Question

[Lê Hà Trang]

Nêu một số ví dụ cụ thể để thấy hoàn cảnh tự nhiên hoặc kinh tế - xã hội ảnh hưởng tới sự phân bố dân cư trên thế giới như thế nào?

Answer 1

[Thu Hằng Nguyễn Thị]

1. Ảnh hưởng của hoàn cảnh tự nhiên đến sự phân bố dân cư:

• Khí hậu và nhiệt độ:
• • Vùng nhiệt đới và rừng mưa nhiệt đới: Các khu vực có khí hậu nhiệt đới, như khu vực Amazon ở Nam Mỹ hay các nước Đông Nam Á, có khí hậu nóng ẩm và đất đai màu mỡ, thuận lợi cho nông nghiệp. Tuy nhiên, do lượng mưa lớn và sự phân bố địa hình phức tạp, các khu vực này đôi khi ít dân cư sinh sống ở những vùng đất sâu hoặc dễ bị ngập lụt.
  • Vùng sa mạc: Các sa mạc như Sahara (Châu Phi) và sa mạc Arab (Trung Đông) có khí hậu khô cằn, điều kiện sống khó khăn, không có đủ nước và nguồn tài nguyên, do đó, dân cư ở đây rất ít và phân bố không đều. Chỉ một số khu vực oasis hoặc gần các nguồn nước như sông Nile mới có dân cư sinh sống.
• Địa hình:
• • Dãy núi: Các dãy núi như dãy Himalaya, Andes, hay Alps có địa hình đồi núi, khó khăn cho việc canh tác nông nghiệp và xây dựng cơ sở hạ tầng. Vì vậy, dân cư trong các vùng núi thường ít và tập trung chủ yếu ở các thung lũng hoặc khu vực bằng phẳng. Ví dụ, ở Nepal và Bhutan, mặc dù có mật độ dân cư cao ở các khu vực thung lũng, nhưng những vùng núi cao rất ít người sinh sống.
  • Vùng đồng bằng: Các đồng bằng rộng lớn như đồng bằng sông Hồng, đồng bằng sông Mê Kông, đồng bằng sông Nil lại là những khu vực có mật độ dân cư cao vì đất đai phì nhiêu, thuận lợi cho việc trồng trọt và phát triển các ngành nghề như nông nghiệp và thủy sản.
• Nguồn nước:
• • Các khu vực gần sông, hồ lớn hoặc biển thường có mật độ dân cư cao vì đây là nguồn tài nguyên quan trọng cho đời sống sinh hoạt, sản xuất nông nghiệp và giao thông vận tải. Ví dụ, các khu vực ven sông Hồng, sông Mississippi, hay sông Nile đều có dân cư đông đúc vì lợi ích từ việc sử dụng nước sông cho các mục đích sinh hoạt và phát triển nông nghiệp.

2. Ảnh hưởng của hoàn cảnh kinh tế - xã hội đến sự phân bố dân cư:

• Phát triển công nghiệp và đô thị hóa:
• • Các khu vực có nền kinh tế phát triển, đặc biệt là các trung tâm công nghiệp, thương mại và dịch vụ, thường có mật độ dân cư cao. Ví dụ, các thành phố lớn như New York (Mỹ), London (Anh), Tokyo (Nhật Bản), hay Shenzhen (Trung Quốc) thu hút lượng lớn dân cư nhờ vào cơ hội việc làm trong các ngành công nghiệp, công nghệ cao và dịch vụ.
  • Khu vực công nghiệp: Các khu vực như Ruhr (Đức), Detroit (Mỹ) hay Tứ Xuyên (Trung Quốc) phát triển mạnh nhờ ngành công nghiệp nặng và sản xuất. Dân cư ở các khu vực này thường di cư từ nông thôn đến thành thị tìm kiếm công việc và cải thiện mức sống.
• Chính sách di dân và dân số:
• • Các quốc gia có chính sách thu hút lao động hoặc di dân như Canada, Úc và Mỹ thường có tỷ lệ dân cư cao ở các thành phố lớn, đặc biệt là những thành phố đa văn hóa. Chính sách nhập cư của các quốc gia này giúp tăng dân số nhanh chóng, đặc biệt là ở các thành phố như Toronto, Sydney, hay Los Angeles.
  • Các quốc gia có chính sách hạn chế sinh đẻ như Trung Quốc với chính sách "một con" trong suốt nhiều năm cũng có ảnh hưởng đến mật độ dân cư, làm giảm tốc độ tăng trưởng dân số trong khi một số vùng nông thôn đang dần trở thành các khu vực có dân cư thưa thớt.
• Tình hình chính trị, chiến tranh và xung đột:
• • Chiến tranh và xung đột: Những vùng đất bị ảnh hưởng bởi chiến tranh, như Syria, Afghanistan, hay các khu vực trong chiến tranh ở Châu Phi, thường có mức dân số giảm mạnh do di cư, tị nạn hoặc người dân bị thiệt hại về sức khỏe và tài sản. Điều này làm thay đổi sự phân bố dân cư, khi người dân phải tìm kiếm nơi an toàn để sinh sống.
  • Chính trị ổn định và phát triển kinh tế: Các quốc gia có chính trị ổn định và phát triển kinh tế mạnh như Singapore, Thụy Sĩ, hay Nhật Bản thường thu hút dân cư nhờ vào cơ hội nghề nghiệp, giáo dục và chất lượng sống cao.
• Tình hình nông nghiệp và đất đai:
• • Sự phân bố dân cư tại các khu vực nông thôn: Những khu vực có diện tích đất canh tác lớn và có thể sản xuất thực phẩm hiệu quả (ví dụ, các đồng bằng châu Á, châu Mỹ) thường có mật độ dân cư cao, vì người dân sống chủ yếu nhờ vào nông nghiệp. Tuy nhiên, với sự phát triển của công nghiệp và đô thị hóa, nhiều người đã rời bỏ nông thôn để đến thành phố tìm kiếm cơ hội việc làm.

Answer 2

[Phan Văn Toàn]

VD cụ thể

-Đồng bằng sông Hằng (Ấn Độ) – đất đai màu mỡ, khí hậu thuận lợi → dân cư đông đúc.

-Sa mạc Sahara (Châu Phi) – khí hậu khô hạn, khắc nghiệt → dân cư thưa thớt.

-Vùng ven biển Trung Quốc – kinh tế phát triển mạnh, giao thông thuận lợi → tập trung dân cư đông.