mơ thôi thì chưa đủ. Ước mơ chỉ trở thành hiện thực khi đi kèm với hành động và nỗ lực thực hiện ước mơ… Tất cả chúng ta đều phải hành động nhằm biến ước mơ của mình thành hiện thực.

     (2) […] Ngày bạn thôi mơ mộng là ngày cuộc đời bạn mất hết ý nghĩa. Những người biết ước mơ là những người đang sống cuộc sống của các thiên thần. Ngay cả khi giấc mơ của bạn không bao giờ trọn vẹn, bạn cũng sẽ không phải hối tiếc vì nó. Như Đôn-ki-hô-tê đã nói: “Việc mơ những giấc mơ diệu kỳ là điều tốt nhất một người có thể làm.”.

     (3) Tôi vẫn tin vào những câu chuyện cổ tích - nơi mà lòng kiên nhẫn, ý chí bền bỉ sẽ được đền đáp. Hãy tự tin tiến bước trên con đường mơ ước của bạn.

(Quà tặng cuộc sống, Thu Quỳnh và Hạnh Nguyên dịch, NXB Tổng hợp thành phố Hồ Chí Minh, 2016, tr.56 - 57)

Câu 1 (0.5 điểm). Luận đề của văn bản trên là gì?

Câu 2 (0.5 điểm). Trong đoạn (2), tác giả đã sử dụng lời dẫn trực tiếp nào?

Câu 3 (1.0 điểm). Việc sử dụng dẫn chứng trong văn bản trên có tác dụng gì?

Câu 4 (1.0 điểm). Anh/ chị hiểu như thế nào về luận điểm: “Ngày bạn thôi mơ mộng là ngày cuộc đời bạn mất hết ý nghĩa.”?

Câu 5 (1.0 điểm). Sau khi đọc xong văn bản, thông điệp nào có ý nghĩa nhất với anh/ chị? Vì sao?

Câu 1. (2,0 điểm) Viết đoạn văn (khoảng 200 chữ) phân tích yếu tố kì ảo trong văn bản Ông tiên ăn mày được trích dẫn ở phần Đọc hiểu.

Câu 2. (4,0 điểm) Hiện nay, một bộ phận không nhỏ giới trẻ thiếu sự kết nối với người thân trong gia đình. Em hãy viết bài văn nghị luận (khoảng 400 chữ) về vấn đề: Làm thế nào để xây dựng mối quan hệ gắn kết, yêu thương giữa các thành viên trong gia đình?

Câu 1. (2.0 điểm) Viết đoạn văn khoảng 200 chữ phân tích những nét đặc sắc nghệ thuật của đoạn trích ở phần Đọc – hiểu.

Câu 2. (4.0 điểm) Thực trạng ô nhiễm không khí đáng báo động ở các thành phố lớn của Việt Nam:

Ngày 31/10/2024, Báo Tuổi trẻ đưa tin: Trời Hà Nội mờ đục vì ô nhiễm, một số nơi không khí ở mức nguy hại.

Ngày 28/12/2024, Báo Thanh niên đưa tin: Sáng nay, ô nhiễm không khí ở Thành phố Hồ Chí Minh ở mức cảnh báo đỏ.

Với góc nhìn của người trẻ, theo anh/chị, làm thế nào để hạn chế ô nhiễm không khí tại các thành phố lớn ở nước ta?

II. PHẦN VIẾT (6 ĐIỂM)

Câu 1. Tôi của ngày hôm nay là những lựa chọn của tôi ngày hôm qua. (Eleanor Roosevelt)

Hãy viết một đoạn văn nghị luận (khoảng 200 chữ) bàn về sự lựa chọn của con người trong cuộc sống.

Câu 2. Viết bài văn nghị luận (khoảng 400 chữ) làm rõ nét đặc sắc về nghệ thuật kể chuyện của văn bản trong phần Đọc hiểu.

