Bài văn số 184

Các em thân mến.

Bài văn số 184 đưa ra một nhận định về quá trình sáng tạo của văn học: "Nghệ thuật chỉ làm nên câu thơ, trái tim mới làm nên thi sĩ".

Ý kiến đặc biệt nhấn mạnh đến yếu tố tình cảm, cảm xúc trong thơ. 

Bài viết của em phải đảm bảo các ý sau:

* Giải thích nhận định

– “Nghệ thuật” ở đây có thể hiểu là các yếu tố như: các biện pháp tu từ, hình thức ngôn ngữ, các phương tiện biểu đạt…làm nên cái vỏ bên ngoài của câu thơ. Văn học là một lĩnh vực của nghệ thuật, ý kiến đề cập đến nghệ thuật được xây dựng bằng chất liệu ngôn ngữ. 
– “Trái tim mới làm nên thi sĩ ”: Trái tim có thể hiểu là thế giới tâm hồn, tình cảm, tâm tư của người sáng tác đã gửi gắm trong tác phẩm nghệ thuật nói chung, trong thơ ca nói riêng. Chính tâm hồn, tình cảm, cảm xúc của thi sĩ mới làm nên cái nội dung bên trong của câu thơ.
– Có đủ hai yếu tố “nghệ thuật” và “trái tim” thì câu thơ mới tồn tại. Chỉ có hình thức nghệ thuật mà không có trái tim của thi sĩ thì không thể thành thơ. Chỉ có trái tim mà không có nghệ thuật thì không thể có thơ hay được . Nhà thơ Cuba José M­arti nói: “Thiếu tình cảm thì có thể trở thành người thợ làm những câu có vần, chứ không làm được nhà thơ”. Một câu thơ (một tác phẩm văn chương) thật sự có giá trị khi hai yếu tố này kết hợp hài hoà với nhau.

- "Văn chương là tiếng nói của con tim." (Bùi Huy Bích), đặc biệt, với thơ ca, còn là tình cảm nồng cháy bởi người làm thơ đã từng sống trong trạng thái tâm lí khác thường. Người làm thơ khác người thường ở chỗ lòng hay “vấn vít”, tiếc thương cảnh. Trái tim họ thường bao dung, trắc ẩn hơn người. Trái tim nhà thơ bao phủ lên muôn vật. Do vậy, Nguyễn Khải khẳng định "Tác phẩm được hình thành, hình tượng được tạo ra lung linh ánh sáng của ngọc quý. Nhưng nếu tinh ý, ta có thể “nhìn thấy máu, thấy nước mắt, thấy niềm vui và nỗi đau của người thợ kì tài”.

- Như vậy, văn chương nghệ thuật không thể chỉ là sản phẩm của "những người thợ khéo tay" mà điều quan trọng nhất phải là sự rung động từ trái tim nghệ sĩ. "Tác phẩm nghệ thuật đích thực bao giờ cũng là một phát minh về hình thức và là một khám phá về nội dung" (Lê-ô-nốp). Người nghệ sĩ đích thực sẽ làm nên tác phẩm chân chính, từ tác phẩm đó, một tâm hồn sẽ gặp được những hồn đồng điệu.

* Chứng minh nhận định bằng một bài thơ em yêu thích:

- Đảm bảo phân tích cả yếu tố nội dung và hình thức nghệ thuật để làm nên giá trị của thi phẩm đó. 

* Kết luận:

- Nhận xét của Andre Chenien đã khẳng định vai trò của tình cảm trong thơ và sự hài hòa giữa nội dung và hình thức.

- Ý kiến đem lại bài học cho cả người sáng tạo và người tiếp nhận trong quá trình tạo lập và thưởng thức văn học nghệ thuật.

Các bài dự thi đã không đảm bảo được những yêu cầu trên:

- Có một số ít bài hiểu được nhận định một cách rõ ràng, minh triết nhưng khi phân tích để làm sáng tỏ thì chưa đạt.

- Phân tích không trọng tâm vào một bài thơ nào hoặc chỉ viết ra một bài thơ mà không tìm thấy vẻ đẹp từ trái tim thi sĩ và hình thức nghệ thuật.

- Học sinh hiểu được vấn đề lí luận nhưng không chứng minh qua tác phẩm cụ thể mà chỉ trình bày bằng lí lẽ chung.

Do vậy, bài văn số 184 không có giải thưởng cho bất kì ai tham dự.

Ở các số sau, các bạn đọc kĩ đề bài và định hướng đúng để không có những nhầm lẫn đáng tiếc nhé!

Cảm ơn các bạn rất nhiều. Mong rằng các số kế tiếp sẽ có những bài thi chất lượng của các bạn.