I. PHẦN ĐỌC HIỂU (4 ĐIỂM)

Đọc đoạn trích sau:

     Tôi quyết định rồi, tôi sẽ bỏ nhà đi bụi đời […]. Chạng vạng, tôi xếp đồ bỏ vô túi quẩy đi. Mới đầu tôi tính đi xa thiệt là xa kìa, nhưng nghĩ lại tôi đi xa thì ba mẹ tôi làm sao kiếm gặp. Ba mẹ tôi dứt khoát phải suy nghĩ về thái độ quá khắt khe của mình khi thấy thằng con quý tử đang lăn lóc vỉa hè. Tôi quyết định đến ngã tư chỗ rẽ về nhà ngoại, thể nào lúc ba mẹ cuống cuồng chạy đi tìm cũng qua đây […]

     Ở đó, tôi gặp thằng Lụm.

     […] Thằng Lụm rờ cái cặp đầy nhóc quần áo tôi:

     - Mầy đi đâu mà ngồi đây?

     Tôi nói dõng dạc để chứng tỏ con người mình đầy dũng cảm:

     - Đi bụi đời!

     Nó chê liền:

     - Tướng mầy mà đi bụi? Yếu như cọng bún mà nói đi bụi, mắc cười.

     Tôi giận lắm, tuy nhiên để chứng tỏ mình là người lớn, tôi nhún vai ra chiều không chấp. Tôi hỏi lại nó ra đây làm cái gì. Nó nói, nó tìm má nó. Tôi hỏi má nó ở đâu, nó lắc đầu hỏng biết. Tôi hỏi tới:

      - Sao kỳ vậy?

     Thằng Lụm “còi” nhún vai, co mình lại tuồng như ngọn gió vừa bay qua lạnh lắm vậy.

     - Hồi đó, hồi tao còn nhỏ ơi là nhỏ, má tao bỏ tao lại đây nè.

     - Là sao? - Tôi chưng hửng.

     - Tao cũng đâu có biết. Chắc má tao gặp chuyện gì đó buồn lắm, nuôi không nổi tao nên bỏ tao lại đấy. Bởi vậy tao tên Lụm đó.

     - Xạo hoài.

     Thằng Lụm lắc đầu ra chiều chán nản:

     - Thiệt đó, biết sao tao đen thui vậy hôn?- Nó chìa ra cái mặt như chàm cháy - Tao bị bỏ ngoài nắng đó. Hồi đó ở ngã tư nầy vắng hoe hà, tao nằm khóc cả buổi mà đâu có ai hay. Tới chừng đói quá tao mới khóc, tao khóc rổn rổn luôn, tao mạnh miệng từ hồi nhỏ mà. Rồi cái có bà dì bán bánh mì chạy lại, bồng lên, đâu có sữa, bà dì mới móc ruột bánh mì cho tao trấp trấp đỡ, dè đâu tao ăn hết ổ bánh mì luôn. Bà dì thấy tao dễ nuôi, nuôi luôn, sau này, tao kêu bả bằng ngoại. Tao lớn mà hổng tốn một miếng sữa nào hết, hay chưa?

     […]

     - Sao mày đi bụi? - Thằng Lụm chợt hỏi.

     - Ba tao... - tôi chép miệng ra vẻ oan ức - ba tao đánh tao. […]

     Giọng thằng Lụm vừa hồ hởi vừa có vẻ ganh tị:

     - Mày sướng thiệt (trời, bị đánh mà sướng nỗi gì). Vậy mà còn bỏ nhà đi. Đồ ngu!

     Tự nhiên vậy rồi nó chửi tôi à. Tôi cãi:

     - Mầy đâu có má có ba đâu có biết. Người lớn khó dữ lắm.

     - Chẳng thà có má, có ba, bị rầy gì tao cũng chịu! - Thằng Lụm trở nên trầm ngâm, coi nó già quá trời!- Nhưng mầy đừng có lo, tao ngồi đây thể nào cũng gặp má tao thôi. Thế nào má đi qua má cũng nhìn ra tao. Mai mốt bị rầy, bị đòn cho đã. […]

     Thằng Lụm “còi” làm tôi hối hận và nhớ ba mẹ quá chừng. Tôi muốn trở về. Tôi ngồi im lặng suy nghĩ trong khi thằng Lụm đứng dậy để nhìn mỗi khi có một lượt xe dừng lại trước đèn đỏ. Tôi chợt sợ quá, có khi nào ba mẹ giận bỏ tôi luôn như thằng Lụm không. Ba mẹ sẽ sanh nhiều thiệt nhiều em khác còn tôi thì biết kiếm đâu ra ba mẹ khác bay giờ. Tôi ngồi lo lắng đến mức, khi ba mẹ tôi ghé xe lại dưới đường tôi còn không hay. Thấy bóng mẹ đứng sịch trước mặt mình, tôi bật khóc:

     - Con tính đâu ba mẹ bỏ con luôn rồi.

     Mẹ không vồ vập ôm lấy tôi mà điềm đạm cầm bàn tay tôi bóp mạnh, còn ba thì vỗ vỗ vào đầu tôi.

     - Con hư quá. Con đừng làm vậy ba mẹ buồn.

     Thằng Lụm đứng trân trân nhìn tôi với đôi mắt buồn tủi. Tôi quẹt nước mắt bước lại gần nó, bất giác tôi gọi thằng Lụm bằng anh:

     - Em về nghen, anh Lụm.

     […] Thằng Lụm cảm động, lắc đầu, nó nói trổng không:

     - Mai mốt ra đây chơi, nghen mậy!

     Tôi vừa ngoái vừa gật đầu. Ba tôi hỏi ai, tôi trả lời “Bạn con. Anh Lụm. Anh Lụm tội nghiệp lắm ba à…”. Không biết thằng Lụm “còi” có biết tôi đang kể về nó không mà nó nhìn theo xe tôi đến khuất thì thôi. Khi tôi ngoái lại, dưới đèn sáng rực, tôi thấy trong mắt nó lấp loáng những giọt nước. […]

(Trích Lụm Còi, Nguyễn Ngọc Tư)

Câu 1. Xác định ngôi kể được sử dụng trong văn bản.

Câu 2. Xác định thời gian, không gian trong truyện.

Câu 3. Vì sao thằng Lụm mong được ba mẹ đánh như nhân vật “tôi”?

Câu 4. Đầu truyện, nhân vật “tôi” cố tỏ ra mình là người lớn, gọi Lụm là “mày”. Nhưng đến cuối truyện, nhân vât “tôi” đổi cách xưng hô với Lụm như thế nào? Việc đổi cách xưng hô đó nói lên điều gì?

Câu 5. Anh/Chị có đồng tình với quan điểm: Hãy rời xa gia đình và sống cuộc đời như bạn muốn? Vì sao?

II. PHẦN VIẾT (6 ĐIỂM)

Câu 1. Viết đoạn văn (khoảng 200 chữ) nêu ra các biện pháp bảo vệ và phát huy giá trị của các di tích lịch sử.

Câu 2. Viết bài văn nghị luận phân tích đoạn thơ sau:

Con đi xa, nhớ hương vị tuổi thơ
Mùi cơm cháy, con vẫn ăn ngày trước
Đôi chân con đi khắp miền Tổ quốc
Chẳng nơi nào... có vị cơm năm xưa...

Cơm cháy quê nghèo... có nắng, có mưa
Có lời mẹ ru, ngọt ngào cay đắng
Có những hi sinh, nhớ thương thầm lặng
Con yêu nước mình... từ những câu ca...

Cơm cháy quê nghèo... mặn mồ hơi cha
Có vị thơm rơm, cánh đồng mùa gặt
Muối mặn gừng cay, có hè nắng gắt
Có ánh trăng vàng... chị múc bên sông...

(Trích Mùi cơm cháy, Vũ Tuấn, Khúc ru quê, NXB Hội nhà văn, 2022, tr.130-131)